Uprawa pomidorów dla zysku – przewodnik po uprawie pomidora na zewnątrz

Uprawa pomidorów – podsumowanie

Techniki uprawy pomidorów – Poradnik uprawy pomidorów

Uprawa pomidorów na zewnątrz – jeśli jest prowadzona w sposób racjonalny i skalowalny – może być dobrym źródłem dochodu. W skrócie, pomidor jest rośliną wieloletnią, ale uprawiający w większości przypadków traktują go jako roślinę jednoroczną. Większość komercyjnych producentów pomidorów rozpoczyna uprawę z nasion (hybryd) w zamkniętym, chronionym środowisku. Przygotowują pole, czekając aż młode sadzonki urosną i będą gotowe do przesadzenia (zwykle 30-50 dni). Uprawiają ziemię i usuwają wszelkie pozostałości po poprzednich uprawach. Niektórzy hodowcy umieszczają na ziemi czarną plastikową folię. Folia ta nie tylko pomaga ogrzać glebę, ale także hamuje rozwój chwastów. Ponadto przed sadzeniem producenci pomidorów projektują i ustawiają system nawadniania, którym zazwyczaj jest nawadnianie kropelkowe.

Kiedy rolnicy są gotowi do przesadzania, robią małe otwory w folii plastikowej, aby posadzić sadzonki. W większości przypadków stosuje się nawożenie, nawadnianie kroplowe i odchwaszczanie. Gdy rośliny osiągną wysokość 40 cm, większość hodowców podpiera rośliny, głównie odmiany nieokreślone. W przeciwnym razie rośliny nie są w stanie utrzymać swojego ciężaru i dalej się rozwijać (nie dotyczy to odmian pomidorów na przetwory). Producenci mogą również stosować przerzedzanie u niektórych odmian stołowych. Oznacza to, że komercyjni hodowcy pomidorów usuwają niektóre owoce we wczesnych fazach rozwoju. Robią to, aby zachęcić roślinę do poświęcenia swoich zasobów na mniejszą liczbę, ale większych i smaczniejszych owoców. 

Większość odmian pomidorów można zbierać po 7-10 tygodniach od przesadzenia. Czas od posadzenia do zbioru zależy od odmiany, warunków klimatycznych i ilości sadzonek. Producenci zbierają pomidory za pomocą ręcznych nożyc lub noży, zazwyczaj w 2-3 sesjach w tygodniu. Nie dotyczy to pomidorów przeznaczonych do konserwowania. Pomidory przemysłowe (na przetwory) producenci zbierają mechanicznie w jednej sesji, ponieważ maszyna zbierająca zamontowana na ciągniku niszczy roślinę całkowicie. Po zbiorze plantatorzy pomidorów niszczą resztki pożniwne. W uprawie pomidorów kluczowe znaczenie ma płodozmian. Gdy jest to możliwe, producenci dokonują płodozmianu (z kapustą, kukurydzą, roślinami strączkowymi i innymi), aby kontrolować choroby i zapobiegać wyjałowieniu gleby. 

Czynnikiem ograniczającym przy uprawie pomidorów na zewnątrz jest zazwyczaj temperatura. Roślina wymaga średnio temperatur od 18 do 26°C, natomiast temperatura gleby nie powinna spadać poniżej 14°C. Niska temperatura w okresie wzrostu będzie hamować ten proces. Powrót do zdrowia roślin poddanych stresowi chłodu jest prawie niemożliwy. 

Kluczowe znaczenie ma podjęcie decyzji o metodzie uprawy i odmianach pomidora, które rozwijają się w naszej okolicy. Istnieją trzy metody uprawy pomidorów: Uprawa z nasion, uprawa z sadzonek nieszczepionych oraz uprawa z sadzonek szczepionych.

Jak uprawiać pomidory z nasion

Pomidor jest rośliną ciepłolubną. Rośliny pomidora potrzebują średnio 7-10 tygodni od przesadzenia do zebrania owoców. Jeśli jednak planujesz uprawę pomidorów z nasion, musisz znać kilka faktów. Po pierwsze, nasiona pomidorów wymagają do kiełkowania temperatury co najmniej 21 °C. Po drugie, nasiona muszą mieć optymalny poziom wilgotności, aby mogły wykiełkować. Nadmierne nawadnianie może okazać się katastrofalne w skutkach. Producenci z obszarów zagrożonych mrozem wolą wysiewać nasiona w rozsadnikach w kontrolowanych warunkach, a następnie przesadzać je na docelowe stanowiska. Średnio potrzebujemy 120-150 gramów nasion na hektar (1 hektar = 10 000 metrów kwadratowych).

Jak uprawiać pomidory z sadzonek nieszczepionych?

Inną metodą jest uprawa pomidorów z roślin nieszczepionych. Jeśli zastosujemy tę metodę, kluczowy jest staranny wybór odmiany pomidora, którą będziemy uprawiać. Jeśli – na przykład – pola w naszej okolicy mają problemy z chorobami przenoszonymi przez glebę, szkodnikami, skrajnym pH lub zasoleniem, to nie wszystkie odmiany mogą się tam rozwijać. Niektóre odmiany są (bardziej) tolerancyjne na niektóre z tych czynników, podczas gdy inne nie. 

Jak uprawiać pomidory z sadzonek szczepionych?

Obecnie znaczna liczba hodowców woli używać szczepionych sadzonek pomidorów. W skrócie, szczepienie jest powszechnie stosowaną techniką, dzięki której łączymy części z dwóch różnych roślin, aby rosły jako jedna roślina. Górna część pierwszej rośliny nazywana jest zrazem i rośnie na systemie korzeniowym drugiej rośliny, która nazywana jest podkładką. Ostatecznie mamy roślinę, która łączy w sobie wszystkie zalety swoich dwóch komponentów. Niektórzy doświadczeni hodowcy posiadający specjalistyczną wiedzę wolą wyhodować z nasion zarówno roślinę przeznaczoną na podkładkę, jak i roślinę przeznaczoną na zraz. Następnie samodzielnie wykonują szczepienie. Inni wolą kupić certyfikowane sadzonki szczepione od legalnych sprzedawców. 

Wymagania glebowe w uprawie pomidorów

Pomidory nie mają ścisłych wymagań glebowych. Dobrze rosną w różnych glebach, pod warunkiem, że są dobrze zdrenowane. Jednak roślina najlepiej rozwija się na średnich, piaszczystych glebach z odpowiednim napowietrzeniem i drenażem. Roślina jest wrażliwa zarówno na suszę, jak i na warunki zbyt dużej wilgotności. Optymalny poziom pH waha się od 6 do 6,5.

Podstawowe przygotowanie gleby rozpoczyna się na kilka tygodni przed przesadzeniem sadzonek pomidora. Rolnicy usuwają wszelkie pozostałości po poprzednich uprawach i chwasty, a następnie dobrze orzą glebę na głębokość 60 cm. Orka poprawia napowietrzanie i odprowadzanie wody z gleby. Jednocześnie usuwają z gleby kamienie i inne niepożądane materiały. Tydzień później wielu rolników stosuje nawóz podstawowy, taki jak dobrze zgniły obornik lub syntetyczny nawóz komercyjny, zawsze po zbadaniu wyników badań gleby i zawsze po konsultacji z lokalnym licencjonowanym agronomem. Większość rolników stosuje nawożenie pogłówne tego samego dnia co orkę. Niektórzy producenci wolą stosować nawożenie pogłówne tylko w poprzek linii sadzenia, inni natomiast stosują je na całym polu. Oczywiście pierwsza metoda jest bardziej oszczędna. Kolejny dzień to prawdopodobnie właściwy moment na instalację rur nawadniania kropelkowego. Kolejnym i najbardziej kluczowym krokiem (zwłaszcza w krajach o niskiej temperaturze gleby w okresie sadzenia) jest liniowa powłoka polietylenowa. Wielu producentów pokrywa rzędy czarną lub zieloną folią na podczerwień lub czarną folią plastikową. Stosują oni tę technikę, aby utrzymać temperaturę strefy korzeniowej na optymalnym poziomie (>21 °C) i zapobiec wzrostowi chwastów. 

Sadzenie pomidorów, rozstaw roślin i liczba roślin na hektar 

W wielu krajach produkujących pomidory najlepszy sezon na sadzenie pomidorów na zewnątrz to zazwyczaj środek drugiej połowy wiosny. Jednak w niektórych rejonach, gdzie temperatury są wystarczająco wysokie, sadzenie może odbywać się wcześniej. Z drugiej strony, na obszarach północnych producenci zwykle sadzą pomidory wczesnym latem.

W wielu przypadkach przed przesadzeniem młode sadzonki muszą przejść procedurę zwaną „hartowaniem”. Hartowanie jest w praktyce rodzajem sztucznego stresowania roślin i może obejmować zmianę temperatury lub inne techniki. Celem tej procedury jest pomoc roślinie w lepszym przystosowaniu się do nowych warunków. Producenci zazwyczaj wywołują stres wodny poprzez stopniowe zmniejszanie zaopatrzenia roślin w wodę. Na kilka godzin przed przesadzaniem (13-15 godzin) producenci całkowicie wstrzymują dostarczanie wody, a następnie nawadniają ponownie bezpośrednio po przesadzeniu. Producenci pomidorów przetrzymują swoje sadzonki w rozsadnikach 30-50 dni przed przesadzeniem ich na docelowe stanowiska. Producenci preferują przesadzanie sadzonek, które mają 3-6 tygodni. Na tym etapie rośliny mają średnią wysokość 20 cm i 3-5 prawdziwych liści.

Po wykonaniu wszystkich czynności przygotowawczych (orka, nawożenie podstawowe, instalacja systemu nawadniania i przykrycie folią), można przystąpić do przesadzania. Hodowcy oznaczają na folii lub bezpośrednio na glebie dokładne miejsca, w których będą sadzić młode sadzonki. Następnie kopią dołki i sadzą sadzonki. Ważne jest, aby sadzić sadzonki na tej samej głębokości, na jakiej były w szkółce. 

Rolnicy uprawiający pomidory na zewnątrz zazwyczaj sadzą sadzonki w pojedynczych rzędach. Powszechnym wzorem dla sadzenia w pojedynczych rzędach jest od 0,3 m do 0,6 m odległości między roślinami w rzędzie i od 0,8 m do 1,3 m odległości między rzędami. W przypadku sadzenia w dwóch rzędach, hodowcy zachowują taką samą odległość między roślinami w rzędzie, 0,45 m odległość między rzędami i 1,2 m między dwiema parami. Stosując się do tych schematów, posadzimy w przybliżeniu 15 000-30 000 roślin na hektar. Dokładne odległości i liczba roślin zależą od odmiany pomidora, warunków środowiskowych, systemu nawadniania i oczywiście celów plonowania producenta. (1 hektar = 10 000 metrów kwadratowych).

Jak przycinać pomidory?

Przycinanie jest jedną z najważniejszych praktyk rolniczych, głównie dla nieokreślonych odmian pomidorów. Zapewnia ono kilka korzyści. Po pierwsze, przycinanie umożliwia rolnikom monitorowanie i równoważenie wegetacji oraz owocowania roślin. Ponadto przycinanie ułatwia przepływ powietrza między organami rośliny, co zapobiega infekcjom. Co więcej, zbiory i inne techniki uprawy (opryskiwanie środkami chemicznymi) stają się znacznie łatwiejsze. 

Ogólnie rzecz biorąc, nieprzycinane rośliny pomidorów po pewnym czasie przestają wytwarzać wystarczającą ilość owoców. Musimy zrozumieć, że nie wszystkie pomidory wymagają takiego samego przycinania. Mamy dwa główne rodzaje pomidorów, określone i nieokreślone. Odmiany nieokreślone wymagają większego przycinania niż odmiany określone, aby mogły prawidłowo rosnąć. Powszechna technika przycinania polega na usuwaniu zewnętrznych łodyg, pozostawiając do wzrostu tylko łodygę centralną. W ten sposób roślina staje się jednopędowa i rozrasta się tylko w pionie. Inną techniką jest „dead-heading” (usuwanie wyblakłych i martwych kwiatów) rośliny podczas wczesnych etapów rozwoju, a następnie usunięcie pędów bocznych, z wyjątkiem 2-4. W ten sposób roślina wykształca 2-4 pędy główne. 

Większość producentów stosuje również przerzedzanie. Usuwają oni pędy, które wyrastają pomiędzy łodygą a liściem. Istotne jest, aby starać się nie przycinać łodygi zbyt blisko głównej łodygi. Zamiast tego można rozważyć pozostawienie 4 cm odstępu, aby uniknąć infekcji. W przypadku uprawy pomidorów na zewnątrz istnieje kilka odmian o ograniczonym wzroście, które nie wymagają przycinania. 

Podpieranie pomidorów

Większość producentów pomidorów podpiera swoje pomidory. Szczególnie w przypadku odmian nieokreślonych podpieranie jest prawie zawsze wymagane. Stosowanie tej techniki ma kilka zalet. Po pierwsze, zapobiega ona dotykaniu ziemi przez liście i owoce, a jednocześnie pozostawia dodatkową przestrzeń dla napowietrzania. Ponadto zbiór staje się znacznie łatwiejszy. Właściwym momentem na rozpoczęcie podpierania jest osiągnięcie przez pomidory średniej wysokości 40 cm. 

Rolnicy umieszczają paliki liniowo obok każdej rośliny i delikatnie przywiązują do nimi rośliny. Mogą również umieścić drut co 30 cm na około 1,5 metra wysokości. Drut jest umieszczany prostopadle do palika i równolegle do rzędu roślin.

Wymagania wodne pomidora – Systemy nawadniania pomidora

Uprawa pomidorów na wolnym powietrzu może wymagać do 700 mm wody w ciągu sezonu wegetacyjnego. Znaczna część potrzeb wodnych w uprawach polowych jest pokrywana przez wodę deszczową. Wymagania wodne pomidora są jednak inne w różnych fazach rozwoju rośliny. Ogólnie rzecz biorąc, okresy krytyczne pod względem nawadniania przypadają na czas kwitnienia, zawiązywania owoców i oczywiście dojrzewania owoców. Przed tymi etapami zapotrzebowanie na wodę jest mniejsze.

Oczywiście zapotrzebowanie na wodę może być zupełnie inne w różnych warunkach pogodowych i glebowych. Na przykład ciężkie gleby gliniaste wymagają zwykle mniejszego nawodnienia niż gleby piaszczyste. Z drugiej strony, różne odmiany pomidorów mogą mieć inne wymagania wodne.

Wielu producentów informuje, że nawadnia swoje rośliny przez 10 minut co 4-5 dni w zimie i co dwa dni w lecie, w pierwszych fazach rozwoju rośliny. W ten sposób zmuszają roślinę do „poszukiwania” wody, a w rezultacie do rozwinięcia głębszego systemu korzeniowego. Podążają tym tropem do momentu zawiązania trzeciego kwiatostanu. Od tego momentu aż do zbiorów nawadniają rośliny prawie codziennie.

Rolnicy zazwyczaj wolą podlewać pomidory wcześnie rano lub późnym wieczorem. Podlewanie liści było związane z pojawieniem się chorób. Ogólnie rzecz biorąc, nadmiar wilgoci, zwłaszcza na liściach, może sprzyjać pojawianiu się chorób. Z drugiej strony rośliny poddane stresowi wodnemu są bardziej podatne na infekcje.

Najczęściej stosowanym systemem nawadniania jest nawadnianie kropelkowe. Wielu producentów stosuje liczne lub pojedyncze rury kroplujące o średnicy 12-20 mm, oferujące 2-8 litrów wody na godzinę. 

Wymagania dotyczące nawożenia pomidorów – Najlepszy nawóz do pomidorów

Przede wszystkim, przed zastosowaniem jakiejkolwiek metody nawożenia, należy wziąć pod uwagę stan gleby na danym polu poprzez półroczne lub roczne badanie gleby. Na świecie nie ma dwóch identycznych pól. Dlatego nikt nie może doradzać w sprawie metod nawożenia bez uwzględnienia danych z badania gleby, analizy tkanek i historii upraw na danym polu. Wymienimy jednak kilka popularnych programów nawożenia pomidorów stosowanych przez rolników.

Zgodnie ze starą ogólną zasadą w uprawie pomidorów, rośliny potrzebują średnio 300 kg N,85 kg P₂O₅, 480 kg K2O, 30 CaO i 18 kg MgO na hektar.

Ogólnie rzecz biorąc, rolnicy stosują od 0 do 10 nawozów w ciągu 2-3 miesięcy od przesadzenia do zbiorów. Wielu rolników stosuje dobrze przegniły obornik w okolicy rzędów, gdzie będą rosnąć pomidory, około dwóch miesięcy przed sadzeniem. Stosują oni również nawóz o wysokiej zawartości azotu kilka dni przed sadzeniem. 

Jednak najbardziej popularną metodą nawożenia pomidorów jest fertygacja. Producenci wstrzykują nawozy rozpuszczalne w wodzie do wnętrza systemu nawadniania kropelkowego. W ten sposób mogą stopniowo dostarczać składniki odżywcze i dać roślinie odpowiedni czas na ich wchłonięcie. 

Kilka dni po posadzeniu rozpoczynają fertygację. W tym momencie stosują nawóz azot-fosfor-potas 13-40-13 lub 15-30-15, wzbogacony o mikroelementy. Wysoki poziom fosforu w pierwszych etapach pomoże roślinom rozwinąć solidny system korzeniowy. Dodatkowo mikroelementy ułatwiają roślinom tolerowanie wszelkich warunków stresowych spowodowanych przesadzaniem. 

Kontynuują aplikację dodając Ca co trzy dni aż do pojawienia się trzeciego zawiązku kwiatostanu. W kolejnych dniach zmieniają stosunek azotu, fosforu i potasu na 1-1-2. Do czasu osiągnięcia przez owoce dojrzałości, stosunek ten zmienia się ponownie na 1-1-3. Od tego momentu zwiększa się poziom potasu, ponieważ rośliny mają większe zapotrzebowanie na potas, aby stworzyć duże, dobrze ukształtowane owoce.

Według innego programu nawożenia, cztery najważniejsze etapy cyklu uprawy pomidora są następujące:

1.) Etap rozwoju liści (2 do 15 dni po przesadzeniu)

2.) Etap kwitnienia (16 do 30 dni po przesadzeniu)

3.) Etap zawiązywania owoców (31 do 41 dni po przesadzeniu)

4.) Etap wzrostu owoców (od 42 dnia do zbioru).

W tych okresach całkowita aplikacja nawozów w kg poprzez fertygację obejmuje:

• W okresie 1 i 2, (łącznie 29 dni),rolnicy stosują 16 kg N, 4 kg P₂O₅, 24 kg K₂Oi 2 kg CaO. 
• W okresie 3 (łącznie 11 dni) rolnicy stosują 6 kg N, 2 kg P₂O₅, 8 kg K₂Oi 1 kg CaO. 
• W okresie 4 (faza wzrostu owoców) dawki nawożenia gwałtownie wzrastają i rolnicy stosują 20 kg N, 6 kg P₂O₅, 35 kg K₂Oi 2 kg CaO. Są to ilości całkowite (nie dzienne) liczone w kilogramach na hektar całkowitej powierzchni gospodarstwa.

Są to jednak tylko niektóre powszechnie stosowane praktyki. Nikt nie powinien się do nich stosować bez przeprowadzenia badań. Każde pole jest inne i ma inne potrzeby. Sprawdzenie stanu gleby i pH jest kluczowe przed zastosowaniem jakiejkolwiek metody nawożenia. Można skonsultować się z lokalnym licencjonowanym agronomem.

Zbiór i przechowywanie pomidorów uprawianych na wolnym powietrzu

Większość pomidorów osiąga pełną dojrzałość i jest gotowa do zbioru 7-10 tygodni po przesadzeniu, w zależności od odmiany pomidora, warunków środowiskowych, wieku sadzonek i innych technik uprawy. 

Producenci zbierają pomidory przemysłowe (pomidory przeznaczone do produkcji sosów i konserw) mechanicznie podczas jednej sesji. W większości przypadków ma to miejsce późnym latem. Natomiast pomidory, które będą sprzedawane na surowo (odmiany stołowe) są zazwyczaj zbierane ręcznie, wraz z kielichem i częścią gałązki. Rolnicy zbierają te pomidory zazwyczaj w jednej lub dwóch fazach przed ostatecznym etapem dojrzewania. Jest to niezbędne w przypadku pomidorów, które mają być transportowane na duże odległości. Okres zbiorów może trwać kilka tygodni, więc rolnicy zbierają średnio 2-3 razy w tygodniu.

 Plony pomidorów uprawianych na zewnątrz

Plony w uprawie pomidorów na wolnym powietrzu na roślinach łodygowych wynoszą średnio 60-100 ton na hektar. Jednak odmiany określone nie dają zazwyczaj więcej niż 30-50 ton z hektara ze względu na ich mniejszy cykl uprawowy. Pomidory przemysłowe uprawiane pod gołym niebem przez doświadczonych profesjonalnych producentów dają zwykle plon 60-80 ton z hektara. Są to średnie plony, a w wielu przypadkach z pewnością występują imponujące odstępstwa.

Pomidory są zbierane i segregowane w zależności od ich wielkości, kształtu i ogólnego stanu. Następnie przenosi się je do chłodnych, ale nie mroźnych (13°C) miejsc przechowywania, aby uniknąć potencjalnej utraty wagi. Pomidory mogą być przechowywane w chłodniejszych warunkach (4°C), pod warunkiem, że zostały zebrane w ostatnim stadium dojrzałości. W przeciwnym razie pomidory nie osiągną pożądanego poziomu dojrzałości. Prawdopodobnie nie nabiorą też intensywnie czerwonego koloru, ponieważ w niskich temperaturach ustaje produkcja substancji odpowiedzialnych za nadanie owocom czerwonego koloru.

Najczęstsze niedobory składników odżywczych w pomidorach

Ważne jest, aby zrozumieć, że niedobór składników odżywczych w roślinie nie musi oznaczać, że gleba jest wyjałowiona. Niedobory roślin występują z powodu różnych czynników środowiskowych lub innych, które prowadzą do niezdolności rośliny do wchłonięcia tego konkretnego składnika odżywczego. Dlatego rolnicy powinni rozważyć przeprowadzenie badań zarówno gleby, jak i tkanek, zanim podejmą jakiekolwiek działania naprawcze. Dopiero po otrzymaniu wyników z laboratorium rolnicy będą mogli omówić rozwiązanie problemu z lokalnym agronomem.

Niedobór azotu

Rośliny pomidora z niedoborem azotu dają objawy takie jak odbarwienie starszych liści. Zaczynamy obserwować żółte liście wkrótce po rozpoczęciu się problemu niedoboru. Kilka dni później cała roślina zmienia kolor na jasnozielony i często ma ograniczony rozwój. Przyczyny takiego niedoboru mogą być różne, np. podwyższony poziom potasu lub fosforu albo nadmierny poziom wilgotności gleby.

Niedobór potasu

Niedobór potasu objawiają się najczęściej charakterystyczną chlorozą. Starsze liście mogą więdnąć i zmieniać kolor na brązowy i wyglądać jak przypalone. Niektóre przyczyny niedoboru potasu to wyższa niż normalnie zawartość substancji organicznych, podwyższony poziom magnezu lub wapnia, długotrwała susza, niskie pH, podwyższony poziom rozpuszczonych soli w roślinie lub niskie temperatury. 

Niedobór wapnia

Najczęściej rozpoznawanym objawem spowodowanym przez niedobór wapnia jest sucha zgnilizna wierzchołkowa. Powoduje to powstanie płaskiego, brązowego obszar na końcu kwiatu owocu, który może pojawić się na każdym etapie rozwoju owocu i jest idealnym środowiskiem dla wtórnych infekcji grzybowych. W tym przypadku wartość handlowa owoców gwałtownie spada. Niektóre z przyczyn niedoboru wapnia to: nadmierne nawożenie azotem, uszkodzenia korzeni utrudniające roślinie wchłanianie wapnia, gwałtowne wahania poziomu wody w glebie, duże ilości potasu, magnezu lub sodu, niski poziom pH lub obfite opady deszczu w krótkim okresie czasu.

Zaburzenia fizjologiczne pomidorów

Zgorzel słoneczna

Zgorzel słoneczna jest powodowana przez przedłużoną ekspozycję owoców na światło słoneczne. Na powierzchni pomidorów wystawionych bezpośrednio na działanie promieni słonecznych powstaje charakterystyczny żółty lub biały obszar z cienką, wysuszoną skórką. Przyczyną tej anomalii jest nieprawidłowy stosunek liści do owoców. 

Zwijanie się liści

Uważa się, że zaburzenie zwijania liści pojawia się z powodu braku wilgoci spowodowanego długotrwałą suszą i upałem lub innymi czynnikami stresowymi, takimi jak silne przycinanie lub gwałtowny wzrost rośliny. Jest to częsty problem u pomidorów, które rosną w szklarniach. 

Pęknięcia owoców

Pęknięcia owoców to uszkodzenia owoców spowodowane nagłym i zwiększonym wchłanianiem wody, zwłaszcza po długotrwałej suszy. 

Popularne szkodniki i choroby pomidorów 

Szkodniki

Skośnik pomidorowy (Tuta absoluta)

Jeszcze kilka lat rzadko pojawiały się informacje o pojawie skośnika. Jednak obecnie jest to prawdopodobnie najpoważniejszy wróg dla hodowców pomidorów. Tuta absoluta pochodzi z Ameryki Południowej i jest bardzo zgubnym motylem dla pomidorów. Atakuje również inne rośliny psiankowate, takie jak ziemniaki, nie powodując u nich takich szkód. Szkodnik ten pojawił się w krajach basenu Morza Śródziemnego w 2006 r., a obecnie jest jednym z największych problemów hodowców pomidorów w większości obszarów produkujących pomidory na świecie. Dorosłe osobniki składają jaja pod liśćmi, łodygami lub owocami. W wyniku aktywności młodych larw (żerujących na roślinach i owocach) roślina przewraca się, a owoce tracą wartość handlową.

Po zaatakowaniu uprawy walka ze szkodnikiem jest bardzo skomplikowana. Ponieważ skośnik pomidorowy bardzo łatwo wykształca odporność na pestycydy, najlepszą metodą jego zwalczania jest wykorzystanie metod biologicznych. Pułapki feromonowe są powszechnie stosowaną techniką. Wabią one samce owadów uniemożliwiając im dostęp do płodnych samic. W ten sposób w pewien sposób ograniczają ich populację.

Miniarki

Miniarka (Lyriomyza spp) jest owadem, który powoduje rozległe szkody w wielu roślinach, w tym w pomidorze. Uszkodzenia powodowane przez tę muchę są podobne do uszkodzeń powodowanych przez skośnika pomidorowego. Dorosłe osobniki nakłuwają liście, łodygi oraz owoce i składają jaja. Po wylęgu młode larwy zaczynają żerować przy tkankach, powodując charakterystyczne białe miny. Uszkodzenia obniżają jakość i wartość handlową owoców. Zwalczanie obejmuje większość środków proponowanych dla skośnika pomidorowego. 

Przędziorki

Przędziorek chmielowiec (Tetranychus urticae) to drobny przędziorek atakujący wiele upraw, w tym pomidory. Przędziorki zimują w resztkach liści i atakują pomidory podczas gorących i suchych warunków pogodowych. Roztocza atakują liście, aby zdobyć pokarm, powodując żółte przebarwienia lub charakterystyczne brązowe więdnięcie, które przypomina uszkodzenia od płomieni. Możemy też zaobserwować pajęczyny między liśćmi.

Właściwą techniką jest stałe monitorowanie populacji za pomocą pułapek. Jeśli liczba ta przekracza dopuszczalne granice, należy rozważyć interwencję (zawsze po konsultacji z lokalnym licencjonowanym agronomem). Na rynku dostępne są rozwiązania biologiczne i chemiczne, które powinny być zawsze stosowane zgodnie ze standardami Dobrej Praktyki Rolniczej.

Choroby pomidora

Botrytis (szara pleśń)

Szara pleśń to poważna choroba pomidorów wywoływana przez grzyb Botrytis cinerea. Patogen jest w stanie przetrwać przez długi czas w postaci sklerot. Infekcji sprzyjają niskie temperatury w połączeniu z wysokim poziomem wilgotności, a wiatr i deszcz roznoszą zarodniki z rośliny na roślinę. Objawy mogą pojawić się na wszystkich nadziemnych częściach rośliny, jednak zdrowe tkanki nie są aktywnie infekowane. Do zakażeń dochodzi na zranionych tkankach, na przykład po przycięciu. Objawy to szare do brązowych zmiany powstające na brzegach liści. Po pewnym czasie zmiany te pokrywają się szarą pleśnią. Na zranionej tkance mogą rozwinąć się zmiany rakowe, które opasają użyłkowania liści prowadząc do śmierci rośliny. Jeśli owoce rzeczywiście są zainfekowane, wówczas stają się miękkie i nasiąkają wodą.

Zwalczanie tej choroby rozpoczyna się od zastosowania odpowiednich środków zapobiegawczych. Najważniejszym krokiem jest płodozmian. Następnie niezbędne jest zwalczanie chwastów i zachowanie bezpiecznych odległości między roślinami. Odpowiednie przycinanie w odpowiednim czasie i uważanie, aby nie moczyć liści, to również ważne środki zapobiegawcze. Ogólny stan roślin (składniki odżywcze i poziom wody, ekspozycja na słońce) może również zwiększyć ich odporność. Zabiegi chemiczne stosuje się tylko w przypadku poważnego problemu i zawsze pod nadzorem lokalnego licencjonowanego agronoma. Kluczowe jest również stosowanie odpowiednich zasad sanitarnych, takich jak dezynfekcja narzędzi za każdym razem, gdy dotykamy roślin.

Alternarioza pomidora

Jest to ciężka choroba pomidorów wywoływana przez grzyb Alternaria solani. Alternarioza infekuje pomidory w kilku fazach rozwojowych, powodując gnicie sadzonek, pojawienie się zmian rakowych łodyg i inne. Patogen zimuje na resztkach pożniwnych, nasionach lub chwastach i rozprzestrzenia się poprzez powietrze i wodę. Istnieją pewne środki ostrożności, które należy rozważyć w celu opanowania infekcji, takie jak płodozmian, zwalczanie chwastów, usuwanie resztek roślinnych, nawadnianie kropelkowe i stosowanie odpornych odmian pomidorów. 

Zaraza ziemniaczana (Phytophthora infestans)

Rolnicy powinni spodziewać się szybkiego rozprzestrzeniania się tej choroby w uprawach polowych, gdy późną wiosną lub wczesnym latem wystąpią obfite opady deszczu. Zainfekowane rośliny pomidora mogą zostać zniszczone przez P. infestans. Na owocach pomidora pojawiają się ciemnobrązowe plamy, które stopniowo powiększają się i niszczą cały owoc pomidora.

Antraknoza

Antraknoza jest kolejną częstą chorobą pomidora wywoływaną przez grzyby Colletotrichum spp.. Patogen może infekować wszystkie części rośliny, jednak objawy obserwujemy najczęściej na dojrzewających owocach. Najczęstszym objawem infekcji są białe, okrągłe zmiany, które okresowo powiększają się i brązowieją. Niedojrzałe owoce mogły zostać zakażone, ale objawy nie są jeszcze widoczne. 

Mączniak rzekomy

W przeciwieństwie do większości grzybowych chorób pomidorów, mączniak rzekomy, choć sprzyja mu wysoka wilgotność, może rozwijać się w okresach suchych. Możemy zobaczyć białą mączystą grzybnię na górnej powierzchni liści. Objawy mogą również obejmować zielone chlorotyczne kanciaste zmiany na górnej powierzchni liści. Musimy zawsze dezynfekować nasze narzędzia po obsłudze zainfekowanej rośliny, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się infekcji na zdrowe rośliny. Postępowanie obejmuje wszystkie środki zwalczania Botrytis w połączeniu z zastosowaniem roślin odpornych.

Werticilioza pomidora

Choroba ta jest powodowana przez Verticillium albo-atrum i V. dahliae. które przeżywają w tkankach roślinnych i mogą być przenoszone przez nicienie. Grzyb dostaje się do rośliny przez korzenie. Musimy być ostrożni, ponieważ w pierwszych fazach choroba może przebiegać bezobjawowo, przez co później jest trudniejsza do opanowania. Choroba niszczy układ naczyniowy rośliny. Woda i składniki odżywcze nie mogą być przekazywane do górnych części rośliny pomidora. W ostatnich fazach rozwoju choroby obserwujemy więdnięcie liści podczas gorących dni. Na liściach pojawia się również chloroza i kanciaste, v-kształtne zmiany.

Wirus brązowej plamistości pomidora (TSWV)

Istotne znaczenie ma również choroba TSWV. Wciornastki są najczęstszymi wektorami TSWV. Objawami są ciemne plamy na liściach i smugi na łodygach. Jeśli infekcja nastąpi przed zawiązaniem owoców, roślina prawdopodobnie ich nie wytworzy. Zaobserwowano, że wirus infekuje również chwasty bezpośrednio po uprawie pomidora. To niestety odgrywa kluczową rolę w zachowaniu patogenu nawet wtedy, gdy pole leży odłogiem.

Pomidory na sprzedaż.

Ciekawostki o pomidorze

Informacje o pomidorze

Jak w prosty sposób uprawiać pomidory w ogrodzie

Informacje o wartościach odżywczych pomidora

Uprawa pomidorów dla zysku – przewodnik po uprawie pomidora na zewnątrz