Manyok Hasadı, Hektar Başına Verim ve Depolama

Manyok Ne Zaman Ve Nasıl Hasat Edilir

Manyok hasadı, üretim değer zincirini şaşırtan ciddi darboğazlardan biri haline geliyor. Hasat, üretim değer zincirinde kritik öneme sahiptir. Manyok, olgunlaşmak için çeşide bağlı olarak yaklaşık 9-12 aya ihtiyaç duyar [1, 2, 3].  Erken olgunlaşan çeşitler ekimden 6-7 ay sonra hasat edilirken, geç olgunlaşan çeşitler 12 ay sonra hasat edilebilir. Tamamen büyümüş her manyok yumrusu, çeşide bağlı olarak 1 veya 2 kilogram (2.2-4.4 lbs) ağırlığında olabilir [5, 6,7,8,9]. Manyok yumruları yerden söküldükten sonra, bozulmaya başlamadan önce uzun süre saklanamazlar. Manyok olgunluğunu belirlemek için kullanılan ana işaretlerden biri, yaprakların sararmaya ve kurumaya başlamasıdır. O aşamada, manyok bitkilerinin köklerinin hasat edilmesi için yeterince olgun olması muhtemeldir. Manyok geleneksel olarak sapın alt kısmından elle kaldırılarak hasat edilir. Bu, kökleri elle çekerek ve manyok yumrusunu sapın tabanından çıkararak yapılabilir. Manyok için çeşitli hasat yöntemleri vardır (manuel ve mekanize hasat yöntemleri). Manyok hasadının manuel yöntemi Nijerya’da en popüler olanıdır.

Manuel Manyok Hasadı 

Manyok bitkisinin manuel olarak hasat edilmesi, saptan tutarak ve köklerin yavaşça yerden çekilmesini içerir. Yumru kökleri kaldırmak için bir kürekte kullanılabilir. Manuel hasat hem harcanan işgücü hem de maliyet açısından dezavantajlıdır ve özellikle kurak toprak koşullarında büyük kök hasarı sebebidir. Manuel hasat, yumru kökler üzerindeki negatif etkiyi en aza indirmek için beceri ve sabır gerektirir. Manuel hasat, toplam üretim maliyetini arttırır. Bunun nedeni, endüstriyel ve yerel talepleri karşılamak için hasat etmek için genellikle daha fazla işçinin gerekli olması ve bunun da piyasadaki manyok fiyatlarının artmasına neden olmasıdır. Bu tür bir hasat yönteminin başarı ile yapılması için, manyok bitkilerini yetiştirmek için kullanılan toprak dikkate alınmalıdır. Islak tınlı topraklarda manuel hasat, kuru toprağa göre çok daha kolaydır [1, 2, 3].

Mekanize Manyok Hasadı

Mekanize manyok hasadı, manuel hasattan daha az popülerdir. Mekanik hasat, manyok yumrularının köklerini kesmek ve daha sonra kazmak için bir traktöre bağlı bir hasat aleti kullanmayı içerir. Popüler araçlardan biri Loval Manyok Biçerdöver’dir (≥90 HP) [1, 2, 3]. Bu makine minimum manyok yumrusu kaybına sağlar ve bu konuda oldukça yararlı olduğu kanıtlanmıştır. Bununla birlikte, bu hasat şekli ancak belirli bir çiftçiye ve duruma özgü değişikliklerle yapılabilir [4, 5, 6]. Mekanik biçerdöver, yumru köklerini topraktan söken ve daha sonra toprağı gövdeden toprağı temizleyen bir zincir sistemi ile çalışır. Makine ile manyok hasadı kusursuz değildir. Dikim yöntemleri, arazi topografyası ve yetiştirme ölçeği, mekanize hasadı etkileyebilecek temel durumlardır [10, 11]. Mekanize hasat yöntemi, özellikle işçiler yetersiz ve pahalı olduğunda, ihtiyaç duyulan işçi sayısını azaltır. Bazı mekanize aletler günde 5 hektarlık hasat faaliyeti gerçekleştirebilirken, günde 1 hektarı manuel olarak hasat etmek için 22-51 işçi gerekli olacaktır (14). Bu, mekanize hasat yönteminin ticari manyok yetiştiriciliği için uygun maliyetli olabileceğini göstermektedir. Bunun nedeni, mekanize manyok hasadı için kullanılan makinelerin tedarikinin pahalı olması ve geçimlik bir çiftçinin ulaşamayacak olmasıdır.

Hektar Ve Dönüm Başına Verim

Manyok bitkisinin verimini belirleyen en önemli faktörlerden olan çeşidin yanı sıra, hektar başına iyi tarım uygulamaları ve optimal hava koşulları çok önemli görülmektedir. En uygun koşullar altında, manyok verimi hektar başına 80 tona ulaşabilir (dönüm başına 32,4 ton). Bununla birlikte, günümüzde dünyada ortalama verim 12,8 ton civarındadır ve yakında hektar başına 23,3 tona ulaşmayı hedeflemektedir (5,2 ila 9,5 ton / dönüm) [1, 2, 3, 12]. Nijerya’da, TME 419 manyok çeşidi ile hektar başına 40 ton (dönüm başına 16,2 ton) elde edilebilir, ancak kaydedilen en yüksek verim hektar başına 10-15 ton (4-6 t / dönüm) arasındadır. Ancak, Tayland gibi ülkelerle karşılaştırıldığında çok düşüktür. Tayland, Nijeryalı çiftçilere kıyasla iyi tarım uygulamaları kullanarak hektar başına ortalama 40 ton (dönüm başına 16,2 ton) kaydetmektedir [1, 2, 3].

Manyok Depolama 

Manyok oldukça hızlı bozulabilir ve hasattan sonraki 4 gün içinde, yumru kökler bozulmaya başlayacak ve artık tüketmek için uygun olmayacaktır. Hem verim hem de ekonomik olarak mahsul kayıplarını en aza indirmek için hasadın hızlı bir şekilde yapılması ve yumru köklerin zarar görmeden hasat edilmesi esastır.

Manyok Neden Depolanmalı

• Manyok olgunlaştıktan sonra, hasat edilmeli ve başka bir ekim mevsimi için saklanmalıdır.
• Manyok, işgücü ucuz olduğunda hasat edilebilir ve saklanabilir.
• Piyasadaki fiyat artışlarına karşı manyok yumrularını saklamak. [1, 3]

Manyok nasıl saklanır

Manyok depolamanın iki ana yolu vardır.

• Talaşta
• Hendekte

Talaşta depolama yöntemleri

Bu tekniği kullanarak manyok yumrularının depolanmasında izlenmesi gereken adımlar:

• Bu depolama yönteminde ahşap kutular, kağıt kartonlar ve dokuma sepetler kullanılır. Depolanan manyok boyutları önemli değil.
• En altta drenaj delikleri açılmalı ve tabana bir talaş tabakası yayılmalıdır.
• Taze hasat edilmiş ve çürümemiş manyok kökleri, nemli talaş tabakası içinde 5-6 cm’lik bir kaba gömülmelidir. Çiftçi bir talaş tabakası daha ekleyebilir ve kutunun tüm içeriğini nemlendirmek için su serpebilir. Bu depolama yöntemi manyok yumrularını 10 – 12 hafta boyunca koruyabilir [3].

Hendekte depolama

Bu tekniği kullanarak manyok yumrularının depolanmasında izlenmesi gereken adımlar:

Manyok miktarına bağlı olarak yaklaşık 1 m yüksekliğinde, uzunluk ve genişlikte bir hendek kazın. 2 x 1.5 x 1 metre (6.5 x 5 x 3.3) bir hendek yaklaşık 750-1.000 kg (1654 – 2205 lbs) manyok yumrusu depolayabilir.

Manyok yumrularını palmiye yaprakları ile alternatif katmanlar halinde hendeğin içine yerleştirin.

Sadece saplı ve çarığı çürüğü olmayan yumrular gömülmelidir.

Son katmanı temiz palmiye yaprakları ve toprakla örtün

Temiz su kullanarak istenen nem seviyesini korumak için üst kısmın kuruduğu fark edildiğinde toprağı ıslatın

Buharlaşmayı azaltmak için hendeğin üzerine yaklaşık 2 – 2,5 metre (6,5-8,2 fit) yüksekliğinde bir kulübe inşa edin [3].

5-7 ^oC (41-45 ^oF) sıcaklık ve %85-90 bağıl nem (13) depolama için ideal koşullardır.

Devamını oku

Manyok: Tarihçesi, Besin Değerleri ve Bitki Hakkında Bilgiler

Manyok Bitkisinin İklim ve Toprak Gereksinimleri

Manyok Çoğaltımı ve Ekimi

Manyok Bitkisinin Su İhtiyaçları ve Yaygın Kullanılan Sulama Sistemleri

Manyok Hasadı, Hektar Başına Verim ve Depolama

Refenselar

1. https://www.sunnewsonline.com/fg-targets-40-million-tonnes-of-cassava-per-hectare/
2. https://guardian.ng/features/agro-care/how-to-get-optimum-yield-from-cassava-cultivation/
3. https://dutable.com/2019/02/05/storage-of-cassava-roots-and-stems/
4. Adelekan B. A., (2010). Investigation of Ethanol Productivity of Cassava Crop as a Sustainable source of Biofuel in Tropical Countries. African Journal of Biotechnology Vol. 9(35), Pp. 5643-5650.
5. Aisien, F. A., Aguye, M. D. and Aisien E. T., (2005). Blending of Ethanol produced from cassava waste water with gasoline as source of automobile fuel. Electronic Journal of Environmental, Aricultural and Food chemistry. Pp 1579-4377
6. D. Osunde and A. Fadeyibi: Continental J. Agricultural Science 5 (2): 12 – 18, 2011
7. Booth, R.H., (1974).Storage of Fresh Cassava Manihot esculenta) I. Post-Harvest Deterioration and its Control, in: Experimental Agriculture, vol. 12, pp 103-111.
8. Bencini, M.C., (1991). Post-harvest and Processing Technologies of African Staple Foods: a technical compendium. Agricultural Services Bulletin No. 89. FAO, Rome.
9. Carrizales, V., (1991). Cassava Bread Technology and its Future. FAO, Rome.
10. Cock, J. H., (1985). Cassava: New Potential for a Neglected Crop. IADS development orientated literature series. Pub. West view Press, Colorado.
11. Cooke, R.D., Richard J.E and Thompson A.R, (1988). The Storage of Tropical Root and Tuber Crops, Cassava, Yam and Edible Aroids. Expl. Agric. 24:437-470.
12. https://www.fao.org/3/i3278e/i3278e.pdf
13. https://www.cardi.org/wp-content/uploads/2021/12/Fact-sheet-08-Growing-Cassava-_-Harvesting-and-Post-harvest-handling_Final.pdf
14. https://agriculture.gov.tt/wp-content/uploads/2021/09/Harvesting-methods-of-Cassava-for-both-printing-and-online-viewing-2.pdf