Τα κρεμμύδια (Allium cepa) ανήκουν στην οικογένεια Liliaceae και είναι από τα λαχανικά που καταναλώνονται και καλλιεργούνται ευρέως παγκοσμίως. Τα φυτά κρεμμυδιού μπορούν να αναπτυχθούν σε διάφορες περιβαλλοντικές συνθήκες, από ψυχρότερα κλίματα έως τροπικές περιοχές. Στη φύση, τα κρεμμύδια είναι διετή ή πολυετή φυτά, αλλά καλλιεργούνται ως ετήσια για εμπορικούς σκοπούς, κυρίως για τους βολβούς τους που παράγουν κατά το πρώτο έτος. Για να ξεκινήσει ο σχηματισμός βολβών στα κρεμμύδια, η διάρκεια της ημέρας πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ 11 και 16 ωρών, ανάλογα με την ποικιλία. Η έναρξη σχηματισμού του βολβού ρυθμίζεται από τη φωτοπερίοδο, ενώ το τελικό μέγεθος του βολβού επηρεάζεται από το μέγεθος και τον αριθμό των φύλλων του φυτού. Γενικά, κάθε στρώμα φύλλων μεταφράζεται σε ένα δακτύλιο κρεμμυδιού.
Το φυτό του κρεμμυδιού αποτελείται συνήθως ένα ψευδοστέλεχος που σχηματίζεται από πολλαπλά στρώματα παλαιότερων, σαρκώδων και διευρυμένων φύλλων. Τα νέα φύλλα αναπτύσσονται από την κορυφή του ψευδοβλαστού και το κάτω άκρο αυτών των φύλλων συμβάλλει στο σχηματισμό των βολβών. Τα φύλλα είναι επιμήκη, πράσινα, κυλινδρικά και κοίλα. Το στέλεχος του άνθους αναδύεται το δεύτερο έτος απευθείας από το κέντρο του ψευδοβλαστού. Η σφαρική ανθοκεφαλή (ταξιανθία τύπου σκιάδιο) έχει 5 έως 2.000 μικρά λευκά, λευκοπράσινα ή μωβ άνθη. Αυτά τα άνθη είναι αυτογόνιμα και απαιτούν επικονίαση από έντομα για την παραγωγή σπόρων. Σε ορισμένες ποικιλίες, όπως το Allium cepa var. viviparum (αιγυπτιακό κρεμμύδι), στη θέση των ανθέων σχηματίζονται μικροσκοπικοί βολβοί στην κορυφή της ανθοκεφαλής. Οι σπόροι του κρεμμυδιού είναι μικροί, τριγωνικοί και μαύροι.
Τα κρεμμύδια χρειάζονται περίπου 130-170 ημέρες από τη σπορά έως τη συγκομιδή, ανάλογα με την ποικιλία. Κατά τα πρώτα στάδια ανάπτυξης, ο δροσερός καιρός και η επαρκής βροχόπτωση ή άρδευση αποτελούν ιδανικές συνθήκες για την ανάπτυξη των φυτών. Οι σπόροι κρεμμυδιού βλαστάνουν σε θερμοκρασίες εδάφους που κυμαίνονται από 15-25 °C. Η βέλτιστη ανάπτυξη πραγματοποιείται με μέσες ημερήσιες θερμοκρασίες μεταξύ 13-25 °C, ενώ οι ξηρές, θερμές συνθήκες (25-27 °C) είναι απαραίτητες κατά την ωρίμανση των βολβών για μέγιστη απόδοση και ποιότητα. Οι εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες (8-13 °C) μπορούν να καθυστερήσουν τον σχηματισμό βολβών έως και τέσσερις εβδομάδες και μπορεί ακόμη και να προκαλέσουν πρόωρη ανθοφορία (εαρινοποίηση).
Ταξινόμηση και κριτήρια επιλογής ποικιλίας κρεμμυδιού
Οι ποικιλίες κρεμμυδιού κατηγοριοποιούνται κυρίως με βάση 4 κύρια χαρακτηριστικά.
1. Απαιτήσεις φωτοπεριόδου (μήκους ημέρας)
Οι ποικιλίες κρεμμυδιού κατηγοριοποιούνται κυρίως με βάση τις απαιτήσεις τους σε ώρε φωτός για την βολβοποίηση:
- Ποικιλίες μικρής φωτοπεριόδου: Ξεκινούν τον σχηματισμό βολβών σε διάρκεια ημέρας 10-13 ωρών και είναι συνήθως κατάλληλες για νότιες περιοχές με ηπιότερους χειμώνες.
- Ποικιλίες μέσης φωτοπεριόδου: Αρχίζουν να παράγουν βολβούς όταν η διάρεκεια της ημέρας είναι 13-14 ώρες, καθιστώντας τες κατάλληλες για κεντρικές περιοχές.
- Ποικιλίες μακράς φωτοπεριόδου: Απαιτούν πάνω από 14 ώρες φωτός ημερισίως και ευδοκιμούν σε βόρειες περιοχές, όπου οι ημέρες είναι μεγαλύτερες κατά τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου.
2. Σχήμα βολβού
Σχήμα βολβού που περιλαμβάνει τα παρακάτω είδη: επίπεδη, στροβιλώδη, δισκοειδή, αχλαδόμορφη, πεπλατυσμένη και κωνική σφαίρα. Το σχήμα επηρεάζει την προτίμηση της αγοράς και μπορεί επίσης να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο τα κρεμμύδια κόβονται σε φέτες και χρησιμοποιούνται στο μαγείρεμα.
3. Χρώμα και γεύση
Τα κύρια χρώματα του κρεμμυδιού είναι το κίτρινο, το κόκκινο και το λευκό, το καθένα με ξεχωριστά προφίλ γεύσης και μαγειρικές χρήσεις:
- Κίτρινο κρεμμύδι: Η πιο δημοφιλής ποικιλία με πολλές χρήσεις. Χρησιμοποιείται συχνά για την ήπια, γλυκιά γεύση της, η οποία ενισχύεται όταν μαγειρεύεται. Είναι πολύ δημοφιλής ποικιλία στις ΗΠΑ.
- Κόκκινο κρεμμύδι: Το κόκκινο κρεμμύδι θεωρείται ο δεύτερος πιο συχνά χρησιμοποιούμενος τύπος κρεμμυδιού και τα τελευταία χρόνια έχει κερδίσει δημοτικότητα λόγω του χρώματος που προσφέρει σε σαλάτες και μπεργκερς. Οι κόκκινες ποικιλίες κρεμμυδιού έχουν γενικά πιο έντονη γεύση σε σύγκριση με τις κίτρινες ποικιλίες και χρησιμοποιούνται κυρίως ωμά, ή ψητά στη σχάρα.
- Λευκό κρεμμύδι: Αγαπημένο στη μεξικάνικη και νοτιοδυτική κουζίνα, γνωστό για την πικάντικη, γεμάτη γεύση του. Τα λευκά κρεμμύδια έχουν συνήθως μικρότερη αποθηκευτική ζωή από τα κίτρινα και τα κόκκινα κρεμμύδια.
Κάθε κατηγορία περιλαμβάνει πολυάριθμες ποικιλίες κρεμμυδιών με διαφορετικά χαρακτηριστικά. Ορισμένες ποικιλίες που χρησιμοποιούνται συνήθως είναι οι εξής: (ή Pukekohe Longkeeper) (στην Αυστραλία), Bombay Red, Red Creole, Red Star F1 και Neptune F1 (στην Ιαπωνία και την Αφρική). Ποικιλίες όπως Sweet Sandwich, Walla Walla και Sweet Spanish είναι δημοφιλείς για την παραγωγή πολύ μεγάλων βολβών.
4. Αθεκτικότητα (σε ασθένειες και αβιοτικές καταπονήσεις) και καταλληλότητα
Η επιλογή μιας κατάλληλης ποικιλίας κρεμμυδιού είναι κρίσιμη για μια επιτυχή καλλιέργεια και καλές αποδόσεις. Οι καλλιεργητές θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις τοπικές συνθήκες, όπως η θερμοκρασία και η φωτοπερίοδος, καθώς και την ανθεκτικότητα τις ποικιλίας σε παράσιτα και ασθένειες, ιδίως σε εδαφογενή παθοφόνα, όπως τα είδη του Φουζάριου και του Βοτρύτη. Η ανθεκτικότητα σε κοινούς εχθρούς, όπως ο θρίπας του κρεμμυδιού και η μύγα του κρεμμυδιού, είναι επίσης σημαντική. Επιπλέον, οι παραγωγοί θα πρέπει να επιλέγουν ποικιλίες με βάση τη ζήτηση της αγοράς και την προβλεπόμενη τελική χρήση του προϊόντος, είτε πρόκειται για νωπή κατανάλωση, είτε για μεταποίηση, είτε για μακρά αποθήκευση. Για παράδειγμα, οι ποικιλίες με παχύτερες, πιο σφιχτή φλούδα έχουν γενικά μεγαλύτερη διάρκεια αποθήκευσης.
Είναι σημαντικό να επιλέξετε μια ποικιλία που είναι καλά προσαρμοσμένη στις τοπικές σας συνθήκες (θερμοκρασία, φωτοπερίοδος κ.λπ.), είναι ανθεκτική σε παθογόνα και παράσιτα ενδιαφέροντος για την περιοχή σας και παράγει βολβούς υψηλής ποιότητας κατάλληλους για την αγορά στόχο και τις προτιμήσεις των καταναλωτών στους οποίους απευθύνεστε (κονσερβοποίηση, νωπή κατανάλωση κ.λπ.).
Πηγές
- https://extension.uga.edu/publications/detail.html?number=B1198&title=onion-production-guide
- https://aggie-horticulture.tamu.edu/archives/parsons/publications/onions/ONIONGRO.html
- https://www.onions-usa.org/all-about-onions/onion-color-flavor-usage-guide/
- https://www.fao.org/land-water/databases-and-software/crop-information/onion/en/
- https://academics.hamilton.edu/foodforthought/our_research_files/allium.pdf
- https://www.ndsu.edu/agriculture/extension/extension-topics/gardening-and-horticulture/vegetables/how-grow-big-onions
- https://www.dalrrd.gov.za/Portals/0/Brochures%20and%20Production%20guidelines/Production%20Guidelines%20Onions.pdf
Περισσότερες πληροφορίες
Ενδιαφέροντα στοιχεία για τα κρεμμύδια
Κρεμμύδι: Πληροφορίες, Διατροφική Αξία και Οφέλη για την Υγεία
Πώς να επιλέξετε την κατάλληλη ποικιλία κρεμμυδιού
Κρεμμύδια: Οδηγός καλλιέργειας κρεμμυδιών για αρχάριους
Οδηγός για την Επαγγελματική Καλλιέργεια Κρεμμυδιού
Απαιτήσεις, προετοιμασία εδάφους και φύτευση κρεμμυδιού
Ποιοι παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν την βολβοποίηση στα κρεμμύδια;
Απαιτήσεις κρεμμυδιού σε νερό και συστήματα άρδευσης
Απαιτήσεις Λίπανσης του Κρεμμυδιού
Σημαντικότεροι εχθροί και ασθένειες του κρεμμυδιού και πρακτικές βιώσιμης διαχείρισης
Διαχείριση ζιζανίων στο κρεμμύδι: Πώς να ελέγξετε τα ζιζάνια στην καλλιέργεια κρεμμυδιού
