Avokado Yetiştiriciliğinde Gübreleme
Avokado ağacını dinç, sağlıklı ve üretken tutmak için çiftçinin bazı durumlarda ağaçların besin ihtiyacını gübreleme yoluyla karşılaması gerekebilir. Şahsi tecrübelerim avokadonun belirli bir eksikliği olmayan ortalama kalite bir toprakta gübre uygulamasına çok ihtiyacı olmadığı ve bu tip topraklarda gübrelemenin verime çok etkisi olmadığı yönünde. Bununla birlikte, herhangi bir besin eksikliğinden kaçınmak ve ihtiyaç duyulan miktarlarda uygun besinleri sağlamanın en yüksek verime giden önemli bir faktör olduğunu unutmamak gerek.
Meyve bahçemizi dikmeden önce, toprak özellikleri (besin tipleri) ve besin rezervi hakkında her zaman daha fazla bilgi verecek bir toprak analizi yapmalıyız. Ağaçlar daha önce dikilmişse, toprak ve yaprak analizi için örneklemeyi aynı anda yapmak (ilkbahar sonu / kış başlangıcı) ve sonuçları birlikte yorumlamak en iyisidir.
Avokado ağaçları için özel bir gübreleme programı oluşturmak için, tarlamızdan yıllık olarak alınan besin maddelerinin türünü ve miktarını (örneğin hasat veya budama nedeniyle) ve büyüme döngüsü sırasında (örneğin çiçeklenme dönemi) belirli takviyeleri sağlamak için bitki besin talebini de bilmemiz gerekir.
Avokado ağaçlarının büyümesinde ve gelişiminde hayati bir role sahip olduğu için azot en önemlisi olsa bile, besinlerin geri kalanı ayrıca kritik bir role sahiptir. Daha spesifik olarak, sağlıklı metabolizma için fosfor, sağlıklı bir meyve için potasyum ve çinko, kök büyümesi ve meyve kalitesi için kalsiyum, gelişmiş fotosentez kapasitesi için magnezyum, çiçeklenme ve meyve tutması için bor gerekirken, demir ve manganez de bitki sağlığı için önemlidir (1).
Daha spesifik olarak, 2,7 tonluk (6,000 lbs) bir verim için yaklaşık 7 kg (16,8 lb) azot (N), 6.62kg (14,6 lb) Fosfor (P2O5), 18-22 kg (40-48 lb) K2O ve 2,7 kg'dan (6 lb) fazla kalsiyum, magnezyum, kükürt ve sodyum gereklidir (2).
Avokado ağaçları için gübreleme programının belirlenmesi
Yağmurla beslenen avokado bahçelerinde yetiştiriciler, yağmur mevsiminden (ilkbahar) önce ve / veya hemen sonra esas olarak granül gübreleri kanopi izdüşümünün etrafına yayarlar. Aynı zamanda damla sulama yapılan tarlalarda daha yüksek etkinlik nedeniyle fertigasyon yolu ile gübreleme tercih edilmektedir. Avokadolarım, Yunanistan'ın Girit kentinde sulanarak yetişiyor ve ben fertigasyon ile gübrelemeyi seçiyorum. Fertigasyon, aynı anda gübreleme ve sulama, yani sulama sistemine suda çözünür gübrelerin enjeksiyonu anlamına gelir.
Olgun (25 yaşında) ağaçlarımın (Hass, Zutano ve Fuerte) ihtiyaçlarını karşılamak için 2 adet kompoze gübre kullanıyorum ve iki sefere ayrılarak ağaç başına yılda 1-4 kg uyguluyorum. Daha spesifik olarak, damla sulama sistemi aracılığıyla aralık ayında (kış ortası) 20-20-20 (NPK) gübre ve ağustos ayında (yaz sonu) 18-8-14 (N (NH4NO3) -Κ-Β) uyguluyorum. Ancak çiftçiler, ihtiyaç duyulan gübre miktarının üretim miktarı ve avokado ağacının yaşına bağlı olarak değişebileceğini akılda tutmalıdır.
Genç ağaçlar olgunlaşana kadar ihtiyaç duyulan besinlerin türleri ve miktarı
Toprak verimliliğine bağlı olarak, çiftçinin ekimden altı ay önce hayvan gübresi eklemesi gerekebilir. Üst toprak, iyi ayrışmış gübre deliği başına 20 kg ve yeniden doldurmadan önce ekim deliğinde 0,25 kg (0,55 lb) Triple Süper Fosfat (TSP) veya kaya fosfatı ile karıştırılır (3).
Hassas ve genç kök sistemini “yanmaya" karşı korumak için ekime çok yakın (öncesi veya sonrası) herhangi bir uygulamadan kaçınmalısınız." Genç (henüz meyve tutmayan) ağaçlar genellikle büyüme mevsimi boyunca (ilkbaharın başından sonbaharın başlarına kadar) her 3 ila 6 haftada bir gübrelenir. 1 yaşındaki avokado ağaçlarına (ağaç başına) uygulanabilecek yıllık takviye miktarları şunlardır:
- 45 g (1,6 oz) N veya 150 g (5,3 oz) kireçli amonyum nitrat gübresi (%28 N),
- 21 g P (0,74 oz) veya 200 g (7,1 oz) Süperfosfat (%11,3 P) ve
- 75 g (2,6 oz) K veya 190 g (6,7 oz) K2SO4 (%40 K) (4).
Gübrelerin dozları tüm besinler için ikinci yılda ikiye katlanabilirken, çinko (Zn) gibi diğer besinler de eklenir. P ve K, sonraki büyüme aşamalarında (özellikle yaşlı ağaçlar için) daha önemlidir. Örneğin yukarıda belirttiğimiz gibi meyvelerde potasyuma (K) ihtiyaç vardır. Sonuç olarak, henüz meyve üretmeyen genç ağaçlar için çiftçi, yanlızca yaprakta bulunan potasyum değeri %0,85' ten az olduğunda hektar başına 11-45 kg K2O (dönüm başına 10-40 lb) ekleyerek gübreleme programına K'yi dahil etmelidir (5).
Gübre dozları bitkinin 12. yılına kadar artacak ve o andan itibaren sonraki yıllarda nispeten sabit kalacaktır. Genel olarak iyi bir verim için olgun ağaç başına yıllık 0,5 – 0,8 kg (1-1,8 lbs) azot (N), 0,19 kg (0,42 lbs.) fosfat (P) ve 0,75 kg (1,65 lbs) potasyum (K) gerekebilir. Çiftçi sentetik gübre kullanmak istiyorsa 1:1:1 veya 2:2:1 (N: P: K) oranında bir ürün seçmelidir (6). Ayrıca, bir besin eksikliğini gidermek için ilkbaharda veya yaz başında hektar başına 56 kg'a (dönüm başına 50 lbs) kadar çinkoya ihtiyaç duyulabilir.
Farklı çeşitlerin kendi azot ihtiyaçları vardır. Örneğin Fuerte yapraklarında %2,0' nin üzerinde bir azot seviyesi verimin düşmesiyle ilişkilendirilirken, Hass' ta aynı veya daha yüksek (%2,9' a kadar) miktar ideal kabul edilir (7).
Sezon boyunca uygulanması gereken gübre türleri ve uygulama zamanları
Avokado ağaçları besinlerin çoğunu tam çiçeklenme ile sonbahar arasında ve sonraki ilkbaharda alır.
Azotun çoğu kökler tarafından nitrat (NO3‐) ve daha azı amonyum (NH₄⁺) (2) olarak alınır. Ağaçların efektif olarak kullanamaması nedeniyle avokado bahçelerinde üre uygulaması önerilmez. Genel olarak topraktan azot gübrelemesi yapılır. Yine de bazı çalışmalar, çiçeklere ve genç yapraklara N (üre) püskürtmenin verimi ve meyve büyüklüğünü artırma potansiyeline sahip olduğundan bahsetmektedir (5).
Yazın ortasından sonuna kadar olan zaman dilimi fosfat ve potasyum uygulaması için en uygun zaman olarak belirtilmiştir. Bu dönemde yapılan gübreleme aynı zamanda bitkinin büyümesine ve gelecek baharda çiçeklenme oranına pozitif etki eder (5). P kullanılarak gübreleme için en yaygın kullanılan gübre türü fosforik asittir. Potasyum içinse potasyum sülfat, potasyum tiyosülfat ve potasyum nitrat yaygın olarak kullanılmaktadır.
Sulama suyunun magnezyum fosfat zengini olduğu durumlarda fosfor ve çinko gübrelerini fertigasyon, kalsiyum ve fosforik asit ile beraber uygulamak bu kimyasallar arasında gerçekleşebilecek reaksiyona bağlı olarak sulama sisteminde tıkanmaya yol açabileceğinden, bu kimyasalların uygulamasına özel dikkat etmek gerekir. Potasyumun yaprak uygulamaları pek verimli değilken, bilim insanları düşük verim durumunda yapraktan fosfat uygulamasının olumlu etkilerini ortaya koydu.
Son olarak meyve kalitesini iyileştirmek için çiftçi, meyve büyümesinin ilk 6 – 8 haftasında kalsiyum (Ca) ekleyebilir (8). Kalsiyum uygulamalarına örnekler aşağıda verilmiştir:
- Yapraktan uygulama - Ca(NO3)2 100-300 kg / ha oranında 2-4 uygulamaya bölünerek
- Topraktan uygulama (1-3 ton / ha oranında Alçıtaşı (Ca + S)) veya
- Fertigasyon yoluyla (Tamponlu Ca (170 g / L, % 17 Ca), meyve tuttuktan sonra hasada kadar her 7-14 günde bir 7,5 L / ha oranında uygulanabilir) (4).
Gerekirse (toprak analizinden sonra) çok asidik topraklarda pH'ı yükseltmek, bitkilere kalsiyum ve magnezyum sağlamak için 2-3 yılda bir kireç veya dolomit uygulaması yapılabilir. Uygulama başına maksimum miktar 2 ton / ha' dır. Daha fazlasına ihtiyaç duyulursa, uygulamaları daha küçük dozlarda bölmeniz gerekir (9).
Ancak bahsi geçenler, kendi araştırmanızı yapmadan ezbere uygulanmaması gereken ve yaygın olan uygulamalardır. Her tarla farklıdır ve farklı ihtiyaçları vardır. Herhangi bir gübreleme yöntemini uygulamadan önce toprak ve yaprak analiz sonuçlarını dikkatlice incelemeniz ve yerel lisanslı ziraat uzmanınıza danışmanız şiddetle tavsiye edilir.
Referanslar:
- https://www.californiaavocadogrowers.com/sites/default/files/California–avocado–fertilizer–best–practices.pdf
- http://www.avocadosource.com/papers/research_articles/crowleydavidpdf
- https://www.jica.go.jp/project/english/kenya/015/materials/c8h0vm0000f7o8cj–att/materialspdf
- http://redsunhort.co.za/wp–content/uploads/DOWNLOADS/Avo–general–norms–and–fertigation–guidelines.pdf
- https://www.cdfa.ca.gov/is/ffldrs/frep/FertilizationGuidelines/Avocado.html
- https://www.fao.org/3/X6902E/x6902ehtm
- https://ucanr.edu/sites/alternativefruits/files/121293.pdf
- https://www.californiaavocadogrowers.com/cultural–management–library/avocado–tree–fertilization–basics
- https://www.daf.qld.gov.au/business–priorities/agriculture/plants/fruit–vegetable/fruit–vegetable–crops/avocado/planting–and–growing–avocados
Avokado Zararlıları ve Hastalıkları – Avokado Zararlı Ot Mücadelesi
Avokado Ağacının İklim ve Toprak Gereksinimleri- Avokado Dikimi İçin Bilmeniz Gerekenler
Farklı Avokado Çeşitlerinin Karakteristik Özellikleri ve Farklı Koşullar Altında Avantajları
Avokadonun tarihi, besin içerikleri ve hakkında bilgiler
Avokado Ağaçlarının Su İhtiyacı ve Sulama Sistemleri
Avokado Ağacının Üretimi ve Polinasyonu
Avokado Gübre İhtiyacı
Avokado Hasadı, Hektar Başı Verim ve Hasat Sonrası Depolama