Irrigatie van zonnebloem

Zonnebloem wordt geteelt in veel delen van de wereld als beregend en drogelandgewas. De plant’s diepe wortelsysteem is verantwoordelijk voor het leveren van droogteresistentie, aangezien het water kan opnemen op een diepte van anderhalve meter onder het grondoppervlak. Met een uitgebreid (tot 2 m = 6 feet) en zwaar vertakt wortelsysteem kan zonnebloem water en voedingsstoffen opniemen van diepere grond dan de meeste jaarlijkse gewassen. Als er voldoende water beschikbaar is het plantmilieu, kan de plant 50,8-76,2mm water meer gebruiken tijdens het zaaiseizoen dan tarwe maar minder dan mais en soja (1).

Door het zaaiseizoen heen heeft de zonnebloem ongeveer 500-670 mm water nodig (7,1 mm per dag) (Yawson et al., 2011, 1). Als drooglandgewas is zonnebloem afhankelijk van het opgeslagen water in de grond en regenval om deze vraag te verzadigen. Daarentegen, zelfs als deze vraag gedekt wordt door reegenval, kan de onregelmatigheid van de watertoevoer tijdens verschillende groeifasen zorgen voor droogtestress en als gevolg oogstverlies. De oogstwinst was uitstekend toen het gewas werd verbouwd onder irrigatie. Specifieker, geïrrigeerd olietype zonnebloemhybriden produceren gemiddeld 92 kg zaad meer zaden per hectare dan op droog land (1). Wetenschappers’ en telers’ experimenten bevestigen de positieve invloed van irrigatie op zonnebloem met een 100 tot 200% oogsttoename onder irrigatie (2). Deze verwachte toename kan makkelijker berekend worden door met hetvolgende principe rekening te houden. Zonnebloem kan tot 190 mm aan water uit de grond halen opgeslagen in 1,8 m (6 feet) gronddiepte. Voor elke 25 mm aan water gebruikt boven die plantcapaciteit, neemt de oogst toe met gemiddeld 168,13 kg per hectare (150 lb/acre) (3).

Groeistadia en watervereisten van zonnebloem

De gewasvereisten met betrekking tot het moment en hoeveelheid irrigatie hangt af van de variëteit, de plantpopulatie, de milieuomstandigheden en het grondprofiel. Zoals eerder genoemd is het essentieel om planten met voldoende water te voorzien als ze het het meeste nodig hebben. Over het algemeen is elke 14 dagen regenval of irrigatie nodig om de grond op het gewilde vochtniveau te houden en gewasoogst te maximaliseren. Het gemiddelde dagelijks watergebruik neemt toe terwijl de plant groeit. Specifieker, tot plantopkomst, is het rond 0,5-0,7 mm per dag, 6-8 mm bereikend met hoofdontwikkeling en bloei tot korrelvullen. Deze nummers kunnen verschillen afhankelijk van temperatuur.

De meest belangrijke periode om waterstress te voorkomen is tussen bloeien en pit vulling. Waterschaarste tijdens deze stadia kan de oogst laten afnemen net als de kwaliteit van de zaadolie (Hussain et al., 2018). Afhankelijk van de regio zijn mogelijk tussen de 0 en 6 irrigatiesessies nodig. Er zijn meestal 2 tot 3 kosteneffectieve aanbrengingen die de oogstverhoging en waterkosten balanceerd en de plants vraag tijdens de kritieke fasen van knopvorming, bloemopening en zaadvullen. Als gevolg zou de eerste voldoende vocht tijdens zaaien moeten faciliteren voor gewasvestiging en wortelgroei ontwikeling. De teler moet mogelijk de tweede irrigatiesessie uitvoeren als de zonnebloem knop een grootte bereikt van 1,9-2,5 cm (0,75-1 in) in diameter (R5,9 reproductieve fasen). Gebrek aan voldoende water tijdens deze fase kan zorgen tot 50% oogstreductie. Als de temperatuur hoog is en geen regen voorkomt zijn allicht 1-2 extra aanbrengingen nodig, een 20 dagen na de vorigen en een tijdens laat korrelvullen (4, 2). Ten slotte kunnen de planten optimaal watergebruik behalen en maximale oogst als hun voedingseisen (N, P, K) worden gedekt.

Referenties

1. https://www.ag.ndsu.edu/publications/crops/sunflower-production-guide#section-1
2. https://www.ndsu.edu/agriculture/ag-hub/ag-topics/crop-production/crops/sunflowers/irrigated-sunflowers
3. https://www.ars.usda.gov/ARSUserFiles/30100000/1990-1999documents/342%201998%20Nielsen%20FS.pdf
4. https://sanangelo.tamu.edu/extension/agronomy/agronomy-publications/sunflower-production-guide/
5. https://www.academia.edu/19712095/Growth_productivity_and_water_use_of_sunflower_crop_under_drip_irrigation_system

Ebrahimian, E., Seyyedi, S.M., Bybordi, A., Damalas, C.A., 2019. Seed yield and oil quality of sunflower, safflower, and sesame under different levels of irrigation water availability. Agric. Water Manage. 218, 149–157.

Zou, H., Fan, J., Zhang, F., Xiang, Y., Wu, L., Yan, S., 2020. Optimization of drip irrigation and fertilization regimes for high grain yield, crop water productivity and economic benefits of spring maize of Northwest China. Agric. Water Manage 230, 105986.

Sposaro, M.M., Berry, P.M., Sterling, M., Hall, A.J., Chimenti, C.A., 2010. Modelling root and stem lodging in sunflower. Field Crops Res. 119, 125–134.

Yawson, D. O., Bonsu, M., Armah, F. A., & Afrifa, E. K. (2011). Water requirement of sunflower (Helianthus annuus L.) in a tropical humid-coastal savanna zone.

Hussain, M., Farooq, S., Hasan, W., Ul-Allah, S., Tanveer, M., Farooq, M., & Nawaz, A. (2018). Drought stress in sunflower: Physiological effects and its management through breeding and agronomic alternatives. Agricultural Water Management, 201, 152-166. doi: 10.1016/j.agwat.2018.01.028

De geschiedenis van zonnebloem

Wat te overwegen met selecteren van een zonnebloemvariëteit

Irrigatie van zonnebloem

Zonebloem bemest vereisten

Onkruidmanagement in zonnebloemteelt

Zonnebloem plagen en ziekten

Opbrengst, oogst, opslag van zonnebloem

Zonnebloem voorbereiding, grond vereisten en zaailing vereisten