Το RASFF (Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης για Τρόφιμα και Ζωοτροφές) κατέγραψε 96 ανακλήσεις για ζητήματα ασφάλειας τροφίμων κατά την Εβδομάδα 24 (9 - 15 Ιουνίου 2025), σημειώνοντας μείωση 25% σε σχέση με τις 128 ανακλήσεις της προηγούμενης εβδομάδας. Παρά τη μείωση στον συνολικό αριθμό ανακλήσεων, το ποσοστό σοβαρών κινδύνων παρέμεινε υψηλό, φτάνοντας το 57,3%. Η Τουρκία κατέλαβε την πρώτη θέση με 13 παραβιάσεις, ενώ ακολούθησαν η Ινδία (12) και οι Ηνωμένες Πολιτείες (8).
Τα φρέσκα φρούτα και οι ξηροί καρποί ήταν οι κατηγορίες με τις περισσότερες ειδοποιήσεις (21 καθεμία), αντιπροσωπεύοντας το 43,8% του συνόλου. Οι μυκοτοξίνες κυριάρχησαν ως κίνδυνος, με την αφλατοξίνη B1 να ευθύνεται για 17 κοινοποιήσεις.
Η αγορά των φρέσκων φρούτων και λαχανικών
Η κατηγορία των νωπών προϊόντων είχε 21 ανακλήσεις (21,9% του συνόλου), με προϊόντα από 13 διαφορετικές χώρες. Η Τουρκία ξεχώρισε με 9 ειδοποιήσεις, κυρίως για αποξηραμένα φρούτα με επιμόλυνση από ωχρατοξίνη Α.
Κύρια στοιχεία:
- Μυκοτοξίνες: Αποξηραμένα σύκα από την Τουρκία παρουσίασαν ωχρατοξίνη Α σε επίπεδα έως 61,41 μg/kg — επτά φορές πάνω από τα επιτρεπόμενα όρια της ΕΕ.
- Κατάλοιπα φυτοφαρμάκων: Παραβάσεις για διμεθοϊκό σε ροδάκινα Τουρκίας και σε νεροκολοκύθια από Ινδία.
- Φυσικοί κίνδυνοι: Θραύσματα γυαλιού σε κεράσια από την Ουγγαρία και παρουσία Listeria σε μαρούλι από τη Γαλλία.
Ανακλήσεις φρούτων, ξηρών καρπών και δημητριακών στην Ευρώπη
Φρούτα και λαχανικά
- Σταφύλια (Χιλή): τεμπουκοναζόλη
- Κεράσια (Ουγγαρία): θραύσματα γυαλιού
- Μαρούλι (Γαλλία): Listeria monocytogenes
- Μανιτάρια (Χονγκ Κονγκ): μη εγκεκριμένο προϊόν
- Μανιτάρια (Κίνα): μη εγκεκριμένο προϊόν
- Ροδάκινα (Τουρκία): διμεθοϊκό
- Βερίκοκα (Τουρκία): ωχρατοξίνη Α
- Αμπελόφυλλα (Τουρκία): βοσκαλίδη
- Jalapeno (Τουρκία): τετραμεθρίνη (μη εγκεκριμένη)
- Σύκα (Τουρκία): αφλατοξίνη B1
- Σταφίδες (Ουζμπεκιστάν): ωχρατοξίνη Α
- Σύκα (Τουρκία): ωχρατοξίνη Α
- Αμπελόφυλλα (Λίβανος): Azoxystrobin
- Dragon fruit (Ταϊλάνδη): iprodione
- Μακριά φασολάκια (Σρι Λάνκα): νοβαλουρόνη
- Νεροκολοκύθια (Ινδία): διμεθοϊκό
- Σκόρδο (Ινδία): μόλυβδος
Ξηροί καρποί και σπόροι
- Φυστίκια (ΗΠΑ): αφλατοξίνη B1
- Αραχίδες (ΗΠΑ, Αργεντινή, Ινδία): αφλατοξίνη B1
- Φυστίκια Αιγίνης (ΗΠΑ, Τουρκία, Ιορδανία): αφλατοξίνη B1
- Φυστίκια Αιγίνης (Ιορδανία): Salmonella spp
- Σουσάμι (Σουδάν): μη εγκεκριμένο προϊόν
- Λιναρόσπορος (Παραγουάη, Καζακστάν): υψηλή περιεκτικότητα σε κυάνιο
- Ταχίνι (Τουρκία): Salmonella
Δημητριακά
- Ρύζι (Ινδία): θειομεθοξάμη
- Ρύζι (Ινδία): ωχρατοξίνη Α
Αρωματικά φυτά και μπαχαρικά
- Κουρκουμάς (Ινδία): Rhodamine B (μη εγκεκριμένη χρωστική)
- Πιπέρι (Γαλλία): ξένα σώματα
- Τζίντζερ (Τουρκία): Bacillus cereus
- Πάπρικα (Κίνα): Salmonella
- Μοσχοκάρυδο (Ινδονησία): ωχρατοξίνη Α
- Άνηθος (Ουζμπεκιστάν): Escherichia coli (παραγωγή σιγατοξίνης)
- Κόλιανδρος (Ινδία): οξείδιο του αιθυλενίου
Κατηγορίες προϊόντων υψηλού κινδύνου και παραβιάσεις
Τα φρούτα και λαχανικά ισοβάθμησαν με τους ξηρούς καρπούς/σπόρους (21 ανακλήσεις η κάθε κατηγορία), ενώ ακολούθησαν τα αρωματικά φυτά/μπαχαρικά και τα πουλερικά (7 κοινοποιήσεις η κάθε μία).
Γράφημα 1. Κατηγορίες προϊόντων με τις περισσότερες ανακλήσεις (Εβδομάδα 24)
Από πού προέρχονται τα προϊόντα που ανακλήθηκαν;
Η Τουρκία είχε 13 κοινοποιήσεις, κυρίως για αποξηραμένα φρούτα με συστηματικά προβλήματα μυκοτοξινών. Η Ινδία ακολούθησε με 12 κοινοποιήσεις από διάφορες κατηγορίες προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων παραβάσεων σε φυτοφάρμακα και βαρέα μέταλλα. Οι ΗΠΑ αναφέρθηκαν σε 8 ανακλήσεις, όλες σχετικές με αφλατοξίνες σε αραχίδες και φυστίκια Αιγίνης.
Γράφημα 2. Χώρες με τις περισσότερες ανακλήσεις (Εβδομάδα 24)
Τάσεις & ενδιαφέροντα στοιχεία
- Εποχικότητα μόλυνσης από μυκοτοξίνες: Οι συνθήκες αποθήκευσης στις αρχές του καλοκαιριού ευνοούν την ανάπτυξη μυκήτων, οδηγώντας σε συστηματική επιμόλυνση ευαίσθητων προϊόντων. Τούρκοι εξαγωγείς αναφέρουν σύγχυση, καθώς πολλές παρτίδες που απορρίφθηκαν στην ΕΕ είχαν εγκριθεί από εθνικούς ελέγχους.
- Θέματα σε Βιολογικά Προϊόντα: Πέντε ανακλήσεις αφορούσαν πιστοποιημένα βιολογικά προϊόντα, γεγονός που αμφισβητεί την ιδέα ότι η βιολογική καλλιέργεια συνεπάγεται αυτόματα χαμηλότερους κινδύνους επιμόλυνσης.
- Σοβαρότητα Κινδύνου: Παρότι οι ανακλήσεις μειώθηκαν κατά 25%, η αναλογία σοβαρών κινδύνων παρέμεινε υψηλή, υποδεικνύοντας επίμονες προκλήσεις στη συμμόρφωση.
Συστάσεις για αγοραστές φρέσκων φρούτων και λαχανικών
- Ενισχυμένοι έλεγχοι: Υποχρεωτικές αναλύσεις για μυκοτοξίνες για τα αποξηραμένα φρούτα από Τουρκία κατά την περίοδο αποθήκευσης Ιούνιος–Σεπτέμβριος πριν την αποστολή των φορτίων
- Έλεγχος προμηθευτών: Απαίτηση αναλυτικών καταγραφών για χρήση φυτοφαρμάκων και αποτελέσματα για βαρέα μέταλλα από Ινδούς προμηθευτές
- Εποχικά πρωτόκολλα: Εντατικοποίηση των επιθεωρήσεων στους προμηθευτές στα τέλη της άνοιξης, όταν οι συνθήκες αποθήκευσης ευνοούν την ανάπτυξη μυκήτων
