Analiz için toprak numunesi nasıl toplanır?
Toprak örneklemesi 101: Çiftçiler ve tarım uzmanları için
Topraktaki besin maddesi mevcudiyeti yıldan yıla ve tarladan tarlaya değişir ve verim üzerinde doğrudan bir etkiye sahiptir. Toprak testi, olumsuz çevresel etkiler yaratmadan optimum mahsul verimi ve kalitesi elde etmek için gereken gübre miktarını ve diğer toprak değişikliklerini anlamak için kritik öneme sahiptir. Toprak numunesi alma, toprak testi sürecinin ilk adımıdır ve en büyük hata kaynağı olma eğilimindedir.
Toprak testi sonuçları ancak alınan toprak numunesi kadar doğrudur! Bu makale, laboratuvara gönderdiğiniz numunenin size en güvenilir bilgileri vermesini sağlamak için doğru toprak numunesi alma adımlarında size yol gösterecektir.
Numune almadan önce plan yapın!
Numune almaya başlamadan önce, ekim sisteminiz için önerilen toprak numunesi alma protokollerini (derinlik, zamanlama vb.) ve çiftliğiniz hakkında mümkün olduğunca çok bilgiyi bildiğinizden emin olun. Toprak etüt haritalarından veya hava fotoğraflarından bilgi toplayın ve çiftliğinizdeki toprak örnekleme alanlarını belirlemek için çiftliğinizin geçmişi (örneğin, ekim yapılan yıllar, önceki kompost veya kireç uygulamaları, ekim geçmişi) hakkındaki bilgilerinizi kullanın.
Amerika Birleşik Devletleri'nde bulunanlar için NRCS Web Soil Survey, toprak etüt haritaları ve hava fotoğrafları üretirken çevrimiçi olarak kullanılabilir. Bu araç, toprak numunelerinizin sonuçlarını doğru bir şekilde yorumlamanıza ve sağlıklı kararlar almanıza yardımcı olacaktır.
Numune almaya başlamadan önce bir toprak testi laboratuvarı seçmeniz ve numune alma veya nakliye için sahip olabilecekleri özel gereksinimleri bilmeniz de önemlidir. Toprak testleri laboratuvarlar arasında farklılık gösterir bu nedenle sonuçları yıllar arasında veya çiftliğinizdeki farklı uygulamalar için karşılaştırmak istiyorsanız, karşılaştırmalar için aynı toprak testi laboratuvarını kullandığınızdan emin olun. Aldığınız sonuçlara güvenmek istiyorsanız, saygın bir toprak testi hizmeti seçin. Amerika Birleşik Devletleri'nde, laboratuvarın akreditasyonu (ideal olarak NAPR veya ALP) olmalıdır, bu nedenle web sitelerinde bunu göremiyorsanız, ilgili kurumu arayıp bilgi edinin.
Şekil 1. Toprak numunesi almaya genel bakış: a) Numune alacağınız çiftlik veya tarlaya göre bir numune alma planı yapın; b) Numune almak için ihtiyacınız olan araçları toplayın ve uygun numune alma derinliğine karar verin; c) Bir tarladan birden fazla toprak numunesi alın ve her numune için uygun derinliği saptayın; d) Bileşik bir numune oluşturmak için numuneleri karıştırın e) Karışık numuneden alınan toprağı analize göndermek için düzgün bir şekilde etiketlenmiş bir torbaya koyun (resimler OSU Extension Publication EC 628, “A Guide to Collecting Soil Samples for Farms and Gardens”dan alınmıştır).
1. Analiz için toprak numunesi almanın zamanlaması ve sıklığı
Toprak numunesi, tarladaki toprak besin maddesi durumunun zaman içindeki anlık görüntüsüdür. Bu bilgileri yönetim kararları almak için kullanmak üzere uygun bir zamanda numune alın. Kesin zamanlama ekim sistemine bağlı olacaktır, ancak toprak numuneleri genellikle gübrelemeden önce ve/veya bitkileriniz besin maddelerine en çok ihtiyaç duymadan önce alınır. Toprakta hareket kabiliyeti sınırlı olan, kireç veya fosforlu gübre gibi değişimi daha uzun süren değişikliklerin bir önceki sezonda örneklenmesi ve uygulanması gerektiğini unutmayın.
Toprak besin maddesi konsantrasyonları ve pH yıl boyunca doğal olarak değişir. Bu nedenle numune almak için yılın bir zamanını seçin ve sonuçları zaman içinde karşılaştırmak için her yılın benzer zamanlarında örnek alın. Numune alma sıklığı, çevresel azot sorunlarını izlemek için yılda birkaç kez olabileceği gibi meyve bahçeleri için her 5 yılda bir de olabilir. Birçok sebze üreticisi 2-3 yılda bir toprak testi yapmaktadır. Örnek alma sıklığı kılavuzu için belirli ürün yönetimi yayınlarına bakın.
Topraktan ne zaman numune alınmamalıdır: Gübre, kireç veya gübre uygulamalarından hemen sonra ve tarlalar çok ıslak veya karla kaplıyken numune almayın. Mevsim içi gübre uygulamaları yapmadığınız sürece, mahsuller besin almaya devam ederken toprak numunesi almayın.
2. Toprak Numunesi Alma Araçları - Toprak numunesi almak için neye ihtiyacınız vardır?
Saha için doğru malzemeleri hazırlayın: derinliği işaretlenmiş toprak örnekleme cihazı, temiz kovalar, toprak örnekleme torbaları, işaretleyici/kalem ve örneklerinizi kaydetmek için bir not defteri. Örnekleme için her zaman temiz aletler ve temiz bir kova kullanın. Demir ve çinko için numune alıyorsanız, demir veya çinkodan yapılmış aletlerden kaçının. Gübre ve gübre depolamak için kullanılmış bir kova kullanmayın.
Numune alma aracı ulaşabileceğiniz derinliği, topladığınız toprak hacmini ve tarla genelinde numune tutarlılığını etkileyecektir. Toprak sondası tercih edilen bir araçtır çünkü toprakta derine inildikçe her derinlikten aynı miktarda toprak örneği alır (Şekil 2). Kürekle derine inmek zordur, çok fazla toprakla karşı karşıya kalırsınız ve her örnekten aynı hacimde numune almak zorlaşır. Toprak sondası kullanırken:
- Emaye boya veya oje ile toprak probu üzerinde numune alma derinliğinin işaretleyin
- Toprak yüzeyindeki organik maddeleri kazıyın (malç, ürün artıkları, gübre)
- Toprak sondasını toprağın içine doğru istenilen derinliğe kadar itin, ardından yukarı çekin
- Toprak çok sertse, ucu sivri bir toprak sondasına veya derinlere inmek için çekice ihtiyacınız olabilir (bkz. Şekil 1b)
Şekil 2. İlk olarak, toprak sondasını doğrudan toprağa daldırmadan önce hedef noktada bulunan mahsulü uzaklaştırın. Örnek alma derinliğini boya ile işaretleyin.
3. Toprak Örnekleme Stratejileri: Hangi noktalardan kaç adet örnek alınmalı
Tarladaki mahsül, tarla yönetim geçmişi ve çiftlik topografyası numuneyi nereden alacağınızı etkileyecektir. Tarla kenarları (farklı gübre uygulamaları olabilir), tarlanın içinden geçen eski yollar (sıkıştırılmış olabilir), hayvan besleme ve sulama alanları (daha yüksek besin konsantrasyonlarına sahip olabilir) gibi tarladaki anormalliklerden kaçındığınızdan emin olun. Tarlanızın bazı bölümlerini farklı şekilde yönetmeyi planlıyorsanız, bunları ayrı ayrı örnekleyin. Örneğin alçak ve doymuş alanlar veya aşınmış yamaçlar varsa, bunları ayrı birimler olarak örneklemelisiniz.
Şekil 3. Bir çiftliğin veya tarlanın farklı yönetim gereksinimleri olan alanları ayrı ayrı örneklenmelidir (BUL 915'teki Mahler ve Tindall resminden uyarlanmıştır).
Yıllık ekim sistemlerinde en basit ve yaygın yöntem tüm tarladan örneklemedir:
- Tarla genelinde 15-30 noktadan toprak örnekleri toplayın, bunları karıştırın ve tüm tarlayı temsil eden bir kompozit örnek oluşturun
- Tarla boyunca 'W deseni' veya zikzak şeklinde rastgele örnekleme yapın
- Genelde tarla ne kadar büyükse o kadar fazla numune alırsınız (örneğin, tarlanız 2 hektardan küçük ise 15 numune alın, tarlanız 10 hektardan büyük ise 30 numune alın)
- Herhangi bir tarladan ne kadar çok numune alırsanız verileriniz o kadar doğru olacaktır.
Meyve bahçesinden örnek almak için aşağıdaki yönergeleri izleyin:
- Tarlayı toprak türüne, yönetim stratejilerine, çeşide veya meyve bahçesinin yaşına göre bloklara ayırın
- Sadece sulama bölgesi içinde numune alın (bkz. Şekil 4)
- Toprak örneklerini gövde ile sulama hattının ortasından alın
- Sulama bölgesi içinde tarla veya blok boyunca rastgele 15-30 alt numune alın
Şekil 4. Bir meyve bahçesinde örnekleme yapılırken sulama bölgesi içinde alınan toprak örnekleri (kırmızı X işaretleri) (Geisseler, D. ve W. Horwath'tan alınan görüntü, 2016. Meyve Bahçelerinde Toprak Örneklemesi. UC Davis Dergisi).
4. Örnekleme Derinliğinin Seçilmesi Çok Önemlidir
Besin konsantrasyonları toprak derinliğine göre değişir ve laboratuvardan alınan toprak testi sonuçları örnekleme derinliğine dayanır. Bir tarla içinde ve yıllar arasında tutarlı bir örnekleme derinliği tutmak ve hangi derinlikte örnekleme yaptığınızı kaydetmek önemlidir. Numune alma derinliği genellikle köklenme derinliğine göre belirlenir ve bu nedenle ekim sistemine özgüdür, ancak numune alma amacınıza da bağlı olabilir.
- Bir mahsulün ön gübreleme ihtiyaçlarını belirliyorsanız, kök aktivitesinin en fazla olduğu derinlikten numune alın (genellikle 15-30 cm)
- Toprak nitrat numunesi alınıyorsa, 30 cm'den numune alın (Amerika Birleşik Devletleri’nin tavsiyesi)
- İşlenmemiş bir tarlada kireç veya besin maddesi ihtiyaçlarını belirliyorsanız, katmanlı örnekleme kullanmayı düşünün: örneğin 0-5 cm ve 5-15 cm
Toprak profilinin birden fazla derinliğinden numune alıyorsanız, farklı derinlikler için işaretlenmiş farklı torbalar olduğundan emin olun. Bir toprak sondası ile iki ayrı derinlikten numune alabilirsiniz (Şekil 6).
Şekil 5. Kaynak: Walsh Dergisi (Idaho Üniversitesi)
5. Toprak Örneklerinin Taşınması ve Nakliyesi
Her bir toprak örneğini aldıktan sonra temiz bir kovada toplayın. Sonda veya kova içinde gübre veya gübre kalıntısı olmamasına dikkat edin. Ardından aşağıdaki adımları izleyin:
- Yapışık toprak parçalarını ellerinizle ufalayın.
- Kirleri ve döküntüleri (bitki, toprak yüzeyindeki çöpler, kayalar) temizleyin.
- İyi karıştırılmış bir numuneyi sağlam bir plastik torbaya veya toprak numunesi torbasına koyun.
- Numune torbalarını dikkatlice etiketleyin (tarih, saha kimliği, derinlik).
- Numune bilgilerinizi bir deftere kaydedin.
Numuneleriniz poşetledikten ve etiketledikten sonra gönderilmeye hazırdırlar. Numunelerin hemen gönderilmesi tercih edilir. Aksi takdirde bir haftaya kadar buzdolabında saklayın veya açık havada kurutun (azot için değil). Toprak numunenizi azot veya mikrobiyal özellikler açısından test ediyorsanız, numunelerinizi soğuk tutun ve bir buz torbasıyla gece vakti postalayın.
Doğru toprak örneklemesine kısa bir özet
- Güvenilir toprak testi verileri, alınan toprak numunesinin doğruluğuna bağlıdır
- Toprak numunesini, sonuçlara göre harekete geçebileceğiniz bir zamanda alın.
- Farklı yıllar arasında karşılaştırma yapmak için yılın örnekleme zamanı, derinliği ve yöntemi hakkında tutarlı olun.
- Örnekleme derinliği köklenme derinliği tarafından yönlendirilir ve ekim sistemine özgüdür.
- Bileşik bir örnekleme için saha genelinde birden fazla alt örnek toplamayı planlayın.
- Numunenizi toplamak için temiz bir kova ve uygun aletler kullanarak nakliye için laboratuvardan gelen talimatları izleyin.
Referanslar
- Geisseler, D. and W. Horwath. 2016. Soil Sampling in Orchards. University of California Davis Publication. http://geisseler.ucdavis.edu/Guidelines/Soil_Sampling_Orchards.pdf
- Walsh, O.S., Mahler, R.L. and T.T Tindall. 2020. BUL 915: Soil Testing to Guide Fertilizer Management. University of Idaho Publication. https://www.uidaho.edu/extension/publications/bul/bul915
- Fery, M., Choate, J. and E. Murphy. 2022. EC 628: A Guide to Collecting Soil Samples for Farms and Gardens. Oregon State University Extension Publication. https://extension.oregonstate.edu/catalog/pub/ec-628-guide-collecting-soil-samples-farms-gardens