Γρήγορες ενέργειες

Εάν δεν έχετε λογαριασμό

Κλαδέματα πορτοκαλιάς: Διαμόρφωσης, Καρποφορίας και Αραίωμα Καρπών

Wikifarmer

Συντακτική Ομάδα

6' χρόνος ανάγνωσης
15/01/2025
Κλαδέματα πορτοκαλιάς: Διαμόρφωσης, Καρποφορίας και Αραίωμα Καρπών

Πώς να κλαδέψετε τις πορτοκαλιές για βέλτιστη ανάπτυξη και καρποφορία

Το κλάδεμα είναι απαραίτητο για τη διατήρηση υγιών, παραγωγικών δέντρων πορτοκαλιάς και είναι ζωτικής σημασίας για τη διαχείριση του οπωρώνα (διευκόλυνση άλλων γεωργικών πρακτικών). Το σωστό κλάδεμα ισορροπεί την καλή βλαστική ανάπτυξη και την ποιότητα των καρπών και αυξάνει τη μακροζωία των δέντρων. Αυτό το άρθρο παρέχει μια ολοκληρωμένη επισκόπηση των πρακτικών και αρχών κλαδέματος των πορτοκαλιών, συμπεριλαμβανομένων των τεχνικών εκπαίδευσης, των βέλτιστων πρακτικών για παραγωγικά δέντρα και ειδικών συμβουλών για το κλάδεμα διαφόρων ποικιλιών πορτοκαλιάς. Είτε διαχειρίζεστε έναν επαγγελματικό οπωρώνα υψηλής πυκνότητας είτε έναν μικρό κήπο στο σπίτι, αυτές οι τεχνικές θα σας βοηθήσουν να διατηρήσετε τη ζωηρότητα, την υγεία και την παραγωγικότητα των πορτοκαλιών σας.

Κλάδεμα μόρφωσης δέντρων πορτοκαλιάς

Οι νεαρές πορτοκαλιές θα πρέπει να δεχτούν κλάδεμα μόρφωσης ώστε να αποκτήσουν το επιθυμητό σχήμα (ύψος και διαμόρφωσης δομικών μερών-βραχιόνων κλπ) να υποστηρίξουν τις ανάγκες της καλλιέργειας και τις αποδόσεις των επόμενων ετών και να εξισορροπήσουν την ανάπτυξη τόσο της κόμης όσο και του ριζικού συστήματος. Το νεανικό στάδιο των δέντρων πορτοκαλιάς διαρκεί μεταξύ 2 και 5 ετών. Τα νεαρά δέντρα δέχονται το πρώτο τους κλάδεμα όταν φεύγουν από το φυτώριο για να μεταφυτευτούν στον αγρό. Το κλάδεμα αυτό αποσκοπεί στην αφαίρεση μέρους του ριζικού συστήματος των δενδρυλλίων και μέρους της κόμης (βλάστησης).

  • Τα αυστηρά κλαδέματα σε νεαρά, μη παραγωγικά δέντρα καθυστερούν γενικά την είσοδό τους στην καρποφορία και πρέπει να αποφεύγονται.
  • Το κλάδεμα θα πρέπει να αποφεύγεται για δέντρα που δεν έχουν ακόμη φτάσει σε ύψος 50-60 cm και δεν έχουν ξεπεράσει τα 20 cm μήκος κορμού πάνω από την ένωση με το εμβόλιο.
  •  Όταν πληρούνται οι παραπάνω προϋποθέσεις, τότε πρέπει να εφαρμόζεται κορφολόγημα. 
  • Τα εσπεριδοειδή κλαδεύονται γενικά σε σχήμα κεντρικού/κατακόρυφου ή κυπέλου (σπανιότερα σε φράχτες).
  • Συνιστάται στους παραγωγούς να αφήνουν έως και 8 βραχίονες, αφήνοντας αρκετό χώρο μεταξύ τους. Η αραίωση πρέπει να εφαρμοστεί ώστε να παραμείνουν 3 έως 6 δυνατοί βραχίονες/κλάδοι τα επόμενα χρόνια.
  • Για την αποφυγή τραυματισμών, τα κλαδιά που αφήνονται να αναπτυχθούν πρέπει να έχουν αρκετό χώρο, καλή πρόσβαση στο ηλιακό φως, καλή κυκλοφορία του αέρα και να μην διασταυρώνονται, τρίβονται ή αγγίζουν το ένα το άλλο. 
  • Τέλος, η αφαίρεση όλων των καρπών από τα δέντρα κατά το πρώτο έτος παραγωγής είναι απαραίτητη για να αποφευχθεί η εξάντληση των πόρων των δέντρων.

Κλάδεμα ενήλικων/παραγωγικών πορτοκαλόδεντρων

Επιλεκτικό κλάδεμα για υγεία και παραγωγικότητα

Σε γενικές γραμμές, η αφαίρεση μέρους της κόμης από υγιή ενήλικα εσπεριδοειδή δέντρα θα έχει ως άμεσο αποτέλεσμα την ανάλογη μείωση της παραγωγής τους, αλλά είναι απαραίτητη για τη διατήρηση μιας μακροχρόνιας παραγωγικότητας. Κατά συνέπεια, το ελαφρύ κλάδεμα πρέπει να περιορίζεται μόνο σε μικρές παρεμβάσεις και διορθωτικές κινήσεις στο σχήμα των δέντρων. Κατά τη διάρκεια ενός κλαδέματος δεν πρέπει να αφαιρείται περισσότερο από το 15-20% του φυλλώματος. Εάν το κλάδεμα επικεντρώνεται στη μείωση του μεγέθους του δέντρου, είναι αποδεκτή η αφαίρεση έως και 20-30% του φυλλώματος. Αν και η συχνότητα του κλαδέματος μπορεί να διαφέρει ανά περίπτωση, είναι σύνηθες να εφαρμόζονται ελαφριά κλαδέματα κάθε 2-5 χρόνια. Στόχος μας είναι να διευκολύνουμε τον αερισμό και τη διείσδυση του ηλιακού φωτός στο εσωτερικό του δέντρου, καθώς και να διευκολύνουμε τις διάφορες καλλιεργητικές εργασίες (πχ εφαρμογές φυτοπροστατευτικών, συγκομιδή, κλπ).

Ένας από τους κύριους λόγους για το κλάδεμα μιας παραγωγικής πορτοκαλιάς είναι η διατήρηση της ευρωστίας και της υγείας της. Ως εκ τούτου, οι αγρότες πρέπει να αφαιρούν τα κατεστραμμένα, μολυσμένα και νεκρά κλαδιά. Σε γενικές γραμμές, είναι καλύτερο να ξεκινάτε το κλάδεμα από την κορυφή προς τα κάτω. Τα κλαδιά με μορφή πιρούνας (3+ παράλληλα κλαδιά) πρέπει να αραιώνονται και να διατηρούνται τα πιο ζωηρά. Ακόμα και στην περίπτωση που το κλάδεμα δεν γίνεται κάθε χρόνο, ο παραγωγός πρέπει να αφαιρεί συνεχώς όλους τους λαίμαργους βλαστούς που ανταγωνίζονται τα παραγωγικά κλαδιά του δέντρου για πόρους. Ωστόσο, εάν υπάρχει κενό στην κόμη ή θέλουμε να αντικαταστήσουμε ένα παραγωγικό κλαδί, μπορούμε να διατηρήσουμε 1-2 βλαστούς που αναπτύσσονται με σωστό προσανατολισμό και καλή ζωηρότητα. Αυτή η πρακτική πρέπει να εφαρμόζεται τόσο σε παραγωγικά όσο και σε μη παραγωγικά δέντρα. Τα ανεπιθύμητα κλαδιά κάθε είδους (π.χ. με λανθασμένο προσανατολισμό) πρέπει να αφαιρούνται όσο το δυνατόν νωρίτερα για να μην χάνονται οι πόροι του φυτού. Ιδανικά, τα κλαδιά πρέπει να έχουν γωνία μεγαλύτερη από 30 μοίρες από τον κατακόρυφο άξονα. Στην περίπτωση συν-κυρίαρχων κεντρικών κλάδων, ο καλλιεργητής πρέπει να κρατήσει μόνο τον έναν από αυτούς.

Πότε γίνεται το κλάδεμα της πορτοκαλιάς

Σε γενικές γραμμές, καλύτερα αποτελέσματα επιτυγχάνονται αν το κλάδεμα γίνεται νωρίς την άνοιξη ή, σε ορισμένες περιπτώσεις, νωρίς το φθινόπωρο, όταν δεν υπάρχει κίνδυνος παγετού. Η ανανέωση της βλάστησης επιτυγχάνεται περισσότερο με το ανοιξιάτικο κλάδεμα και λιγότερο με το φθινοπωρινό κλάδεμα. Το φθινοπωρινό κλάδεμα ενθαρρύνει γενικά την ανάπτυξη ενός όψιμου κύματος ανάπτυξης, το οποίο είναι πολύ ευαίσθητο στους παγετούς του χειμώνα. Στις θερμότερες περιοχές με άπλετο ηλιακό φως και υψηλές θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, είναι ζωτικής σημασίας να αφήνετε αρκετό φύλλωμα για την προστασία των κλαδιών του ικριώματος και του κορμού και την αποφυγή ηλιακού εγκαύματος ή ηλιακού εγκαύματος. Ως πρόσθετη προστασία, ορισμένοι αγρότες βάφουν τον κορμό και, σε ορισμένες περιπτώσεις, μέρος των κλαδιών του ικριώματος με αραιωμένο λευκή ακρυλική μπογιά.

Κλάδεμα ποδιάς δέντρου

Κατά το κλάδεμα αυτό, ο παραγωγός αφαιρεί ή μειώνει το μήκος των κλαδιών που γέρνουν και ακουμπούν ή φτάνουν πολύ κοντά στο έδαφος. Θα πρέπει να διατηρείται μια απόσταση 45 έως 75 cm από το έδαφος για να διατηρείται η κόμη καθαρή, να μειώνεται ο κίνδυνος μολύνσεων από ασθένειες (όπως Phytophthora), και παράσιτα (συμπεριλαμβανομένων των σαλιγκαριών, των μυρμηγκιών και των τρωκτικών) και να διευκολύνεται η συγκομιδή. Ταυτόχρονα, αυτό θα προστατεύσει τα κλαδιά και τα πορτοκάλια από τις εφαρμογές ζιζανιοκτόνων και λιπασμάτων και τον τραυματισμό από μηχανήματα. Το συγκεκριμένο κλάδεμα είναι πιο δύσκολη σε ποικιλίες που έχουν πολλαπλές παραγωγές ανά έτος, όπως τα Valencias και τα Summer Navels. Σε αυτές τις περιπτώσεις, το κλάδεμα πρέπει να εφαρμόζεται μετά την καρπόδεση ή αμέσως μετά τη συγκομιδή.

Συνιστάται στους καλλιεργητές να εφαρμόζουν μόνο αραιωτικά κλαδέματα για τον έλεγχο του σχήματος και του ύψους των δέντρων. Το κορυφολόγημα είναι πρακτική που εφαρμόζεται κυρίως σε δέντρα που μορφώνονται ως φράχτες. Κατά κανόνα, το ύψος κορυφολόγησης πρέπει να είναι διπλάσιο από το μέσο πλάτος της σειράς.

Αραίωμα καρπών

Το αραίωμα των καρπών στις πορτοκαλιές είναι μια σημαντική πρακτική διαχείρισης που αποσκοπεί στη βελτιστοποίηση του μεγέθους και της ποιότητας των καρπών πριν από τη συγκομιδή. Το αραίωμα με το χέρι, η πιο ακριβής μέθοδος, περιλαμβάνει την αφαίρεση με το χέρι των μικρότερων, παραμορφωμένων καρπών για τη μείωση του φορτίου του δέντρου και τη βελτίωση του μεγέθους των υπόλοιπων καρπών. Πραγματοποιείται συνήθως όταν οι καρποί έχουν διάμετρο περίπου 30-40 mm. Το πρώιμο αραίωμα έχει τον σημαντικότερο αντίκτυπο στο μέγεθος των καρπών, αν και είναι χρονοβόρα και κουραστική διαδικασία και οικονομικά βιώσιμη μόνο για ποικιλίες υψηλότερης αξίας, όπως τα μανταρίνια ή τα Navels που προορίζονται για εξαγωγή. Για την σωστή εκτίμηση του φορτίου της καλλιέργειας πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η υγεία των δέντρων, η ηλικία και η ικανότητα των μεμονωμένων κλάδων να στηρίξουν το βάρος και θρέψη των καρπούς. Η μέθοδος αυτή απαιτεί πολύ προσοχή για να διασφαλιστεί επαρκής αραίωση με ταυτόχρονη διατήρηση της ομοιόμορφης κατανομής των καρπών σε όλο το δέντρο.

Κλάδεμα αποκατάστασης

Τα δέντρα που έχουν υποστεί ζημιές από παγετό, πολύ υψηλές θερμοκρασίες ή τρωκτικά χρειάζονται ειδικό κλάδεμα. Δεν χρειάζεται να κλαδέψουμε εάν η ζημιά είναι ελαφριά και έχει μολύνει μόνο το φύλλωμα και τους νεαρούς βλαστούς. Ωστόσο, το προσεκτικό κλάδεμα είναι απαραίτητο όταν ένας σοβαρός παγετός έχει επηρεάσει μεγαλύτερα σε διάμετρο κλαδιά.

Λάβετε υπόψη ότι το ψαλίδι κλαδέματος πρέπει να αποστειρώνεται μέσω αλκοολούχου διαλύματος όταν μεταβαίνουμε από το ένα δέντρο στο επόμενο, καθώς μπορεί να μεταδώσει διάφορες μυκητολογικές ή βακτηριακές ασθένειες στις πορτοκαλιές.

Πηγές

https://crfg.org/wp-content/uploads/CITRUS-PRUNING-Presentation.pdf

https://edis.ifas.ufl.edu/publication/HS1267

https://www.agric.wa.gov.au/citrus/citrus-pruning?page=0%2C1

https://extension.arizona.edu/node/5311

https://acis.cals.arizona.edu/docs/default-source/agricultural-ipm-documents/publications/older-publications/az1455.pdf?sfvrsn=c9ddb9d9_6

https://www.dpi.nsw.gov.au/__data/assets/pdf_file/0003/242814/Hand-thinning-citrus.pdf

Περισσότερες πληροφορίες

Πορτοκάλι: Διατροφική Αξία & Οφέλη για την Υγεία

Πορτοκάλι: Πληροφορίες, ιστορία, χρήσεις και παγκόσμια παραγωγή

Πώς να επιλέξετε την καλύτερη ποικιλία πορτοκαλιού

Πολλαπλασιασμός και επικονίαση πορτοκαλιάς

Κλιματικές και εδαφικές απαιτήσεις της πορτοκαλιάς

Επαγγελματική καλλιέργεια πορτοκαλιάς

Προετοιμασία εδάφους και φύτευση δέντρων πορτοκαλιάς

Ανάγκες σε θρεπτικά και πρόγραμμα λίπανσης για τις πορτοκαλιές

Απαιτήσεις σε Νερό και Άρδευση της Πορτοκαλιάς

Κλαδέματα πορτοκαλιάς: Διαμόρφωσης, Καρποφορίας και Αραίωμα Καρπών

Εχθροί και Ασθένειες στην Καλλιέργειας της Πορτοκαλιάς

Συγκομιδή, αποδόσεις και αποθήκευση πορτοκαλιών

 


Περισσότερα άρθρα από τον/την Wikifarmer

5' χρόνος ανάγνωσης  ·  Ιαν 28, 2025
Προβολή περισσότερων άρθρων