Το ξεκίνημα μιας γεωργικής εκμετάλλευσης μπορεί να είναι αποθαρρυντικό, ιδίως για τις γυναίκες της υπαίθρου που δεν έχουν υποστήριξη και πόρους. Η αβεβαιότητα της επιτυχίας και η έλλειψη εκπαίδευσης και χρηματοδότησης εμποδίζουν πολλές γυναίκες της επαρχίας να ξεκινήσουν την δική τους αγροτική εκμετάλλευση. Είναι δύσκολο για τις γυναίκες να αλλάξουν αυτές τις συνθήκες όταν δεν έχουν τη δυνατότητα λήψης αποφάσεων και πολιτικής εξουσίας. Καθώς κλιμακώνεται η κλιματική αλλαγή, γίνεται όλο και πιο επιτακτική η ανάγκη τους για αυτονομία και επισιτιστική ασφάλεια.
Στη Sustainable Harvest International (SHI), κατανοούμε τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες αγρότισσες. Συνεργαζόμαστε με γυναίκες όλων των ηλικιών στην Κεντρική Αμερική, οι οποίες προσπαθούν να ξεπεράσουν τα κοινωνικά και πολιτιστικά εμπόδια προκειμένου να συντηρήσουν τις οικογένειές τους και να βελτιώσουν τις κοινότητές τους. Επομένως φαίνεται η σημασία για την ενδυνάμωση των γυναικών
Η Valentina Rodríguez, αγρότισσα-συνεργάτης της SHI στον Παναμά, φροντίζει την καλλιέργεια ανανά και προετοιμάζει δενδρύλλια για αναδάσωση.
Οι αγρότισσες που συνεργάζονται με τον οργανισμό SHI συμμετέχουν σε εκπαιδευτικά προγράμματα πέντε φάσεων για τη βιώσιμη γεωργία και την ενδυνάμωση των γυναικών. Λαμβάνουν αποφάσεις σχετικά με την κατεύθυνση και το μέλλον του αγροκτήματος τους, επιλέγοντας οι ίδιες το είδος της καλλιέργειας. Πολλές από τις γυναίκες με τις οποίες συνεργαζόμαστε είναι υπεύθυνες για το νοικοκυριό. Ξέρουν ποια τρόφιμα πρέπει να καλλιεργήσουν, επειδή μαγειρεύουν το φαγητό για την οικογένειά τους. Η εμπιστοσύνη στην τεχνογνωσία τους και η δέσμευσή τους να αναθρέψουν τις οικογένειές τους σε ένα υγιές περιβάλλον οδηγεί το πάθος τους για τη γεωργία.
Η Rosa Argueta, αγρότισσα-συνεργάτης της SHI-Honduras, δείχνει τα προϊόντα που φτιάχνει μπροστά από το δέντρο achiote.
Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στη γεωργία
Δυστυχώς, η πεποίθηση ότι οι γυναίκες πρέπει να παραμείνουν κυρίως σε οικιακούς ρόλους δημιουργεί πολλαπλά εμπόδια στις αγρότισσες να δημιουργήσουν και να διευθύνουν τις δικές τους επιχειρήσεις (και να ανταγωνιστούν τους άνδρες του τομέα). Οι πόροι, η γεωργική εκπαίδευση και οι ευκαιρίες της αγοράς συχνά ευνοούν τους άνδρες και είναι δυσπρόσιτοι ή και απαγορευμένοι για τις γυναίκες.
Η πρόκληση της εξασφάλισης χρηματοδότησης καθίσταται δύσκολη λόγω των πολιτιστικών εθίμων και πεποιθήσεων που δεν ευνοούν τις γυναίκες. Η άνιση πρόσβαση στη γη αποτελεί σημαντικό εμπόδιο, με αποτέλεσμα την περιορισμένη ιδιοκτησία γης για τις γυναίκες της υπαίθρου. Χωρίς γη, οι γυναίκες αδυνατούν να κάνουν τα όνειρά τους πραγματικότητα.
Ωστόσο, αυτά τα εμπόδια δεν αποτρέπουν την επιτυχία πολλών γυναικών της επαρχίας στη βιώσιμη γεωργία.
Η Romula Cantun, αγρότισσα-συνεργάτης της SHI-Μπελίζ, στέκεται περήφανη μπροστά από το αγροδασικό της αγροτεμάχιο.
Ξεπερνώντας την ανισότητα των φύλων
Στην Κεντρική Αμερική, οι αγρότισσες που συνεργάζονται με την SHI εφαρμόζουν κυκλικές καλλιέργειες ανάλογα με την εποχή, δίνοντας χρόνο στο έδαφος να ανακάμψει. Ορισμένες από αυτές επεκτείνουν τα οικόπεδά τους μέχρι το τέλος του προγράμματος, αποδεικνύοντας την απίστευτη ικανότητά τους να διαχειρίζονται ένα αγρόκτημα και μια μικρή οικογενειακή αγροτική επιχείρηση.
Μια αγρότισσα εταίρος της SHI-Ονδούρα, η κα. Isabel Montoya, εφαρμόζει πρακτικές αναβαθμίδων και σχεδιάζει ισοϋψείς καμπύλες, οι οποίες συμβάλλουν στην πρόληψη της διάβρωσης του εδάφους. Οι γυναίκες αγρότισσες-συνεργάτες της SHI εφαρμόζουν με ευκολία βιώσιμες πρακτικές. Η ανυπομονησία τους να βελτιώσουν τόσο την υγεία και ασφάλεια της οικογένειας τους τους όσο και την κοινότητά τους, τους δίνει κίνητρο να μάθουν γρήγορα.
Σχεδιάζοντας ένα αγρόκτημα υπό την ηγεσία γυναικών
Οι αγρότισσες-συνεργάτες της Sustainable Harvest International μαθαίνουν πώς να εφαρμόζουν αγροδασοπονικές τεχνικές και να καλλιεργούν βιολογικούς λαχανόκηπους. Οι γυναίκες αγρότισσες διδάσκονται πώς να καλλιεργούν μια ποικιλία καλλιεργειών στην αυλή τους ή στο μικρό κομμάτι γης τους, διατηρώντας τη βιοποικιλότητα. Η καλλιέργεια των δικών τους τροφίμων εξασφαλίζει την επισιτιστική ασφάλεια για τις ίδιες και την οικογένειά τους. Οι οικογένειες απολαμβάνουν συγκομιδές όλο το χρόνο λόγω της εναλλαγής των καλλιεργειών, που παράλληλα αυτή η πρακτική συμβάλλει στη διατήρηση της γονιμότητας του εδάφους. Κατά τη διάρκεια του προγράμματος, οι γυναίκες μαθαίνουν πώς να προετοιμάζουν και να εφαρμόζουν οργανικά λιπάσματα, εξαλείφοντας την ανάγκη για επιβλαβή χημικά που μειώνουν την ποιότητα του εδάφους.
Στα τροπικά δάση όπου δραστηριοποιείται η SHI, οι ιδανικές καλλιέργειες περιλαμβάνουν:
- Καφές
- Πλατάνι
- Ανανάς
- Εσπεριδοειδή
- Δέντρα για ξυλείας, όπως το μαόνι στην Μπελίζ
Πολλές γυναίκες αγρότισσες που συμμετέχουν σε προγράμματα της SHI είναι υπερήφανες για τη φροντίδα της γης τους. Μοιράζονται γενναιόδωρα τις σοδειές τους με τις κοινότητές τους, εξασφαλίζοντας ότι οι γείτονες σιτίζονται και τρέφονται καλά. Οι γυναίκες αγρότισσες παίζουν καθοριστικό ρόλο στην προώθηση της βιώσιμης γεωργίας και θα συνεχίσουν να το κάνουν για τις επόμενες δεκαετίες. Οι οργανώσεις, οι κυβερνήσεις και τα ιδρύματα μπορούν να βοηθήσουν τις γυναίκες αγρότισσες να έχουν ακόμη μεγαλύτερο αντίκτυπο, υποστηρίζοντάς τες και ελαχιστοποιώντας τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν για να ενισχύσουν την ενδυνάμωση των γυναικών.
Βιβλιογραφία
- https://www.nationalgeographic.com/culture/article/partner-content-empowering-female-farmers
- https://www.sustainableharvest.org/
Μπορείτε να διαβάσετε επίσης
Γυναικεία ενδυνάμωση & καλλιέργεια μπαμπού σε αγροτικές περιοχές