Enginar Çoğaltımı (Propagasyonu)
This post is also available in:
Bu makale şu lisanlarda da mevcuttur: English (İngilizce) Español (İspanyolca) Français (Fransızca) Deutsch (Almanca) Ελληνικά (Yunanca) Português (Portekizce, Brezilya)
Show more translationsShow less translationsEnginar 3 şekilde çoğaltılabilir:
- Tohum ile
- Sürgünler ile – Yan sürgünler
- Kök boğazı bölünmesiyle (“ovoli” adı verilen apikal ve yan tomurcukları olan yeraltı sürgünleri)
Tohumla üretim uygun maliyetli bir yöntemdir. Laboratuvar tabanlı ıslah çalışmalarında çoğaltım amacıyla da kullanılabilir. Dünya çapında birçok çiftçi (örneğin Teksas’ ta) bu çoğaltma tekniğini seçmektedir. Tohumdan üretim için yetiştiriciler, tohumları kontrollü sıcaklık ve nem koşulları altında korunan bir ortamda 0,4 inç (1 cm) tohum derinliğinde tohum yataklarına ekerler. Enginar tohumlarının filizlenmesi için optimum sıcaklıklar 21-26 ℃’ dir (70-79 °F). Bir hektar için yaklaşık olarak 1.200-1.500 gram tohuma (1-1.3 lb / dönüm) ihtiyaçları vardır. Tohumlar filizlenene kadar alt tabaklar sürekli nemli tutulur. Optimum koşullar altında tohumlar yaklaşık 8-12 gün sonra filizlenir. Bitkiler saksılara ekilmişse, transplantasyon için yeterli boyuta ulaşmak için 2-2,5 aya ihtiyaçları vardır. Araziye nakil sonbaharın ortasında (Kuzey yarımküre için Ekim ortası) gerçekleşebilir. Bazı kaliteli ve iyi verim veren melezler de son 30 yılda pazara girmiş ancak hala yaygın olarak kullanılmamaktadır. Bunun iki ana nedeni, birçok çiftçinin karşılayamayacağı yüksek maliyet ve gecikmiş baş oluşumudur. Öte yandan araştırmacılar, belirli çeşitlerin tohumlarla çoğaltıldığında uzun bir hasat süresi sergilediğini ve bitki başına daha yüksek verim ve baş sayısı üretildiğini buldular.
Dallar veya yan sürgünler en sık kullanılan çoğaltma araçlarıdır. Enginar, rizom tomurcuklarının çimlenmesinden sürekli olarak sürgünler geliştirme konusunda doğal bir eğilime sahiptir. Bu sürgünler, 25-40 cm (9,9-16 inç) uzunluğa ulaştıklarında, 4-6 yapraklı olduklarında ve doğrudan son konumlarına nakledildiklerinde nazikçe sökülebilir. Daha sonra 10-15 cm’ ye (4-6 inç) kadar toprakla kaplanırlar. Enginar dallarını sökmek için en iyi dönem, ılık bölgelerde sonbaharın başından ortasına (Kuzey yarımküre için Eylül – Ekim) ve daha soğuk bölgelerde Mart ayıdır. Bununla birlikte, vejetatif üreme, yüksek hastalık bulaşma riskine sahiptir.
Kök boğaz bölünmesi, enginarın eşeysiz (vejetatif) çoğalması için yaygın olarak kullanılan bir başka yöntemdir. Bir enginarın yeraltı kısmı 3 kök boğazından oluşur. Üreticiler, uyku döneminde olgun bir enginarın kök boğumlarını nazikçe çıkarabilirler. Daha sonra, her parçanın en az iki tomurcuğu olması koşuluyla kök boğazı daha küçük parçalara bölerler ve ekime hazır olana kadar nemli toprağın altına gömerler. Yan sürgünlerle çoğaltmada olduğu gibi, yetiştirici herhangi bir hastalığın bulaşmasını önlemek için ekim stoğunu seçerken ve keserken dikkatli olmalıdır. Sadece sağlıklı bitkilerden kök boğazları seçmelisiniz.
Referenslar
https://core.ac.uk/download/pdf/95164724.pdf
https://agrilifeextension.tamu.edu/library/gardening/artichokes/
Calabrese, N.; Carito, A. Yield evaluation of new seed propagated artichoke cultivars. Acta Hortic. 2013, 983, 393–397
García, S. M., Cointry, E., López Anido, F., Firpo, I. T., Cravero, V. P., & Rotondo, R. (2009, June). Evaluation of two propagation systems in globe artichoke. In VII International Symposium on Artichoke, Cardoon and Their Wild Relatives 942 (pp. 147-152).
Enginar Yetiştiriciliğinde Toprak Hazırlığı ve Ekim
Enginar Çoğaltımı (Propagasyonu)
Enginar Yetiştiriciliği için İklim ve Toprak Gereksinimleri
Enginarın Su İhtiyacı ve Sulama Sistemleri
Enginar Yetiştiriciliği: Hasat, Verim, Depolama ve Hasat Sonrası
Enginar Zararlıları, Hastalıkları ve Yabani Ot Yönetimi
Evde Enginar Yetiştiriliriciliği
Enginar Hakkında Bazı Bilgiler
Ticari Amaçla Enginar Yetiştiriciliği – Profesyonel Enginar Yetiştiriciliği