Üzüm hasadı, üzüm üreticileri için en önemli işlemlerden biridir. Pek çok ülkede, hasat günü o kadar önemlidir ki, bağcılar bu etkinliği kutlamak için şenlikler hazırlarlar.

Hasat dönemi genellikle üzüm taneleri yeşilden sarıya (beyaz çeşitler) veya kırmızı-mor (kırmızı çeşitler) renginde olduğunda, yani meyve tutumundan yaklaşık 30-70 gün sonradır. Bu aşamada tanelerin asit içeriği azalırken, şeker içeriğinde ise artış olur. Genel olarak, kuzey yarımkürede çoğu çeşit Ağustos ile Kasım aylarında, güney yarımkürede ise Mart ile Ağustos aylarında olgunlaşır.

Ancak asmalarda ideal hasat zamanını belirlemek kolay değildir. Hava koşulları, toprak türü, üzüm çeşidinin yeri ve kültürel işlemler gibi faktörlerin üzümün kalitesindeki rolleri oldukça önemlidir. Üreticiler arzu edilen kalite özelliklerini elde etmek için farklı olgunlaşma aşamalarında farklı tür veya çeşit üzüm hasadı yaparlar. 

Üzüm yetiştiricilerinin dikkate almaları gereken spesifik özellikler şunlardır: 

Kırmızı şaraplık çeşitlerde:

  • Şeker-asit oranı
  • Fenol içeriği
  • Tanen
  • Flavonoidler 

Beyaz şaraplık çeşitlerde:

  • Şeker-asit oranı
  • Aromatik bileşikler

Sofralık çeşitlerde:

  • Şeker-asit oranı
  • Tane büyüklüğü (boyutu)

Bu nedenle, olgunlaşmanın son aşamalarında, ben düşmeden renk değişiminin tamamlanmasına kadar üreticiler hergün hava durumunu takip emeli ve salkımları kontrol etmelidir, böylece salgın veya hasar önlenebilir. 

Çoğu üretici, üzüm tanelerinin hasat için uygun olup olmadığına karar vermek için üzümlerin şeker içeriğini ölçen Taşınabilir Refraktometreler kullanır. Bu Taşınabilir Makineler, Brix derecesini belirler. Brix, tanelerin şeker içeriğinin bir ölçüsüdür. Brix derecesine göre, 100 g şıra 1 g şekerle eşittir. Brix yöntemi, dünya çapında meyve olgunluğunu, şarap çeşitlerinin alkol verimini ve şeker içeriğini belirlemek için kullanılır. Genel olarak, şaraplık üzüm çeşitleri 12-24 Brix derecesinde, sofralık üzüm çeşitleri ise 12-20 Brix derecesinde hasat edilir. Çekirdeksiz sofralık çeşitler 16-20 Brix derecesinde toplanırken, çekirdekli sofralık üzüm çeşitleri ise 13-14 Brix derecesinde hasat edilir. 

El ile hasat

Üzüm salkımları çoğunlukla el ile hasat edilir. Hasat bıçak, makas veya elektrikli aletler kullanılarak yapılır. Tüm salkımlar kesildikten sonra, çalışanlar salkımları sepetlere yerleştirir ve devamında şaraphanede (şarap çeşitleri) veya özel depolarda (sofralık üzüm çeşitleri) muhafaza edilirler. Sofralık çeşitlerin hasadı mekanik hasada uygun değildir, dolayısıyla sadece elle yapılabilir. Çünkü mekanik hasat, meyvelerde yaralanma ve morluk oluşumu gibi sorunlar yaratır. Hasattan sonra sofralık üzümler soğutulur ve paketleme için depolara aktarmak gerekir. 

Mekanik hasat 

Bu yöntem sadece şaraplık çeşitlerin hasadında kullanılır. Gelişmiş makineler, omca sıraları arasında hareket eder ve kauçuk yardımı ile omcaları sarsarlar (zarar vermeyecek şekilde), böylece üzüm taneleri makinenin taşıma bandı üzerine düşerler. Bunun devamında, yabancı cisimler ağlar ile çıkarılır ve üzümler özel kaplara yerleştirilir. Bu aşamada üzümlerin hızlıca şaraphaneye aktarılması çok önemlidir. Ayrıca, çiftçiler bu hasat makinelerinin pahalı olduğunu belirtmişlerdir. Aynı zamanda, birçok üretici, hasat döneminde eğitimli işçi bulmakta zorluk çektiklerini de belirtmişlerdir. Sonuç olarak, çok sayıda eğitimli işçi bulamama endişesi olmadan, bağın büyük bir kısmının hasadını yapabilmek için mekanik hasat yapmayı düşünüyorlar. Bununla birlikte, ince kabuklu üzüm mekanik hasat için uygun değildir. Bunun sebebi, üzüm tanelerinin çatlayarak oksitlenme ve bakteri gelişimini teşvik ederler.

Üzüm hassas meyvedir. Üreticiler, hasattan sonra üzümleri en kısa sürede paketleme tesislerine (sofralık üzüm) veya şaraphaneye aktarmaya çalışırlar. Uzun mesafelerde, özellikle sofralık çeşitler için buzdolabı traktörleri gerekir. 

Bu makaleyi,üzüm hasadında uyguladığınız yöntemler hakkında yorum yaparak veya fotoğraf paylaşarak zenginleştirebilirsiniz. 

Bağ Tarımı – Bağcılık Nedir?

Üzüm ve Asma Hakkında İlginç Bilgiler

Üzümün Faydaları

Asma Bitkisi Hakkında Bilgi

Ticari Üzüm Yetiştiriciliği – Bağ Tesisi Kurulumu – Bağcılık Kılavuzu

Bağcılıkta Anaç ve Çeşit Seçimi

Asmanın Toprak İstekleri Ve Toprak Hazırlığı

Asma Fidanı Dikimi ve Omcaların Mesafesi – Hektar Başına Bitki Sayısı

Bağlarda Terbiye Sistemi

Asma Yetiştiriciliğinde Budama, Yaprak ve Salkım Alma İşlemleri

Asma Yetiştiriciliğinde Sulama

Bağlarda Gübreleme

Bağ Zararlıları ve Hastalıkları

Üzüm Hasadı – Üzüm Bağında Hasat Ne Zaman ve Nasıl yapılır?

Üzüm Bağının Hektar Başına Verimi

Bağcılıkta Teknoloji Kullanımı

Asma yetiştiriciliğinde deneyimli misiniz? Lütfen deneyiminizi, yöntemlerinizi, uygulamalarınızı ve taktiklerinizi  aşağıda bulunan boşluklar da paylaşın. Eklediğiniz tüm içerik kısa zamanda tarım uzmanlarımız tarafından incelenecektir. Onaylandıktan sonra Wikifarmer.com’a eklenecek ve dünyadaki binlerce yeni ve deneyimli çiftçiyi olumlu yönde etkileyecektir. 

ORTAKLARIMIZ

Sürdürülebilirlik ve insan refahına odaklanan ortak misyonumuzu yerine getirmek için küresel STK'lar, Üniversiteler ve diğer kuruluşlarla işbirliği yapıyoruz.