Προετοιμασία Εδάφους και Απαιτήσεις Εδάφους και Σποράς στην Καλλιέργεια Κριθαριού

Μετά την επιλογή και τη δοκιμή της εκάστοτε ποικιλίας κριθαριού είναι η ώρα της προετοιμασίας εδάφους και της σποράς. Η κατάλληλη προετοιμασία του σπόρου είναι ιδιαίτερα σημαντική και μπορεί να επηρεάσει εμέσως όλα τα στάδια ανάπτυξης, από τη βλάστηση έως την ωρίμανση, οδηγώντας σε υψηλότερες τελικές αποδόσεις, που είναι το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Προετοιμασία εδάφους

Ένας νέος αγρότης-γεωπόνος από την περιοχή της Θεσσαλίας με τον οποίο μιλήσαμε προτείνει να γίνεται ανάλυση εδάφους κάθε τρία χρόνια για να υπάρχει μια ιδέα για το τι συμβαίνει στο χωράφι. Να θυμάστε ότι η ανάλυση εδάφους είναι αντιπροσωπευτική μόνο εάν έχει γίνει σωστή δειγματοληψία. Πολλοί καλλιεργητές κάνουν δειγματοληψία σε σχήμα “W” για να καλύψουν όσο καλύτερα γίνεται το χωράφι.

Εκτός από αυτό, πρέπει να έχουμε πάντα υπόψη μας ότι:

• Αυτή η διαδικασία λαμβάνει χώρα όταν η περιεκτικότητα σε υγρασία του εδάφους είναι επαρκής. 
• Η διαμόρφωση του εδάφους είναι εξίσου σημαντική και μπορεί να γίνει μέσω: 

-Χρήσης καλλιεργητή (ripper). Αυτή η διαδικασία κάνει την δομή του εδάφους πιο χαλαρή και βελτιώνει τον αερισμό του, ενώ αφήνει την οργανική ύλη στην επιφάνεια.

-Χρήσης υπεδαφοκαλλιεργητή (προτιμάται όταν το έδαφος είναι ήδη σε καλή κατάσταση). Το μηχάνημα αυτό δεν διαταράσσει πολύ το έδαφος και μπορεί να χρησιμοποιηθεί όταν ο αγρότης έχει ακολουθήσει σύστημα ακαλλιέργειας. 

Είναι απαραίτητο να αποφεύγονται τεχνικές που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε συμπίεση του εδάφους, όπως η υπερβολική χρήση μηχανημάτων. Μια τεχνική που χρησιμοποιούν πολλοί αγρότες είναι η ενσωμάτωση των υπολειμμάτων της προηγούμενης καλλιέργειας στο χωράφι στην περίπτωση της μονοκαλλιέργειας, καθώς έτσι αυξάνεται η συγκέντρωση του εδάφους σε οργανική ουσία και εμπλουτίζεται με θρεπτικά συστατικά.

Απαιτήσεις εδάφους και pH στην καλλιέργεια κριθαριού

Το κριθάρι ως καλλιέργεια εγκαθίσταται αποτελεσματικά σε κατάλληλα προετοιμασμένα εδάφη και ορισμένοι αγρότες υποστηρίζουν ότι μπορούν και να παραλείψουν το όργωμα. Στην καλλιέργεια κριθαριού προτιμώνται μέτρια και όχι υψηλά επίπεδα υγρασίας στο εδάφος. Τα ιδανικά εδάφη για την ανάπτυξη του κριθαριού είναι τα καλά στραγγιζόμενα, γόνιμα, αργιλώδη ή ελαφρά αργιλώδη σε περιοχές με δροσερό, ξηρό και ήπιο χειμώνα. Δίνει επίσης καλά αποτελέσματα σε ελαφρά, ξηρά εδάφη και έχει μεγαλύτερη ανοχή σε αλκαλικά εδάφη σε σχέση με άλλα δημητριακά (Clark, 2007). Επιπλέον, φαίνεται πιο ανθεκτικό στην αλατότητα σε σχέση με άλλες καλλιέργειες δημητριακών.

Το ιδανικό pH του εδάφους για καλλιέργεια κριθαριού κυμαίνεται από 6 έως 8. Ωστόσο, το φυτό είναι ευαίσθητο σε όξινα (pH<5) και υπερβολικά υγρά εδάφη. Για να αυξήσουν το pH του εδάφους, οι αγρότες συνήθως προσθέτουν γεωργικό ασβέστη (1). Το ιδανικό pH για την καλλιέργεια κριθαριού είναι 6,5 (2).

Απαιτήσεις σποράς

Ένας παράγοντας που διαφοροποιεί το χειμερινό από το ανοιξιάτικο κριθάρι είναι η ανάγκη του πρώτου να εκτίθεται σε χαμηλές θερμοκρασίες (εαρινοποίηση). Αυτή η διαδικασία είναι που του δίνει την δυνατότητα να παράξει κεφαλές και κόκκους αργότερα. Για το λόγο αυτό το χειμερινό κριθάρι σπέρνεται συνήθως το φθινόπωρο και ολοκληρώνει την ανάπτυξή του την επόμενη άνοιξη και το καλοκαίρι. Αντίθετα, το ανοιξιάτικο κριθάρι δεν χρειάζεται να εκτεθεί σε χαμηλές θερμοκρασίες και μπορεί να σπαρθεί την άνοιξη. Οι ανοιξιάτικοι τύποι συνήθως ωριμάζουν αργότερα από τους χειμερινούς (3). Ακόμη και για χειμερινούς τύπους, ως ελάχιστη θερμοκρασία αναφέρονται οι 5 °C ή οι 41 °F.

Η ημερομηνία σποράς και η πυκνότητα των φυτών μπορούν να επηρεάσουν δραματικά την απόδοση και την ποιότητα βυνοποίησης. Για παράδειγμα, στον δυτικό Καναδά οι παραγωγοί συχνά δυσκολεύονται να επιτύχουν ικανοποιητική βυνοποίηση. Αυτό συνήθως οφείλεται στις δυσμενείς κλιματικές συνθήκες, αλλά και στην υιοθέτηση ακατάλληλων καλλιεργητικών πρακτικών. Διεξήχθησαν διάφορα πειράματα πεδίου το 2006, το 2007 και το 2008 σε οκτώ τοποθεσίες στον δυτικό Καναδά για να αξιολογήσουν τις επιπτώσεις της ημερομηνίας σποράς (σχετικά πρώιμης και όψιμης) και του ρυθμού σποράς (100, 200, 300, 400 και 500 σπόροι ανά m²) ως προς την απόδοση του κριθαριού και την ποιότητα της βύνης. Η καθυστερημένη σπορά είχε συχνά αρνητικά αποτελέσματα, συμπεριλαμβανομένης της αυξημένης συγκέντρωσης πρωτεϊνών, της μειωμένης πυκνότητας του πυρήνα και της απόδοσης. Ωστόσο, υψηλότερες αποδόσεις σημειώθηκαν με την όψιμη σποράς, ενώ οι 300 σπόροι ανά m² ήταν συνήθως η βέλτιστη αναλογία. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η σπορά με περισσότερους από 300 σπόρους ανά m² δεν οδήγησε σε βελτιωμένο αποτέλεσμα, ενώ υπήρχε και κίνδυνος μείωσης απόδοσης (7).

Βιβλιογραφία

1. https://grdc.com.au/resources–and–publications/grownotes/crop–agronomy/barley–southern–region/GrowNote–Barley–South-5-Nutrition–and–fertiliser.pdf
2. https://www.teagasc.ie/media/website/publications/2015/The–Spring–Barley–Guide.pdf
3. https://extension.umn.edu/growing–small–grains/spring–barley–growth–and–development–guide#seedling–establishment–and–leaf–production-792761
4. https://www.agric.wa.gov.au/barley/what–optimum–plant–density–your–barley–variety
5. https://grdc.com.au/resources–and–publications/grownotes/crop–agronomy/barley–west/GrowNote–Barley–West-3-Planting.pdf
6. http://www.dpi.nsw.gov.au/__data/assets/pdf_file/0003/516180/Procrop–barley–growth–and–development.pdf
7. https://www.academia.edu/68109026/Effect_of_seeding_date_and_seeding_rate_on_malting_barley_production_in_western_Canada

• Clark, A. (2007) Managing Cover Crops Profitably, 3rd ed. Sustainable Agriculture Network, Beltsville, MD

Ιστορία, Θρεπτική Αξία και Γενικές Πληροφορίες για το Κριθάρι

Αρχές για την Επιλογή της Καλύτερης Ποικιλίας Κριθαριού

Προετοιμασία Εδάφους και Απαιτήσεις Εδάφους και Σποράς στην Καλλιέργεια Κριθαριού

Απαιτήσεις και Μέθοδοι Άρδευσης στην Καλλιέργεια Κριθαριού

Απαιτήσεις και Μέθοδοι Λίπανσης στην Καλλιέργεια Κριθαριού

Ασθένειες και Παράσιτα στην Καλλιέργεια Κριθαριού

Απόδοση, Συγκομιδή και Αποθήκευση του Κριθαριού

Διαχείριση Ζιζανίων στην Καλλιέργεια Κριθαριού