Σκόρδο: πληροφορίες για το φυτό και επιλογή της κατάλληλης ποικιλίας

Πληροφορίες και φυσιολογία του φυτού

Η επιστημονική ονομασία του σκόρδου είναι Allium sativum, μέλος της οικογένειας Alliaceae και συγγενικό είδος με τα κρεμμύδια, το σχοινόπρασο, τα κρεμμυδάκια (εσαλότ) και τα πράσα. Είναι πολυετές βολβώδες φυτό, αν και η πλειονότητα των παραγωγών το καλλιεργεί ως ετήσιο. Το σκόρδο έχει μακριά, επίπεδα, πράσινα φύλλα, ελαφρώς σχήματος V, που εκφύονται απευθείας από το βολβό ή από ένα σύντομο ψευδοστέλεχος. Το ύψος των φύλλων κυμαίνεται από 30-60 cm (12-24 ίντσες) και το πλάτος 5-7 cm (2-3 in) ανάλογα με την ποικιλία, ενώ το στέλεχος μπορεί να φτάσει τα 5-6,5 cm. Το πλούσιο θυσσανώδες ριζικό σύστημα των φυτών αναπτύσσεται ακριβώς κάτω από τον βολβό. Ο βολβός αποτελείται από πολλούς μικρότερους μεμονωμένους βολβούς, γνωστούς ως σκελίδες. Ο αριθμός και το μέγεθος των σκελίδων εξαρτώνται από την ποικιλία και τις συνθήκες καλλιέργειας.

Σε γενικές γραμμές, οι περισσότερες ποικιλίες περιέχουν 5-30 σκελίδες (περίπου 10-12 ανά βολβό). Τα φυτά του σκόρδου μπορούν να παράγουν μερικά ερμαφρόδιτα άνθη με σφαιρικές συστάδες που περιβάλλονται από δύο λεπτά βράκτια. Το χρώμα του άνθους ποικίλλει από πρασινωπό-λευκό έως κόκκινο και έχει 6 ή περισσότερα πέταλα. Η περίοδος άνθησης του σκόρδου είναι το καλοκαίρι (Ιούλιος-Αύγουστος) στις περισσότερες περιοχές. 

Το σκόρδο ευδοκιμεί στις ζώνες ανθεκτικότητας 4-9. Το σκόρδο δίνει την καλύτερη ποιότητα προϊόντων σε εύκρατα κλίματα με πλήρη έκθεση στον ήλιο. Οι περισσότερες ποικιλίες σκόρδου χρειάζονται δροσερό χειμώνα (1-2 μήνες στους 0-10°C ή 32-50°F), ακολουθούμενο από ήπιες θερμοκρασίες την άνοιξη για να ξεκινήσει ο σχηματισμός βολβών. Ωστόσο, οι πολύ χαμηλές θερμοκρασίες μπορεί να οδηγήσουν στο σχηματισμό λιγότερων και μικρότερων βολβών. Η ιδανική θερμοκρασία για την ανάπτυξη του σκόρδου είναι 13 έως 24°C (55-75°F). Το φως της ημέρας επηρεάζει επίσης τον σχηματισμό βολβών (φωτοπερίοδος=διάρκεια ημέρας και νύχτας), αλλά σε μικρότερο βαθμό από ότι τα κρεμμύδια. Ως εκ τούτου, ανάλογα με την περιοχή, οι αγρότες πρέπει να επιλέξουν μια κατάλληλη ποικιλία σκόρδου προσαρμοσμένη στις τοπικές συνθήκες (τύποι βραχείας ή μακράς ημέρας). 

Τύποι και ποικιλίες σκόρδου

Ενώ στην αγορά διατίθενται περισσότερες από 600 καλλιεργητικές ποικιλίες σκόρδου, τα επιστημονικά δεδομένα αποκαλύπτουν ότι όλες είναι στενά συνδεδεμένες με μόλις 10 ποικιλίες. Όλες αυτές οι ποικιλίες ταξινομούνται σε 2 μεγάλες κατηγορίες-τύπους: Hardneck και Softneck (ή κοινό σκόρδο). Αυτοί οι 2 τύποι σκόρδου μπορούν να υποκατηγοριοποιηθούν περαιτέρω σε άλλες ομάδες με βάση τις ανάγκες φωτοπεριόδου, το χρώμα, τον αριθμό και το μέγεθος των βολβών και των σκελίδων που παράγουν, τη γεύση και το προσδόκιμο αυτοζωίας.  

1. Το Hardneck (Ophioscorodon) περιλαμβάνει τους τύπους Rocambole (που καλλιεργούνται συχνότερα), Purple Stripe και Porcelain.
2. Το Softneck (Sativum) περιλαμβάνει τα είδη Artichoke και Silverskin.  

Το σκόρδο Hardneck μπορεί να βρεθεί σε λευκό, μωβ ή μωβ με ρίγες χρώμα, παράγοντας μακριά στελέχη με λιγότερες και μεγαλύτερες σκελίδες ανά βολβό. Τα φυτά παράγουν περίπου 4-12 σκελίδες με σχετικά μικρή διάρκεια ζωής. Αυτός ο τύπος σκόρδου καλλιεργείται κυρίως σε ψυχρότερα κλίματα, λόγω των ιδιαίτερων προτιμήσεών του στη θερμοκρασία. 

Ορισμένες από τις πιο συχνά καλλιεργούμενες ποικιλίες είναι οι εξής: Metechi, Valencia, Spanish Roja, Creole, Roja, Music, Georgian Crystal, Brown Tempest και Continental.

Οι ποικιλίες σκόρδου Softneck είναι προσαρμοσμένες καλύτερα στα θερμότερα κλίματα και καλλιεργούνται σε μεγάλο βαθμό στη Μεσόγειο, τη Νότια Ευρώπη και την Καλιφόρνια. Τα φυτά αυτού του τύπου δεν παράγουν στελέχη λουλουδιών και τείνουν να δίνουν υψηλότερες αποδόσεις από τις ποικιλίες Hardneck (μικρότερες αλλά περισσότερες σκελίδες (περίπου 12-20 ή και 40 ανά βολβό). Το συναντούμε κυρίως σε λευκό χρώμα και έχει πιο έντονη, πικάντικη γεύση από τις γλυκές ποικιλίες Hardneck. Επίσης έχουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής σε σχέση με αυτά της άλλης κατηγορίας. Οι πιο συχνά καλλιεργούμενες ποικιλίες είναι οι εξής: California Early, California Late, Idaho Silver, Italian White (1 και 2), Susanville και Printan.

Βιβλιογραφία

• https://www.nda.agric.za/docs/brochures/prodguidegarlic.pdf
• https://extension.uga.edu/publications/detail.html?number=C854#Garlic%20Cultivars
• https://www.agric.wa.gov.au/garlic/growing-garlic-western-australia?nopaging=1
• https://hort.extension.wisc.edu/articles/garlic-allium-sativum/
• https://www.hvgf.org/garlic-varieties
• https://dogr.icar.gov.in/index.php?option=com_content&view=article&id=126&Itemid=178&lang=en
• https://www.rhs.org.uk/vegetables/garlic/grow-your-own
• http://cceonondaga.org/resources/garlic-varieties

Περιεχόμενα

Γενικές πληροφορίες και διατροφική αξία του σκόρδου

Σκόρδο: πληροφορίες για το φυτό και επιλογή της κατάλληλης ποικιλίας

Σκόρδο: πώς να το καλλιεργήσετε στην αυλή σας 

Εμπορική καλλιέργεια σκόρδου– Ένας πλήρης και αναλυτικός καλλιεργητικός οδηγός για το σκόρδο

Φύτευση σκόρδου,  Απαιτήσεις και προετοιμασία εδάφους

Απαιτήσεις σκόρδου σε νερό και συστήματα άρδευσης

Λίπανση σκόρδου

Ασθένειες και παράσιτα του σκόρδου

Διαχείριση ζιζανίων σκόρδου

Απόδοση και αποθήκευση σκόρδου