Çeltikte Doğru Gübre Kullanımı

Öncelikle, herhangi bir gübreleme uygulamadan önce, toprağın durumunu incelemek gerekir,  bu nedenle altı aylık veya yıllık toprak analizi yapmak gerekir. Her alan aynı değildir, toprak analizi sonucunu, tarlanızın mahsul geçmişini hesaba katmadan kimse size gübreleme yöntemleri hakkında tavsiyede bulunamaz. Buna rağmen, çoğu çiftçinin uyguladığı ve takip ettiği çeltik gübreleme planlarını makalenin devamında bulabilirsiniz. 

Çoğu pirinç üreticisinin takip ettiği yaygın bir gübreleme programı 2 büyük gübreleme işlemi içerir: İlk gübreleme dikim veya ekim (ya da yaklaşık 20 gün sonra) esnasında yapılır, ikincisi ise ilk uygulamadan yaklaşık 45-60 gün sonra yapılır. Birçok çiftçi, ekim / dikim gününde (veya 20 gün sonra) hektar başına 0,5 ton N-P-K 30-10-10 uygular. İlk uygulamadan yaklaşık 45-60 gün sonra hektar başına 0,2-0,3 ton N-P-K 40-0-0 veya 33-0-0 uygular. Unutmayın ki, 1 ton = 1000 kg ve 1 hektar = 10.000 metrekaredir. 

Ancak, bunlar sadece yaygın olarak uygulanan gübreleme programlarıdır ve tarlanızla ilgili araştırma veya analiz yapmadığınız sürece bu programmı takip etmeniz önerilmez. Çünkü her alan farklıdır ve dolayısıyla farklı ihtiyaçları vardır. Bitkileriniz gübrelemeden sonra daha yüksek verim verebilir veya vermeyebilirler. Daima toprak analizi yapmak ve lisanslı bir tarım uzmanına danışmak gereklidir. 

Azot, çeltik yetiştiriciliğinde en önemli besindir. Azot, bitkinin boyunu, yaprak büyüklüğünü, salkım sayısını olumlu yönde etkiler ve dolayısıyla hektar başına iyi verim elde etmek için çok önemlidir. Çeltik, yeterli sayıda salkım geliştirmek için Azot’a ihtiyaç duyar. Pek çok çiftçinin N uyguladığı kritik dönem, dikim işleminden iki hafta sonra veya ekim işleminden 21 gün sonradır. 

Ek olarak, birçok çiftçi ekim işleminden ve tarlayı su ile kaplamadan önce N ile gübreleme uygular. Azot kuru toprağa uygulanabilir ve uygulamadan sonra sulamamız gerekir. Alternatif olarak, 3 ila 5 gün sonra uygulanabilir ve devamında alanı su ile örtebiliriz. Daha erken bir uygulama için Amonyum kullanarak uygulama yapılabilir. Bu uygulama, tarlayı su ile örtmeden önce kuru toprağa yapılabilir. Erken N uyguladıktan sonra, alanın 5 gün boyunca su ile örtülü olması gerekir.  Ancak, unutmayın ki her alan farklıdır ve farklı ihtiyaçları vardır. 

Azot Eksikliği

Çeltik tarlalarında sık rastlanan sorunlardan biri Azot eksikliğidir. Bu durum, genellikle bitkilerin daha fazla nitrojene ihtiyaç duyduğu kritik yetişme aşamalarında (salkım gelişimi) gerçekleşir.

Azot eksikliği bitkilerde yüksek oranda kuruma ile tespit edilir. Azot eksikliğini aşağıdaki adımları takip ederek giderebiliriz. 

  • Yeterli N uygulamaları.
  • Bitkiler arasında uygun mesafe bırakmak.
  • Yeterli su tedariği. Birçok çiftçi tarlalarının sürekli su ile örtülü olması gerektiğini iddia eder.
  • Azot için bitkilerle rekabet eden yabancı otları imha etmek (çok önemlidir)
  • Yerel ve lisanslı tarım uzmanına danışmanız önerilmektedir.

Aşırı Azot Uygulaması

Yeterli miktarda azot uygulamak, çeltik bitkilerinin daha hızlı gelişimlerine ve aynı zamanda yüksek kalitede pirinç üretimi sağlar. Ancak, birçok çiftçi, çeltiğin ihtiyacı olan miktardan daha fazla Azot uygulamaktadırlar. Aşırı azot kullanımı, aşırı gelişime ve zararlıların belirmesine neden olabilir. Bazı çiftçiler, azot fazlalığını çeltiğin yaprağından anlayabilirler. Çoğunlukla,  yaprakların yeşil rengi acayiptir. Ayrıca, bitkilerin ince gövdeleri olabilir. Çiftçiler normalde toprağın azot içeriğini inceleyerek azot fazlalığını önleyebilirler, böylece bitkilerinin ihtiyacı kadar N uygulayabilirler. 

Fosfor (P)

Fosfor, çeltik bitkilerinin ilk yetişme aşamalarında çok önemlidir. Güçlü kök gelişimine katkıda bulunur. Toprağın pH seviyeleri, P mevcudiyetini önemli bir ölçüde etkiler. Birçok pirinç üreticisine göre, toprağın pH değeri 6,5 ‘un altında olduğu zaman bitkiler fosfordan yararlanabilir (lisanslı tarım uzmanına danışın).  

Potasyum (K)

Potasyum (K), iyi bir pirinç verimi elde etmek için çok önemlidir. Potasyum (K), bitkilerin hastalığa dayanıklılığını artırır, köklerin genişlemesine ve kök kalınlığının artmasını sağlar, yapraklarda dayanıklılık, salkımların yetişmesine ve gelişmesine katkıda bulunur. Potasyum eksikliği bitkinin gelişimini yüksek derecede etkiler. Tecrübeli pirinç çiftçileri Potasyum eksikliğini aşağıda bulunan belirtilerle tespit ettiklerini iddia ederler.

  • Yaşlı yapraklarda koyu lekeler. Sarı-kahverengi yapraklarla koyu yeşil bitkiler.
  • Bitkinin alt kısmındaki yapraklarda aşağı doğru bükülme olabilir.
  • Bitkinin üst kısmındaki yaprakları kısa ve renkleri koyu yeşildir.
  • Salkımlarda nekroz lekeleri oluşabilir.
  • Sağlıksız kök. Kök yoğunluğu ve uzunluğu azalır ve köklerin rengi siyahtır.
  • Yapraklarda erken solma gerçekleşir.

Deneyimli pirinç üreticileri, aşağıdaki önlemler ile bu sorunları yönetebilirler.

  • Yüksek kalitede sertifikalı tohum kullanmak.
  • Aşırı N ve P uygulamamak ve bitkilerin ihtiyacı kadar uygulamak.
  • Yerel bir tarım uzmanının danışmanız önemlidir.

Ancak, bunlar sadece yaygın olarak uygulanan gübreleme programlarıdır ve tarlanızla ilgili araştırma veya analiz yapmadığınız sürece bu programı takip etmeniz önerilmez. Çünkü her alan farklıdır ve dolayısıyla farklı ihtiyaçları vardır. Bitkileriniz gübrelemeden sonra daha yüksek verim verebilir veya vermeyebilirler. Daima toprak analizi yapmak ve lisanslı bir tarım uzmanına danışmak gerekir. 

Pirinç/Çeltik Bitkisi Hakkında Bilgi ve Kullanım Alanları

Pirinç/Çeltik Yetiştirme nasıl yapılır? – A’dan Z’ye Çeltik Yetiştirme Kılavuzu

Çelik Tarlasında Toprak Hazırlığı

Çeltik Ekim İşlemi, Ekim Mesafesi – Kullanılacak Tohum Miktarı

Çeltik Tarlasında Gübreleme

Çeltik Zararlıları ve Hastalıkları

Pirinç Hasadı, Depolama ve Hektar Başına Verim

Çelik/pirinç yetiştiriciliğinde deneyimli misiniz? Lütfen deneyiminizi, yöntemlerinizi, uygulamalarınızı ve taktiklerinizi  aşağıda bulunan boşluklar da paylaşın. Eklediğiniz tüm içerik kısa zamanda tarım uzmanlarımız tarafından incelenecektir. Onaylandıktan sonra Wikifarmer.com’a eklenecek ve dünyadaki binlerce yeni ve deneyimli çiftçiyi olumlu yönde etkileyecektir. 

ORTAKLARIMIZ

Sürdürülebilirlik ve insan refahına odaklanan ortak misyonumuzu yerine getirmek için küresel STK'lar, Üniversiteler ve diğer kuruluşlarla işbirliği yapıyoruz.