Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, το αμπέλι είναι ένα αναρριχητικό φυτό. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται ένα είδος υποστηρικτικού συστήματος για να αναπτυχθεί σωστά. Αμέσως μετά την εγκατάσταση του αμπελώνα, μόλις τα φυτά μας έχουν αναπτύξει τους πρώτους βλαστούς τους, είναι καιρός να αρχίσουμε τη διαμόρφωση του σχήματός τους. Για άλλη μια φορά, η επιλογή του συστήματος διαμόρφωσης των αμπελιών είναι μια πολυπαραγοντική απόφαση. Εξαρτάται από τις κλιματικές συνθήκες (άνεμοι, θερμοκρασία, έκθεση στον ήλιο), το είδος του εδάφους και τις καλλιεργούμενες ποικιλίες. Η διαμόρφωση σχήματος επιτυγχάνεται με υποστύλωση και κλάδεμα. Μέσω της σωστής διαμόρφωσης, οι αμπελοπαραγωγοί επιδιώκουν να επιτύχουν βέλτιστες συνθήκες ανάπτυξης των φυτών, συνθήκες που εμποδίζουν την εμφάνιση επιδημιών και ασθενειών (π.χ. σωστός αερισμός και διείσδυση του ηλιακού φωτός) και ταυτόχρονα διευκόλυνση της συγκομιδής και άλλων καλλιεργητικών τεχνικών. Ακόμη όμως κι αν έχουμε εξασφαλισμένους αυτούς τους παράγοντες, στις περισσότερες περιπτώσεις θα χρειαστεί πάλι να διαμορφώσουμε το σχήμα του φυτού και να το υποστηλώσουμε, καθώς ένα ώριμο πρέμνο δεν μπορεί από μόνο του να στηρίξει όλο το βάρος των ώριμων τσαμπιών.

Υπάρχουν διαφορετικά συστήματα διαμόρφωσης που προτιμώνται σε διαφορετικές περιπτώσεις το καθένα. Ένας τρόπος ταξινόμησης των συστημάτων διαμόρφωσης βασίζεται στο ύψος του κορμού. Κατ’ αυτή την ταξινόμηση, έχουμε δύο μεγάλες κατηγορίες συστημάτων διαμόρφωσης: 

Χαμηλά σχήματα και Υψηλά σχήματα

A.) Η κατηγορία χαμηλών συστημάτων διαμόρφωσης, περιλαμβάνει σχήματα διαμόρφωσης αμπέλου στα οποία διατηρούμε τον κορμό ελαφρώς κοντό στα 20-60 εκατοστά .

Β.) Η κατηγορία των υψηλών συστημάτων διαμόρφωσης περιλαμβάνει σχήματα στα οποία διατηρούμε τον κορμό ελαφρώς ψηλό πάνω από 120cm.

Τα πιο συνηθισμένα συστήματα διαμόρφωσης της αμπέλου είναι τα ακόλουθα:

Κύπελλο 

Αυτός ο τύπος διαμόρφωσης είναι ίσως ο παλαιότερος. Προτιμάται σε θερμές και ξηρές περιοχές όπου συναντούμε κυρίως μη αρδευόμενους αμπελώνες και φτωχά εδάφη. Είναι επίσης κατάλληλο και για ποικιλίες με μεγάλη γονιμότητα των οφθαλμών.

Σύμφωνα με αυτό το σύστημα, διαμορφώνουμε τον κορμό σε ύψος 20-30 cm, διατηρώντας 3-8 βραχίονες γύρω από τον κορμό έτσι ώστε να δημιουργηθεί ένα νοητό κύπελλο. Το κύπελλο είναι μια τεχνική διαμόρφωσης ελεύθερου σχήματος πρέμνων, που σημαίνει ότι δεν χρειάζεται υποστύλωση.

Γραμμοειδή Σχήματα

Τα γραμμοειδή σχήματα χρησιμοποιούνται συχνά σε περιοχές με υψηλότερες θερμοκρασίες.

Μονόπλευρο Γραμμοειδές

Πρόκειται για μια κοινώς χρησιμοποιούμενη τεχνική διαμόρφωσης, κατά την οποία οι παραγωγοί διατηρούν ουσιαστικά μία μόνο ζωηρή κληματίδα ανά αμπέλι, την οποία κάμπτουν παράλληλα με το σύρμα υποστύλωσης.

Αμφίπλευρο Γραμμοειδές

Αυτή η τεχνική διαμόρφωσης είναι παρόμοια με αυτή που ακολουθείται για το μονόπλευρο γραμμοειδές. Η μόνη διαφορά είναι ότι υπάρχει μια δεύτερη κληματίδα, λυγισμένη ακριβώς απέναντι από την πρώτη στο ίδιο σύρμα.

Σχήμα Guyot

Αυτό το σύστημα χρησιμοποιείται συχνά σε περιοχές με δροσερότερα κλίματα. Οι αγρότες που επιλέγουν αυτήν την τεχνική, βασικά ακολουθούν όλα τα βήματα της διαμόρφωσης του αμφίπλευρου γραμμικού σχήματος, με μια κύρια διαφορά. Κλαδεύουν τη μία κληματίδα διατηρώντας 6-10 οφθαλμούς, και τη δεύτερη αφήνοντας μόνο δύο οφθαλμούς. Η μακριά κληματίδα είναι αυτή από την οποία θα πάρουμε την παραγωγή, ενώ από τη δεύτερη, θα πάρουμε αν όλα πάνε καλά δύο νέους βλαστούς. Ο ανώτερος βλαστός αυτής θα αποτελεσει τη νέα μακριά κληματίδα του επόμενου έτους ξανά με την ίδια διαδικασία κλαδέματος στους 6-10 οφθαλμούς και ο κατώτερος θα κλαδευτεί εκ νέου στους 2 οφθαλμούς. Με αυτό τον τρόπο, οι παραγωγοί αντικαθιστούν συνεχώς τις κληματίδες.

Κρεβατίνες

Αυτό το σύστημα διαμόρφωσης χρησιμοποιείται συχνά για τη διαμόρφωση των επιτραπέζιων ποικιλιών αμπελιού. Υπάρχουν πολλοί τύποι κρεβατίνας,ωστόσο, δεν προτείνεται για πρώιμες ποικιλίες. Βρίσκουμε πολλές παραλλαγές αυτής της τεχνικής παγκοσμίως. Αυτό που είναι κοινό σε όλες τις περιπτώσεις είναι το μεγάλο ύψος του κορμού (εως 2 μέτρα) και η οριζόντια διάταξη των κληματίδων.

Για να επιτύχουμε τέτοιο ύψος κορμού απαιτούνται δύο με τρία χρόνια κατά τα οποία οι αμπελοκαλλιεργητές πραγματοποιούν διαδοχικά κλαδέματα. Μόλις επιτύχουν το επιθυμητό ύψος, εγκαθιστούν το πλέγμα το οποίο αποτελείται από σύρματα που στηρίζονται σε πασσάλους και απλώνεται πάνω από το επίπεδο του κορμού.

Σχήμα U 

Αυτό το σχήμα είναι παρόμοιο με το αμφίπλευρο γραμμοειδές, αλλά εδώ, οι δύο κύριες κληματίδες είναι λυγισμένες αντιδιαμετρικά έτσι ώστε να στηρίζονται οι άκρες τους σε δύο παράλληλες σειρές συρμάτων, με τον κορμό να παρεμβάλλεται ανάμεσά τους. Ακολούθως, κάθε μία από τις δύο αυτές κληματίδες δίνει ένα άλλο ζεύγος κλιματίδων που τώρα όπως ακριβώς και στο αμφίπλευρο γραμμοειδές κάμπτονται αντιδιαμετρικά πάνω στο ίδιο σύρμα. Αυτό το σύστημα προσφέρει αρκετά πλεονεκτήματα, όπως καλύτερο αερισμό, καλύτερη διείσδυση ηλιακού φωτός και σκίαση των σταφυλιών. Ωστόσο, απαιτούνται αρκετά χρόνια μέχρι την ολοκλήρωση του σχήματος ενώ το κόστος εγκατάστασης είναι αρκετά υψηλό.

Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα για τα συστήματα διαμόρφωσης της αμπέλου εδώ

Αμπελουργία και οινολογία

Ενδιαφέροντα Στοιχεία για το Σταφύλι

Οφέλη στην υγεία μας από την κατανάλωση σταφυλιών

Το φυτό της Αμπέλου – Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε

Καλλιέργεια Αμπελιού – Από το Α έως το Ω

Τι ποικιλία αμπέλου να φυτέψω

Εδαφικές Απαιτήσεις και Προετοιμασία εδάφους στην Καλλιέργεια Αμπέλου

Φύτευση Αμπελώνα και Αποστάσεις Πρέμνων – Αριθμός Αμπελιών ανά Στρέμμα

Συστήματα και μέθοδοι Διαμόρφωσης Σχήματος στο Αμπέλι

Κλάδεμα, Αποφύλλωση και Αραίωση Αμπελιού

Άρδευση Αμπέλου – Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε

Λίπανση Αμπελιού – Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε

Εχθροί και Ασθένειες της Αμπέλου

Τρύγος – Πότε και πώς γίνεται η συγκομιδή του Αμπελιού

Απόδοση Αμπέλου ανά στρέμμα

Η χρήση της τεχνολογίας στη σύγχρονη Αμπελουργία

Δείτε σταφύλια σε τιμές χονδρικής

Οι συνεργάτες μας

Ενώνουμε τις δυνάμεις μας με Μ.Κ.Ο., Πανεπιστήμια και άλλους οργανισμούς παγκοσμίως ώστε μαζί να μπορέσουμε να επιτύχουμε τους κοινούς μας στόχους για βιωσιμότητα και ευημερία των ανθρώπων.