Γρήγορες ενέργειες

Εάν δεν έχετε λογαριασμό

Φράουλα: Ιστορία, Παγκόσμια Παραγωγή και Κυριότερες Ποικιλίες

Wikifarmer

Συντακτική Ομάδα

5' χρόνος ανάγνωσης
28/01/2025
Φράουλα: Ιστορία, Παγκόσμια Παραγωγή και Κυριότερες Ποικιλίες

Ιστορία και παγκόσμια παραγωγή φράουλας

Οι φράουλες καλλιεργούνται παγκοσμίως για τους νόστιμους καρπούς τους που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή διάφορων μεταποιημένων προϊόντων, όπως μαρμελάδες, ζελέδες, κονσέρβες, χυμούς και πολλά άλλα. Η φράουλα χρησιμοποιείται επίσης στην παραγωγή διαφόρων γλυκών και ως συστατικό αλλά και ως διακοσμητικό. 

Η επιστημονική ονομασία της φράουλας είναι Fragaria sp. και ανήκει στην οικογένεια Rosaceae. Υπάρχουν περισσότερα από 20 είδη και υβρίδια του γένους Fragaria. Σύμφωνα με ιστορικά στοιχεία οι φράουλες αναφέρονται στην αρχαία ρωμαϊκή λογοτεχνία ήδη από τον πρώτο αιώνα μ.Χ.. Μέχρι το 1300, οι Γάλλοι είχαν αρχίσει να καλλιεργούν άγριες φράουλες. Σήμερα, η πιο ευρέως καλλιεργούμενη εμπορική ποικιλία φράουλας είναι η φράουλα Fragaria × ananassa, η οποία δημιουργήθηκε στην Ευρώπη τον 18ο αιώνα. 

Ο μεγαλύτερος παραγωγός φράουλας στον κόσμο είναι η Κίνα, με ετήσια παραγωγή περίπου 3,4 εκατομμυρίων τόνων. Ακολουθούν οι Ηνωμένες Πολιτείες με 1,3 εκατομμύρια τόνους, ενώ το Μεξικό, η Τουρκία, η Αίγυπτος και η Ισπανία συγκαταλέγονται επίσης στους κορυφαίους παραγωγούς.

Βοτανικά χαρακτηριστικά και ποικιλίες φράουλας

Η φράουλα είναι ένα ποώδες, πολυετές, μικρό φυτό που ευδοκιμεί σε εύκρατα κλίματα. Ωστόσο, ορισμένες ποικιλίες καλλιεργούνται ως ετήσιες σε θερμότερες περιοχές. Παρ' όλα αυτά, η απόδοση μπορεί να είναι υψηλότερη όταν οι φράουλες καλλιεργούνται ως πολυετή φυτά. 

  • Τα φύλλα της φράουλας είναι έμμισχα, σύνθετα που αποτελούνται από τρία φυλλάρια, με οδοντωτές άκρες και ελαφρώς τριχωτή/χνουδωτή κάτω πλευρά. Η διάρκεια ζωής του φύλλου είναι 1- 3 μήνες. 
  • Τα περισσότερα άνθη της φράουλας είναι ερμαφρόδιτα, φέρουν αρσενικά και θηλυκά αναπαραγωγικά μέρη, οργανωμένα σε ταξιανθία και είναι συνήθως λευκά και σπάνια κόκκινα. 
  • Από βοτανική άποψη, οι φράουλες δεν είναι μούρα. Ο καρπός ονομάζεται συγκάρπιο (aggregate fruit), που σημαίνει ότι αναπτύσσεται από πολλές ωοθήκες (αχαίνια) στο ίδιο λουλούδι. Οι μικροί σπόροι που βλέπετε στις φράουλες είναι τα αχαίνια.
  • Παρόλο που κάθε φράουλα έχει περίπου 200 σπόρους στην εξωτερική επιδερμίδα, τα φυτά φράουλας αναπαράγονται συνήθως με στολώνες (αγενώς). Οι στολώνες είναι ετήσιοι βλαστοί που αναπτύσσονται σε μασχαλιαίους/πλάγιους οφθαλμούς. 
  • Το ριζικό σύστημα της φράουλας ποικίλλει ανάλογα με την ποικιλία του φυτού και τον αριθμό των στολώνων. Γενικά, όσο λιγότερους στολώνες έχει ένα φυτό φράουλας, τόσο μεγαλύτερη είναι η ρίζα του. 

Κύριες ποικιλίες φράουλας - Ποιές είναι οι πιό σημαντικές ποικιλίες φράουλας

Μέσα στα τελευταία 20 χρόνια έχουν κυκλοφορήσει στην αγορά περισσότερες από 460 ποικιλίες φράουλας. Ποικιλίες όπως οι Camarosa, Chandler, Seascape, Selva και Pajaro, που κυκλοφόρησαν από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, χρησιμοποιούνται για το 50% της παγκόσμιας παραγωγής. Αντίθετα, άλλες όπως η Elsanta και η Lusa καλλιεργούνται κυρίως στη Βόρεια Ευρώπη.  Συχνές ποικιλίες φράουλας που καλλιεργούνται στην Ελλάδα είναι οι: Poderosa, Ventana,  Camarosa, Formosa Chandier, Dougias, Pajaro, Seira, Senga senara, Oso crande. 

Οι φράουλες μπορούν να χωριστούν σε τρεις βασικούς τύπους. Οι 3 πιο συνηθισμένοι τύποι φράουλας είναι οι εξής: 

  • Φράουλες June-bearing: Οι ποικιλίες δίνουν μόνο μία καρποφορία και είναι οι πιο συνηθισμένες/διαδεδομένες από τους τρεις τύπους φράουλας. Ανάλογα με την θερμοκρασία του αέρα, τη διάρκεια της ημέρας (φωτοπερίοδο) και την εποχή φύτευσης, δίνουν γενικά μια μεγάλη παραγωγή στα τέλη της άνοιξης ή στις αρχές του καλοκαιριού (Ιούνιος ή αρχές Ιουλίου για το βόρειο ημισφαίριο). Η συγκομιδή τους διαρκεί περίπου 10 ημέρες. Οι καρποί τείνουν να είναι μεγαλύτεροι, αλλά λιγότερο γλυκοί σε σύγκριση με τους άλλους 2 τύπους και μπορούν να ταξινομηθούν σε τρεις υποκατηγορίες: πρώιμες, μεσοπρώιμες και όψιμες ποικιλίες. Μερικά παραδείγματα ποικιλιών είναι οι Allstar, Annapolis, Surecrop, Guardian, Jewel, Earliglow, Kent, Winona και Darselect. Σε γενικές γραμμές, αυτές οι ποικιλίες είναι συνήθως παραγωγικές για 3-4 χρόνια.
  • Φράουλες Ever-bearing: Έχουν 2-3 παραγωγικές περιόδους κάθε χρόνο. Η πρώτη συγκομιδή γίνεται την άνοιξη, η άλλη στα μέσα του καλοκαιριού και η άλλη το φθινόπωρο. Οι περισσότερες από αυτές τις ποικιλίες παράγουν λιγότερους στολώνες από τις June-bearing, καθώς το φυτό αφιερώνει πολλή από την ενέργειά του για τις 3 καρποφορίες του. Μερικές από τις πιο κοινές ποικιλίες αυτού του τύπου είναι οι Ozark Beauty και Fort Laramie.
  • Φράουλες ουδέτερης φωτοπεριόδου (day-neutral): Στην κατηγορία αυτή ανήκουν οι περισσότερες από τις νέες ποικιλίες φράουλας. Πολλοί συγχέουν τις φράουλες ουδέτερης φωτοπεριόδου με τις ever-bearing, αλλά είναι διαφορετικές. Οι φράουλες ουδέτερης φωτοπεριόδου αναπτύχθηκαν από τις ever-bearing. Όλες οι φράουλες ουδέτερης φωτοπεριόδου είναι ever-bearing, αλλά όχι το αντίθετο. Αυτός ο τύπος φράουλας καλλιεργείται συνήθως σε ανοιχτούς αγρούς και σε διχτυοκήπιο τύπου τούνελ. Μπορούν να παράγουν άνθη και καρπούς όταν η θερμοκρασία είναι μεταξύ 7,2 και 29,5 °C. Η συγκομιδή μπορεί να γίνει με το χέρι από τα μέσα του καλοκαιριού (Ιούλιος) έως τα μέσα του φθινοπώρου (Οκτώβριος).Το ένα μεγάλο μειονέκτημα είναι ότι παράγουν τους μικρότερους καρπούς μεταξύ των 3 τύπων φράουλας που αναφέρθηκαν. Μερικές από τις πιο κοινές ποικιλίες αυτού του τύπου είναι οι Tristar, Tribute, Seascape, Albion, Marionnet και San Andreas. Δύο από τις πιο πρόσφατες ποικιλίες αυτού του τύπου είναι οι UCD Finn και UCD Mojo. Τέλος, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι οι ever-bearing και οι φράουλες ουδέτερης φωτοπεριόδου, μειώνουν σημαντικά την παραγωγικότητα τους μετά απο 2-3 χρόνια, λόγω των πολλαπλών καρποφοριών τους μέσα στο έτος. 

Τόσο οι φράουλες ουδέτερης φωτοπεριόδου όσο και οι ever-bearing είναι μια καλή επιλογή για μικρούς κήπους με περιορισμένο χώρο. 

Εκτός από την ευαισθησία στη φωτοπερίοδο και τον χρόνο συγκομιδής, άλλα σημαντικά χαρακτηριστικά που πρέπει να λάβει υπόψη του ο παραγωγός κατά την επιλογή μιας ποικιλίας φράουλας για καλλιέργεια είναι η σκληρότητα του καρπού και η ευαισθησία σε παθογόνα που επηρεάζουν την ποιότητα και δυνατότητα αποθήκευσης και μεταφοράς του καρπού μετασυλλεκτικά.

Κατά συνέπεια, κατά την επιλογή μιας ποικιλίας φράουλας, ο παραγωγός θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη του τους ακόλουθους παράγοντες:

  1. Την εποχή ωρίμανσης (για τη μεγιστοποίηση του κέρδους).
  2. Τις περιβαλλοντικές συνθήκες της περιοχής.
  3. Την ποιότητα (π.χ. μέγεθος, γεύση, εμφάνιση) των καρπών.
  4. Την ανθεκτικότητα της ποικιλίας στις ασθένειες λαμβάνοντας υπόψη το ιστορικό της περιοχής/αγρού του.

Γενικά, προτείνεται η φύτευση περισσότερων από μία ποικιλιών (τύπων) σε ένα χωράφι. Έτσι μπορείτε να παρατείνετε την παραγωγική περίοδο, να έχετε συνολικά μια πιο ανθεκτική καλλιέργεια και σταθερό εισόδημα σε περίπτωση ακραίων συνθηκών (π.χ. έξαρση ασθενειών, πρώιμος παγετός κ.λπ.). Ο παραγωγός θα πρέπει να θυμάται ότι κάθε ποικιλία μπορεί να έχει διαφορετική απόδοση σε διαφορετικούς τύπους εδάφους, περιβάλλοντα και προγράμματα λίπανσης. Για παράδειγμα, η γονιμότητα της γύρης και το σχήμα των καρπών αλλάζουν ανάλογα με το κλίμα της περιοχής. Για το λόγο αυτό, είναι καλύτερο όταν θέλετε να καλλιεργήσετε μία νέα ποικιλία να την δοκιμάζετε πρώτα σε ένα μικρό τμήμα του αγρού για να ελέγξετε την προσαρμοστηκότητά της, πρωτού την καλλιεργήσετε σε ολόκληρη την έκταση σας.

Είναι σημαντικό να χρησιμοποιείτε, υψηλής ποιότητας, πιστοποιημένο και απαλλαγμένο από ιούς φυτικό υλικό, για την καλή εγκατάσταση, ανάπτυξη και απόδοση των φυτών. Τέλος, συνιστάται ιδιαίτερα στους καλλιεργητές φράουλας να προπαραγγείλουν τα φυτά που χρειάζονται ακόμη και 6 μήνες πριν από την ημερομηνία φύτευσης, ώστε να διασφαλιστεί η διαθεσιμότητα των φυταρίων. 

Μάθετε περισσότερα για την καλλιέργεια της φράουλας

15 ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τις φράουλες

Οφέλη και Διατροφική Αξία της Φράουλας

Πώς να καλλιεργήσετε φράουλες στον κήπο ή το μπαλκόνι σας

Φράουλα: Απαιτήσεις εδάφους, συστήματα καλλιέργειας και πυκνότητα φύτευσης

Υδροπονική καλλιέργεια φράουλας: Πως ξεκινήσετε την καλλιέργεια και ποια τα οφέλη

Μέθοδοι πολλαπλασιασμού φράουλας

Άρδευση φράουλας: Πότε και πώς να ποτίζετε τα φυτά σας

Φράουλα: Ποιες είναι οι ανάγκες λίπανσης της καλλιέργειας

Φράουλα: Πώς να εφαρμόσετε το κατάλληλο κλάδεμα στα φυτά σας

Φράουλα: Τα πιο σημαντικά παράσιτα και ασθένειες και στρατηγικές διαχείρισης

Φράουλα: Απόδοση, Συγκομιδή και Αποθήκευση

Βιβλιογραφία

  1. https://www.uvm.edu/vtvegandberry/factsheets/strawberryhistory.html
  2. https://gcrec.ifas.ufl.edu/fruit-crops/strawberries/strawberry-facts/
  3. https://sci-hub.se/10.17660/actahortic.2002.567.1
  4. https://www.ucdavis.edu/food/news/uc-davis-releases-two-new-strawberry-varieties
  5. https://extension.umn.edu/strawberry-farming/day-neutral-strawberries
  6. https://specialcollections.nal.usda.gov/speccoll/collectionsguide/darrow/Darrow_TheStrawberry.pdf
  7. https://extension.umaine.edu/publications/2184e/
  8. https://www.purdue.edu/hla/sites/yardandgarden/wp-content/uploads/sites/2/2016/10/HO-46.pdf
  9. https://specialcollections.nal.usda.gov/speccoll/collectionsguide/darrow/Darrow_TheStrawberry.pdf
  10. https://worldpopulationreview.com/country-rankings/strawberry-production-by-country


Περισσότερα άρθρα από τον/την Wikifarmer

5' χρόνος ανάγνωσης  ·  Ιαν 28, 2025
Προβολή περισσότερων άρθρων