Γεωργικές προειδοποιήσεις φυτοπροστασίας - τέλος Μάη 2025

Εισαγωγή – Σύνοψη

Την τελευταία εβδομάδα του Μαΐου 2025 καταγράφηκε αυξημένη δραστηριότητα εντόμων και μυκητολογικών ασθενειών σε βασικές καλλιέργειες της χώρας. Οι παρακάτω ειδοποιήσεις και οδηγίες αφορούν το αμπέλι, την ελιά, τη μηλιά, την αχλαδιά, τη φιστικιά και τα πυρηνόκαρπα, με στόχο την έγκαιρη προστασία της παραγωγής και τη διασφάλιση της ποιότητας των προϊόντων. Οι συστάσεις είναι προσαρμοσμένες ανά καλλιέργεια, περιοχή, στάδιο ανάπτυξης και εχθρό/ασθένεια.

Αμπέλι

Περιοχές: Κρήτη (ΠΕ Ηρακλείου, ΠΕ Λασιθίου, ΠΕ Χανίων, ΠΕ Ρεθύμνου) – 26/05/2025
Στάδια: Άνθηση, καρπόδεση, ανάπτυξη ραγών

developmental stages in grapevines May.PNG

Ευδεμίδα (Lobesia botrana)

Κατάσταση: Σε εξέλιξη η 2η πτήση του εντόμου, με αιχμή στην ενδιάμεση ζώνη Ηρακλείου και κάτω Μεσσαρά 27–28 Μαΐου, στη μεσοπρώιμη ζώνη 30 Μαΐου–1 Ιουνίου, και στις πρώιμες περιοχές Χανίων–Ρεθύμνου 27–28 Μαΐου. Οι συλλήψεις σε φερομονικές παγίδες αυξάνονται σταθερά.
Συμπτώματα: Προσβολές σε άνθη και νεαρές ράγες, με προνύμφες μέσα στα άνθη και τους καρπούς.
Οδηγίες – Τι να κάνουν οι παραγωγοί:

Ψεκασμοί στην ενδιάμεση ζώνη: 27–28 Μαΐου, στη μεσοπρώιμη: 30 Μαΐου–1 Ιουνίου.
Εξασφαλίστε πλήρη κάλυψη των σταφυλιών, κατά προτίμηση το σούρουπο.
Επαναλάβετε τον ψεκασμό όπου παρατηρείται αυξημένη προσβολή.

**Ωίδιο (Erysiphe necator)**

Κατάσταση: Οι καιρικές συνθήκες ευνοούν την ασθένεια, ειδικά στα στάδια άνθησης–καρπόδεσης–ανάπτυξης ραγών.
Συμπτώματα: Λευκή εξάνθηση σε φύλλα, άνθη και ράγες.
Οδηγίες – Τι να κάνουν οι παραγωγοί:

Συνδυάστε την εφαρμογή με την αντιμετώπιση της ευδεμίδας όπου γίνεται.
Συνεχίστε την προστασία με μεσοδιαστήματα εφαρμογής ανάλογα με το σκεύασμα.
Στα στάδια άνθησης–καρπόδεσης προτιμήστε θειάφι σε σκόνη (όχι σε θερμοκρασίες άνω των 30°C).

**Περονόσπορος (Plasmopara viticola)**

Κατάσταση: Ο κίνδυνος σοβαρών προσβολών είναι μειωμένος λόγω ανομβρίας, αλλά απαιτείται προσοχή σε περιοχές με συμπτώματα ή βροχές.
Συμπτώματα: Κίτρινες κηλίδες στα φύλλα και λευκή εξάνθηση στην κάτω επιφάνεια.
Οδηγίες – Τι να κάνουν οι παραγωγοί:

Διατηρήστε τα αμπέλια προστατευμένα σε ευαίσθητα στάδια (άνθηση–καρπόδεση), ειδικά αν αναμένονται βροχές ή δροσιές.
Ψεκασμοί πριν από βροχές και σε περιοχές με αναγνωρισμένα συμπτώματα.

Τζιτζικάκια (διάφορα είδη)

Κατάσταση: Αυξημένοι πληθυσμοί σε κάποιες θέσεις.
Συμπτώματα: Κιτρίνισμα φύλλων, κολλώδη εκκρίματα.
Οδηγίες – Τι να κάνουν οι παραγωγοί:

Ελέγξτε 100 τυχαία φύλλα (1–2 ανά πρέμνο) για νύμφες/ακμαία.
Ψεκασμός μόνο αν βρεθούν 50–100 άτομα στα 100 φύλλα, κατά προτίμηση συνδυαστικά με την ευδεμίδα.
Αποφύγετε άσκοπους ψεκασμούς για την αποτροπή αναπτυξης ανθεκτικότητας του εντόμου στις δραστικές.

Ελιά

Περιοχές: Κρήτη – 28/05/2025, Κεντρική Ελλάδα – 30/05/2025
Στάδιο: Καρπόδεση – αρχή ανάπτυξης καρπών

**Πυρηνοτρήτης (Prays oleae)**

Κατάσταση: Η καρπόβια γενιά ξεκινάει, με σταθερή άνοδο συλλήψεων ακμαίων στις παγίδες μετά την καρπόδεση.
Συμπτώματα: Προσβολές σε καρπίδια (πτώση μικρών καρπών – “πιπέρι”, πτώση μεγαλύτερων – “καλογρί”), προνύμφες μέσα στον πυρήνα.

Οδηγίες – Τι να κάνουν οι παραγωγοί:

Παρακολουθήστε τις φερομονικές παγίδες στον ελαιώνα σας.
Ψεκάστε με εγκεκριμένο εντομοκτόνο όταν τα περισσότερα καρπίδια έχουν διάμετρο 4–5 χιλιοστά και είναι μικρότερα από 8–9 χιλιοστά.
Επαναλάβετε τον ψεκασμό αν χρειαστεί, ανάλογα με τις συλλήψεις και τη διάρκεια δράσης του σκευάσματος.
Αποφύγετε μελισσοτοξικά προϊόντα κατά την άνθηση ή εφαρμόστε τα αργά το απόγευμα.

**Ρυγχίτης (Rhynchites cribripennis)**

Κατάσταση: Εμφάνιση ενηλίκων και προσβολών σε καρπούς διαμέτρου 5–6 χιλ.
Συμπτώματα: Τρύπες σε καρπούς, πτώση καρπών.
Οδηγίες – Τι να κάνουν οι παραγωγοί:

Ψεκασμός με κατάλληλο εντομοκτόνο όπου διαπιστωθούν προσβολές.

**Ληθορύγχος (Otiorhynchus cribricollis)**

Κατάσταση: Εμφάνιση προσβολών σε φύλλα και βλαστούς.
Συμπτώματα: Ζημιές σε φύλλα και βλαστούς, κυρίως τη νύχτα.
Οδηγίες – Τι να κάνουν οι παραγωγοί:

Εντοπισμένοι ψεκασμοί όπου διαπιστωθεί πρόβλημα.

**Κοκκοειδή (Pollinia pollini, Aspidiotus nerii, Parlatoria oleae)**

Κατάσταση: Εντοπισμένες προσβολές σε φύλλα και καρπούς.
Συμπτώματα: Κηλίδες, εξογκώματα, εξασθένηση δέντρου.
Οδηγίες – Τι να κάνουν οι παραγωγοί:

Εντοπισμένοι ψεκασμοί με εγκεκριμένα σκευάσματα, παρακολούθηση πληθυσμών.

Μηλιά – Αχλαδιά

Περιοχή: Κρήτη – 30/05/2025
Στάδιο: Ανάπτυξη καρπών

Καρπόκαψα

Κατάσταση: Η δραστηριότητα της καρπόκαψας συνεχίζεται, με αυξημένη ανάγκη προστασίας.
Συμπτώματα: Προσβολές καρπών με σκουλήκια, πτώση καρπών.
Οδηγίες – Τι να κάνουν οι παραγωγοί:

Ψεκασμός με εγκεκριμένο εντομοκτόνο 1–3 Ιουνίου.

**Σέζια (Sesia myopiformis)**

Κατάσταση: Εμφάνιση προσβολών σε βλαστούς.
Συμπτώματα: Προσβολές σε βλαστούς, αποδυνάμωση δέντρου.
Οδηγίες – Τι να κάνουν οι παραγωγοί:

Προστασία σε κρίσιμα στάδια, ψεκασμός όπου διαπιστωθούν προσβολές.

**Φουζικλάδιο (Venturia inaequalis – μηλιά, Venturia pirina – αχλαδιά)**

Κατάσταση: Ευνοϊκές συνθήκες για την ασθένεια.
Συμπτώματα: Κηλίδες σε φύλλα και καρπούς.
Οδηγίες – Τι να κάνουν οι παραγωγοί:

Ψεκασμός με κατάλληλο μυκητοκτόνο, πρόληψη εξάπλωσης.

Ωίδιο

Κατάσταση: Ευνοϊκές συνθήκες για την ασθένεια.
Συμπτώματα: Λευκή εξάνθηση σε φύλλα, βλαστούς.
Οδηγίες – Τι να κάνουν οι παραγωγοί:

Ψεκασμός με κατάλληλο μυκητοκτόνο, επαναλήψεις αν χρειαστεί.

Φιστικιά

Περιοχή: Κεντρική Ελλάδα – 29/05/2025
Στάδιο: Ανάπτυξη νέων φύλλων και καρπών

Pistachio (Pistacia vera).jpg

**Ψύλλα (Agonoscena pistaciae)**

Κατάσταση: Η δραστηριότητα του εντόμου έχει ξεκινήσει και η παρουσία του είναι κατά τόπους αυξημένη4.
Συμπτώματα: Νύμφες και ακμαία στην κάτω επιφάνεια των φύλλων, εξασθένηση δέντρων.
Οδηγίες – Τι να κάνουν οι παραγωγοί:

Ελέγξτε τα δέντρα για παρουσία του εντόμου.
Σε περίπτωση προσβολής, ψεκασμός με εγκεκριμένο φυτοπροστατευτικό.
Προσοχή στη διατήρηση των φυσικών εχθρών.

Πυρηνόκαρπα (Κερασιά, Ροδακινιά, Βερικοκιά, Νεκταρινιά, Δαμασκηνιά)

Περιοχή: Κεντρική Ελλάδα – 30/05/2025
Στάδιο: Ανάπτυξη καρπών έως ωρίμανση

**Μονίλια (Monilinia spp.)**

Κατάσταση: Ο άστατος καιρός με συχνές βροχές και δροσερές θερμοκρασίες ευνοεί την ασθένεια, ιδιαίτερα σε ώριμους καρπούς56.
Συμπτώματα: Σάπισμα καρπών, καστανές κηλίδες, μούχλα.

monilia in peach trees.PNG
Οδηγίες – Τι να κάνουν οι παραγωγοί:

Άμεσος ψεκασμός με εγκεκριμένο μυκητοκτόνο.
Στα κεράσια, διακόψτε το πότισμα μερικές μέρες πριν τη συγκομιδή για αποφυγή ρωγμών.

**Κορύνεο (Clasterosporium carpophilum)**

Κατάσταση: Συχνές βροχές και υγρασία ευνοούν την ασθένεια6.
Συμπτώματα: Κηλίδες σε φύλλα και καρπούς, τρύπες.
Οδηγίες – Τι να κάνουν οι παραγωγοί:

Ψεκασμός με εγκεκριμένο μυκητοκτόνο, ιδιαίτερα αν δεν έγινε επέμβαση στην πτώση πετάλων.
Προσοχή στο διάστημα μεταξύ τελευταίας επέμβασης και συγκομιδής.

**Κυλινδροσπορίωση (Cylindrosporium padi)**

Κατάσταση: Ευνοϊκές συνθήκες για την ασθένεια στην κερασιά.
Συμπτώματα: Κηλίδες σε φύλλα.
Οδηγίες – Τι να κάνουν οι παραγωγοί:

Συνεχής προστασία με μυκητοκτόνο όσο διαρκεί η αστάθεια του καιρού.

Τελικές παρατηρήσεις

Η τελευταία εβδομάδα του Μαΐου 2025 χαρακτηρίστηκε από αυξημένη δραστηριότητα βασικών εχθρών και ασθενειών σε όλες τις κύριες καλλιέργειες. Οι παραγωγοί καλούνται να παρακολουθούν στενά τις καλλιέργειές τους, να εφαρμόζουν μόνο εγκεκριμένα φυτοπροστατευτικά προϊόντα και να τηρούν αυστηρά τις οδηγίες χρήσης, τόσο για την προστασία της παραγωγής όσο και για την ασφάλεια του καταναλωτή και του περιβάλλοντος. Η έγκαιρη και ορθολογική αντιμετώπιση των προβλημάτων είναι κρίσιμη για την αποφυγή σημαντικών απωλειών στη φετινή παραγωγή