Krótki poradnik dotyczący uprawy sałaty

W skrócie, zaczynamy siew w pomieszczeniach i przesadzamy na pole lub do szklarni w większości regionów po pierwszych przymrozkach. Na uprawę 1 hektara potrzebujemy 800-900 gramów nasion. Nasiona wysiewamy w rozsadniku/ doniczkach na głębokość 0,4-0,5 cm i umieszczamy w pomieszczeniu z dużą ilością światła słonecznego. Utrzymujemy glebę w stanie wilgotnym. Ważne jest, aby zachować wilgotność ziemi, ale nie nawadniać nadmiernie, ponieważ nasze nasiona prawdopodobnie zgniją i nie wykiełkują. Niektórzy producenci hartują młode siewki przed przesadzeniem ich w pole. Dobrze jest przesadzić sałatę w pole po ostatnich przymrozkach. Wybieramy miejsce o dobrze zdrenowanej glebie, wolne od kamieni i korzeni. Niektórzy producenci wysiewają również nasiona sałaty bezpośrednio na polu, ale ta metoda nie jest polecana w przypadku wysokich temperatur gleby. Nasiona sałaty są genetycznie zaprogramowane do przechodzenia w stan spoczynku powyżej określonej temperatury. 

Rośliny sałaty preferują dużo światła słonecznego i dobrze rozwijają się w glebie bogatej w azot i próchnicę. W większości przypadków sadzimy sałatę, pozostawiając odległość 20-30 cm. między roślinami i 50-60 cm. między rzędami. Na polu o powierzchni 1 hektara (10 000 metrów kwadratowych) przesadzamy około 50 000 roślin. Nawadniamy często. Trzy tygodnie po przesadzeniu możemy dodać nawóz, który może pobudzić rozwój roślin, chociaż sałata nie wymaga silnego nawożenia (zapytaj lokalnego licencjonowanego agronoma). Sałata jest jednak wymagającą uprawą pod względem uwagi i czasu rolnika. Wielu rolników monitoruje uprawę codziennie, sprawdzając wilgotność gleby, obecność szkodników, chorób i ogólny stan uprawy.

W większości przypadków zbiera się sałatę 60 – 90 dni po wysiewie, w zależności od odmiany. Sałatę lepiej jest ścinać rano. Średni plon to 20-40 ton z hektara.

Jak uprawiać sałatę – kompletny poradnik uprawy sałaty od wysiewu do zbioru.1

Wymagania glebowe sałaty

Sałata jest rośliną, która rozwija się w bogatej w składniki odżywcze, dobrze zdrenowanej glebie. Przed wysiewem nasion lub przesadzeniem młodych sadzonek konieczne jest odpowiednie przygotowanie pola. Doświadczeni rolnicy donoszą, że pomocne jest uprawienie gleby i zastosowanie kompostu lub dobrze sproszkowanego obornika, zazwyczaj na tydzień przed przesadzeniem lub bezpośrednim wysiewem. W większości przypadków sałata preferuje żyzną glebę o pH od 6 do 6,8. Aby mieć kwitnące rośliny i dobre plony, rolnicy wolą utrzymywać glebę stale wilgotną. Przed sadzeniem plantatorzy przeprowadzają analizę gleby. Zaleca się konsultację z lokalnym licencjonowanym agronomem w celu stworzenia racjonalnego planu przygotowania pola.

Wymagania wodne sałaty

Rośliny sałaty mają płytki system korzeniowy. Zazwyczaj preferują mniejsze, ale częstsze sesje nawadniania. W gorących miesiącach letnich rośliny sałaty mogą potrzebować nawadniania codziennie oraz zapewnienia im cienia. Jeśli nie będziemy regularnie nawadniać roślin w tym sezonie, sałata będzie cierpieć z powodu upałów, a także może dojść do jej kwitnienia (roślina zaczyna produkować nasiona). W konsekwencji liście sałaty mogą stać się gorzkie. Kwitnienie jest zazwyczaj nieodwracalne i hodowcy nie mogą sprzedawać tych roślin. Większość rolników stosuje systemy nawadniania zraszającego lub kropelkowego. Aby utrzymać stałą wilgotność gleby, rolnicy mogą zastosować cienką warstwę mulczu na ziemi (zapytaj lokalnego licencjonowanego agronoma). Nagłe odchylenia w wilgotności gleby pogorszą wzrost rośliny.

Zaleca się podlewanie roślin sałaty wcześnie rano lub późnym popołudniem. Należy unikać nadmiernego podlewania, które może skutkować pojawieniem się chorób i gniciem korzeni. Utrzymanie wilgotnej gleby jest kluczem do uprawy zdrowej sałaty.

Sadzenie sałaty i rozstawa – ilość wysiewu i odległość sadzenia

Ogólnie rzecz biorąc, rośliny sałaty potrzebują chłodnej pogody, aby dobrze się rozwijać. Powinniśmy skupić się na sadzeniu nasion w odpowiednim oknie czasowym, w zależności od tego, kiedy chcemy zebrać rośliny.

W zależności od odmiany, sałata może rosnąć w temperaturze od 7 do 18 °C. W pewnych okolicznościach i przy specjalnym postępowaniu (na przykład w cieniu), sałata może rosnąć nawet w temperaturze 29 °C. Gdy decydujemy się na sadzenie sałaty wiosną lub jesienią, idealnym miejscem jest obszar nasłoneczniony. Natomiast, gdy decydujemy się na sadzenie późnym latem, sałata wymaga odpowiedniej ochrony przed słońcem, którą zwykle zapewni cień. Kiedy pogoda staje się chłodniejsza, możemy usunąć cień i pozwolić młodym roślinom na otrzymanie światła słonecznego, którego potrzebują.

Możemy wysiać nasze rośliny bezpośrednio lub przesadzić je. W siewie bezpośrednim nasiona sałaty sadzimy w rzędach, na głębokości 0,6 cm. Ponadto, możemy siać poprzez rozrzucanie nasion w celu uzyskania szerokich rzędów. W większości przypadków doświadczeni rolnicy twierdzą, że wiosenne przymrozki i letnie upały szkodzą ich roślinom. Aby tego uniknąć, zwykle rozpoczynają uprawę roślin w pomieszczeniach, zanim zaczną się przymrozki Dwa tygodnie po przymrozkach mogą je przesadzić na zewnątrz. Roślina sałaty jest przesadzana z bryłą korzeniową. Rolnicy mogą stosować ten sam sposób przeciwko niekorzystnym skutkom letnich upałóe. Podczas letnich upałów sadzą nasiona sałaty w pomieszczeniach. Następnie, gdy pogoda staje się chłodniejsza, zwykle przesadzają je na zewnątrz.

Aby osiągnąć dobry wzrost i maksymalne plony, rolnicy mogą wziąć pod uwagę następujące czynniki.

  • Ilość wysiewu: 800-1000 gr nasion na hektar
  • Liczba roślin na hektar: 50.000-60.000 roślin.
  • 1 hektar = 10.000 metrów kwadratowych
  • Odstęp między rzędami wynosi 27-60 cm, a odstęp między roślinami w rzędach wynosi 18-30 cm.
  • Nasiona sałaty są małe i wymagają głębokości 0,6 cm.
  • Możemy zastosować przerzedzanie, gdy nasiona wykiełkują. Możemy kontynuować przerzedzanie, aż do uzyskania wystarczającej przestrzeni między główkami sałaty. Powszechnym wzorcem jest pozostawienie co najmniej 18 cm między każdą rośliną, ale zależy to również od odmiany.
  • Rolnicy mogą wysiewać inne rośliny pomiędzy rzędami sałaty (uprawa współrzędna). Rzędy czosnku mogą pomóc w zwalczaniu mszyc, a słodka kukurydza lub groch mogą zapewnić naturalny cień.
  • Rolnicy mogą skonsultować się z lokalnym licencjonowanym agronomem w celu ustalenia właściwego planu uprawy.

Wymagania nawozowe sałaty

Przed zastosowaniem nawozów należy koniecznie wykonać analizę gleby. Nie ma dwóch takich samych pól. Nikt nie może doradzić w sprawie wymagań dotyczących nawozów, nie znając historii upraw na danym polu i wyników analizy gleby. Ogólnie rzecz biorąc, sałata szybko osiąga dojrzałość, więc wielu rolników stosuje tylko jeden nawóz około 20 dni po przesadzeniu. W innych przypadkach sałata jest uprawiana w ramach płodozmianu między roślinami wymagającymi silnego nawożenia (np. brokułami), więc w takim przypadku można nie stosować nawozów. Jednak ta metoda może wiązać się z problemami z chorobami.

Ogólnie rzecz biorąc, stosowanie nawozów często odbywa się trzy tygodnie po przesadzeniu roślin na ostateczne stanowisko. W przypadku wielu odmian rolnicy pozwalają sałacie urosnąć na odpowiednią wysokość, zanim zastosują jakikolwiek nawóz. Wielu rolników stosuje dobrze zbilansowany nawóz, składający się z podstawowych składników odżywczych, takich jak azot (N), potas (K) i fosfor (P), zazwyczaj w formie granulatu. Doświadczeni rolnicy twierdzą, że stosują nawozy granulowane w postaci mieszanek 10-10-10 (N-P-K) lub 5-5-5 (N-P-K). Granulki możemy stosować do podłoża wokół roślin sałaty. Granulki nie mogą mieć kontaktu z młodymi roślinami, ponieważ istnieje ryzyko ich poparzenia. Po zastosowaniu nawozów zwykle wymagane jest nawadnianie.

W innych przypadkach rolnicy wolą stosować fertygację (wstrzykiwanie nawozów rozpuszczalnych w wodzie do systemu nawadniania kropelkowego). Sugeruje się, abyśmy przestrzegali instrukcji producenta przed wstrzyknięciem jakiegokolwiek nawozu rozpuszczalnego w wodzie.

Wreszcie, niektórzy rolnicy stosują KNO3 w dawce 200 kg na hektar około 35 dni po przesadzeniu (1 hektar = 10 000 metrów kwadratowych i 1 tona = 1 000 kg).

Rolnicy ekologiczni mogą zastosować dobrze sproszkowany obornik i zaorać glebę dwa tygodnie przed sadzeniem. Obornik organiczny pomaga w zwalczaniu chwastów i zachowuje wilgotność gleby.

Są to jednak tylko powszechne wzorce, których rolnicy nie powinni stosować bez przeprowadzenia własnych badań. Każde pole jest inne i ma inne potrzeby. Można zasięgnąć porady licencjonowanego agronoma po przeprowadzeniu analizy gleby.

Szkodniki i choroby sałaty

Konieczne jest poznanie wrogów upraw i stworzenie z wyprzedzeniem przyjaznego dla środowiska podejścia do walki z nimi. Możemy skonsultować się z lokalnym licencjonowanym profesjonalistą w celu właściwego zwalczania szkodników i chorób sałaty. Poniżej wymieniono najczęściej występujące szkodniki i choroby sałaty.

Szkodniki

  • Mszyce. Są jednym z najczęstszych wrogów warzyw liściowych. Dorosłe i nimfy żywią się sokami roślinnymi, a także atakują łodygi, kwiaty i liście.
  • Ślimaki. Ślimaki uwielbiają chrupać liście sałaty, czego efektem są duże dziury i produkty, których nie można wprowadzić do obrotu. Jeśli pozwolimy im swobodnie się rozmnażać, mogą w krótkim czasie zniszczyć całą uprawę.

Choroby

  • Zgnilizna twardzikowa. Jest to choroba grzybowa. Poraża wiele gatunków roślin, w tym sałatę. Możemy ją rozpoznać patrząc na łodygi. Łodygi wydają się być odbarwione i zwiędnięte.
  • Rizoktonioza sałaty. Jest to choroba grzybowa, która atakuje głównie dojrzałe rośliny. Wywołuje ją bakteria Rhizoctonia solani.
  • Mączniak rzekomy. Jest to choroba wywoływana przez Bremia lactucae, powodująca żółte, nekrotyczne plamy na starszych liściach.

Zwalczanie szkodników i chorób

Najlepszym sposobem zwalczania szkodników i chorób jest zawsze zapobieganie, a nie interwencja. Plantatorzy sałaty powinni wziąć pod uwagę następujące aspekty.

  • Konieczne jest stosowanie kwalifikowanych nasion i sadzonek.
  • Stosowanie odmian odpornych na choroby może zapobiec ich pojawieniu się.
  • Wabienie naturalnych wrogów szkodników (takich jak biedronki) może być pomocne w niektórych przypadkach. Zapytaj lokalnego licencjonowanego agronoma.
  • Osłony rzędów są często używane do ochrony roślin sałaty przed atakiem szkodników.
  • Siatki mogą chronić nasze uprawy przed różnymi szkodnikami.
  • Unikaj nadmiernego stosowania nawozów.
  • Metody kontroli chwastów i płodozmianu mogą być stosowane przeciwko niektórym chorobom.
  • Chemiczne środki kontroli są dozwolone tylko po konsultacji z lokalnym licencjonowanym agronomem.

Zbiór sałaty 

Zasadniczo okres od siewu do zbioru sałaty trwa od 65 do 130 dni (w zależności od odmiany). W większości przypadków hodowcy mogą zbierać sałatę między 30 a 70 dniem po przesadzeniu. Właściwy czas zbioru naszych roślin zależy nie tylko od różnych odmian, ale także od warunków lokalnych (pogoda, odległości sadzenia, preferowana waga rynkowa, nawożenie itp.)

Ważne aspekty dotyczące zbioru sałaty:

  • Zaleca się unikanie zbioru roślin przejrzałych. Ich liście mają gorzki smak, dlatego preferuje się ich zbiór, gdy są jeszcze młode, tuż przed dojrzewaniem.
  • Sałata liściasta może być zbierana po usunięciu zewnętrznych liści. Dzięki temu wewnętrzne liście (znajdujące się blisko środka rośliny) mogą nadal rosnąć.
  • Musimy regularnie sprawdzać nasze pole, szukając roślin, które są gotowe do zbioru.
  • Idealny czas na zbiór sałaty to bardzo wczesny ranek, zanim wzejdzie słońce. Według niektórych hodowców sałaty, ta pora jest idealna, ponieważ rośliny sałaty nie są narażone na intensywne działanie promieni słonecznych.
  • Po zbiorach rolnicy przechowują sałatę w chłodnym, ale nie mroźnym miejscu.

Plon sałaty z hektara

Średni plon sałaty z hektara wynosi 20-40 ton. Należy pamiętać, że 1 tona = 1.000 kg i 1 hektar = 10.000 metrów kwadratowych. Doświadczeni hodowcy sałaty w rejonach o odpowiednim klimacie mogą zebrać 20-40 ton z hektara pomnożone przez 2-4 zbiory w roku. Oczywiście tak wysokie plony doświadczeni rolnicy mogą osiągnąć po kilku latach praktyki.

Sprawdź hurtowe ceny i dostawców sałaty

NASI PARTNERZY

Łączymy siły z uczelniami wyższymi, organizacjami pozarządowymi i innymi organizacjami na całym świecie, pełniąc wspólnie misję w zakresie zrównoważonego rozwoju i dobrobytu człowieka.