Zarządzanie kozami mlecznymi oraz dojeniem

Wprowadzenie do dojenia kóz

Jak wspomniano w poprzednich artykułach, przeciętna koza może kopulować, gdy zwierzę kończy 1-1,5 roku (istnieje kilka uderzających wyjątków od tej reguły). Okres ciąży trwa około 5 miesięcy. Po urodzeniu koza od razu zaczyna produkować mleko, ale przez pierwsze 1-2 tygodnie nie powinniśmy doić zwierzęcia (o specyfikację rasy zapytaj sprzedawcę i lekarza weterynarii). Powodem, dla którego nie należy tak robić jest fakt, że nowo narodzone kozy potrzebują tego rodzaju mleka, które najczęściej nie jest odpowiednie dla ludzi. Po 2 tygodniach możemy (i powinniśmy) rozpocząć dojenie na około 9-10 miesięcy, dwa razy dziennie (rano i wieczorem), inaczej narażamy zdrowie kóz. Każda koza powinna zakończyć fazę laktacji co najmniej dwa miesiące przed ponownym kryciem.

Kozę możemy doić ręcznie lub za pomocą dojarki (koszt 200-700 $). W obu przypadkach higiena i warunki sanitarne to alfa i omega. Najpierw musimy wysterylizować wiadro na mleko przegotowaną wodą. Następnie musimy umieścić kozę na stanowisku udojowym, unieruchomić ją delikatnie blokując głowę i przytrzymując tylne nogi (nie jest to konieczne, jeśli koza jest spokojna). Wielu rolników oferuje zboże swoim kozom podczas dojenia, aby odwrócić ich uwagę i zająć czymś zwierzę. Następnie ciepłą wodą należy umyć wymię i strzyki kozy. To mycie nie tylko oczyszcza strzyki, ale także relaksuje kozę. Następnie wycieramy strzyki suchym i czystym ręcznikiem papierowym i rozpoczynamy proces dojenia.

Dojenie ręczne jest błędnie kojarzone ze ściąganiem strzyków kóz. Ciągnięcie za strzyki z pewnością doprowadzi do kontuzji. Zamiast tego należy zastosować ruch chwytania i ściskania, najczęściej kciukiem i palcem wskazującym. Twoje pierwsze sesje dojenia (ręcznego) powinny trwać średnio 10-15 minut na kozę. Jednak po kilku tygodniach doświadczenia będziesz w stanie zakończyć dojenie każdej kozy w 5 minut (średnio). Kiedy skończymy, musimy ponownie umyć strzyki wodą, mydłem lub specjalnymi roztworami. Wielu hodowców po dojeniu zanurza strzyki kóz w specjalnych roztworach antybakteryjnych, jednak w celu uzyskania dalszych instrukcji należy skontaktować się z lokalnym licencjonowanym lekarzem weterynarii.

Jeśli zdecydowaliśmy się na użycie dojarki, przed i po każdym dojeniu należy wyczyścić wszystkie części aparatu odpowiednim środkiem czyszczącym, zgodnie z zaleceniami producenta. Większość przenośnych dojarek składa się z pazurów udojowych, pompy i oczywiście wiadra na mleko. Pamiętaj, że w dojeniu maszynowym z różnych powodów musimy doić pierwszą i ostatnią kroplę ze strzyków (np. w celu sprawdzenia czy w mleku nie ma krwi). Kiedy włączamy maszynę, mleko jest odsysane przez pazury do przewodów i ostatecznie do wiadra. Na koniec usuwamy pazury i – podobnie jak przy dojeniu ręcznym – możemy zanurzyć strzyki kozy w roztworze antybakteryjnym.

Należy pamiętać, że kozy często ulegają odwodnieniu po procesie dojenia, dlatego po zakończeniu dojenia musimy zapewnić im świeżą wodę i siano. Zgodnie z ogólną zasadą musimy przechowywać mleko w lodówce bezpośrednio po sesji udojowej. Alternatywnie możemy je zapasteryzować, a następnie schłodzić.

Jak hodować kozy

Utrzymanie kóz – budowa farmy kóz

Jak wybrać kozy na mleko lub mięso

Jak karmić kozy

Zarządzanie kozami mlecznymi oraz dojeniem

Opieka nad kozami

Produkcja obornika koziego i gospodarka odpadami

Pytania i odpowiedzi na temat kóz