Πότε και πώς βγάζουμε το μέλι

 

Μπορούμε να συγκομίσουμε το μέλι με δύο τρόπους: Συγκομίζοντας το μέλι κερήθρας ή Εξάγοντας το μέλι. Το μέλι κερήθρας είναι το είδος του μελιού που συγκομίζεται ακριβώς όπως το δημιούργησαν οι μέλισσες. Ο μελισσοκόμος συγκομίζει την κερήθρα που είναι γεμάτη με μέλι, κόβοντάς την με ένα μαχαίρι. Η όλη κερήθρα με το μέλι μπορεί να καταναλωθεί όπως είναι. Είναι νόστιμη, θρεπτική και μπορεί να πωληθεί σε υψηλές τιμές. Ωστόσο, η συγκομιδή αυτού του τύπου μελιού απαιτεί εμπειρία, ειδική διαχείριση, παρουσία ισχυρής κυψέλης και υψηλής παραγωγής νέκταρ στην περιοχή. Κατά συνέπεια, οι περισσότεροι νέοι μελισσοκόμοι ασκούν την τυπική διαδικασία εξαγωγής μελιού (που θα διαβάσετε παρακάτω) για μερικά χρόνια, πριν επιχειρήσουν την παραγωγή μελιού κερήθρας.

Η εξαγωγή μελιού είναι η διαδικασία κατά την οποία συγκομίζουμε μέλι από κηρήθρες σφραγισμένες με ώριμο-έτοιμο μέλι. Με λίγα λόγια, επιλέγουμε προσεκτικά τα πλαίσια που είναι έτοιμα για συγκομιδή. Αφαιρούμε τις μέλισσες και μεταφέρουμε αυτά τα πλαίσια σε έναν εσωτερικό χώρο όπου οι μέλισσες ή άλλα έντομα δεν μπορούν σε καμμία περίπτωση να εισέλθουν. Στη συνέχεια χρησιμοποιούμε ένα θερμαινόμενο μαχαίρι ή άλλο ειδικό εργαλείο για να αφαιρέσουμε προσεκτικά το κερί του πλαισίου. Ακολούθως, βάζουμε τα πλαίσια μας στον εξαγωγέα μελιού. Ο μελιτοεξαγωγέας είναι μια συσκευή που χρησιμοποιεί φυγοκεντρική δύναμη και – ως αποτέλεσμα – το καθαρό μέλι από τα πλαίσια στη συνέχεια ρέει στα βάζα μας.

Η εξαγωγή μελιού λαμβάνει χώρα γενικά κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών και φθινοπωρινών μηνών, πάντα μετά τη μεγάλη παραγωγή νέκταρ των φυτών στην περιοχή μας. Ο μελισσοκόμος αποφασίζει πόσα πλαίσια (και ποια) θα αφαιρεθούν. Οι μελισσοκόμοι αφήνουν από 20 κιλά ανά κυψέλη σε ήπια κλίματα μέχρι 60 κιλά σε περιοχές με πολύ σκληρό χειμώνα, έτσι ώστε η αποικία να μπορεί να χειριστεί προβλήματα που οφείλονται στην έλλειψη τροφής, στην κακοκαιρία ή στην ξηρασία. Η επιλογή των πλαισίων για εξαγωγή απαιτεί εμπειρία. Οι μελισσοκόμοι γενικά επιλέγουν ένα πλαίσιο όταν η κηρήθρα περιέχει μέλι και έχει σφραγιστεί, και η σφράγιση καλύπτει το σύνολό του ή έστω το 75% της επιφάνειας του πλαισίου. Αν περισσότερο από το 1/4 της επιφάνειας της κηρύθρας είναι μη σφραγισμένο, αυτό πιθανότατα σημαίνει ότι το μέλι δεν είναι έτοιμο για συγκομιδή, επειδή δεν έχει αφυδατωθεί σε κατάλληλα επίπεδα και δεν έχει υποβληθεί στην πλήρη βιοχημική διεργασία των ενζύμων. Αν παρόλα αυτά προχωρήσουμε στην εξαγωγή και συγκομιδή ενός τέτοιου πλαισίου, τότε το τελικό μας προϊόν θα μοιάζει περισσότερο σαν ένα υδαρό σιρόπι και λιγότερο σαν μέλι. Μετά από πολλά χρόνια πρακτικής, μερικοί έμπειροι μελισσοκόμοι μπορούν να αναγνωρίσουν την ύπαρξη ώριμου μελιού σε ορισμένα μη σφραγισμένα κελιά και να προχωρήσουν στην εξόρυξη αυτών των πλαισίων, αλλά οι νέοι μελισσοκόμοι καλύτερα να μην το διακινδυνεύουν.

Πριν αρχίσουμε να αφαιρούμε τα πλαίσια μέσα στην κυψέλη, πρέπει να έχουμε κατά νου ότι κατά τη συγκομιδή του μελιού, οι μέλισσες είναι πολύ επιθετικές απέναντι στους εισβολείς. Η έντονη οσμή και τα αρώματα κάνουν τις μέλισσες ακόμα πιο επιθετικές. Είναι καλή ιδέα ως μελισσοκόμος να αποφύγετε τη χρήση οποιουδήποτε αρώματος, ειδικά την ημέρα της συγκομιδής μελιού. Την ημέρα εκείνη, οι μελισσοκόμοι φοράνε πάντα τον πλήρη εξοπλισμό (συμπεριλαμβάνονται τα γάντια). Ξεκινάμε με το κάπνισμα της κυψέλης με έναν καπνιστή μελισσών (αυτό μπορεί να μην επιτρέπεται σε ορισμένες χώρες). Το κάνουμε αυτό για να ηρεμήσουμε τις μέλισσες. Μπορούμε να βάλουμε μόνο φύλλα έλατου μέσα στον καπνιστή – τίποτα τοξικό. Ο καπνιστής έχει βρεθεί να ηρεμεί τις μέλισσες, επειδή δεν αφήνει τις εργάτριες μέλισσες να διαδώσουν γρήγορα τις φερομόνες «συναγερμού», τις φερομόνες που δηλώνουν ότι «έχουμε έναν εισβολέα στην αποικία μας και πρέπει να επιτεθούμε». Έτσι, οι περισσότερες μέλισσες είναι μπερδεμένες, δεν λαμβάνουν το μήνυμα συναγερμού και συνεπώς είναι ήρεμες, επιτρέποντας στον μελισσοκόμο να κάνει την επιθεώρηση κυψέλης ή τη συγκομιδή μελιού χωρίς σημαντικά προβλήματα.

Ακολούθως, κουνάμε το κουτί μέσα στο κελί, έτσι ώστε η πλειοψηφία των μελισσών να πετάξει μακριά. Διώχνουμε όλες τις υπόλοιπες μέλισσες με τη μελισσοκομική βούρτσα (που μπορεί να έχουμε πρώτα βρέξει με νερό). Αυτό μπορεί να μην είναι τόσο εύκολο όσο ακούγεται. Οι μέλισσες γνωρίζουν πολύ καλά ότι ο μελισσοκόμος πρόκειται να «κλέψει» ένα πολύτιμο προϊόν και μπορεί να είναι επίμονες. Υπάρχουν αρκετές τεχνικές για να απαλλαγούμε από τις μέλισσες κατά τη συγκομιδή του μελιού.

Στη συνέχεια, τοποθετούμε προσεκτικά το πλαίσιο σε μια κενή κυψέλη και το καλύπτουμε. Κάνουμε το ίδιο για όλα τα πλαίσια που έχουμε αποφασίσει να εξάγουμε και τα μεταφέρουμε στον εσωτερικό μας χώρο (όπου θα γίνει η εξαγωγή του μελιού). Είναι σημαντικό ο χώρος μας να είναι καθαρός, να διαθέτει ηλεκτρικό ρεύμα και νερό, να είναι καλά φωτισμένος και με καλό αερισμό και φυσικά να μη μπορούν να εισέλθουν μέλισσες ή άλλα έντομα. Μερικοί νεαροί μελισσοκόμοι – λόγω του ότι δεν μπορούν να έχουν το δικό τους χώρο – κάνουν συχνά την εξαγωγή του μελιού σε εξωτερικούς χώρους και μερικοί από αυτούς ακόμη και δίπλα στις κυψέλες. Αυτό σίγουρα θα δημιουργήσει πολλά προβλήματα και θα πρέπει σίγουρα να αποφευχθεί. Η ασφαλής εξαγωγή μελιού μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο σε εσωτερικούς χώρους.

Μπορούμε να αφήσουμε τα πλαίσια μέσα στις κενές κυψέλες για λίγες μέρες, πριν κάνουμε την εξαγωγή του μελιού.

Τα βασικά εργαλεία που πρέπει να έχουμε στη διάθεσή μας για την εξαγωγή μελιού είναι: πάγκος εργασίας (αντιολισθητικός), εξαγωγέας από ανοξείδωτο χάλυβα 4 πλαισίων (υπάρχουν ηλεκτρικοί με κόστος 400-1000 $ και χειροκίνητοι με κόστος 250 $) , ένα μελισσοκομικό μαχαίρι για αφαίρεση του κεριού, ένα φίλτρο με διπλό κόσκινο, ένα καζάνι με βρύση στο οποίο θα ρέει το καθαρό μέλι μετά το φιλτράρισμα και φυσικά βάζα για να βάλουμε το μέλι μας. Μπορούμε να δανειστούμε τον εξαγωγέα μελιού και τον υπόλοιπο εξοπλισμό από έναν φίλο ή έναν τοπικό σύλλογο μελισσοκόμων.

Τοποθετούμε τα πλαίσια μας στον πάγκο εργασίας. Στη συνέχεια, πρέπει να αφαιρέσουμε το προστατευτικό κερί από τα πλαίσια, αλλιώς το μέλι είναι “κλειδωμένο” μέσα στα κελιά και δεν μπορεί να εξαχθεί. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το ηλεκτρικό μαχαίρι αποκόλλησης ή άλλο εργαλείο για να αφαιρέσουμε το κερί και να μην καταστρέψουμε τα κελιά της κηρήθρας. Αν το μαχαίρι είναι θερμαινόμενο, η όλη διαδικασία αφαίρεσης κεριού θα γίνει πιο εύκολα και ομαλά.

Κάνουμε το ίδιο για όλα τα πλαίσια και στη συνέχεια τα μεταφέρουμε στον εξαγωγέα μελιού. Ξεκινάμε τον εξαγωγέα με χαμηλή ταχύτητα μέχρι να αρχίσει να αφήνει περισσότερο μέλι και επιταχύνουμε βαθμιαία. Στη συνέχεια σταματάμε και γυρίζουμε τα πλαίσια από την άλλη πλευρά κάνοντας το ίδιο πράγμα.

Μόλις τελειώσουμε με την εξαγωγή μελιού, ανοίγουμε τη βρύση και αφήνουμε το μέλι να περάσει μέσα από το φίλτρο στα δοχεία μελιού. Το φίλτρο χρησιμοποιείται για να διαχωρίσει το ακατέργαστο μέλι από άλλα υλικά (μικρά κομμάτια κεριού που τυχόν έχουν απομείνει κλπ.). Μπορούμε να αποθηκεύσουμε το μέλι μέχρι την κατανάλωσή του ή την πώληση του. Το μέλι αποθηκεύεται πάντοτε σε δοχεία που είναι καλά σφραγισμένα και στεγανά, καθώς το προϊόν μπορεί να απορροφήσει υγρασία από τον αέρα και να αλλοιωθεί.

Μπορείτε να εμπλουτίσετε αυτό το άρθρο προσθέτοντας ένα σχόλιο ή φωτογραφία των μεθόδων συλλογής μελιού και του εξοπλισμού σας.

1.) Μελισσοκομία Για Αρχάριους

2.) Κατανοήστε την Κοινωνία των Μελισσών

3.) Πώς οι μέλισσες φτιάχνουν μέλι

4.) Τι εξοπλισμό χρειάζεται ένας μελισσοκόμος

5.) Επιλέγοντας Τοποθεσία Κυψελών

6.) Πώς να ταΐσω τις μέλισσες

7.) Κατανοώντας τη Σμηνουργία

8.) Ξεχειμώνιασμα Μελισσών – Όλα όσα πρέπει να ξέρετε

9.) Τρύγος μελισσιών – Πότε και πώς συγκομίζουμε το μέλι

10.) Ασθένειες και Παράσιτα της Μέλισσας

11.) Κυριότερα Παράσιτα της Μέλισσας

12.) Κυριότερες Ασθένειες των Μελισσών

13.) Δηλητηρίαση Μελισσών από Φυτοφάρμακα

14.) Ερωτήσεις και Απαντήσεις για Μελισσοκομία

15.) Ακατέργαστο Μέλι Τιμή

Έχετε εμπειρία στη μελισσοκομία; Παρακαλούμε μοιραστείτε την εμπειρία, τις μεθόδους και τις πρακτικές σας στα παρακάτω σχόλια.

Όλο το περιεχόμενο που προσθέτετε θα εξεταστεί σύντομα από τους γεωπόνους μας. Μόλις εγκριθεί, θα προστεθεί στο Wikifarmer.com και θα επηρεάσει θετικά χιλιάδες νέους αλλά και έμπειρους αγρότες σε όλο τον κόσμο.

Οι συνεργάτες μας

Ενώνουμε τις δυνάμεις μας με Μ.Κ.Ο., Πανεπιστήμια και άλλους οργανισμούς παγκοσμίως ώστε μαζί να μπορέσουμε να επιτύχουμε τους κοινούς μας στόχους για βιωσιμότητα και ευημερία των ανθρώπων.