Οι ανακλήσεις τροφίμων παραμένουν καθοριστικής σημασίας για την προστασία της υγείας των Ευρωπαίων καταναλωτών. Παρότι ο συνολικός αριθμός ειδοποιήσεων παρουσίασε ελαφρά μείωση σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα, συνεχίζουν να καταγράφονται σοβαρές ανησυχίες σχετικά με τα υπολείμματα φυτοφαρμάκων, τις μυκοτοξίνες και τη μικροβιακή επιμόλυνση. Τα νωπά προϊόντα και οι ξηροί καρποί παραμένουν οι κύριες κατηγορίες τροφίμων στις οποίες καταγράφονται ανακλήσεις, ενώ η Κίνα ξεχωρίζει ως η συχνότερη χώρα προέλευσης προβληματικών προϊόντων.
Μια ματιά στα σημαντικότερα σημεία της εβδομάδας
- Σύνολο ανακλήσεων: 80 ειδοποιήσεις σε όλη την Ευρώπη, από 92 την προηγούμενη εβδομάδα – περίπου 11 ανακλήσεις ανά ημέρα.
- Χώρες προέλευσης: Η Κίνα προηγείται με 6 ανακλήσεις, ενώ ακολουθούν η Ισπανία, η Ολλανδία, η Ταϊλάνδη, το Βέλγιο και η Αίγυπτος με 4 ανακλήσεις η κάθε μία.
- Χώρες με τις περισσότερες κοινοποιήσεις: Η Γερμανία παραμένει πρώτη με 15 κοινοποιήσεις, ενώ ακολουθούν η Ολλανδία (12), η Γαλλία (8), η Ισπανία (7) και το Βέλγιο (6). Οι πέντε αυτές χώρες ευθύνονται για το 60% των συνολικών κοινοποιήσεων.
- Αξιολόγηση κινδύνου: Το 42,5% των ανακλήσεων χαρακτηρίστηκε ως σοβαρος κίνδυνος, 25% ως δυνητικά σοβαρός κίνδυνος, 22,5% ως πιθανός κίνδυνος και 10% ως μη σοβαρός κίνδυνος. Συνολικά, πάνω από τα δύο τρίτα των ανακλήσεων θεωρήθηκαν τουλάχιστον δυνητικά επικίνδυνες για την ασφάλεια.
Αναλυτική επισκόπηση για τα φρούτα και λαχανικά
Τα φρέσκα προϊόντα αντιπροσώπευαν το 18,8% των συνολικών ανακλήσεων αυτής της εβδομάδας (15 από τις 80), καθιστώντας τα για άλλη μία εβδομάδα την κατηγορία προϊόντων με τις περισσότερες ανακλήσεις. Οι ανακλήσεις αφορούσαν κυρίως χημικές επιμολύνσεις, ιδίως μη εγκεκριμένα φυτοφάρμακα και μυκοτοξίνες.
Προϊόντα που καταγράφηκαν με αποκλίσεις
- Ξερά σύκα (Τουρκία): Αφλατοξίνη B1, Ωχρατοξίνη Α
- Σταφύλια (Ναμίμπια μέσω Ιταλίας): Abamectin
- Μορίνγκα (Ινδία): Πολλαπλά απαγορευμένα φυτοφάρμακα (acephate, methamidophos, monocrotophos)
- Φασολάκια (Κίνα): Πολλαπλά υπολείμματα φυτοφαρμάκων
- Σπανάκι (Ισπανία): Lambda-cyhalothrin
- Αχλάδια (Ολλανδία): Simazine
- Πορτοκάλια (Αίγυπτος): Υπέρβαση MRL chlorpropham
- Κατεψυγμένες φράουλες (Αίγυπτος): Oxamyl (μη εγκεκριμένη ουσία)
- Πιπεριές (Περού): Χρήση απαγορευμένων φυτοφαρμάκων (Dinotefuran, omethoate, permethrin)
- Ανανάς (Μπενίν): Ethephon
- Πιπεριές τσίλι (Ισπανία): Μόλυβδος
- Αποξηραμένα βερίκοκα (Τουρκία): Υψηλά επίπεδα Ωχρατοξίνης Α
- Ξερά σύκα (Ισπανία/Ιταλία): Υψηλά επίπεδα Ωχρατοξίνης Α
- Πράσινες τουρσί ντομάτες (Ουκρανία): Προσβολή από σκώληκες
- Πιπεριές (Ταϊλάνδη): Μη εγκεκριμένες ουσίες (chlorfenapyr, cypermethrin)
Ξηροί καρποί, σπόροι και αποξηραμένα προϊόντα με μυκοτοξίνες
Για την κατηγορία των ξηρών καρπών και αποξηραμένων προϊόντων καταγράφηκαν 8 ανακλήσεις (10%), κυρίως λόγω αφλατοξινών, ωχρατοξίνης Α και σαλμονέλας:
- Αραχίδες (Αργεντινή): Αφλατοξίνες
- Φιστίκια (Ιράν και Συρία): Αφλατοξίνες και Σαλμονέλα
- Σπόροι σησαμιού (Νιγηρία, Αίγυπτος): Σαλμονέλα και μεταλλικά θραύσματα
- Αποξηραμένοι βιολογικοί σπόροι παπάγιας (Σρι Λάνκα): Σαλμονέλα
- Αποφλοιωμένα φιστίκια (ΗΠΑ): Ωχρατοξίνη Α
Συμβουλές για αγοραστές νωπών προϊόντων
Αυξημένοι έλεγχοι για προϊόντα από περιοχές υψηλού κινδύνου
Η Κίνα, η Ισπανία, η Αίγυπτος και η Τουρκία είχαν τις περισσότερες ανακλήσεις. Συνιστάται αυστηρότερη αξιολόγηση προμηθευτών και απαίτηση όλων των απαραίτητων εγγράφων ανά παρτίδα.
Επέκταση ελέγχων για φυτοφάρμακα
Ο εντοπισμός πολλών και διαφορετικών απαγορευμένων ουσιών (όπως chlorfenapyr, chlorpyrifos, oxamyl) καθιστά αναγκαία την αναθεώρηση των προγραμμάτων ανάλυσης. Έμφαση σε πιπεριές, φασολάκια και σύκα με βάση τις αναφορές αυτής της εβδομάδας.
Εντατικοποίηση ελέγχων για μυκοτοξίνες
Ανακλήσεις για αποξηραμένα φρούτα από Τουρκία και Ισπανία δείχνουν την ανάγκη ενίσχυσης των ελέγχων, ειδικά κατά τους θερμότερους μήνες.
Συμβουλή της εβδομάδας: Είναι καλό να υιοθετήστε μία στρατηγική δειγματοληψίας για αναλύσεις εστιάζοντας σε συνδυασμούς προϊόντος-προέλευσης που παρουσιάζουν συχνά προβλήματα. Για προϊόντα, όπως τα αποξηραμένα φρούτα και το καλαμπόκι, εξετάστε και τα πρόσφατα καιρικά φαινόμενα της περιοχής προέλευσης (πλυμμήρα, υπερβολική βροχόπτωση) που αυξάνουν τον κίνδυνο μυκοτοξινών.
Τάσεις & ενδιαφέροντα στοιχεία
Κατηγορίες κάτω από στενή παρακολούθηση:
- Φρούτα & λαχανικά: 15 ανακλήσεις (18,8%)
- Ξηροί καρποί & σπόροι: 8 (10%)
- Δημητριακά & αρτοσκευάσματα: 7 (8,8%)
- Συμπληρώματα και ειδικά τρόφιμα: 6 (7,5%)
- Γαλακτοκομικά: 4 (5%)
Οι 5 κατηγορίες αντιστοιχούν στο 50% όλων των ειδοποιήσεων.
Γράφημα 1. Κατηγορίες προϊόντων με τις περισσότερες ανακλήσεις
Μυκοτοξίνες – σταθερή απειλή
Οι μυκοτοξίνες (αφλατοξίνη Β1 και ωχρατοξίνη Α) ευθύνονται για 18 κοινοποιήσεις (22,5% του συνόλου των ανακλήσεων αυτής της εβδομάδας). Τα προϊόντα που βρέθηκαν με μυκοτοξίνες περιλάμβαναν φιστίκια, ρύζι και σύκα. Τα ευρήματα υπογραμμίζουν προβλήματα σε συνθήκες μετασυλλεκτικού χειρισμού και αποθήκευσης, ιδίως καθώς οι θερμοκρασίες αυξάνονται όσο πλησιάζει το καλοκαίρι.
Βιολογικοί κίνδυνοι – Η Σαλμονέλα πρωτοστατεί
Σαλμονέλα αναφέρθηκε σε 10 προϊόντα (12,5% του συνόλου των ανακλήσεων), μεταξύ των οποίων:
Σπόροι σησαμιού από τη Νιγηρία
Αποξηραμένοι βιολογικοί σπόροι παπάγιας από τη Σρι Λάνκα
Φιστίκια από τη Συρία
Ζωοτροφές για κοτόπουλα από τη Σερβία
Τροφή για σκύλους από την Αυστρία
Αλεσμένο κύμινο από την Αυστρία
Χαλβάς με γεύση βανίλιας από την Τουρκία
Κατεψυγμένο κεμπάπ κοτόπουλου από την Πολωνία
Listeria monocytogenes ανιχνεύθηκε σε μόλις δύο προϊόντα (2,5% των ανακλήσεων):
τριμμένο τυρί από το Βέλγιο
Βόειο κρέας από την Ιρλανδία
Άλλοι αξιοσημείωτοι βιολογικοί κίνδυνοι περιλάμβαναν τα Vibrio cholerae και Vibrio parahaemolyticus σε γαρίδες από τον Ισημερινό.
Χημικοί ρυπαντές – Κυριαρχούν τα φυτοφάρμακα και τα βαρέα μέταλλα
- Μη εγκεκριμένα φυτοφάρμακα: Εντοπίστηκαν σε 5 περιστατικά (6,3% των ανακλήσεων), όπως Μορίνγκα από την Ινδία (acephate, methamidophos, monocrotophos), πιπεριές από την Ταϊλάνδη (chlorfenapyr, cypermethrin), πιπεριές από το Περού (dinotefuran, omethoate, permethrin) και κατεψυγμένες φράουλες από την Αίγυπτο (oxamyl).
Μόλυβδος: Ανιχνεύθηκε σε τσίλι από την Ισπανία, σε ζύμες για ζωοτροφές από την Πολωνία και σε κρέας αγριογούρουνου από την Ισπανία.
Σε αντίθεση με τις προηγούμενες εβδομάδες, αυτή την εβδομάδα δεν αναφέρθηκε επιμόλυνση από υδρογονάνθρακες ορυκτέλαιων (MOSH, MOAH), γεγονός που υποδηλώνει πιθανή βελτίωση στον συγκεκριμένο τομέα.
Από πού προέρχονται τα προϊόντα που ανακλήθηκαν;
- Κίνα: 6 ανακλήσεος, κυρίως για νωπά προϊόντα και τσάι.
- Η Ισπανία (4 αναλήσεις) συνδέθηκε με φυτοφάρμακα και βαρέα μέταλλα, ενώ η Ταϊλάνδη με μη εγκεκριμένα πρόσθετα.
- Η Τουρκία είχε μόλις 3 ειδοποιήσεις, σημαντικά λιγότερες από τις 10 της προηγούμενης εβδομάδας.
Γράφημα 2. Χώρες με τις περισσότερες ανακλήσεις
