Aubergines kweken voor winst – Overzicht telershandboek

In Nederland vind commerciële auberginekweek voornamelijk plaats in kassen. Aubergines buiten kweken kan -mits rationeel en schaalbaar gedaan- een goede bron van inkomsten zijn. Aubergine is een meerjarige plant maar telers beschouwen het in de meeste gevallen als een eenjarige. De meeste auberginetelers beginnen de teelt met zaden (hybriden) in een beschermde binnen omgeving. Terwijl ze wachten tot de jonge zaailingen groeien en klaar zijn om te verplanten (normaal 4-6 weken) bereiden ze het veld voor. Ze bewerken het land, maken verhoogde bedden of voren, en plaatsen een zwarte plastic folie over de rijen. De zwarte plastic film helpt niet alleen de grond warmer te maken maar bestrijdt ook onkruid. Ook wordt het druppelirrigatiesysteem aangelegd. Voor het verplanten van de zaailingen maken de telers kleine gaatjes in de plastic folie waarna ze gaten graven waarin de zaailingen worden geplant.

In de meeste gevallen passen ze ook bemesting, druppelirrigatie en onkruidbestrijding toe. Wanneer planten een hoogte van 40 cm bereiken, worden de planten opgebonden aan palen of stokken om zo de plantengroei te ondersteunen, de beluchting te verbeteren en de oogst enkele weken later te vergemakkelijken. Ook worden de planten uitgedund. Commerciële auberginetelers verwijderen enkele spruiten om de plant aan te moedigen zijn middelen te besteden aan minder, maar groter en smakelijker fruit. De meeste commerciële auberginesoorten kunnen 60-100 dagen na het verplanten worden geoogst. Het tijdsinterval van planten tot oogsten hangt af van de variëteit, de klimaatomstandigheden en de leeftijd van de zaailingen. Het oogsten kan alleen worden gedaan met een handschaar of messen en wordt normaal gesproken in meer dan één sessie uitgevoerd. Na de oogst ploegen auberginetelers het veld en vernietigen ze de gewasresten. Ze kunnen ook vruchtwisseling toepassen (met kool, maïs, peulvruchten en andere) om ziekten onder controle te houden en te voorkomen dat de grond uitput.

De beperkende factor bij het telen van aubergines is altijd het klimaat. De plant komt uit warme klimaten. Het is een plant die gevoelig is voor lage temperaturen en vorst. Het vereist een gemiddelde luchttemperatuur van 21 tot 30 °C terwijl de bodemtemperatuur niet onder de 20 °C mag komen. Koel weer tijdens de groeiperiode remt de plantengroei waarna het vaak ook vrijwel onmogelijk is voor de planten om te herstellen en een acceptabele opbrengst te geven.

Allereerst is het cruciaal om te beslissen over de teeltmethode en de auberginevariëteiten die in het gebied gedijen. Er zijn 2 methoden om aubergines te kweken: uit zaad en uit zaailingen.

Aubergine uit zaad kweken

Aubergines zijn meerjarige gewassen. Ze hebben 60 tot 100 dagen nodig om na het planten uit te groeien tot volwassen plant. Er zijn enkele feiten die je moet weten wanneer je aubergines uit zaden wilt kweken. Ten eerste hebben auberginezaden een bodemtemperatuur van ten minste 21 °C nodig om te ontkiemen. Ten tweede moet het zaad een optimaal vochtgehalte hebben om te ontkiemen. Overmatige irrigatie kan schadelijk zijn. Auberginezaden ontkiemen ongeveer in 8-17 dagen, afhankelijk van het weer en de bodemgesteldheid. In gebieden met een hoog risico op vorst zaaien telers het liefst de zaden voor in zaaibedden onder gecontroleerde omstandigheden. De planten worden vervolgend verplant naar hun definitieve posities. Ze gebruiken vaak turf als substraat voor een optimale beluchting. In gebieden met warm weer in de lente kunnen producenten de zaden direct in het veld zaaien. Hoewel dit een kosteneffectieve methode is leidt dit over het algemeen ook tot grotere problemen zodra het gewas rijpt.

Aubergine kweken uit zaailingen

Als je de voorkeur geeft aan het kweken van aubergines vanaf zaailingen, is het van cruciaal belang om ziektevrije planten van een legitieme verkoper te kopen. De optimale tijd voor verplanten is wanneer ze 3-4 echte bladeren hebben (4-6 weken oude planten). Verplanten zal hoogstwaarschijnlijk mislukken wanneer de bodemtemperatuur lager is dan 21 °C. De beste periode voor het verplanten van aubergines is in de meeste landen de tweede helft van de lente.

Bodemvereisten en voorbereiding voor de teelt van aubergines

De bodem kan zelden een beperkende factor zijn bij het telen van aubergines. De plant gedijt echter het beste op matig tot sterk zandige gronden met een goede beluchting en drainage. De planten hebben normaal gesproken een grotere droogtetolerantie dan de tomatenplant vanwege zijn diepe wortels. Aubergines daarentegen houden niet van drassige grond. De optimale pH-waarden van de bodem variëren van 6 tot 7. Er zijn gevallen waarin telers erin slaagden aubergines te kweken in grond met een pH van 8,5 maar dit vereist een speciale behandeling.

De basisvoorbereiding van de grond begint een maand voor het aanplanten van de auberginezaailingen. In deze tijd wordt de bodembeluchting en drainage verbeterd door goed te ploegen. Tegelijkertijd verwijdert het ploegen stenen en andere ongewenste materialen uit de grond.

Een week later passen veel boeren meststof toe zoals goed verteerde mest of synthetische commerciële mest, altijd na overleg met een plaatselijke erkende agronoom. Doorgaans gebeurd dit op een dag. De volgende dag is waarschijnlijk het juiste moment om de druppelbevloeiingsleidingen te installeren. Na de installatie passen sommige boeren gewasbeschermingsmiddelen toe via het irrigatiesysteem als bodemanalyse problemen met bodeminfectie aan het licht heeft gebracht (vraag een erkende agronoom in uw regio).

Het aanbrengen van een plastic mulch (doorgaans polyethyleen) is de volgende en belangrijkste stap. Vooral in landen met een niet-optimale bodemtemperatuur tijdens de plantperiode. Veel producenten bedekken de rijen met zwarte of groene Infrared – Transmitting (IRT) of zwarte plastic folie. Ze gebruiken deze techniek om de temperatuur van de wortelzone op een optimaal niveau te houden (>21°C) en om onkruidgroei te voorkomen.

Het buiten planten van aubergine en plantafstand

In veel aubergine-producerende landen is de tweede helft van de lente de meest geschikte tijd om aubergines buiten te planten. Op dat moment zijn de temperaturen bijna 21 °C en is het gevaar voor vorst in de meeste gevallen geweken. In de Verenigde Staten (Florida) en de Verenigde Arabische Emiraten vindt het planten normaal gesproken pas plaats in augustus en begint de oogst vanaf november. Boeren geven over het algemeen de voorkeur aan zaailingen van 4 tot 6 weken oud. Op dit punt hebben ze 3-4 echte bladeren ontwikkeld. Er zijn gevallen bekend waarbij telers 8-10 weken oude zaailingen planten. Deze techniek zal doorgaans resulteren in een kortere groeitijd tussen het verplanten en de oogst.

Nadat alle voorbereidingsstappen een maand voor het planten zijn gestart (ploegen, basisbemesting, installatie van het irrigatiesysteem en plastic foliebekleding), kunnen we overgaan tot het verplanten. Telers labelen de exacte punten op de plastic mulch waar ze de jonge planten zullen planten. Vervolgens maken ze gaten in het plastic en graven ze gaten waarin de zaailingen worden geplant. Het is essentieel om de zaailingen op dezelfde diepte te planten als in de kwekerij.

Commerciële producenten planten aubergines in enkele of dubbele rijen op de akker. Een algemeen patroon voor het planten in één rij is: afstand van 0,4 m tot 0,8 m tussen planten op de rij en 1,2 m tot 1,5 m afstand tussen rijen. Voor het planten in dubbele rijen geven veel telers de voorkeur aan: 0,4 m tot 0,8 m afstand tussen planten op de rij en 0,9 m tot 1,2 m afstand tussen rijen. Volgens dit patroon kan je ongeveer 10.000-20.000 planten per hectare planten. Dit is echter niet altijd het geval. Veel boeren planten van 25.000 tot 35.000 planten per hectare. De afstanden en het aantal planten zijn afhankelijk van het aubergine ras, de omgevingsomstandigheden en natuurlijk de opbrengstdoelen van de producent.

Aubergine opbinden

De meeste aubergineproducenten binden hun aubergines op aan latten of palen. Het gebruik van deze techniek heeft verschillende voordelen. Allereerst voorkomt opbinden dat blad en fruit de grond raken en geeft het extra ruimte voor beluchting. Bovendien wordt het oogsten veel gemakkelijker. Het juiste moment om te beginnen met opbinden is wanneer de aubergines een hoogte van 40 cm hebben bereikt. Boeren binden elke plant vast aan (houten) stokken van 0,5 cm dik en 1-1,5 m lang.

Aubergines snoeien – Een controversiële methode

Veel auberginetelers snoeien hun aubergines het liefst, terwijl anderen beweren dat snoeien de ontwikkeling en vruchtzetting van de plant vertraagt. Degenen die hun planten snoeien verwijderen de meeste zijtakken van de plant tijdens de eerste ontwikkelingsfasen wanneer de plant 3-4 stengels heeft. Bij deze methode dwingen ze de plant om zich verder te ontwikkelen door de twee V-vormige hoofdstelen. Het overtollige blad wordt continue verwijderd zodat gedurende de hele groeiperiode een goede beluchting wordt verzekerd. Zo beschermen ze de plant tegen vochtgevoelige infecties.

Bovendien verwijderen sommige producenten de meeste dubbele bloemen waardoor de meest vitale aan de plant achterblijft. Deze methode helpt de plant om meer voedingsstoffen naar de resterende bloemen te verdelen. Deze bloemen zullen uiteindelijk grotere vruchten geven.

Watervereisten voor aubergines en irrigatiesystemen

Volgens de Utah State University is het juiste irrigatieplan voor aubergines 2,5-5 cm water per week. Natuurlijk kan de waterbehoefte onder verschillende weers- en bodemomstandigheden totaal verschillend zijn. Zo hebben zware kleigronden normaal gesproken minder irrigatie nodig dan zandgrond. Bovendien is op regenachtige dagen of dagen met een hoge luchtvochtigheid misschien helemaal geen irrigatie nodig. Aan de andere kant kan een droge dag met hoge temperaturen meer dan één irrigatiesessie vereisen. Verschillende auberginesoorten hebben ook aanvullende waterbehoeften.

Als algemene regel geldt dat de waterbehoefte van planten toeneemt van bestuiving tot vruchtzetting. Veel producenten in mediterrane landen geven er de voorkeur aan hun aubergines te irrigeren door tijdens de eerste fasen elke 2-3 dagen 1 liter water per plant te verstrekken. Tijdens de vruchtzettingsfase en als de temperatuur sterk stijgt (35 o C) verhogen ze de irrigatiesessies vanwege de hoge behoeften van de plant. In dit stadium irrigeren ze dagelijks, of zelfs twee keer per dag afhankelijk van de weersomstandigheden. Ze irrigeren hun aubergines vroeg in de ochtend als de dag bewolkt is en voegen ’s nachts nog een irrigatiesessie toe tijdens warme periodes. Watergeven over de bladeren is in verband gebracht met het uitbreken van ziekten. Over het algemeen kan een te hoge luchtvochtigheid, vooral op gebladerte, het uitbreken van ziekten bevorderen. Aan de andere kant zijn planten met een watertekort vatbaarder voor infecties.

Het meest gebruikte irrigatiesysteem is druppelirrigatie. De meeste kwekers gebruiken druppelstrips voor meerdere of eenmalig gebruik met een afstand van 20 cm tussen de druppels.

Bestuiving van aubergines

Aubergine doet aan zelfbestuiving. Er is echter gemeld dat bijen de bestuiving kunnen verbeteren en daarmee de vruchtzetting verhogen. Hiermee neemt de totale opbrengst per hectare toe.

Bemestingsvereisten voor aubergines

Bij grootschalige kweek dien je allereerst rekening te houden met de bodemgesteldheid van je perceel. Dit kan doormiddel van halfjaarlijkse of jaarlijkse bodemonderzoeken voordat je een bemestingsmethode toepast. Geen twee percelen zijn hetzelfde en niemand kan je adviseren over bemestingsmethoden zonder rekening te houden met de testgegevens van de bodem, weefselanalyse en gewasgeschiedenis van het perceel. Onderstaand staan de meest voorkomende bemestingsschema’s voor aubergines opgesomd die door een aanzienlijk aantal boeren worden gebruikt.

De meest gebruikte bemestingsmethode is irrigatie gecombineerd met bemesting. Producenten injecteren wateroplosbare meststoffen in het druppelirrigatiesysteem. Op deze manier kunnen ze de voedingsstoffen geleidelijk aan leveren en de plant de juiste tijd geven om ze op te nemen.

Tegenwoordig voeren boeren 0 tot 10 momenten uit waarop bemest wordt gedurende de 2 tot 3 maanden van verplanten tot oogsten.

Veel boeren brengen ongeveer twee maanden voor het planten goed verrotte mest toe aan de grond waarop gekweekt gaat worden. Ze passen ook ongeveer een week voor het planten voorbemesting toe met een hoog fosforgehalte en beginnen met de druppelirrigatie bemesting 10 dagen na het planten. Op dit punt passen ze een stikstof-fosfor-kalium 13-40-13-meststof toe, verrijkt met sporenelementen (micronutriënten). Hoge fosforgehaltes in de eerste stadia zullen planten helpen een sterk wortelstelsel te ontwikkelen. Bovendien helpen micronutriënten planten om eventuele stressomstandigheden die door het verplanten worden veroorzaakt te overwinnen. Drie dagen later herhalen ze de 13-40-13-toepassing. Vervolgens wordt één keer per week in water oplosbaar N-P-K 20-20-20 aangebracht. Ze gaan door met de 20-20-20 toepassingen totdat het fruit ongeveer twee derde van zijn uiteindelijke gewicht bereikt. Vanaf dit punt beginnen ze het kaliumgehalte te verhogen door aubergines te voorzien van KNO3 en/of ‎Κ₂SO4. In deze stadia hebben planten meer kalium nodig om grote, goed gevormde vruchten te creëren.

Een ander veelgebruikt bemestingsprogramma voor aubergines omvat ureum, kaliumnitraat en EDDHA. Ureum wordt 2-4 weken na het verplanten in het irrigatiesysteem geïnjecteerd, KNO3 wordt 6 weken na het verplanten tot de laatste stadia voor de oogst geïnjecteerd, terwijl EDDHA gedurende de hele groeiperiode wordt toegediend.

Dit zijn veelvoorkomende patronen die worden toegepast. Het is echter belangrijk eigen onderzoek te doen naar de optimale kweekmethode. Elk vakgebied is anders en elk gewas heeft andere behoeften. Het controleren van de bodemgesteldheid en pH is van vitaal belang voordat een bemestingsmethode wordt toegepast. Je kan hiervoor je plaatselijke specialist raadplegen.

Aubergineplagen en -ziekten

De eerste voorzorgsmaatregel tegen plagen en ziekten is vruchtwisseling en grondbewerking. De tweede is om alleen gecertificeerde ziektevrije zaden en zaailingen te kopen.

Aubergineplagen

Coloradokever/aardappelkever

Ondanks zijn naam valt de coloradokever (Leptinotarsa ​​decemlineata) zowel aardappelen als aubergines aan. De kever overwintert op de grond en begint zich in het voorjaar voort te planten. Larven van de kever kauwen op de bladeren van de aubergine en veroorzaken ernstige schade aan het hele gewas. Het tegelijk planten van aubergines samen met bonen kan de aubergines beschermen tegen aanvallen van kever.

Een goede techniek is om de keverpopulatie constant te monitoren. Als het aantal de toelaatbare limieten overschrijdt kan je overwegen in te grijpen. Er zijn biologische en chemische oplossingen op de markt, die altijd moeten worden gebruikt volgens de geldende normen en onder toezicht van een plaatselijke erkende agronoom.

Liriomyza

Liriomyza bryoniae, is een van de belangrijkste vijanden van de aubergine. Het insect lijkt op een kleine vlieg en zijn larven vallen auberginebladeren aan. Op de bladeren ontstaan karakteristieke witte vlekken en gaten. Uiteindelijk laat de plant de bladeren vallen vanwege hun sterk verminderde capaciteit tot fotosynthese. Bovendien bevorderen de gaten die de larven maken infectie door schadelijke micro-organismen.

Een goede techniek is om de Lirimyza populatie constant te monitoren. Als het aantal de toelaatbare limieten overschrijdt kan je overwegen in te grijpen. Er zijn biologische en chemische oplossingen op de markt, die altijd moeten worden gebruikt volgens de geldende normen en onder toezicht van een plaatselijke erkende agronoom.

Aubergineziekten

Verticillium dahliae

Verticillium dahliae is een belangrijke schimmelziekteverwekker die de aubergine aanvalt en plantensterfte veroorzaakt. De eerste tekenen van infectie zijn zichtbaar wanneer de bladeren langzaam verwelken en geleidelijk bruin worden. Geïnfecteerde planten kunnen zich langzamer ontwikkelen dan gezonde. Ziektebestrijding begint met goede voorzorgsmaatregelen. Deze omvatten: onkruidbestrijding en veilige afstanden tussen planten, samen met goed snoeien voor optimale beluchting. Ook de algemene toestand van de planten (voedingsstoffen en waterpeil, blootstelling aan de zon) kan hun immuniteit versterken. Chemische behandeling wordt alleen gebruikt als het probleem ernstig is dient altijd uitgevoerd te worden onder toezicht van een lokale erkende agronoom.

Fytoftora

Fytoftora (Phytophthora infestans) is een ernstige schimmelziekte die de aubergine aantast. Symptomen verschijnen meestal op bladeren op dagen met een hoge luchtvochtigheid. Vooral wanneer koude nachten worden opgevolgd door warme dagen. Wanneer de planten zijn geïnfecteerd met fytoftora zullen op de bladeren gebroken witte, gele of grijze vlekken ontstaan die periodiek bruin worden.

Oogst, opbrengst en opslag van aubergines

De meeste aubergines zijn geschikt om te oogsten na 60-80 dagen sinds het verplanten. Als vuistregel geldt dat boeren aubergines oogsten voordat de zaden bruin worden.

Aubergines worden met de hand en in meer dan één oogstsessie geoogst. Op grote commerciële boerderijen in de VS voeren boeren 3-4 weken lang één oogstsessie per week uit op hetzelfde veld. Ervaren commerciële telers halen 12-15 aubergines op per gezonde plant. Maar dit hangt ook af van de variëteit en de gewenste grootte van het geoogste fruit.

Een goede opbrengst is 25 tot 40 ton per hectare. Er zijn gevallen waarin boeren 60 ton per hectare oogstten of zelfs meer. Dergelijke hoge opbrengsten kan je natuurlijk alleen onder bepaalde voorwaarden behalen (intensieve landbouw en jarenlange ervaring).

Aubergines worden vervolgens overgebracht naar koele (geen vriezers) opslagruimtes  met een temperatuur van 10 °C  om mogelijk gewichtsverlies te voorkomen.

Bekijk de groothandelsmarktprijzen en leveranciers van aubergines

  1. 8 Interessante feiten over aubergine die je waarschijnlijk hebt genegeerd
  2. 11 Verbazingwekkende gezondheidsvoordelen van het eten van aubergine
  3. 8 zaken om rekening mee te houden bij het telen van aubergine in je tuin
  4. Aubergines buiten kweken voor winst – Complete kweekgids van begin tot eind

ONZE PARTNERS

We bundelen onze krachten met NGO, universiteiten en andere organisaties wereldwijd om onze gemeenschappelijke missie op het gebied van duurzaamheid en menselijk welzijn te vervullen.