Salatalıklar gelişmek için organik madde bakımından zengin verimli topraklara ihtiyaç duyar. Bununla birlikte genel olarak büyüme dönemi boyunca salatalığın besin ihtiyaçlarını desteklemek ve verimini en üst düzeye çıkarmak için gübre gibi dış girdilere ihtiyaç vardır. Salatalık bitkileri ya gübre ve kompost gibi organik gübrelere ya da kimyasal gübreler gibi inorganik maddelere ihtiyaç duyar. Organik ve inorganik gübrelerin kombinasyonu en iyi büyüme potansiyelini sağlayacaktır (1). Gübreleme programını her bir tarlanın ihtiyaçlarına ve özelliklerine göre ayarlamak için toprak analizi yapmak çok önemlidir.
Salatalık Bitkilerinin Besin ve Gübre Gereksinimleri
Salatalık gübreleme programı
Açık tarla yetiştiriciliğinde hektar başına beklenen ortalama 30 ton salatalık verimi için genel öneri hektar başına 50-120 kg N, 40-100 kg P ve 80-180 kg K'dir (dönüm başına 45-107 lb N, 36-90 lb P ve 71-160 lb K. Genellikle N sezonun başlarında ve birden fazla, fosfor ekimden hemen önce 1 dozda ve K biraz daha sonra (ekimden 30-55 gün sonra kullanılabilir olacak şekilde) uygulanır.
Salatalık gübreleme programı genellikle ekimden önce hektar başına 12 ton kompost veya iyi çürümüş gübre (veya hektar başına 40 tona kadar çiftlik gübresi (FYM)) (veya dönüm başına 4,8 ve 16 tona kadar) taban gübresi olarak uygulanarak başlar. Yetiştiriciler bu gübreleri ayrışmaları için gerekli zamanı tanımak amacıyla ekimden birkaç hafta önce toprağa uygulamalıdır. Çiftçinin saman, talaş veya benzeri maddeler içeren gübre uygulamayı seçmesi durumunda bunu her zaman azotlu bir gübre ile birleştirmesi gerekir.
Salatalık bitkileri gelişmek için genellikle azot, fosfor, potasyum, kalsiyum, magnezyum ve kükürde ihtiyaç duyar. Daha spesifik olarak ilk büyüme ve bitki oluşma aşamalarında yeterli miktarda mevcut azot, bitkinin vejetatif büyümesine yardımcı olacaktır. Bu nedenle çoğu çiftçi ekimden 20-30 gün sonra zengin azotlu taban gübreleme (yukarıda belirtildiği gibi) ve hektar başına 35 kg N (dönüm başına 31 lb) uygular. Fertigasyon sisteminin (azotun damlama sistemiyle uygulanması) avantajı, daha az miktarda azotu daha düzenli bir şekilde uygulayabilmemizdir. Bu şekilde aşırı azot uygulama riskini ve dolayısıyla azot kaybı riskini (şiddetli yağmurlar nedeniyle toprak yıkanması) önemli ölçüde azaltıyoruz. Dahası fertigasyon daha geniş bir alanda gübre serpme sisteminden daha iyidir çünkü bu şekilde yabani otlar için daha az azot mevcut olacaktır. Başka bir deyişle, fertigasyon (damlama ile gübreleme sistemi) yoluyla uygulanan azot sadece bitki sıralarıyla sınırlıdır. En bilinen ve yaygın olarak kullanılan azotlu gübreler üre, amonyum sülfat, kalsiyum nitrat ve amonyum nitrattır.
Çiftçiler genellikle ekimden önce ihtiyaç duyulan tüm fosforu eklerler. Fertigasyon uygulanabiliyorsa, fosfor bitki oluşma aşamasından hasada kadar eklenebilir, daha yüksek dozlar vejetatif aşamada ve çiçeklenme başlangıcından ilk hasada kadar olmalıdır. Öte yandan potasyuma çoğunlukla ekimden 30 ila 55 gün sonra ihtiyaç duyulur ve bitkinin son aşamalarda (son 10-20 gün) ve meyve büyümesi sırasında en üst düzeye çıkarılması gerekir.
İnorganik gübreler toprağa yüzeysel olarak boca edilebilirken, organik gübrelerin uygulanması toprakla karıştırmak gerektiği için bitkiye zarar vermeden yapılması daha zordur.
Fertigasyon kullansanız da kullanmasanız da azot, fosfor ve potasyum ilavesi her zaman yıllık toprak testi sonuçlarından sonra önerilir (2).
Sera da salatalık yetiştiriciliği için gübreleme önerileri
Serada salatalık yetiştiriciliği söz konusu olduğunda, çoğunlukla bir fertigasyon sistemi kullanılır. Bu sistemde, damlama yayıcı önceden belirlenmiş bir oranda bitkiye bir gübre çözeltisi bırakır. Yetiştirme ortamını tüm gün suya doygun halde tutmanın önemli olduğunu unutmamalıyız. Su sağlama oranı salatalığın büyüme aşamasına (daha büyük bitkiler daha fazla su gerektirir) ve mevsime (düşük sıcaklıklar daha az sulama gerektirir) bağlıdır. 30 x 96 feet (10 x 30 m) boyutlarındaki bir sera günde yaklaşık 500 ila 1.000 galon su gerektirir (3).
Tablo 1. Besin Solüsyonlarının Konsantrasyonu İçin Genel Öneriler |
|||||
Gnayem, N ‘Recommendation on growing greenhouse Beit-Alpha Cucumbers, İsrail Tarım Bakanlığı.’ (2006) |
|||||
Bitki yaşı |
Azot Konsantrasyonu (ppm) |
Fosfor Konsantrasyonu (ppm) |
Potasyum Konsantrasyonu (ppm) |
Kalsiyum Konsantrasyonu (ppm) |
Magnezyum Konsantrasyonu (ppm) |
0-14 gün |
60-80 |
23-35 |
50-70 |
60-80 |
35-40 |
Çiçeklenmeden hasada |
100-120 |
25-30 |
140-160 |
80-100 |
35-40 |
İlk hasattan sonra |
120-140 |
30-40 |
160-180 |
80-100 |
35-40 |
(4)
Ancak bunlar, kendi araştırmanızı yapmadan takip edilmemesi gereken standart uygulamalardır. Her tarla farklıdır ve farklı ihtiyaçları vardır. Herhangi bir gübre uygulamasından önce topraktaki besin maddelerinin ve pH değerinin kontrol edilmesi çok önemlidir. Yaprak analizi, salatalık bitkilerindeki besin eksikliklerini belirlemek ve hasarı onarmak için çok önemlidir. Her zaman lisanslı bir tarım uzmanından tavsiye alabilirsiniz.
Salatalık yetiştiriciliği hakkında daha fazla bilgi edinin
Salatalık Tarihçesi, Bitki Bilgileri, Hakkında İlginç Gerçekler ve Besin Değeri
Kâr Amaçlı Için Salatalık Yetiştiriciliği
En İyi Salatalık Çeşidini Seçme Prensipleri
Salatalık Sulama Gereksinimleri ve Yöntemleri
Salatalık Haşereleri ve Hastalıkları
Salatalıkta Verim, Hasat ve Depolama
Salatalık Yetiştiriciliğinde Yabancı Ot Yönetimi
Referanslar
- http://ipm.ucanr.edu/home-and-landscape/cucumber/cultural-tips/
- https://extension.okstate.edu/fact-sheets/cucumber-production.html
- https://www.aces.edu/blog/topics/crop-production/greenhouse-cucumber-production/
- https://agritech.tnau.ac.in/horticulture/horti_vegetables_cucumber.html
- https://ipm.ucanr.edu/home-and-landscape/cucumber/cultural-tips/index.html?src=307-pageViewHLS