Απόδοση πορτοκαλιάς ανά εκτάριο και στρέμμα
Η μέση υγιής και παραγωγικά ώριμη πορτοκαλιά μπορεί να παράγει περίπου 200-400 πορτοκάλια ανά εποχή (σεζόν). Ωστόσο, ένας έμπειρος αγρότης μπορεί να επιτύχει αποδόσεις έως και 400 έως 600 καρπούς ανά δέντρο, δηλαδή περίπου 25 έως 40 τόνους ανά εκτάριο (2.5-4 κιλά/στρέμμα) ετησίως.
Η απόδοση μπορεί να διαφέρει σε οπωρώνες υψηλής πυκνότητας ανάλογα με την ποικιλία πορτοκαλιού και το υποκείμενο που επιλέγεται. Για παράδειγμα, σε οπωρώνες υψηλής πυκνότητας με 2.500-5.000 πορτοκαλιές Βαλένθια ανά εκτάριο ή (250-500 δέντρα/στρέμμα), η παραγωγή φτάνει περίπου τους 60 τόνους/εκτάριο (6 τόνους/στρέμμα). Με ημι-νάνα υποκείμενα (π.χ. P. trifoliata ), η απόδοση μπορεί να ανέλθει ακόμη και σε 260 τόνους/εκτάριο (26 τόνους/στρέμμα). Ωστόσο, είναι σημαντικό να τονιστεί ότι τέτοιες πυκνότητες και αποδόσεις δεν είναι βιώσιμες για πολλά χρόνια και μετά από κάποιο χρονικό διάστημα η παραγωγή μειώνεται και χρειάζονται επαναφυτεύσεις.
Ωρίμανση καρπών - Πότε και πώς να συγκομίζονται τα πορτοκάλια
Ανάλογα με την ποικιλία, το υποκείμενο, την απόσταση φύτευσης, τις καλλιεργητικές πρακτικές και το περιβάλλον, οι πορτοκαλιές μπορούν να αρχίσουν να παράγουν καρπούς 2-6 χρόνια μετά τη φύτευση. Τα πορτοκάλια φθάνουν σε αποδεκτή ωρίμανση περίπου 6-12 ή και 14 μήνες μετά την ανθοφορία και μπορούν να συγκομιστούν εντός 2-3 μηνών πριν υπερωριμάσουν. Είναι σημαντικό να ολοκληρωθεί η συγκομιδή, αν είναι δυνατόν, πριν από την έναρξη των παγετώνων ή να ληφθούν μέτρα για την προστασία των καρπών από τις χαμηλές θερμοκρασίες.
Ο χρόνος αυτός εξαρτάται από τις περιβαλλοντικές συνθήκες και την καλλιεργούμενη ποικιλία. Ο ιδανικός χρόνος συγκομιδής πορτοκαλιών εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ποικιλία και την περιοχή. Στις ΗΠΑ, τα ομφαλοφόρα πορτοκάλια συγκομίζονται συχνά από τον Οκτώβριο έως τον Ιούνιο, ενώ τα πορτοκάλια Βαλένθια συγκομίζονται συχνά από τον Μάρτιο έως τον Οκτώβριο. Οι καλλιεργητές εσπεριδοειδών της Φλόριντα αναφέρουν ότι μπορούν να συγκομίσουν πορτοκάλια όλο το χρόνο, εκτός από το καλοκαίρι.
Μπορείτε να καταλάβετε ότι ήρθε η ώρα για τη συγκομιδή πορτοκαλιών όταν μπορείτε να δείτε μερικά ώριμα πορτοκάλια να πέφτουν από το δέντρο. Ωστόσο, ο χρόνος συγκομιδής είναι διαφορετικός όσον αφορά τα πορτοκάλια που προορίζονται για την παραγωγή χυμού σε σχέση με αυτά που προορίζονται για την παραγωγή πορτοκαλιών για νωπή κατανάλωση. Σε αυτή την περίπτωση, οι αγρότες κάνουν περισσότερα από την απλή εξέταση/παρατήρηση των εξωτερικών χαρακτηριστικών του καρπού για να καθορίσουν τη στιγμή της συγκομιδής. Οι εταιρείες παραγωγής φρούτων απαιτούν συγκεκριμένα ποιοτικά χαρακτηριστικά όπως οξέα, σάκχαρα και αποστάγματα για να αγοράσουν τα φρούτα. Έτσι, οι παραγωγοί χρησιμοποιούν ειδικές φορητές συσκευές για τη μέτρηση αυτών των παραμέτρων.
Πρότυπα και δείκτες ωρίμανσης για τη συγκομιδή πορτοκαλιών
Οι πιο ευρέως χρησιμοποιούμενοι τρόποι-δείκτες για τον καθορισμό της στιγμής συγκομιδής με την παρακολούθηση της διαδικασίας ωρίμανσης των πορτοκαλιών είναι οι εξής:
- · Μέτρηση της περιεκτικότητας σε χυμό (%)
Πιο συγκεκριμένα, με βάση τον FAO, η ελάχιστη περιεκτικότητα σε χυμό για τις διάφορες ποικιλίες πορτοκαλιών είναι:
- κόκκινα πορτοκάλια 30%
- Ομάδα Navels 33% -
- Άλλες ποικιλίες 35%
- Ποικιλίες Mosambi, Sathgudi και Pacitan με πράσινο χρώμα πάνω από το ένα πέμπτο -33% -
- Άλλες ποικιλίες με πράσινο χρώμα πάνω από το ένα πέμπτο - 45%.
- · Μέτρηση των ολικών διαλυτών στερεών (TSS) - Brix (εκφρασμένη περιεκτικότητα σε σάκχαρα σε g ανά 100 g χυμού)
- · Αναλογία TSS/οξέα ( το επιθυμητό εύρος κυμαίνεται μεταξύ 7 και 9:1)
- · Χρώμα του χυμού που εξάγεται (ειδικά για τους καρπούς που προορίζονται για την παραγωγή χυμού)
Πώς συγκομίζονται τα πορτοκάλια
Συγκομιδή πορτοκαλιών με το χέρι
Η συγκομιδή των πορτοκαλιών αντιπροσωπεύει έως και το 35-45% του συνολικού κόστους της καλλιέργειας. Η συγκομιδή των καρπών πορτοκαλιού γίνεται παραδοσιακά με το χέρι, με μια συνδυασμένη κίνηση συστροφής και τραβήγματος του καρπού. Ορισμένοι καλλιεργητές χρησιμοποιούν ψαλίδια ή κλαδευτήρια για να κόψουν το στέλεχος (καρπός που πωλείται με κοτσάνι). Αυτό είναι πολύ συνηθισμένο όταν συγκομίζονται καρποί με πολύ λεπτή φλούδα. Η χειρωνακτική συγκομιδή έχει διευκολυνθεί με σκάλες ή/και πλατφόρμες και τη χρήση ημι-νάνων υποκειμένων που δίνουν δέντρα χαμηλότερου ύψους, όταν έχουν εφαρμοστεί η κατάλληλη μόρφωση και κλάδεμα. Οι έμπειροι εργάτες μπορεί να είναι πολύ αποτελεσματικοί, συλλέγοντας έως και 40,8 kg ή 9,1 κιβώτια ανά ώρα.
Μηχανική συγκομιδή πορτοκαλιών
Ωστόσο, κατά την τελευταία δεκαετία παρατηρείται μια έντονη τάση για την εισαγωγή της μηχανικής συγκομιδής, ιδίως στις ΗΠΑ, λόγω του αυξημένου κόστους εργασίας και της έλλειψης προσωπικού. Για την ελαχιστοποίηση του κόστους μέσω της τεχνολογίας εξοικονόμησης εργασίας, οι καλλιεργητές χρησιμοποιούν γιγαντιαίους δονητές που είναι προσαρτημένοι σε τρακτέρ. Διατίθενται πολλές διαφορετικές επιλογές, όπως συστήματα μηχανικής συγκομιδής με δόνηση κορμού ή κλάδων. Κάθε επιλογή έχει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά της. Για παράδειγμα, η χρήση δονητών δέντρων (κορμού) οδηγεί στη συγκομιδή της πλειονότητας των καρπών από τα δέντρα και σε αυξημένη ποσότητα συλλεχθέντων ξένων υλών (όπως φύλλα και κλαδιά) που πρέπει να απομακρυνθούν αργότερα (περισσότερο από 250% σε σύγκριση με τη χειρωνακτική συγκομιδή).
Η απόδοση αυτών των μηχανημάτων εξαρτάται και επηρεάζεται επίσης από το οπωρώνα (χωραφιού) του αγρότη, τις αποστάσεις φύτευσης και το μέγεθος και το σχήμα της δενδροστοιχίας. Η απόδοσή τους μπορεί να μειωθεί ακόμη και κατά 15% εάν η δύναμη αποκοπής του καρπού μειωθεί κατά 50-80%. Η αποτελεσματικότητα συγκομιδής με δονητές κλάδων και κορμού είναι περίπου 77% και 87%, αντίστοιχα.
«Σε λιγότερο από 15 λεπτά, τα μηχανήματα μαζεύουν 16.300 κιλά ή 36.000 κιλά πορτοκάλια από 100 δέντρα, συλλέγουν τα φρούτα και τα συγκεντρώνουν σε ένα μεγάλο όχημα αποθήκευσης. Αυτό θα χρειαζόταν τέσσερις συλλέκτες όλη την ημέρα», ανέφερε ένας αγρότης πορτοκαλιών. Ωστόσο, σύμφωνα με τους New York Times, αυτά τα εξελιγμένα μηχανήματα λειτουργούν καλύτερα μόνο στους μεγάλους, τακτικά διατεταγμένους, περιποιημένους νεαρούς πορτοκαλεώνες στα νοτιοδυτικά, ενώ ορισμένα δεν λειτουργούν καθόλου στις μικρότερες, πιο ακανόνιστες και αραιά φυτεμένες εκτάσεις στην κεντρική Φλόριντα. Τα μηχανήματα είναι δύσκολο να χρησιμοποιηθούν σε πορτοκαλιές ποικιλίας Βαλένθια.
Μετασυλλεκτικός χειρισμός πορτοκαλιών
Πώς να αποθηκεύετε τα πορτοκάλια – Ιδανικές συνθήκες για την αποθήκευση των πορτοκαλιών
Τα πορτοκάλια έχουν, γενικά, καλή μετασυλλεκτική ζωής και μπορούν να διατηρηθούν για 3 έως 5 μήνες στους 11 oC και 2-4 oC αντίστοιχα. Η παρατεταμένη αποθήκευση των καρπών με σχετικά χαμηλή σχετική υγρασία μπορεί να οδηγήσει σε υποβάθμιση της ποιότητάς τους, κυρίως λόγω της απώλειας υγρασίας από τη διαπνοή. Ο φλοιός μπορεί να γίνει λεπτότερος, εύθραυστος και ξηρός σε τέτοιες περιπτώσεις. Για το λόγο αυτό, τα περισσότερα πορτοκάλια που συγκομίζονται τους εφαρμόζεται στην φλούδα με γαλάκτωμα πολυαιθυλενίου/κεριού.
Πρότυπα ποιότητας της αγοράς και ταξινόμηση των πορτοκαλιών
Τα πρότυπα ταξινόμησης και ποιότητας για τα πορτοκάλια στις διεθνείς αγορές επικεντρώνονται σε βασικούς παράγοντες όπως τα ελάχιστα κριτήρια ποιότητας, μεγέθους και ωριμότητας. Ο Codex Alimentarius, η UNECE και διάφορα εθνικά πρότυπα θεσπίζουν αυστηρές απαιτήσεις για τα πορτοκάλια που πωλούνται νωπά. Τα ελάχιστα πρότυπα διασφαλίζουν ότι τα πορτοκάλια είναι ολόκληρα, καθαρά, χωρίς σήψη και εξωτερικές αλλοιώσεις (ελαττώματα) και να έχουν την κατάλληλη περιεκτικότητα σε χυμό. Το μέγεθος καθορίζεται από την διάμετρο στο σημείο με το μεγαλύτερη περίμετρο, με μια κλίμακα ταξινόμησης από το 0 (μεγαλύτερο) έως το 13 (μικρότερο). Τα πρότυπα ωρίμανσης υπαγορεύουν τον χρωματισμό και την περιεκτικότητα σε χυμό, η οποία ποικίλλει ανάλογα με την ποικιλία. Οι κλάσεις κυμαίνονται από την κατηγορία «Extra» (υψηλής ποιότητας, χωρίς ελαττώματα) έως την κατηγορία II, η οποία επιτρέπει περισσότερα ελαττώματα, αλλά εξακολουθεί να διατηρεί την βρώσιμη ποιότητα.
Τα πρότυπα ποιότητας διαφέρουν ελαφρώς ανάλογα με την περιοχή. Για παράδειγμα, οι αυστραλιανές οδηγίες είναι προσαρμοσμένες στις εθνικές προτιμήσεις των καταναλωτών για το χρώμα, την υφή και τη γλυκύτητα. Εν τω μεταξύ, στην Ευρώπη, οι κανονισμοί συμβαδίζουν με τα πρότυπα εμπορίας της ΕΕ, διασφαλίζοντας ότι τα πορτοκάλια πληρούν συγκεκριμένες προσδοκίες για κάθε κατηγορία.
Πηγές
https://hort.purdue.edu/newcrop/morton/orange.html
https://ourworldindata.org/grapher/orange-yields?tab=chart&country=~ALB
https://agresearchmag.ars.usda.gov/1998/mar/harv/
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1537511004001977
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/B9780323993067000244?via%3Dihub
https://www.ams.usda.gov/sites/default/files/media/TXOrangeStandards.pdf
https://unece.org/fileadmin/DAM/trade/agr/meetings/ge.01/2010/INF2e_CitrusFruit.pdf
https://citrusaustralia.com.au/wp-content/uploads/ProductDescriptionLanguageOranges.pdf
Seminara, S., Bennici, S., Di Guardo, M., Caruso, M., Gentile, A., La Malfa, S., & Distefano, G. (2023). Sweet Orange: Evolution, Characterization, Varieties, and Breeding Perspectives. Agriculture, 13(2), 264. (https://www.mdpi.com/2077-0472/13/2/264)
Περισσότερες πληροφορίες
Πορτοκάλι: Διατροφική Αξία & Οφέλη για την Υγεία
Πορτοκάλι: Πληροφορίες, ιστορία, χρήσεις και παγκόσμια παραγωγή
Πώς να επιλέξετε την καλύτερη ποικιλία πορτοκαλιού
Πολλαπλασιασμός και επικονίαση πορτοκαλιάς
Κλιματικές και εδαφικές απαιτήσεις της πορτοκαλιάς
Επαγγελματική καλλιέργεια πορτοκαλιάς
Προετοιμασία εδάφους και φύτευση δέντρων πορτοκαλιάς
Ανάγκες σε θρεπτικά και πρόγραμμα λίπανσης για τις πορτοκαλιές
Απαιτήσεις σε Νερό και Άρδευση της Πορτοκαλιάς
Κλαδέματα πορτοκαλιάς: Διαμόρφωσης, Καρποφορίας και Αραίωμα Καρπών
Εχθροί και Ασθένειες στην Καλλιέργειας της Πορτοκαλιάς
Συγκομιδή, αποδόσεις και αποθήκευση πορτοκαλιών