Çarkıfelek Meyvesi: Toprak ve İklim Gereksinimleri, Arazi Hazırlığı ve Dikim

James Mwangi Ndiritu

Çevresel Yönetişim ve Yönetim, Tarım ticareti danışmanı

3 dakikalık okuma
10/01/2025
Çarkıfelek Meyvesi: Toprak ve İklim Gereksinimleri, Arazi Hazırlığı ve Dikim

Çarkıfelek Meyvesinin Toprak ve İklim Gereksinimleri

Çarkıfelek meyvesi tropikal ve subtropikal ortamlarda ve don olmayan iklimlerde, yüksek nem ve 600 mm'den 2000 mm'ye kadar yıllık yağışla büyür (USDA dayanıklılık bölgeleri 9-11).

Genel olarak iyi bir büyüme ve verim için ortalama 18-28 °C (70-82 °F) sıcaklığa ihtiyaç duyulurken, 18-15 °C'nin (64-59 °F) altındaki sıcaklıklar hem vejetatif büyümeyi hem de çiçeklenmeyi azaltabilir. Yüksek sıcaklıklar (32 °C veya 89 °F'nin üzerinde) çiçeklenmeyi ve meyve oluşumunu azaltabilir.  

Mor tip çarkıfelek meyveleri ve bazı hibritler düşük sıcaklıklara toleranslıdır (kısa bir süre için nispeten dona da toleranslıdır).

Sarı çarkıfelek meyvesi en iyi 0-800 m rakımda yetişen tropikal bir bitkidir. Öte yandan, mor tip çarkıfelek meyvesi daha yüksek rakımları tercih eder (1200-2000 m)

Çarkıfelek asmaları çok çeşitli topraklarda yetişebilir, ancak orta dokulu, hafif asidik ila nötr (6.5-7), iyi drene edilmiş ve organik madde bakımından zengin hafif ila ağır kumlu tınlı toprakları tercih eder. Sarı çarkıfelek yeterli mikro besinler eklenirse alkali toprakları tolere edebilir. 

Çarkıfelek Bahçesi Kurmak için Yer Seçimi

Çarkıfelek ağaçları yamaçlarda, kayalık topraklarda ve diğer yaygın ürünlerin yetiştirilmesi için uygun olmayan diğer alanlarda başarılı bir şekilde ekonomik verim üretebilir. 

Arazinizi dikkatlice analiz edin ve toprak tipini, eğimi, bakıyı, su sızmasını, drenajı ve don olasılığını gözden geçirin. Sıcaklıklar, büyüme mevsiminin uzunluğu, yıllık yağış dağılımı, sulama için su mevcudiyeti, toprak altı su tabakasının yüzeye yakınlığı ile rüzgar ve hava sirkülasyonu modellerini bilmek önemlidir. Bunların çoğu yetiştiricinin kontrolü dışındadır ve dikim planınız arazinin doğal koşullarına uygun olmalıdır. Çiftçiler toprağı zaman içinde iyileştirebilseler de, toprak altı katmanlarını değiştiremez, hakim rüzgarı etkileyemez veya sıcaklıkları önemli ölçüde değiştiremezler.

Arazi Hazırlığı: Yağışlara güveniyorsanız, yağmurlar başlamadan önce araziyi hazırlayın ve fide için yeterince geniş ve derin çukurlar (45 cm x 45 cm x 45 cm) kazarak kompost veya iyi çürümüş gübre ile karıştırılmış üst toprak ekleyin. Toprak pH'ı kireç (pH'ı yükseltmek için) veya kükürt (pH'ı düşürmek için) uygulamalarıyla ayarlanmalıdır. Düz veya hafif eğimli arazilerde meyve bahçesi dikimi için tarla mümkün olduğunca derin sürülmeli ve yağmur mevsimi başlamadan önce ince bir eğim elde edilene kadar iki kez tırmıklanmalıdır. Diğer kültürel faaliyetlere uyum sağlamak ve ağaçların düz bir şekilde hizalanmasını sağlamak için kare, dörtgen veya üçgen sistem gibi istenen dikim sistemini kullanan tarla düzeni, bütün diğer işlemleri planlamak ve yönetmek için tasarlanmalıdır. 

Çarkıfelek meyvesi dikimi ve dikim mesafeleri

Genç çarkıfelek sarmaşıkları, büyüme mevsiminin başlarında yağmurlar başladığında ve don tehlikesi geçtikten sonra tarlaya dikilmelidir.  

Dikim mesafesinin seçimi ve dikim şekli aşağıdaki faktörlere bağlıdır: Çeşit, meyve bahçesinin konumu (örneğin kuzeye veya doğuya bakan), toprak türü ve derinliği, beklenen kısa ve uzun vadeli üretim, meyve bahçesi uygulamalarına bağlı olarak makinelere erişim vb. Çarkıfelek sarmaşıkları 1,2-2,5 m (4-8 ft) sıra aralığı ve 3-6 m (10-20 ft) bitki aralığı ile dikilir. Bu mesafelerde, bitki yoğunluğu hektar başına 600-2600 bitki (dönüm başına 240-1.400 bitki) arasında değişebilir.

Kök budama işlemi fideler dikilmeden önce yapılmalıdır. Aşılı sarmaşıklar, toprak veya malçla örtülmeden, birleşme yeri toprağın oldukça üzerinde olacak şekilde dikilmelidir. 

Yakın dikimin hastalık sorunlarına ve 3. yıldan sonra yeniden dikime ihtiyaç doğurabileceği bilinmektedir. Sarı ya da mor çarkıfelek asması 2 yaşına ulaştıktan sonra yılda bir kez budama yapılması yeni büyümeyi ve dolayısıyla daha fazla çiçek ve meyve üretimini teşvik edecektir.

Çarkıfelek meyvesi yetiştiriciliği hakkında daha fazla bilgi edinin

Çarkıfelek Meyvesi (Passion Fruit): Tarihçesi, Kullanım Alanları ve Besin Değeri

Çarkıfelek Meyvesinin Türleri-Çeşitleri ve Bitki Özellikleri

Çarkıfelek Bitkisinin Budanması ve Terbiyesi

Çarkıfelek Bitkilerinin Çoğaltılması ve Çardaklanması

Çarkıfelek Bitkisinin Bakımı: Çarkıfelek Meyvesinin Sulanması ve Gübrelenmesi

Önemli Çarkıfelek Zararlıları

Önemli Çarkıfelek Bitkisi Hastalıkları

Çarkıfelek Meyvesi: Hasat, Verim ve Depolama

Referanslar

James Mwangi Ndiritu
Çevresel Yönetişim ve Yönetim, Tarım ticareti danışmanı

James Mwangi Ndiritu adlı yazardan daha fazla makale

8 dakikalık okuma  ·  Oca 16, 2025
4 dakikalık okuma  ·  Oca 16, 2025
2 dakikalık okuma  ·  Oca 16, 2025
4 dakikalık okuma  ·  Oca 16, 2025
4 dakikalık okuma  ·  Oca 16, 2025
Daha fazla makale görüntüle