Το δακτυλοειδές κεχρί (Eleusine coracana (L) Gaertn.) είναι ένα από τα μικρότερα είδη, που καλλιεργείται στις ξηρικές και ημι-ξηρικές τροπικές και υποτροπικές περιοχές. Η καλλιέργεια του προορίζεται τόσο για ανθρώπινη κατανάλωση όσο και για ζωοτροφές. Καλλιεργείται στην Αφρική και τη Νότια Ασία (κυρίως στην Ινδία και το Νεπάλ), από όπου προέρχεται. Το δημητριακό αυτό εκτιμάται ιδιαίτερα για τη διατροφική του αξία, καθώς περιέχει σημαντικές ποσότητες ασβεστίου, σιδήρου και διαιτητικών ινών, καθιστώντας το βασικό στοιχείο της διατροφής σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες.
Η ταξιανθία μοιάζει με τα ανθρώπινα δάχτυλο, εξού και το όνομα δακτυλοειδές. Αυτό το χαρακτηριστικό βοηθά στη διαφοροποίηση των δύο υποειδών του φυτού, dentifi, και coracana, τα οποία υποδιαιρούνται περαιτέρω σε διάφορες ποικιλίες (Dida & Devos, 2006). Σύμφωνα με διάφορες μελέτες, θεωρείται ένα από τα πιο εύπεπτα και λιγότερο αλλεργιογόνα δημητριακά (Mahantghi and Sudha., 2012- Singh and Raghuvanshi., 2012- Shobana et al., 2013). Για όσους πάσχουν από κοιλιοκάκη, το δακτυλοειδές κεχρί αποτελεί μια εναλλακτική λύση καθώς δεν περιέχει γλουτένη.
Επιπλέον, η καλλιέργεια αυτή είναι ιδιαίτερα ανθεκτική στην ξηρασία, γεγονός που την καθιστά κατάλληλη για περιοχές με λίγες και ακανόνιστες βροχοπτώσεις. Το κεχρί βοηθά επίσης στη διατήρηση του εδάφους λόγω του εκτεταμένου ριζικού του συστήματος, το οποίο αποτρέπει τη διάβρωση του εδάφους και βελτιώνει τη δομή του.
Πώς να καλλιεργήσετε δακτυλοειδές κεχρί
Επιλογή περιοχής, προετοιμασία εδάφους και σπορά
Το δακτυλοειδές κεχρί μπορεί να καλλιεργηθεί σε ποικιλία εδαφών, από γόνιμο πηλώδες έδαφος έως φτωχά ρηχά εδάφη. Προτιμούνται εδάφη με pH 4,5-8. Εδάφη με προβλήματα συγκράτησης νερού δεν είναι κατάλληλα για καλλιέργεια.
Η αμειψισπορά πρέπει να εφαρμόζεται πριν από την καλλιέργεια του κεχριού, ώστε να αυξηθεί η απόδοση, να μειωθεί η χρήση χημικών λιπασμάτων και να διατηρηθεί η γονιμότητα του εδάφους. Η αμειψισπορά με όσπρια, όπως ρεβίθια, κριθάρι, λινάρι, καπνό ή μουστάρδα, είναι ευεργετική.
Προετοιμασία εδάφους και σπορά
Τον Απρίλιο ή τον Μάιο, ξεκινήστε με βαθύ όργωμα χρησιμοποιώντας άροτρο, και συνεχίστε με δύο επιπλέον οργώματα. Η δευτερεύουσα κατεργασία του εδάφους είναι απαραίτητη για τη δημιουργία ομαλής σποροκλίνης.
Οι σπόροι του δακτυλοειδούς κεχριού είναι πολύ μικροί (περίπου 400 σπόροι ανά γραμμάριο) και χρειάζονται 5-7 ημέρες για να βλαστήσουν. Η κατάλληλη επιλογή σπόρων και η σωστή προετοιμασία του εδάφους είναι σημαντική για καλύτερη βλάστηση και μείωση των ζιζανίων.
Για άμεση σπορά, χρησιμοποιήστε καλά προετοιμασμένη σποροκλίνη. Εφαρμόστε 500 κιλά κοπριάς ή κομπόστ ανά στρέμμα και ενσωματώστε τα στο έδαφος πριν τη σπορά. Για τη σπορά σε σειρές, αφήστε αποστάσεις 22,5 εκατοστών μεταξύ των σειρών και χρησιμοποιήστε 1 κιλό σπόρων ανά στρέμμα.
Καλλιέργεια σε φυτώριο και μεταφύτευση
Θα χρειαστεί να προετοιμάσετε ένα φυτώριο μεγέθους 500 τ.μ για την ανάπτυξη ικανοποιητικού αριθμού φυταριών για καλλιέργεια 10 στρεμμάτων. Εμπλουτίστε το χώμα με κοπριά και λίπασμα για γρήγορη και υγιή ανάπτυξη των φυταρίων.
Μεταφύτευση: Η γραμμική σπορά διευκολύνει τη διαχείριση των ζιζανίων και την καλλιέργεια. Διατηρήστε πληθυσμό 40.000 50.000 φυτών ανά στρέμμα για μέγιστη απόδοση.
Πριν από τη σπορά, κατά την προετοιμασία του εδάφους θα πρέπει να εφαρμόζεται κοπριά και λιπάσματα για να ενισχυθεί η γονιμότητα του εδάφους και να προάγετε την υγιή ανάπτυξη των φυτών. Για τη μεταφύτευση, χρησιμοποιήστε μικρές αποστάσεις: 20 x 10 cm για τις πρώιμες ποικιλίες και 30 x 15 cm για τις ποικιλίες μέσης ωρίμανσης. Βεβαιωθείτε ότι η βάση κάθε φυτού καλύπτεται με χώμα, το οποίο βοηθά στην ασφαλή εγκατάσταση των φυτών.
Η ρηχή φύτευση, σε βάθος 5 cm, ευνοεί τη γρήγορη εγκατάσταση και προάγει την καλύτερη ανάπτυξη, οδηγώντας σε ισχυρότερα και πιο παραγωγικά φυτά. Υπό βέλτιστες συνθήκες, τα φυτάρια θα είναι έτοιμα για μεταφύτευση μέσα σε 25 έως 30 ημέρες. Για τη μεταφύτευση σε έκταση 10 στρεμμάτων απαιτούνται περίπου 0,8 έως 1 kg σπόρων.
Λίπανση στο δακτυλοειδές κέχρι
Η λίπανση πρέπει να βασίζεται στις ανάγκες του εδάφους, όπως προκύπτουν από εδαφολογικές αναλύσεις.
Για ποικιλίες που καλλιεργούνται σε ξηρές συνθήκες, εφαρμόστε 4:2:2 kg/στρέμμα (NPK). Σε αρδευόμενες συνθήκες, αυξήστε σε 6:3:0 kg/στρέμμα. Ο φώσφορος (P₂O₅) και το κάλιο (K₂O) πρέπει να εφαρμόζονται κατά τη σπορά, εξασφαλίζοντας ότι αυτά τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία είναι διαθέσιμα στα πρώιμα στάδια ανάπτυξης του φυτού. Το άζωτο εφαρμόζεται συνήιως σε δύο δόσεις: 50% κατά τη σπορά και 50% πριν το πρώτο βοτάνισμα.
Διαχείριση ζιζανίων
Το βοτάνισμα στα πρώιμα στάδια ανάπτυξης είναι απαραίτητο για την επίτευξη υψηλών αποδόσεων στις καλλιέργειες άμεσης σποράς. Το πρώτο βοτάνισμα πρέπει να πραγματοποιείται 2 έως 3 εβδομάδες μετά τη σπορά. Εάν είναι απαραίτητο, ένα δεύτερο βοτάνισμα μπορεί να πραγματοποιηθεί 15-20 ημέρες μετά την πρώτη άρδευση για τον καλύτερο έλεγχο των ζιζανίων. Στην περίπτωση της μεθόδου μεταφύτευσης, συνιστάται βοτάνισμα με το χέρι ή μηχανικά 30 και 60 μέρες μετά τη μεταφύτευση.
Σε περιοχές με σταθερές βροχοπτώσεις ή σε αρδευόμενες καλλιέργειες, εξετάστε τις ακόλουθες στρατηγικές διαχείρισης ζιζανίων:
Προφυτρωτική καταπολέμηση ζιζανίων:
- Σε περιοχές με βροχοπτώσεις εφαρμόζεται προφυτρωτικός ψεκασμός με κατάλληλα ζιζανιοκτόνα (συνήθης δραστική είναι οι φαινυλουρίες) με 0,5 kg δραστικής ουσίας ανά 10 στρέμματα, πάντα μετά από συνεννόηση με γεωπόνο.
- Σε αρδευόμενες εκτάσεις, χρησιμοποιήστε κατάλληλα ζιζανιοκτόνα (συνήθης δραστική ουσία ο διφαινυλαιθέρας) με 0,1 λίτρα δραστικής ουσίας ανά 10 στρέμματα. Η χρήση χημικών γίνεται πάντα μετά από συνεννόηση με εγκεκριμένο γεωπόνο.
Καταπολέμηση ζιζανίων μετά τη σπορά:
- Εφαρμόστε μεταφυτρωτικό ψεκασμό με άλας νατρίου 2,4-D σε ποσότητα 0,75 kg δραστικού συστατικού ανά εκτάριο. Ο ψεκασμός περίπου 20-25 ημέρες μετά τη σπορά ελέγχει αποτελεσματικά τα αναδυόμενα ζιζάνια.
Η εφαρμογή αυτών των πρακτικών θα βοηθήσει στη διαχείριση των ζιζανίων, επιτρέποντας στην καλλιέργεια να εγκατασταθεί και να αναπτυχθεί καλά, οδηγώντας σε καλύτερες αποδόσεις.
Αρδευση για το δακτυλοειδές κέχρι
Πρέπει να αποφεύγεται η υπερβολική άρδευση και ο πλημμυρισμός του εδάφος. Το δακτυλοειδές κεχρί είναι μια ανεκτίμητη καλλιέργεια για τη βιώσιμη γεωργία, ιδιαίτερα σε περιοχές με δύσκολες κλιματικές συνθήκες. Τα διατροφικά του οφέλη και η προσαρμοστικότητά του σε φτωχά άγονα εδάφη και ξηρές κλιματικές συνθήκες το καθιστούν βασικό προϊόν για τη διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας σε πολλά μέρη του κόσμου. Με τις κατάλληλες πρακτικές καλλιέργειας, το κεχρί μπορεί να συμβάλει σημαντικά στη βιωσιμότητα του αγροτικού τομέα.
Πηγές
- Recommended package of practices- IIMR
- Dida, M.M., Devos, K.M. (2006). Finger Millet. In: Kole, C. (eds) Cereals and Millets. Genome Mapping and Molecular Breeding in Plants, vol 1. Springer, Berlin, Heidelberg. https://doi.org/10.1007/978-3-540-34389-9_10
- Mathanghi, S.K., and Sudha, K. (2012). Functional and phytochemical properties of finger millet for health. Int. J. Phar. Chem. Biol. Sci. 2, 431-438. doi:10.1007/s13197-011-0584-9.
- Singh, P. and Raghuvanshi, R.S. (2012) Finger Millet for Food and Nutritional Security. African Journal of Food Science, 6, 77-84. https://doi.org/10.5897/AJFSX10.010
- S. Shobana et al. Finger Millet (Ragi, Eleusine coracanaL.): A Review of Its Nutritional Properties, Processing and Plausible Health Benefits. Adv. Food Nutr. Res.(2013).
- https://agritech.tnau.ac.in/agriculture/millets_ragi.html