Żyjemy w czasach, w których coraz więcej osób z różnych obszarów, o całkowicie różnym pochodzeniu, wieku i poziomie wykształcenia dąży do zmiany swojego życia poprzez przeniesienie się na wieś i rozpoczęcie działalności rolniczej. 

 

Ponieważ nie jest tak łatwo zostać rolnikiem bez żadnego doświadczenia, ten przewodnik pomoże wyjaśnić kilka spraw i zrozumieć podstawowe działania, które należy podjąć.

Przede wszystkim trzeba zrozumieć, czym zajmują się rolnicy.

 

Czym zajmuje się rolnik? 

Rolnikiem określamy każdego, kto osiąga dochód, pracując w sektorze pierwotnym, hodując bądź uprawiając żywe organizmy albo na żywność, albo na surowce (na przykład bawełnę). Działalność rolnicza jest ściśle związana z naturą — rolnicy większość czasu spędzają na polach lub pastwiskach, uprawiając rośliny lub hodując zwierzęta. Ale to tylko część prawdy. Współcześni rolnicy uprawiający rośliny w szklarniach mogą przebywać w swoich obiektach przez nawet cały dzień. W każdym jednak przypadku rolnicy nie mają określonych godzin pracy. Mają do czynienia z żywymi organizmami, a to często rujnuje plany i harmonogramy. Harmonogram prac nie tak łatwo jest realizować bez modyfikacji i wymuszonych okolicznościami przesunięć. Niektórzy z rolników nich nie mają urlopów ani dni wolnych. Do osiągnięcia sukcesu rolnictwo wymaga całkowitego poświęcenia, miłości i pasji. 

 

Krok 1: Zdecyduj, co chcesz uprawiać i w jakiej konkretnej dziedzinie możesz uzyskać zysk?

Wybór właściwych upraw

Przede wszystkim musisz zdecydować, co zamierzasz uprawiać. Ustalenie tego może wydawać się bardzo proste, lecz w rzeczywistości jest to najbardziej skomplikowany proces podejmowania decyzji. Rodzaj roślin (lub zwierząt), który wybierzesz, jest prawdopodobnie najbardziej kluczową decyzją, jaką podejmiesz. W zależności od rodzaju produkcji działalność w sektorze rolnym dzielimy na następujące kategorie:

Rolnictwo 

Szkółkarstwo i sadownictwo (komercyjna uprawa drzew owocowych), uprawa warzyw i owoców, produkcja drewna, produkcja biomasy, uprawy zbożowe, uprawy paszowe, uprawa ziół Rolnictwo, uprawa winorośli, uprawa owoców jagodowych, uprawy specjalne, takie jak bawełna i inne. Większość z tych upraw odbywa się na polu. Niektóre mogą być również zakładane w pomieszczeniach (szklarniach) z glebą lub powietrzem/wodą jako podłożem. 

Hodowla zwierząt gospodarskich

Do tej grupy należą rolnicy, którzy hodują zwierzęta głównie dla ich mleka, mięsa lub jaj. Niektóre przykłady zwierząt hodowlanych to krowy, owce, kozy, świnie, hodowla drobiu (kurczaki, kaczki) itd. Niektóre urzędy nie uznają drobiu za zwierzęta gospodarskie, lecz za osobną kategorię. 

  • Pszczelarstwo
  • Pszczelarstwo jest szczególnym rodzajem rolnictwa. Rolnicy hodują pszczoły miodne, od których pozyskują miód, pyłek kwiatowy, mleczko pszczelelub wosk.
  • Hodowla ślimaków
  • Rolnicy hodują ślimaki albo dla ich mięsa, albo dla ich galaretowatej wydzieliny.
  • Hodowla robaków

Jest to szczególny rodzaj rolnictwa, w którym rolnicy hodują robaki w celu przekształcenia odpadów w nawóz organiczny.

Zanim zaczniesz, kluczowe jest przeprowadzenie szeroko zakrojonych badań i analiz dotyczących wybranych upraw lub hodowli zwierząt gospodarskich. Po wybraniu 3–4 potencjalnych upraw warto skontaktować się z lokalnymi producentami i naukowcami zajmującymi się rolnictwem, aby uzyskać informacje na temat rodzaju roślin i odmian, które dobrze rozwijają się na tym konkretnym obszarze. 

Dopasowanie upraw do rynku

Przede wszystkim musisz określić profil klienta dla wybranych upraw. Kto będzie kupował twoje produkty? Jaka jest liczba potencjalnych nabywców w twoim regionie na plony z interesujących cię upraw? Ile płacą nabywcy za inne podobne produkty? Płacą gotówką czy kupują na kredyt? Kiedy kupują produkt? Czy będziesz potrzebować magazynów do przechowywania płodów rolnych, przez co zyskasz na czasie i wynegocjujesz lepszej ceny? Czy możesz eksportować swój produkt (znaleźć nabywców w innym kraju)? Czy istnieje rzeczywiste zapotrzebowanie na wybrany przez ciebie produkt rolny? 

Częstym błędem nowych rolników jest to, że przystępują do zakładania upraw, nie biorąc pod uwagę żadnego z powyższych elementów. Jeśli nie ma popytu na twój produkt, wówczas nawet jeżeli udało ci się wyprodukować produkt doskonały, możesz ponieść straty. Możesz więc zacząć tworzyć listę upraw i badać potencjalne rynki zbytu dla każdej z nich. Być może będzie trzeba wykluczyć te uprawy, co do których nie ma pewności, czy uda się sprzedać produkt. W niektórych przypadkach początkujący rolnicy mogą dołączyć do grupy lokalnych rolników (stowarzyszenia), aby uzyskać efekt synergii. W wielu krajach rolnicy (uprawiający określoną roślinę) zrzeszają się. Stowarzyszenie tworzy dział marketingu i zatrudnia osoby odpowiedzialne za wyszukanie rynków zbytu dla produktów. W ten sposób wszyscy rolnicy wnoszą opłatę i zlecają działania sprzedażowe i marketingowe. Dzięki temu mają więcej czasu na inwestowanie w działalność podstawową. Jednak nawet w tym przypadku musisz zawsze wykazywać podstawową znajomość rynku docelowego i gotowość do znalezienia alternatywy. 

Wybór właściwego pola dla konkretnej uprawy

Przed rozpoczęciem jakiejkolwiek innej działalności należy pamiętać, że topografia terenu, rodzaj gleby, warunki środowiskowe i klimat są krytycznymi czynnikami, które każdy potencjalny rolnik powinien znać. Lokalizacja twojego pola może drastycznie zmienić opracowany biznesplan i codzienną rutynę. Na przykład hodowcy zwierząt na obszarach o bogatej i zróżnicowanej florze mogą w większym stopniu polegać na pastwiskach w celu karmienia swoich stad. Natomiast hodowcy działający na obszarach pozbawionych bogatej flory będą musieli kupować paszę, co niewątpliwie zwiększy koszty hodowli. 

Bez pola nie można rozpocząć działalności rolniczej. Istnieją dwa scenariusze, jeśli chodzi o wybór pola. W przypadku, gdy jesteś właścicielem ziemi, sprawy są proste. Ale w przypadku, gdy ziemi nie posiadasz, będziesz musiał wynająć lub wydzierżawić cudze pole (pola) i tu zaczynają się problemy. 

Najlepiej byłoby, gdybyś zdawał sobie sprawę, że są pewne kategorie roślin, których najlepiej unikać w przypadku, gdy nie ma się własnego kawałka ziemi. Kategorie roślin wieloletnich mogą nie być odpowiednie z wielu powodów. Przede wszystkim koszt wieloletniej dzierżawy pól może być wysoki. Co więcej, w przypadku np. sadów przemysłowych musisz wiedzieć, że większość drzew nie owocuje wcześniej niż po 6–7 latach. W takim przypadku przez kilka lat będziesz musiał płacić czynsz dzierżawny, nie mając żadnych przychodów.

Ponadto trzeba się zmierzyć z kwestiami natury prawnej. Wprawdzie możesz podpisać umowę, zgodnie z którą masz prawo do zajmowania gruntu przez 30 lat lub dłużej, ale w tym, tak długim przecież czasie mogą zmienić się ramy prawne. Dlatego też w niektórych przypadkach możesz być zmuszony do zniszczenia swoich upraw i zaprzestania prowadzenia upraw bez otrzymania jakiegokolwiek odszkodowania. Jeśli ty i twoja rodzina nie posiadacie ziemi, najlepiej unikać upraw wymagających długoterminowego zaangażowania. Uprawy ziół wieloletnich zajmują 6–12 lat. Winorośl i drzewa owocowe dojrzewają zwykle po 7–8 latach po posadzeniu i mogą dawać zadowalające plony przez 30–60 lat lub dłużej. Z kolei większość warzyw można zbierać (a tym samym uzyskiwać przychody) po 3–5 miesiącach od przesadzenia lub wysiania. Taki rodzaj upraw może być bardziej odpowiedni dla nowego rolnika. 

Zboża (pszenicę, jęczmień, kukurydzę) i bawełnę można zbierać po 6–9 miesiącach od wysiewu, ale te uprawy są uznawane za towarowe. Oznacza to, że ich cena jest ustalana głównie przez przetwórcę, tj. nabywcę, w zależności od lokalnego popytu i podaży, co sprawia, że nowemu rolnikowi bardzo trudno jest osiągnąć zysk w pierwszych latach prowadzenia działalności rolniczej. Jednak każdy przypadek jest inny, toteż w niektórych przypadkach rozpoczęcie uprawy towarowej na pewnych obszarach może być rozsądnym posunięciem pod względem finansowym. 

W każdym przypadku pole, które zamierzasz wybrać pod uprawę, powinno być do niej właściwie dobrane. Do ciebie należy zbadanie struktury pola, pH gleby i historii upraw. Należy pobrać 3–4 próbki gleby z różnych punktów na polu i przesłać je do laboratorium. Lokalny licencjonowany agronom poinformuje, czy gleba nadaje się pod konkretną uprawę. Można również uzyskać porady dotyczące ewentualnych działań naprawczych, które należy podjąć w celu przywrócenia żyzności gleby. 

Na koniec trzeba zbadać roczny poziom opadów w danym regionie, a także daty, w których zazwyczaj występują pierwsze i ostatnie przymrozki. 

Kolejnym krytycznym czynnikiem jest dostęp do wody. Większość upraw towarowych wymaga nawadniania w celu uzyskania akceptowalnych plonów. Jeśli wybierzesz pole bez dostępu do źródła wody, będziesz musiał używać zbiorników na wodę przeniesionej z najbliższego zasobu. Aby przetransportować zbiorniki z wodą, trzeba będzie znaleźć traktory. To oznacza duże koszty i równie duży wysiłek.

Porównaj koszty całkowite z prognozowanymi przychodami. Czy uda ci się wypracować zysk?

Po przeanalizowaniu powyższych zagadnień będziesz mieć na liście ograniczoną liczbę alternatyw. To czas na opracowanie niewielkiego biznesplanu — ocenę potencjalnego dochodu uzyskanego z każdej z alternatyw, w oparciu o przychody i przewidywane koszty. Jak to zrobić? To proste. Spróbuj skontaktować się z odnoszącymi sukcesy rolnikami mającymi wieloletnie doświadczenie w uprawach, które bierzesz pod uwagę. Jeżeli są oni uczciwi i chętnie podzielą się szczegółami, tacy rolnicy są najlepszym źródłem informacji na temat cen rynkowych i rzeczywistych kosztów. Jednak w celu uzyskania bardziej naukowej opinii warto skonsultować się z doradcami rolniczymi; specjaliści mogliby pomóc, uwzględniając wszystkie dostępne parametry i opracowując dla ciebie biznesplan. 

Być może pomyślisz: „uprawa roślin i koszty?” A jednak takie koszty są — w zależności od rodzaju prowadzonych upraw koszt może wahać się od setek do milionów dolarów rocznie. Koszty obejmują: 

  • koszt instalacji. Np. w przypadku uprawy szklarniowej koszty mogą być bardzo wysokie, gdyż wymaga ona wielu kosztownych urządzeń (szkielet, obłożenie, wentylatory, grzejniki, lampy itp.); 
  • koszt przygotowania gleby: orka, wyrównanie lub przywrócenie żyzności gleby;
  • koszt zakupu nasion/roślin;
  • koszt nawadniania: większość roślin potrzebuje nawadniania, aby rosnąć i dawać przeciętne plony. Tak więc w przypadku rolnictwa komercyjnego w większości przypadków może być konieczne zainstalowanie systemu nawadniającego.
  • siatki i osłony: niektóre rośliny mogą być bardziej wrażliwe niż inne, a rolnicy muszą je chronić w określonych warunkach środowiskowych;
  • koszt zakupu nawozów lub obornika: w przypadku uprawy komercyjnej większość roślin musi być „dokarmiana”, aby dawać akceptowalne plony;
  • środki ochrony roślin: plantatorzy, którzy praktykują rolnictwo konwencjonalne, mogą być zmuszeni do zakupu produktów agrochemicznych w celu ochrony upraw przed szkodnikami i chorobami; 
  • koszt pracy: jest to najbardziej istotny wydatek dla rolnika. Nie możesz pracować sam; będziesz musiał zatrudnić ludzi do pomocy, przynajmniej w krytycznych fazach uprawy (na przykład przy zbiorach);
  • koszt maszyn: niektóre rodzaje upraw wymagają specjalnych maszyn do siewu lub zbioru; 
  • koszt przechowywania: w przypadku produktów, które nie są przekazywane na rynek w dniu zbioru, rolnicy mogą być zmuszeni do budowy specjalnych powierzchni do przechowywania produktów. Miejsca te są wyposażone w czujniki, w większości przypadków kontrolujące temperaturę, wilgotność i poziom CO2l
  • koszt transferu. Może to być również istotny odsetek całkowitych kosztów, jakie musi ponieść rolnik. Gdzie znajduje się twój nabywca, czy trzeba uiszczać opłaty za transport itd.; 
  • koszt ubezpieczenia upraw; 
  • płatności dla różnych doradzających specjalistów i naukowców.  

 

Jeśli chodzi o prognozowane przychody, to zazwyczaj potrzebujesz 3–4 informacji. Najpierw musisz obliczyć całkowitą powierzchnię naszych pól uprawnych. Po drugie, musisz ocenić średni plon ze swoich upraw w twoim regionie. Mnożąc te dwie wartości, możesz uzyskać przewidywany całkowity plon. Załóżmy na przykład, że chcesz uprawiać bakłażany, a pole ma powierzchnię 8 hektarów. Wiesz, że w naszym regionie średni plon bakłażana to od 25 do 40 ton z hektara. Zatem musisz pomnożyć 8 hektarów X 25 ton = 200 ton bakłażana. Na koniec musisz ustalić cenę rynkową bakłażana w swoim regionie (nie cenę detaliczną, ale cenę uzyskiwaną przez rolnika). Przyjmijmy, że rolnicy informują, że cena ta wynosi 100 złotych za tonę. Wtedy przewidywane przychody wyniosą 200 ton X 100 złotych za tonę = 20 000 złotych. Pamiętaj, że wybrany został najniższy możliwy plon (25 zamiast 40 ton), ponieważ początkujący rolnicy prawdopodobnie nie wyprodukują maksymalnego ani nawet średniego plonu. Średnie plony podane w Internecie mogą być często uzyskane tylko przez rolników, którzy odnieśli sukces i mają już wieloletnie doświadczenie.

Co więcej, od wszystkich tych liczb mogą występować znaczne odchylenia. Na przykład nie można żądać tej samej ceny za wszystkie odmiany bakłażana. Sprzedawcy mogą też kupić twoje produkty po znacznie niższej cenie, twierdząc, że twoje owoce nie są jednolite (to częsty problem początkujących rolników). Ale nawet w tym przypadku możesz zyskać ogólne pojęcie o swoich przewidywanych przychodach z tytułu tej konkretnej uprawy. 

Zbadanie i udokumentowanie wszystkich tych kosztów i przewidywanych przychodów jest niezbędne do określenia, czy uprawa przyniesie zysk. Wiele osób jest bardzo zmęczonych miejskim stylem życia. Tacy ludzie chcą po prostu zacząć nowe życie, angażując się w działalność rolniczą w kraju. Jednak wejście w rolnictwo bez przeprowadzenia powyższych analiz bez wątpienia doprowadzi cię do ekonomicznej katastrofy. 

 

Krok 2: Zbadaj swoje możliwości finansowania — zabezpiecz swój kapitał

Nie trzeba dodawać, że rolnik nie otrzymuje wynagrodzenia co miesiąc lub 15 dni, jak to zwykle ma miejsce w przypadku pracownika. W najlepszym wypadku rolnik może zarobić trochę pieniędzy po sprzedaży swojego produktu. W związku z tym rolnicy muszą zwykle zapłacić wszystkie koszty produkcji z góry, na długo przed uzyskaniem jakichkolwiek przychodów. Trzeba więc zabezpieczyć kapitał na zakup wszystkich potrzebnych środków produkcji (nasiona, sadzonki, nawozy, agrochemikalia, sprzęt do nawadniania, płace robotników itp.) i oczywiście na pokrycie kosztów utrzymania własnej rodziny przez co najmniej sześć miesięcy. W przypadku, gdy nie dysponujesz wymaganym kapitałem, musisz liczyć na możliwości wzięcia pożyczki dedykowanej rolnikom. W wielu krajach agencje państwowe chcą zachęcić nowe osoby do zajęcia się rolnictwem. Tym samym pełnią rolę gwaranta, dzięki czemu rolnicy mogą otrzymać kredyty o zerowym oprocentowaniu w bankach komercyjnych lub państwowych. Instytucje międzynarodowe w wielu krajach udzielają również kredytów nowym rolnikom. Kolejną możliwością może okazać się rolnictwo kontraktowe. W tym przypadku rolnik i nabywca (na przykład firma przetwórstwa spożywczego) uzgadniają konkretną cenę produktu jeszcze przed założeniem uprawy. Zazwyczaj nabywca pokrywa wszystkie wydatki związane z założeniem uprawy, odliczając ich kwotę od ostatecznych przychodów rolnika. Może to być również alternatywna forma finansowania. 

 

Krok 3: Upewnij się, że masz dostępne środki i zasoby w czasie, gdy będą potrzebne. 

Kolejnym zagadnieniem, nad którym trzeba się pochylić jest to, czy możesz mieć wszystkie niezbędne nakłady i zasoby, kiedy ich potrzebujesz i po rozsądnych cenach. Na przykład rolnicy często zatrudniają pracowników, którzy pomagają im w niektórych czynnościach (np. przy zbiorach). Wielką niespodzianką będzie rozpoczęcie produkcji rolnej i odkrycie, że nie możesz znaleźć pracowników w swojej okolicy. Nawet jeśli twoje gospodarstwo nie wymaga zatrudnienia stałego personelu, musisz mieć pewność, że możesz zatrudnić pracowników okazjonalnych, kiedy będziesz ich potrzebował. Na przykład w przypadku uprawy winorośli większość plantatorów potrzebuje znacznej liczby pracowników do pomocy w okresie zbiorów. Jeśli nie znajdą w tym czasie pracowników, winogrona pozostaną dłużej niezerwane, a ich jakość i wartość handlowa znacząco spadnie w ciągu tygodnia. Nawet w krajach rozwiniętych, takich jak USA, doświadczeni rolnicy wspominają, że porzucili jabłoniowe sady przemysłowe, ponieważ nie mogli znaleźć pracowników w okresie zbiorów owoców. Z podobnymi problemami borykają się również plantatorzy bawełny. Uprawa w pewnym momencie dojrzewa, a rolnik musi pilnie zebrać plony. Jednak zbiory takich upraw jak bawełna wymagają specjalnego ciągnika, który kosztuje setki tysięcy dolarów. Czy można w tym krytycznym momencie wypożyczyć taką maszynę? Jeśli na danym obszarze znajduje się wiele pól bawełny, a tylko ograniczona liczba maszyn żniwnych, to tylko z części pól bawełna zostanie zebrana w odpowiednim czasie. Opóźnienie zbiorów będzie miało negatywny wpływ na jakość i cenę rynkową produktu końcowego. 

W związku z tym, jak to się dzieje w prawie wszystkich zawodach i karierach, bycie odnoszącym sukcesy rolnikiem nie zależy tylko od niego samego, ale i od lokalnego ekosystemu oraz sieci, którą buduje się przez lata. 

 

Krok 4: Rolnictwo ekologiczne czy konwencjonalne? Stawiasz na ilość czy jakość? 

Mówiąc w skrócie, rolnictwo ekologiczne obejmuje techniki i metody uprawy, które mają na celu ochronę środowiska, ludzi i zwierząt poprzez zrównoważone rolnictwo. Producenci działający w sektorze rolnictwa ekologicznego nie mogą stosować niczego poza substancjami biologicznymi, tak do nawożenia, jak i ochrony upraw. Jako metody nawożenia stosują oni głównie obornik, kompost lub specjalne organiczne nawozy syntetyczne. Jako środki ochrony roślin stosują najczęściej pułapki oraz wykorzystują drapieżniki. Tego rodzaju sposób uprawy wymaga dużego wysiłku i wiele pieniędzy, a mimo to daje znacząco niższe plony w porównaniu z rolnictwem konwencjonalnym. Producent ekologiczny może jednak sprzedawać produkty po wyższych cenach niż produkty pochodzące z upraw konwencjonalnych. Z drugiej strony rolnictwo konwencjonalne obejmuje stosowanie agrochemikaliów lub nawozów syntetycznych zgodnie ze standardami GAP.

Decyzja o pójściu ścieżką ekologiczną, a nie konwencjonalną, nie jest łatwa. Jest pewne, że nowy rolnik nie stanowi konkurencji, jeśli mówimy o kosztach. Taki rolnik nie ma doświadczenia, aby kontrolować wszystkie koszty i wyprodukować przeciętny produkt w atrakcyjnej cenie. Dlatego wielu nowych rolników wybiera rolnictwo ekologiczne. Tym samym stawiają na jakość. Planują produkować niewielką ilość produktów wysokiej jakości i sprzedawać je po bardzo wysokich cenach. Niektórym się to udaje, innym nie. W każdym razie rolnictwo ekologiczne wymaga specjalnego postępowania, korzystania z doradztwa i pewnego poziomu doświadczenia, aby odnieść sukces. 

 

Krok 5: Analiza obiektów magazynowych i logistyki — transport 

Nie wszystkie produkty trafiają bezpośrednio z pola na rynek. W wielu przypadkach rolnik musi przez pewien czas przechowywać zebrane plony, zanim przewiezie je do obiektów kupującego. Za przechowywanie produktów często odpowiadają hurtownie. Wielu rolników nie sprzedaje im jednak swoich produktów. Dlatego kluczowe może okazać się posiadanie odpowiedniego magazynu dostosowanego do uprawianych przez ciebie roślin. Różne produkty wymagają różnych warunków przechowywania, aby można było utrzymać je w odpowiednim stanie. W większości przypadków magazyny to budynki wyposażone w czujniki kontrolujące i stymulujące odpowiednie warunki, tj. temperaturę, wilgotność, poziom CO2 i światło.

Transport w wielu przypadkach może nie należeć do obowiązków rolnika. Wielu z nich jednak musi samodzielnie przekazywać swoje produkty i dostarczać je, zwłaszcza do lokalnych nabywców. Rolnik odpowiedzialny za transport powinien dysponować pojazdem spełniającym wymogi bezpiecznego transportu produktów, aby uniknąć jego zanieczyszczenia. 

 

Krok 6: Co musi zrobić rolnik — badania, badania i jeszcze raz badania! 

Jak twierdzi organizacjaCenter of Rural Affairs „w gospodarce ery poprzedzającej industrialną bogactwo było bezpośrednio związane z posiadaniem ziemi. Im więcej masz ziemi, tym więcej możesz wyprodukować i tym więcej zarabiasz. Ludzie dysponujący kapitałem na budowę fabryk i systemów dostaw przechwycili następnie bogactwo w erze gospodarki industrialnej. Obecnie trwa era gospodarki opartej na wiedzy. Bogactwo płynie teraz do tych, którzy wiedzą coś, czego inni nie wiedzą.

Dla rolnika ta zasada ma ogromne znaczenie. Setki przykładów ilustrują sytuację, w której grupa rolników na danym obszarze uprawia w ten sam sposób określoną roślinę. Ci rolnicy wytwarzają dokładnie ten sam produkt, ale ostatecznie tylko jeden z nich może go sprzedać po wyższej cenie. Producent mógł przeprowadzić szeroko zakrojone badania nad znalezieniem rynków zagranicznych lub wyborem innego opakowania dla swoich produktów. W przypadku ziół plantator może destylować produkt i sprzedawać olejek eteryczny zamiast masy kwiatowej po niskiej cenie. Taki plantator ma większe szanse na długoterminowy sukces. W tym samym czasie wszyscy inni rolnicy (którzy polegają na konwencjonalnej mądrości publicznej) będą zawsze narzekać, że nie mają żadnych zysków i że rolnictwo się nie opłaca. Rolnicy od roku 2022 muszą prowadzić szeroko zakrojone badania (365 dni w roku, jeśli to możliwe) nad nowymi technikami uprawy i nowymi rynkami dla ich obecnych upraw, nad nowymi zastosowaniami ich produktów, nowymi opakowaniami, alternatywnymi kanałami sprzedaży, czy też nowymi dochodowymi uprawami, które mogą rozwijać się w ich regionie itp.

Aby zostać rolnikiem, nie trzeba mieć wykształcenia kierunkowego. Jednak byłoby najlepiej nieprzerwanie stan wiedzy na tematy związane z uprawami i marketingiem, czyniąc to poprzez przeglądanie zasobów internetowych i tradycyjnych. Dzięki szkoleniom rolnik będzie umiał poradzić sobie w każdej sytuacji. Na przykład niezbędna jest znajomość swoich upraw i umiejętność odczytywania tego, co się w uprawie dzieje. Rolnicy, którzy mają szerszą wiedzę na temat podstawowej biologii roślin, cyklu życiowego i etapów wzrostu, mogą rozpoznać ewentualne anomalie fizjologiczne lub patologie rozwoju roślin w początkowych stadiach. W ten sposób mają większe szanse na podejmowanie szybkich decyzji opartych na faktach i uzyskiwanie wysokiej jakości produktów przez lata. Nie należy też zapominać o tym, jak niezbędna jest znajomość zasad i norm dobrej praktyki rolniczej dotyczących właściwego wykorzystania zasobów wody i energii, rodzaju dostępnych agrochemikaliów oraz sposobów ich rozsądnego stosowania. 

Warto pamiętać, że chociaż przeglądanie i korzystanie z zasobów Internetu jest konieczne, istnieją i inne źródła cennych informacji. Członkowie lokalnej organizacji zrzeszającej rolników lub pracownicy lokalnego urzędu ds. rolnictwa muszą stać się twoimi najlepszymi przyjaciółmi. Mogą oni informować cię o aktualizacjach i nowinkach branżowych (biznesowych i naukowych), na przykład o ogniskach chorób, zmianach w przepisach, nowych rynkach otwierających się na twoje produkty, nowych potencjalnych nabywcach, kredytach oferowanych z myślą o konkretnych uprawach itd. Oczywiście, wszystko należy samodzielnie kwestionować i analizować, bo ostatecznie to ty odpowiadasz za każdą podjętą decyzję. Jednak cenne informacje uzyskiwane od lokalnych ekspertów są zawsze mile widziane i mogą czasami prowadzić do mądrych wyborów. 

 

Krok 7: Przeanalizuj lokalne i ogólnie obowiązujące przepisy dotyczące dziedziny, którą się interesujesz.

Dobra praktyka rolnicza (zwana też GAP) to szereg metod, które rolnicy muszą stosować, aby chronić swoje zdrowie i dobrostan, a także innych (konsumentów), czy wreszcie środowisko naturalne. Standardy mogą się różnić w poszczególnych krajach ze względu na ramy regulacyjne i prawne, jednak filozofia pozostaje bez zmian. Suma przepisów i zasad określanych mianem dobrych praktyk rolniczych ukierunkowuje na działania zapobiegające, a nie rozwiązujące problemy.  

Wdrażanie dobrej praktyki rolniczej zaczyna się jeszcze przed założeniem uprawy. Jeżeli na przykład wybierzesz silnie zanieczyszczone pole, to nawet jeśli wykonasz wszystko poprawnie, twój produkt prawdopodobnie nadal będzie niebezpieczny dla ogółu społeczeństwa. 

Wdrożenie GAP z pewnością doprowadzi do długotrwałego wzrostu dochodów plantatorów i hodowców, a jednocześnie ułatwi pozyskiwanie i spożywanie bezpieczniejszej żywności o wyższej jakości. Nie można też zapominać, że wdrożenie zasad dobrej praktyki rolniczej wymusza zrównoważenie środowiskowe. Nieprzerwany proces zdobywania nowej wiedzy jest niezbędnym elementem pracy rolników i wszystkich osób zaangażowanych w łańcuch dostaw produktów rolnych i nie tylko.

W nowoczesnym rolnictwie każdy profesjonalny rolnik oprócz rozszerzenia swojej produkcji musi wykazywać czujność i dostosowywać się do zasad i wytycznych zrównoważonego rolnictwa. Wiele agencji, firm przetwarzających żywność i sprzedawców detalicznych na całym świecie stosuje standardy GAP w odniesieniu do swoich dostawców, chcąc w ten sposób poprawić jakość produktów rolnych. Producenci, którzy nie spełnią tych norm, będą coraz bardziej pozostawać w tyle. 

Globalizacja i handel międzynarodowy pozwalają detalistom na łatwiejsze poszukiwanie nowych dostawców z certyfikatem GAP. 

 

Hodowla zwierząt gospodarskich

Hodowla zwierząt jest znacznie bardziej skomplikowana niż uprawa roślin i wymaga większego zaangażowania finansowego oraz osobistego. Niezwykle istotne jest, aby wiedzieć, że nie wszystkie komercyjne obiekty inwentarzowe są dozwolone na każdym obszarze. Ponadto w większości krajów obowiązują ścisłe przepisy dotyczące odległości obiektu inwentarzowego od terenów zamieszkałych. Przed przystąpieniem do jakichkolwiek działań należy zapoznać się z przepisami obowiązującymi w danej okolicy.

Jeśli chodzi o hodowlę zwierząt, duże znaczenie ma wybór pola przeznaczonego do posadowienia swojego obiektu inwentarzowego. Jeśli jesteś właścicielem pola na obszarze, gdzie dozwolone jest trzymanie zwierząt, sprawa jest prosta. Niestety, gdy zachodzi potrzeba wynajęcia lub wydzierżawienia gruntu, koszty produkcji mogą znacznie wzrosnąć i w pewnym momencie można być zmuszonym do rezygnacji z hodowli. W każdym przypadku trzeba zadbać o podpisanie rozsądnej umowy z właścicielem terenu.

Hodowla zwierząt wiąże się z wyższymi kosztami instalacji. Komercyjna hodowla zwierząt gospodarskich oznacza duże inwestycje w postaci budowy odpowiednich, zgodnych z prawem obiektów inwentarzowych i zapewnienia zwierzętom właściwych warunków bytowych. Zakup nowoczesnych urządzeń udojowych również wymaga znacznych nakładów. Są też inne koszty związane z karmieniem i szczepieniem zwierząt. Przestrzeganie standardów higieny i posiadanie odpowiedniego planu gospodarowania odpadami to podstawy. 

Także i tu kluczowe znaczenie ma decyzja, w jaki rodzaj działalności hodowlanej zamierzasz się angażować. Nie wszystkie zwierzęta są odpowiednie dla każdego. Zwierzęta, które chcesz hodować, staną się częścią twojego życia i twojej rodziny. Będziesz spędzać z nimi większość dnia. Kluczowe jest więc podjęcie mądrej decyzji. Dobrą techniką jest na początek posiadanie 2–3 sztuk zwierząt na podwórku (o ile przepisy na to pozwalają), aby przekonać się, czy się do tego nadajesz. 

Jeśli poradzisz sobie z tym nowym stylem życia, możesz zacząć zadawać sobie określone pytania. Kto będzie kupował twoje produkty? Jaka jest liczba potencjalnych nabywców twojego mleka, mięsa lub jaj w twoim regionie? Ile płacą nabywcy za inne podobne produkty? Płacą gotówką czy kupują na kredyt? Kiedy kupują produkt? Czy będziesz potrzebować magazynów do przechowywania płodów rolnych, przez co zyskasz na czasie i wynegocjujesz lepszej ceny? Czy możesz eksportować swój produkt (znaleźć nabywców w innych krajach)? Czy istnieje rzeczywiste zapotrzebowanie na wybrany przez ciebie produkt rolny? Czy w ogóle możesz liczyć na zysk (zysk = całkowite przychody – całkowite koszty)?

NASI PARTNERZY

Łączymy siły z uczelniami wyższymi, organizacjami pozarządowymi i innymi organizacjami na całym świecie, pełniąc wspólnie misję w zakresie zrównoważonego rozwoju i dobrobytu człowieka.