Άρδευση πορτοκαλόδεντρων - Πώς να αρδεύετε τα εσπεριδοειδή
Η αποτελεσματική άρδευση είναι ζωτικής σημασίας στους οπωρώνες με εσπεριδοειδή όπως η πορτοκαλιά, ιδίως όταν η διαθεσιμότητα νερού είναι περιορισμένη. Οι σωστές πρακτικές άρδευσης επηρεάζουν άμεσα τον ρυθμό ανάπτυξης των δέντρων, την απόδοση, το μέγεθος και την ποιότητα (περιεκτικότητα σε χυμό) των πορτοκαλιών. Η κατανόηση των ειδικών αναγκών των πορτοκαλιών σε νερό μπορεί να βοηθήσει τους καλλιεργητές να βελτιστοποιήσουν την χρήση και αποτελεσματικότητα των διαθέσιμων πόρων, να βελτιώσουν την παραγωγικότητα και να προστατευτούν από τις βλαβερές συνέπειες της υδατικής καταπόνησης.
Ανάγκες των πορτοκαλιών σε νερό - Πόσο νερό χρειάζονται οι πορτοκαλιές για να αναπτυχθούν και να δώσουν καλές αποδόσεις
Η διαθεσιμότητα του νερού μπορεί να αποτελεί περιοριστικό παράγοντα για πολλούς παραγωγούς εσπεριδοειδών. Όταν ο οπωρώνας πορτοκαλιάς εγκαθίσταται σε αμμώδη (ελαφρά) εδάφη, το πρόβλημα είναι πιο σημαντικό λόγω της χαμηλής ικανότητας συγκράτησης νερού από το έδαφος. Ως αποτέλεσμα, πολλοί αγρότες επιλέγουν να εφαρμόσουν άρδευση για να ικανοποιήσουν τις ανάγκες των φυτών και να υποστηρίξουν υψηλότερες αποδόσεις και κορυφαίας ποιότητας φρούτα. Με βάση πολυάριθμα ερευνητικά αποτελέσματα, ο ρυθμός ανάπτυξης λεμονιών και πορτοκαλιών διπλασιάζεται καθημερινά όταν το έδαφος έχει επαρκή υγρασία κυρίως όταν αυτή η κατάσταση συνδυάζεται με θερμοκρασίες 37 °C, σε σύγκριση με τις ξηρές συνθήκες.
Σημάδια Υδατικής Καταπόνησης
Πρώιμοι δείκτες/συμπτώματα υδατικής καταπόνησης περιλαμβάνουν το θαμπό πράσινο χρώμα και εσωτερικό κατσάρωμα των φύλλων. Η συνεχής έλλειψη νερού μπορεί να προκαλέσει απώλεια ελαστικότητας των φύλλων, ευθραυστότητα, ξήρανση (από τις άκρες) και θάνατο. Σε σοβαρές περιπτώσεις, παρατηρείται πτώση φύλλων, ανθέων και καρπών, ανάλογα με την εποχή.
Προγραμματισμός Άρδευσης Πορτοκαλιών για Βέλτιστη Ανάπτυξη
Ορισμένα στάδια ανάπτυξης απαιτούν πιο συνεπή άρδευση για να υποστηρίξουν την ανάπτυξη των καρπών και να αποτρέψουν απώλειες καλλιέργειας. Κρίσιμες περίοδοι για επαρκή εδαφική υγρασία περιλαμβάνουν:
- Ανθοφορία (Άνοιξη): Η υδατική καταπόνηση κατά την ανθοφορία μπορεί να μειώσει σημαντικά την παραγωγή. Συνιστάται άρδευση λίγες ημέρες πριν από την έναρξη της ανθοφορίας για υποστήριξη της δημιουργίας ανθοφόρων οφθαλμών.
- Μετά την Καρπόδεση: Στα πρώτα στάδια της καρπόδεσης, η διατήρηση υγρού εδάφους είναι κρίσιμη για την ανάπτυξη των καρπών και την αποτροπή πρόωρης πτώσης.
- Ωρίμανση Καρπών: Συνεπής άρδευση κατά την ωρίμανση βελτιώνει την ποιότητα και την περιεκτικότητα σε χυμό.
Παράγοντες που Επηρεάζουν τις Ανάγκες των Πορτοκαλιών σε Νερό
Η απαιτούμενη ποσότητα νερού εξαρτάται από την ηλικία και το μέγεθος των δέντρων, την πυκνότητα φύτευσης, τον τύπο του εδάφους, τις κλιματολογικές συνθήκες και τις βροχοπτώσεις. Κατά μέσο όρο, οι πορτοκαλιές χρειάζονται περίπου 1524 mm νερού ετησίως. Σε περιόδους ξηρασίας, τα ώριμα δέντρα μπορεί να χρειάζονται έως και 64 λίτρα νερού την ημέρα (ανά δέντρο) για να διατηρήσουν τη βέλτιστη ανάπτυξη.
Μια προσέγγιση για τον ακριβή προσδιορισμό των απαιτήσεων σε νερό είναι ο υπολογισμός του ημερήσιου ρυθμού εξατμισοδιαπνοής (ET) με τη χρήση δεδομένων από τοπικούς μετεωρολογικούς σταθμούς ή αισθητήρες υγρασίας εδάφους. Πολλαπλασιάστε την τιμή ET με τον συντελεστή καλλιέργειας (Kc) για να εκτιμήσετε την ημερήσια απώλεια νερού. Ένας χρήσιμος τύπος για τον υπολογισμό της ημερήσιας χρήσης νερού είναι ο εξής:
Ημερήσια χρήση νερού (L) = Εξάτμιση (mm) x 0,7 x Εμβαδόν επιφάνειας εδάφους που αντιστοιχεί στην προβολή της κόμης του δέντρου (m²)
Βασικές αρχές άρδευσης
Υπάρχουν 3 βασικοί κανόνες-αρχές κατά την άρδευση των πορτοκαλιών.
- Πρέπει να ποτίζουμε το έδαφος ώστε να διατηρείται υγρό κοντά στην ζώνη του ενεργού ριζικού συστήματος (30-40 cm) (αλλά όχι πλημμυρισμένο) ανά πάσα στιγμή. Η ικανότητα απορρόφησης νερού από τις πορτοκαλιές μειώνεται καθώς το έδαφος στεγνώνει. Για παράδειγμα, μια πορτοκαλιά μπορεί να απορροφήσει λιγότερο από το μισό νερό όταν η διαθέσιμη περιεκτικότητα του εδάφους σε νερό είναι περίπου 50%. Ωστόσο, το να αφήνετε τα ανώτερα 15 εκατοστά του εδάφους να στεγνώσουν μεταξύ των αρδεύσεων είναι απαραίτητο για να περιορίσετε τον κίνδυνο εδαφογενών ασθενειών.
- Τα νεαρά δέντρα χρειάζονται συχνότερη άρδευση από ό,τι τα ενήλικα δέντρα (κυρίως λόγω της ταχείας ανάπτυξης και του ρηχού και υπανάπτυκτου ριζικού συστήματος). Ειδικά κατά την περίοδο φύτευσης και εγκατάστασης, απαιτείται άρδευση με επαρκή ποσότητα νερού (5-10 λίτρα ανά δέντρο ανά άρδευση).
- Τα αμμώδη εδάφη απαιτούν συχνότερο πότισμα από τα βαρύτερα αργιλώδη εδάφη, επειδή στραγγίζουν γρήγορα το νερό. Τα δέντρα σε αμμώδη εδάφη μπορεί να χρειάζονται έως και τρεις φορές περισσότερο νερό από εκείνα που φυτεύονται σε αργιλώδη (βαριά) εδάφη.
Ωστόσο, πρόκειται για κανόνες που δίνουν μια γενική κατεύθυνση. Κάθε πορτοκαλεώνας είναι διαφορετικός, με ξεχωριστά χαρακτηριστικά (τύπος εδάφους, πυκνότητα φυτών κ.λπ.). Οι παραγωγοί πορτοκαλιών συνιστάται να κάνουν τη δική τους έρευνα και να ζητούν συμβουλές από τοπικούς γεωπόνους για τη βελτιστοποίηση της ποσότητας νερού που παρέχεται στα δέντρα κατά την διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου.
Η εφαρμογή οργανικής εδαφοκάλυψης (όπως φύλλα, ροκανίδια ξύλου ή φλοιού, κλπ), γύρω από τον κορμό του δέντρου (χωρίς άμεση επαφή με τον κορμό) μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση της εδαφικής υγρασίας, στη μείωση της εξάτμισης και στην καταστολή της ανάπτυξης ζιζανίων.
Επιλογή του καλύτερου συστήματος άρδευσης για οπωρώνες πορτοκαλιών
Πώς να αρδεύετε τις πορτοκαλιές σας
Σε οπωρώνες πορτοκαλιών μπορούν να χρησιμοποιηθούν διάφορες μέθοδοι άρδευσης, καθεμία από τις οποίες έχει συγκεκριμένα πλεονεκτήματα και παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψιν. Ο παραγωγός θα πρέπει να εξετάσει προσεκτικά όλες τις διαθέσιμες επιλογές και να επιλέξει την καταλληλότερη με βάση πολλούς παράγοντες, όπως η διαθεσιμότητα και η ποιότητα του νερού, ο τύπος του εδάφους, η οικονομική δυνατότητα για τα έξοδα αρχικής εγκατάστασης, οι περιβαλλοντικές συνθήκες κ.λπ.
Άρδευση με κατάκλιση και άρδευση με λεκάνες: Αυτή η παραδοσιακή μέθοδος περιλαμβάνει την κατάκλιση διπλών κυκλικών λεκανών γύρω από τον κορμό του δέντρου. Αν και είναι εντατική σε νερό, το σύστημα άρδευσης πλήρους κάλυψης (επιφανειακή άρδευση) επιτρέπει στον αγρότη να εγκαταστήσει μια καλλιέργεια κάλυψης μεταξύ των γραμμών των δέντρων.
Άρδευση με μικροεκτοξευτήρες: Σύμφωνα με την American Society for Horticultural Studies, οι προσπάθειες εξοικονόμησης νερού και τα μέτρα προστασίας από τον παγετό αποτέλεσαν σημαντικό κίνητρο για τη μετατροπή των συστημάτων παροχής άρδευσης από εναέριους ψεκαστήρες σε μικροεκτοξευτήρες τα τελευταία 30 χρόνια. Οι μικροεκτοξευτήρες παρέχουν νερό αποτελεσματικά, χρησιμοποιώντας 30-50% λιγότερο νερό από την άρδευση με κατάκλιση ή άλλους τύπους επιφανειακής άρδευση.
Τα συστήματα μικροεκτοξευτήρων έχουν χαμηλότερο αρχικό κόστος εγκατάστασης από τα συστήματα καταιονισμού με σταθερό καταιονισμό για καλλιέργειες δένδρων σε μεγάλες αποστάσεις μεταξύ τους. Τα συστήματα μικροψεκασμού χαμηλού όγκου παρέχουν μεγαλύτερο βαθμό προστασίας από τον παγετό από ό,τι οι συμβατικοί ψεκαστήρες. Επιπλέον, με τη χρήση μικροεκτοξευτήρες, οι εφαρμογές λιπασμάτων και άλλων χημικών ουσιών μπορούν να γίνονται πιο έγκαιρα, ομοιόμορφα και να είναι πιο οικονομικά αποδοτικές.
Στάγδην άρδευση / Άρδευση με σταγόνες: Τα συστήματα στάγδην άρδευσης έχουν γίνει όλο και πιο δημοφιλή τα τελευταία χρόνια για την άρδευση πορτοκαλιών και εσπεριδοειδών, ιδίως σε νέους οπωρώνες. Εάν ο παραγωγός πορτοκαλιών θέλει να μεταβεί από άλλο σύστημα άρδευσης σε αυτό της στάγδην άρδευσης, θα πρέπει να εξετάσει την ευαισθησία της καλλιεργούμενης ποικιλίας σε αυτή την αλλαγή. Για παράδειγμα, τα γλυκά πορτοκάλια δεν αντιδρούν πολύ καλά. Η λίπανση (υδρολίπανση) διευκολύνεται επίσης όταν χρησιμοποιείται σύστημα άρδευσης με σταγόνες.
Οι αγρότες επιλέγουν μερικές φορές να εγκαταστήσουν δύο διαφορετικά συστήματα άρδευσης (σύστημα καταιονισμού και με σταλάκτες) στους οπωρώνες εσπεριδοειδών για να επωφεληθούν και από τα δύο.
Πηγές
https://edis.ifas.ufl.edu/publication/ss676
https://edis.ifas.ufl.edu/publication/CG093
https://cals.arizona.edu/extension/ornamentalhort/landscapemgmt/general/citrusirrigation.pdf
https://nhb.gov.in/pdf/fruits/citrus/cit006.pdf
http://horttech.ashspublications.org/content/20/1/74.full
https://www.agric.wa.gov.au/water-management/citrus-irrigation-recommendations-western-australia
https://journals.ashs.org/horttech/view/journals/horttech/20/1/article-p74.xml?rskey=oK6NAB&result=10
Περισσότερες πληροφορίες
Πορτοκάλι: Διατροφική Αξία & Οφέλη για την Υγεία
Πορτοκάλι: Πληροφορίες, ιστορία, χρήσεις και παγκόσμια παραγωγή
Πώς να επιλέξετε την καλύτερη ποικιλία πορτοκαλιού
Πολλαπλασιασμός και επικονίαση πορτοκαλιάς
Κλιματικές και εδαφικές απαιτήσεις της πορτοκαλιάς
Επαγγελματική καλλιέργεια πορτοκαλιάς
Προετοιμασία εδάφους και φύτευση δέντρων πορτοκαλιάς
Ανάγκες σε θρεπτικά και πρόγραμμα λίπανσης για τις πορτοκαλιές
Απαιτήσεις σε Νερό και Άρδευση της Πορτοκαλιάς
Κλαδέματα πορτοκαλιάς: Διαμόρφωσης, Καρποφορίας και Αραίωμα Καρπών
Εχθροί και Ασθένειες στην Καλλιέργειας της Πορτοκαλιάς
Συγκομιδή, αποδόσεις και αποθήκευση πορτοκαλιών