Οι καλλιεργητές φακής αντιμετωπίζουν σημαντικές προκλήσεις στον έλεγχο των ζιζανίων. Σε αντίθεση με άλλες καλλιέργειες δημητριακών ή ελαιούχων σπόρων, οι φακές έχουν αραιή κόμη γεγονός που τις καθιστά αδύναμους ανταγωνιστές έναντι των ζιζανίων, οδηγώντας σε απώλειες αποδόσεων που κυμαίνονται από 20% έως 40%. Τα κοινά ζιζάνια της φακής μπορούν να μειώσουν δραστικά τις αποδόσεις και να παρεμποδίσουν τη συγκομιδή. Τα προβλήματα αυτά επιδεινώνονται από την ανάπτυξη ανθεκτικότητας των ζιζανίων στα ζιζανιοκτόνα, τις περιορισμένες επιλογές ζιζανιοκτόνων που είναι διαθέσιμες για τις φακές και τη μικρή παγκόσμια αγοραστική δύναμη της καλλιέργειας, με αποτέλεσμα να είναι λίγα τα χημικά ζιζανιοκτόνα που έχουν εγκεκριθεί αποκλειστικά για τα όσπρια.
Μακροπρόθεσμος έλεγχος ζιζανίων
Ένα αποτελεσματικό πρόγραμμα διαχείρισης ζιζανίων φακής απαιτεί μακροπρόθεσμο σχεδιασμό. Οι προσπάθειες ελέγχου των ζιζανίων πρέπει να αρχίσουν το έτος πριν από τη φύτευση, με αμειψισπορά και σωστή διαχείριση του αγρού. Τα πολυετή ζιζάνια θα πρέπει να αντιμετωπίζονται κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου πριν από τη φύτευση, είτε μέσω της κατεργασίας του εδάφους είτε με εφαρμογές γλυφοσάτης μετά από τη συγκομιδή.
Οι εφαρμογές ζιζανιοκτόνων πριν από τη σπορά και πριν από τη εκβλάστηση/φύτρωμα της καλλιέργειας είναι επίσης αποτελεσματικές στρατηγικές, ιδίως όταν οι περιβαλλοντικές συνθήκες, όπως η υγρασία και η θερμοκρασία, είναι ευνοϊκές. Η χρήση χημικών θα πρέπει να γίνεται πάντα σε συνεννόηση με γεωπόνο και πάντα σύμφωνα με της οδηγίες της ετικέτα του προϊόντος.
Κοινά ζιζάνια σε καλλιέργειες φακής
Ο αποτελεσματικός έλεγχος των ζιζανίων στη φακή απαιτεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση που συνδυάζει καλλιεργητικά και προληπτικά μέτρα μαζί με την προσεκτική εφαρμογή ζιζανιοκτόνων.
Τα κοινά χειμερινά ετήσια ζιζάνια σε καλλιέργειες φακής περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, ο βρώμος (Bromus tectorum), η καψέλα ή αγριοκαρδαμούδα (Capsella bursa-pastoris), το αγριοσινάπι ή βρούβα (Sinapis arvensis), η ανθέμιδα (Anthemis sp), και η βερόνικα (Veronika hederifolia).
Τα κοινά πολυετή ζιζάνια, περιλαμβάνουν ο έλυμος (Elymus repens), το ασπράγκαθο ή κίρσιο (Cirsium arvense), ο πολυετής ζωχός (Sonchus arvensis), η λίνοψη (Linaria vulgaris) και την πικραλίδα ή ταραξάκος (Taraxacum officinale).
Διαχείριση ζιζανίων
Προληπτικά μέτρα
Τα προληπτικά μέτρα ξεκινούν με την επιλογή του κατάλληλου αγρού, αποφεύγοντας περιοχές με γνωστό ιστορικό πολυετών ζιζανίων και ζιζανίων ανθεκτικών στα ζιζανιοκτόνα. Οι φακές είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες στα υπολείμματα ζιζανιοκτόνων από προηγούμενες καλλιέργειες, επομένως είναι ζωτικής σημασίας να εξασφαλίσετε ότι ο αγρός είναι απαλλαγμένος από υπολείμματα ζιζανιοκτόνων πριν από τη φύτευση. Είναι σημαντικό να τηρείτε τα κατάλληλα μέτρα υγιεινής ώστε ο εξοπλισμός που χρησιμοποιείτε για σπορά και συγκομιδή να είναι καθαρός για να μην μεταφέρει σπόρους ζιζανίων.
Καλλιεργητικές πρακτικές
Η αμειψισπορά παίζει σημαντικό ρόλο στον έλεγχο των ζιζανίων. Η αποδόσεις της φακή είναι συχνά μεγαλύτερες όταν καλλιεργείται σε πρόγραμμα αμειψισπορά με σιτηρά, τα οποία παρέχουν καλύτερο ανταγωνισμό κατά των ζιζανίων και διαθέτουν ευρύτερο φάσμα επιλογών ζιζανιοκτόνων. Οι φακές που ακολουθούν καλλιέργειες δημητριακών τείνουν να αντιμετωπίζουν λιγότερη πίεση από τα ζιζάνια.
Η κατεργασία του εδάφους μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί ως μέσο για τον έλεγχο των ζιζανίων. Η κατεργασία πριν από τη σπορά είναι αποτελεσματική στον έλεγχο ορισμένων ειδών ζιζανίων, αλλά μπορεί να μειώσει την υγρασία της σποροκλίνης. Με την κατεργασία του εδάφους αποτρέπουμε την βλάστηση ζιζανίων καθώς οι σπόροι εκτίθενται στον αέρα και το ηλιακό φως. Ωστόσο, για καλλιέργειες φακής στις οποίες εφαρμόζεται ελάχιστη ή και καθόλου άροση, μπορεί να απαιτούνται άλλα μέτρα, όπως αυξημένη πυκνότητα σποράς ή μεταφυτρωτικό σβάρνισμα.
Το μεταφυτρωτικό σβάρνισμα έχει αποδειχθεί αποτελεσματικό όταν η καλλιέργεια είναι πολύ χαμηλή, με ύψος μικρότερο από 10 cm. Η μέθοδος αυτή βοηθά στον έλεγχο των νεαρών ζιζανίων, αλλά μπορεί να οδηγήσει σε απώλειες στην καλλιέργεια. Για να αντισταθμιστεί αυτό προτείνεται να εφαρμόζεται υψηλότερη πυκνότητα σποράς. Για μεγαλύτερη επιτυχία, το σβάρνισμα πρέπει να γίνεται σε ζεστές, ηλιόλουστες ημέρες.
Χημικά μέτρα - Ζιζανιοκτόνα
Τα ζιζανιοκτόνα μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τους καλλιεργητές φακής, αλλά η χρήση τους πρέπει να γίνεται προσεκτικά και υπεύθυνα για την ελαχιστοποίηση των ζημιών στην καλλιέργεια και το περιβάλλον και τη μεγιστοποίηση της αποτελεσματικότητας. Πριν από την εφαρμογή οποιονδήποτε αγροχημικών, θα πρέπει να συμβουλευτείτε έναν πιστοποιημένο γεωπόνο. Προτείνεται να χρησιμοποιείτε πάντα εγκεκριμένα προϊόντα για καλλιέργειες φακής στη χώρα παραγωγής και εξαγωγής. Θα πρέπει πάντα να ακολουθείτε τις οδηγίες της ετικέτας και τη συνιστώμενη δοσολογία.
Τα φυτά φακής, ιδίως στα πρώτα στάδια ανάπτυξης, έχουν αραιή κόμη, με αποτέλεσμα τα ζιζάνια να έχουν πρόσβαση στο ηλιακό φως και να αναπτύσσονται. Η απόφαση για την εφαρμογή ζιζανιοκτόνων θα πρέπει να βασίζεται σε οικονομικές εκτιμήσεις, σταθμίζοντας την πιθανή απώλεια απόδοσης έναντι του κόστους των χημικών ουσιών και της εφαρμογής τους. Ο εξοπλισμός εφαρμογής των ζιζανιοκτόνων θα πρέπει να καθαρίζεται και να συντηρείται επαρκώς για να διασφαλιστεί ότι θα εφαρμόσετε την σωστή ποσότητα του χημικού.
Τα χωράφια θα πρέπει να επιθεωρούνται τακτικά, τόσο πριν από τη φύτευση όσο και μετά την ανάδυση της καλλιέργειας, για τον προσδιορισμό των ειδών και της πυκνότητας των ζιζανίων και την επιλογή των κατάλληλων ζιζανιοκτόνων. Θα πρέπει επίσης να επιθεωρείτε και μετά τον ψεκασμό για να διασφαλίσετε την αποτελεσματικότητα των επεμβάσεων. Είναι σημαντικό οι καλλιεργητές φακής να εναλλάσσουν ζιζανιοκτόνα με διαφορετικούς τρόπους δράσης για να την αποφυγή ανάπτυξης ανθεκτικότητας.
Μάθετε περισσότερα για την καλλιέργεια φακής
15 Ενδιαφέρουσες Πληροφορίες για τις Φακές
Φακή: Διατροφική αξία και οφέλη για την υγεία
Βιβλιογραφία
- https://albertapulse.com/lentil-weed-control/
- https://apps.msuextension.org/montguide/guide.html?sku=MT201009AG