Kersenboom vermeerdering en bestuiving

Kersenboom vermeerdering

Zoals in veel populaire fruitbomen, wordt de kersenboom vegetatief vermenigvuldigd. Kersen kunnen ook worden vermenigvuldigd via zaden, maar dit wordt meestal niet aangeraden om vele redenen. Over het algemeen worden 1-2 jaar oude zaailingen (gezaaid tijdens herfst) gebruikt als doelwit voor geënte bomen. Bomen die beginnen van zaad duren typisch 10 jaar om vrucht te dragen. Om deze reden gebruiken telers liever de entmethode. Professionele kersentelers hebben voordeel van een boom die twee verschillende plantweefsels combineert, de wortelstam en de ent (een gezonde snede van de hoofdcultivar, tot 0,5-1 in of 11,3-2,5 cm in diameter). Voornamelijk in gematigde klimaten, in kwekerijen worden kersenbomen geënt door het toepassen van handmatig enten of een gespecialiseerd type enten genaamd knopstekken. De ent zal de bovenste plantdelen ontwikkelen (boomstam, takken, bladeren en vruchten). Daarentegen zal de wortelstam het wortelsysteem leveren voor de geënte kersenboom. De wortelstam variëteit zou de hoofdvariëteit (ent) moeten helpen om te gaan met grondstressen (resistentie tegen grondgevonden ziekteverwekkers, wateroverlast etc.).
Sommige telers/kwekerijen kunnen wilde kersenbomen of weichselbomen gebruiken als wortelstam. De gemiddelde kersenboom met wilde kers wortelstam is gebruikelijk hoger dan de gemiddelde kersenboom en begint normaal vruchtproductie 6-8 jaar na enten. Het is vorsttolerant en kan fruit produceren voor 50 jaar. Daarentegen kunnen kersenbomen met weichselboom wortelstam productie beginnen 3-4 jaar na enten. Ze kunnen vorst en droogte tolereren maar zijn erg gevoelig voor hoge luchtvochtigheid. Ze produceren meestal vruchten voor ongeveer 25 jaar. Ten slotte is het veelvoorkomend onder telers om kersenbomen te enten op zogenaamde dwerg wortelstammen. Sommige veelvoorkomende zoete kers wortelstammen zijn:

• Mazzard (P. avium). Het is goed te combineren met bijna alle commerciële zoete kers variëteiten en is winterhard.
• Weichselboom (P. mahaleb). Het wordt meestal gekozen door zijn droogtetolerantie.
• Gisela 5, Gisela 6 (P. cerasus x P. canescens), Gisela 12 (P. cerasus x P. canescens). Alle 3 geven kleine kersenbomen tot 8 feet hoog. Er is misschien steun nodig, voornamelijk in gebieden met erg sterke winden. Zoete kers variëteiten geënt met Gisela 5 en 6 wortelstam kunnen beginnen met oogst opbrengen vanaf het 3e jaar. Ze zijn minder tolerant tegen bacteriekanker dan Mazzard, terwijl ze verschillende niveaus aan tolerantie bieden tegen pruimendwergvirus (PDV) en prunus necrotisch ringvlekvirus (PNRSV).
• Colt (P. avium x P. pseudocerasus). Dit is het beste voor standaarddichtheids boomgaarden. Het geeft vitale bomen die bewatering nodig hebben omdat ze relatief gevoelig zijn voor droge gronden en koude wintertemperaturen. Daarentegen heeft het voorkeur in Californië dankzij de hoge resistentie tegen kersenstengel pitting virus ziekte, Phytophthora wortelrot en bacteriële kanker.
• F 12/1 (P. avium). Soms gebruikt in plaats van Mazzard dankzij de hogere resistentie tegen bacteriële kanker.
• Maxma 14 (P. mahaleb x P. avium). Het wordt veelal gebruikt in Frankrijk, veerkrachtig tegen kalkhoudende gronden en ijzertekort. Het is niet erg geschikt voor erg hoge-dichtheid plantages.
• Krymsk 5 of VSL 2 (P. fruticosa x P. lannesiana), halfdwergachtige wortelstam, aangepast aan een grote variatie aan gronden (zelfs in zware grond) en koude klimaten.
• Krymsk 6 of LC 52 ((P. cerasus x (P. cerasus x P. maackii)). Het heeft de voordelen van de vorige maar geeft de boom een 75-80% kleinere grootte. Beide Krymsk zijn gevoelig voor het PDV en PNRSV virus.

Kersenboom bestuiving

Bestuiving is een van de meest belangrijke handelingen in kersenproductie. Het is essentieel voor goede kwaliteit kersen. Een goede kersenproductie kan worden bereikt als 21-32% van de bombloemen worden bevrucht en vruchten produceren. Aangezien de meest populaire zoete kersen variëteiten niet zelfbevruchtend zijn, is kruisbestuiving vereist tussen verschillende compatibele variëteiten met de hulp van bestuivers (bv honingbijen). Aan de andere kant zijn meeste zuren of gebakskersen variëteiten zelfvruchtbaar (bv North Star, Balaton, Meteor, Montmorency, English Morello, Early Richmond, Nanking, en Hansen Bush Cherry). Ervaren kersentelers claimen dat bijen de beste insecten zijn hiervoor omdat ze de kruisbestuiving van kersenbomen kunnen faciliteren.
Kersenbomen bloeien gewoonlijk in lengte, en de bloeiperiode kan meerdere weken duren. Als vuistregel hangt bloei sterk af van de weeromstandigheden; de gemiddelde bloeiperiode kan tot 25 dagen duren, maar elke bloem blijft open van 7-8 dagen. Zoals eerder genoemd, planten telers vaak een rij aan pollenleverancier variëteit (pollinator) voor elke drie rijen van de hoofdvariëteit. Als de bestuivende variëteit ook commercieel kan worden gebruikt, kan het worden geplant in grotere aantallen in de kersenboomgaard.

• Kruis-onvruchtbaar (incompatibele variëteiten) van zoete kersen zijn: Bing, Lambert, Royal Ann/Napoleon.
• Zelf-vruchtbare zoete kersenvariëteiten (universele bestuivers) zijn: Index, Lapins, Skeena, Sweetheart, Sonata, Symphony, Sunburst, BlackGold, WhiteGold, Stella, Van, Rainier, en Bing. Waar Stella en Bing werden gecombineerd, werden enkele problemen (verminderd bevruchtingssuccess) waargenomen.

Dankzij de asynchrone bloei, verzekerd een bestuivende variëteit meestal geen kruisbestuiving. Daarom wordt altijd aangeraden om de bloeitijd te overwegen en gebruik te maken van twee bestuivende variëteiten (meestal een vroegbloeiende en een laatbloeiende variëteit). Als gevolg kruist de bloei van deze twee variëteiten met de hoofdvariëteits bloeistadium. Daarom zal dit normaal kruisbestuiving verzekeren.

Meeste kersentelers zijn sterk afhankelijk van sterke en gezonde honingbij kolonies (samenwerking met bijenhouders), wat de best mogelijke kruisbestuiving verzekerd. Een grote populatie bijen is meestal vereist (5-7 sterke kolonies per hectare) binnen de boomgaard. Buiten de normale honingbijen kunnen andere inheemse/wilde bijensoorten dienen als bestuivers van kersen ( bv Osmia lignaria, Osmia cornifrons). Volgens de telers bezoeken bijen niet alleen verschillende bloemen van dezelfde book, maar verspreiden ze ook pollen naar andere bomen van een andere variëteit.

Verder zouden telers kruisbestuiving actief moeten ondersteunen door het verwijderen van concurrerend bloeiend onkruid van het veld tijdens de kersenbloeiperiode. Anders raken bijen afgeleid en bezoeken ze waarschijnlijk bloeiend onkruid. Ten slotte is het essentieel om het gebruik van pesticiden tijdens de bloei te vermijden als bijen aanwezig zijn in de boomgaard. De kersenteler wordt geadviseerd om de buren in te lichten als je bijenkolonies hebt in je boomgaard en vragen of ze niet willen sproeien overdag en/of met sterke wind omdat het product (druppeltjes) makkelijk kunnen worden overgedragen. Ten slotten verkort zware regenval en sterke wind de bloeiperiode en verminderd het de kruisbestuiving en als gevolg de fruitproductie van de kersenbomen. Vergelijkbare problemen verschijnen als er hoge temperaturen zijn tijdens het bloeien.

Referenties:

https://plantvillage.psu.edu/topics/cherry-including-sour/infos

https://sites.psu.edu/propagationisland/grafting-cherry-trees/

https://www.canr.msu.edu/nwmihort/uploads/files/10_New%20cherries%20and%20new%20propagation%20methods.pdf

http://treefruit.wsu.edu/web-article/cherry-rootstocks/

https://ir.library.oregonstate.edu/downloads/kw52j840j

https://www.jstor.org/stable/42882539

https://www.canr.msu.edu/cherries/horticulture/pollination

https://hortnews.extension.iastate.edu/faq/do-i-need-plant-more-one-cherry-tree-pollination-and-fruit-set

http://treefruit.wsu.edu/web-article/sweet-cherry-pollination/

https://extension.colostate.edu/docs/pubs/garden/07002.pdf

Kersen: Info, feiten, voedingswaarde & gezondheidsvoordelen

Kersenplant informatie

10 interessante dingen over kersen die je waarschijnlijk niet weet

Kersenbomen telen voor winst

Grond vereisten, voorbereiding en kersenbomen planten

Kersenboom water vereisten

Kersenboom vermeerdering en bestuiving

Kersenboom training, snoeien en vruchtuitdunnen

Kersenboom bestuiving

Kersenboom plagen en ziekten

Kersenoogst en opbrengst per hectare – Pluk je kersen met of zonder het takje?