Tüm yaz boyunca renklerle, hoş kokularla ve konforla dolup taşan bir balkon hayal edin. O büyüleyici Akdeniz yaz gecelerinin özünü evinizde yakalamak ister misiniz? Doğru bitkiler ve birkaç akıllı ipucu ile balkonunuzu hem güzel hem de işlevsel olan canlı bir alana dönüştürebilirsiniz. Akdeniz'in renklerini ve unutulmaz kokularını yansıtan beş yaz bitkisini sizin için seçtik. Yasemin, Begonvil, Sardunya, Limon otu ve Biberiye'nin bakımını nasıl yapacağınızı keşfedin ve yaz keyfiniz için çarpıcı bir balkon yaratın.
Yasemin: Yıl Boyu Koku ve Görsel Şölen
Neden Yasemin Seçmelisiniz?
Yasemin, sıcak akşamlarında tozlayıcıları kendine çeken büyüleyici bir kokuya sahiptir. Aroması, açık hava sinemalarında geçirilen uzun yaz gecelerinin ve manzaralı sahil yollarında yapılan yavaş yürüyüşlerin anılarını çağrıştırır. İlkbahardan yaz sonuna kadar yasemin çiçeklerinin tadını çıkarabilirsiniz ve bazı çeşitleri kışın bile çiçek açar.
Mevsimsellik ve Çiçeklenme:
- İlkbahar: Yasemın dikmek için en iyi zaman, çünkü kökler yaz sıcağından önce serpilir.
- Yaz: En yoğun çiçeklenme mevsimleri Haziran ile Ağustos arasıdır ve gür çiçekleri teşvik etmek için düzenli olarak sulamayı ve beslemeyi unutmayın.
- Muson (uygulanabildiği yerlerde): Büyüme artar, ancak kök çürümesini önlemek için drenajı sağlamayı unutmayın.
- Kış: Bazı türler (örneğin kış yasemini) çıplak gövdelerinde parlak sarı çiçekler açarken, diğerleri yarı dormansi halindedir.
Optimum Sıcaklıklar:
- Yasemin 16-24°C'de büyür; 4°C'ye kadar tolere edebilir, ancak dondan korunmaya ihtiyaç duyar.
- Nem: %50-80 idealdir.
Gübreleme:
Saksıdaki bitkiler için, büyüme mevsimi boyunca aylık olarak yüksek potasyumlu bir sıvı gübre (domates gübresi gibi) kullanın. Önerilen miktar için etiket talimatlarını izleyin, sıvı yemler için tipik olarak 4-5 litre suya bir kapak dolusu gübre ekleyin.
Pratik İpuçları:
- Yazın çiçek açan türler için ilkbahar veya sonbaharda, kış yasemini için sonbahar/kış aylarında dikim yapın.
- Şekillendirme ve daha fazla çiçek açmasını teşvik için çiçeklenmeden sonra budayın.
- Drenaj: Köklerin ıslak kalmasını önlemek için toprak eklemeden önce saksınızın dibine 2-3 cm (1 inç) çakıl taşı veya kırık kil saksı katmanı ekleyin.
- Nem oranı: Sıcak günlerde nemi artırmak için saksının altına içinde su ve çakıl taşları olan sığ bir tepsi yerleştirin.
- Destek: Mahremiyet sağlaması ve dikey büyümeyi teşvik için balkon korkuluğunuza sarmaşıklar için bambu kafes veya ip kullanın.
- Koku Maksimizasyonu: Yaz akşamlarında maksimum koku için en sevdiğiniz sandalyenin veya pencerenin yanına yerleştirin.
Begonvil: Uzun Yazlar İçin Döngüsel Renk Şöleni
Neden Begonvil Seçmelisiniz?
Begonvillerin canlı brakteleri her ortama hoş bir Akdeniz havası katar. Bu çarpıcı bitkiler saksılarda gelişebilir, bu da onları güneşli balkonlar için ideal hale getirir. Pembe, eflatun, mor, kırmızı, turuncu, beyaz ve sarı gibi çeşitli renkleri ile ortamı ve ruh halinizi tamamlayacak mükemmel tonu kolayca bulabilirsiniz.
Mevsimsellik ve Çiçeklenme:
- İlkbahar: Begonvilinizi dikin veya başka saksıye aktarın. Büyüme devam ettikçe gübrelemeye ve sulamaya başlayın.
- Yazdan Sonbahara: Ana çiçeklenme mevsimi Mayıs-Ekim) arasıdır ve 5-6 haftalık çiçeklenme döngüsünü 6-8 haftalık vejetatif büyüme takip eder.
- Kış: Bitkiniz yarı dormansi haline geçer; sulamayı azaltın ve gübrelemeyi kesin. Yaprak dökülmesini önlemek için bulunduğu ortamı 10°C'nin üzerinde tutun.
Optimum Sıcaklıklar:
- Gündüz: 18-27°C; Gece: 10°C'nin üzerinde.
- Bu bitki dona karşı hassastır, bu nedenle sıcaklık 10°C'nin altına düşerse iç mekana getirerek koruyun.
Gübreleme:
Erken büyümede, haftalık olarak yüksek azotlu yem kullanın; brakteler göründüğünde yüksek potasyumlu gübreye geçin. Miktar olarak sıvı gübre için tipik olarak 4 litre su başına 10 ml ve yavaş salınımlı gübre için paket talimatlarını izleyin. Büyümeyi yavaşlattığından sonbaharda gübre vermeyi kesmeyi unutmayın.
Pratik İpuçları:
- En iyi çiçeklenme için günde en az 5 saat doğrudan güneşe ihtiyaç duyar.
- Sulama: Derin ama seyrek sulayın ve çürümeyi önlemek için sulamalar arasında toprağın kurumasına izin verin.
- Drenaj: Toprak eklemeden önce saksının dibine 3 cm (1-1,5 inç) iri çakıl veya çakıl taşı tabakası yerleştirin.
- Toprak Karışımı: Ekstra drenaj için normal saksı toprağını 1/3 perlit veya kaba kum ile karıştırın.
- Budama: Her çiçeklenme döngüsünden sonra ve kış sonunda, kompakt tutmak ve daha fazla çiçek teşvik etmek için 10-20 cm (4-8 inç) kadar bitki uzuvlarını kısaltın.
- Saksı Seçimi: Kökleri serin tutmak, su basmasını önlemek ve Akdeniz görünümü için çömlek saksılar kullanın
Sardunya: Yaz Boyu Renk ve Koku Cümbüşü
Neden Sardunya Seçmelisiniz?
Sardunyalar (Pelargonium) balkonlar için vazgeçilmezdir. Sezon boyunca canlı renkler sunarlar ve hatta bazı çeşitleri sivrisinekleri uzaklaştırmaya yardımcı olan kokulu yapraklara sahiptir. Çeşitli renk paletleriyle sardunyalar balkonunuzu büyüleyici bir bahçe vahasına dönüştürebilir.
Mevsimsellik ve Çiçeklenme:
- İlkbahar: Son dondan sonra çoğu bölgede Mayıs ortasında ekim yapılabilir.
- Yaz: Mayıs ayından ekim ayına kadar bol çiçeklidir. Daha fazla çiçek açması için düzenli olarak ölü uzuvları kesin.
- Sonbahar: Don bekleniyorsa budayın ve iç mekanda kışı geçirmeye hazırlayın.
- Kış: Dormansi halindedir, iç mekanda az nemli ve dondan uzak tutun.
Optimum Sıcaklıklar:
- Büyüme 12°C'nin altında yavaşlar ve 5°C'nin altında durur.
- İdeal: 16-24°C.
Gübreleme:
Büyüme mevsimi boyunca her 4-6 haftada bir dengeli (10-10-10, azot-fosfor-potasyum) sıvı gübre kullanın. Saksı bitkileri için yarı yarıya uygulayın (örneğin, 2 litre suya 5 ml). Aşırı sıcaklarda veya toprak kuruduğunda gübreleme yapmaktan kaçının.
Pratik İpuçları:
- Kış süreci ilk dondan önce içeriye alınarak, çelikler alarak ve dışarıya çıkarmadan önce tüm don riskinin geçmesini bekleyerek atlatılabilir.
- Drenaj: Saksıların tabanına 2 cm (1 inç) küçük taş veya kırık pişmiş toprak tabakası koyun.
- Kendi Kendini Sulama Hilesi: Sıcak havalarda nemi korumak için saksının altına çakıl taşları ve su dolu bir tabak koyun.
- Ayıklama: Sürekli renk için solan çiçekleri haftada bir ayıklayın.
- Yer Değiştirme: Bitkilerinizi aşırı ısınmadan korumak için hafif saksılar kullanın veya güneş açıları değiştikçe kolayca yeniden düzenlemek için daha büyük saksılara ekleyin.
Citronella (Limon otu): Yeşillik ve Sivrisinek Koruması
Neden Citronella'yı Seçmelisiniz?
Citronella'nın canlı, taze limon kokusu sivrisineklere karşı doğal bir kalkan görevi görerek balkonunuzu rahat, haşerelerden arınmış bir cennete dönüştürür. Yemyeşil, çimenli yapraklarını nazikçe okşamak bile narenciye kokusu yayar, bu da citronella'yı açık havada dinlenerek, yemek yiyerek veya eğlenerek geçirilen yaz akşamları için mükemmel bir arkadaş yapar.
Mevsimsellik ve Çiçeklenme:
- İlkbahar: Son dondan sonra, toprak ılıkken ekin (domates gibi).
- Yaz: Güçlü vejetatif büyüme ve nadir soluk çiçekler yaz sonundan sonbahar başına kadar görülebilir.
- Sonbahar: Hasat edin ve çalı haline gelmesi için budayın.
- Kış: Soğuk iklimlerde dondan önce saksıları iç mekana taşıyın.
Optimum Sıcaklıklar:
- Citronella 21-32°C'de en iyi büyür.
- Dona karşı hassastır ve sıcaklık 10°C'nin altına düştüğünde korunmaya ihtiyaç duyar.
Gübreleme:
Dikim sırasında eskitilmiş kompostu toprağa karıştırın. Saksılar için, her 4-6 haftada bir dengeli bir sıvı yem kullanın (örneğin, 2 litre su başına 5 ml).
Pratik İpuçları:
- En iyi aroma ve sivrisinek kovucu etki için bitkinizin 6-8 saat boyunca güneşlendiğinden emin olun.
- Toprağın üst katmanı kuruduğunda sulayın ve aşırı sulamayı önleyin.
- Drenaj: Suyun düzgün bir şekilde akmasını sağlamak için saksının dibine 2-3 cm (1 inç) çakıl taşı tabakası ekleyin.
- Saksı Karışımı: Hafif, havadar bir toprak için saksı toprağını kum ve kompostla karıştırın.
- Yerleştirme: Doğal bir sivrisinek bariyeri için citronella saksılarını oturma alanınızın etrafına yerleştirin.
- Budama: Gür tutmak ve yeni büyümeyi teşvik etmek için yaz sonunda üçte bir oranında budayın.
Biberiye: Her Mevsim İçin Yaprak Dökmeyen Aroma
Neden Biberiyeyi Seçmelisiniz?
Biberiye, canlandırıcı çam benzeri aromasıyla tüm yıl boyunca duyulara hitap eden yemyeşil, yaprak dökmeyen bir bitkidir. İğneye benzeyen yaprakları balkonunuza Akdeniz güzelliğinin bir dokunuşunu katmakla kalmaz, aynı zamanda mutfak tariflerinize lezzet katar ve sivrisinekleri doğal olarak uzaklaştırırak çifte görev görür, böylece dışarıda balkonunuzda huzurlu, hoş kokulu yaz gecelerinin tadını çıkarabilirsiniz.
Mevsimsellik ve Çiçeklenme:
- İlkbahar: Son dondan sonra dikin; yeni büyümenin ve çiçeklenmenin başladığı ana dönemdir.
- Yaz: Devam eden çiçeklenme ve hızlı büyüme dönemidir.
- Sonbahar: Büyüme yavaşlar ve çiçeklenmeden sonra bitkinin şeklini korumak için budayın.
- Kış: Ilıman iklimlerde yaprak dökmez ama soğuk bölgelerde saksıları içeriye alın veya kökleri koruyun.
Optimum Sıcaklıklar:
- En iyi: 16-27°C
- Kışın uzun süreli dondan ve ıslak topraktan kaçının.
Gübreleme:
İlkbaharda bir kez dengeli bir gübre (10-10-10) uygulayın (örn. bitki başına 1 çorba kaşığı). Aroma ve lezzeti azaltabilen yüksek azotlu gübrelerden kaçının.
Pratik İpuçları:
- Tam güneşe yerleştirin; öğleden sonra gölgesi aşırı sıcaklarda yardımcı olur.
- Çiçeklenmeden sonra çalılaşması ve yeni sürgünleri teşvik etmek için budayın.
- Drenaj: Saksının tabanına 2-3 cm'lik (1 inç) çakıl taşı tabakası yerleştirin.
- Toprak: En iyi drenaj için bir kaktüs veya Akdeniz bitki karışımı kullanın.
- Sulama: Sulamadan önce toprağın üst 2-3 cm'lik (1 inç) kısmının kurumasını bekleyin.
- Birlikte Dikim: Güzel kokulu, yenilebilir bir mini bahçe için kekik veya lavanta ile eşleştirin.
- Hasat: Yemek pişirmek veya kokteyller için gerektiğinde dalları koparın. Düzenli hasat çalılaşmayı teşvik eder.
Bonus Balkon Bahçıvanlığı İpuçları
- Saksılarınızı Hizalayın: Yemyeşil, katmanlı bir görünüm için daha büyük saksıları arkaya ve daha küçük olanları öne yerleştirin.
- Dış Mekan Işıkları Ekleyin: Büyülü yaz akşamları için bitkilerinizin arasına led ışıkları veya fenerler dizin.
- Çakıl Tepsisi Oluşturun: Nemi artırmak ve balkon zemininizde su lekelerini önlemek için saksıları çakıl taşları ve suyla dolu tepsilere yerleştirin.
- Malç kullanın: Toprağı serin ve nemli tutmak için saksıları ağaç kabuğu parçaları veya hindistan cevizi lifiyle kaplayın.
- Bitkileri Gruplayın: Nemi tutmaya yardımcı olan ve sıcak hava dalgaları sırasında kökleri serin tutan bir mikro iklim için saksıları kümeleyin.
Sources:
https://voiceofplant.com/best-season-for-jasmine-mogra-plant-for-healthy-growth/
https://www.rhs.org.uk/plants/jasmine/growing-guide
https://www.bougainvilleawebshop.com/en/flowering-of-bougainvillea/
https://agritech.tnau.ac.in/horticulture/horti_aromatic%20crops_citronella.html
https://lancaster.unl.edu/rosemary-herb-all-seasons-0/
Daha fazla okuma
Balkon Bitkilerinizi Yaz Boyunca Nasıl Canlı Tutabilirsiniz? Ev Bahçıvanları için Bakım İpuçları
Aloe Vera Hakkında İlginç Gerçekler
Bahçe ve saksida hercai̇ menekşesi̇ bakimi nasil yapilir?
Bambu bi̇tki̇si̇ nasil yeti̇şti̇ri̇li̇r?
Gül Bakımı Hakkında Bilmemiz Gerekenler
