Ποικιλίες κολοκύθας και γενικές πληροφορίες για το φυτό

Τύποι κολοκύθας και επιλογή ποικιλίας

Το γένος Cucurbita περιλαμβάνει πολυάριθμα είδη (5 εξημερωμένα και 22 άγρια είδη) κολοκύθας. Ανάμεσά τους, τα τρία είδη κολοκύθας που έχουν την υψηλότερη οικονομική αξία, τις μεγαλύτερες καλλιεργούμενες εκτάσεις  και την περισσότερη κατανάλωση είναι τα εξής :

• C. pepo (ανάλογα με το υποείδος, οι κοινές ονομασίες είναι: κολοκύθα χωραφιού, κολοκυθάκι βελανίδι, καλοκαιρινή κολοκύθα, χειμερινή κολοκύθα, κολοκυθάκια). Είναι ενδημικό της Βόρειας Αμερικής (Μεξικό). 
• C. maxima (κοινές ονομασίες: χειμωνιάτικη κολοκύθα, ‘’κολοκύθα βουτύρου’’). Προέρχεται από τη Νότια Αμερική.
• C. moschata (κοινές ονομασίες: ‘’κολοκύθα βουτύρου’’, grammas, χειμερινή κολοκύθα, Calabaza). Αυτό το είδος είναι ενδημικό στην Κεντρική και Νότια Αμερική.

Η αναγνώριση των διαφορετικών ειδών με οπτικές παρατηρήσεις είναι αρκετά δύσκολη. Ορισμένοι πιστεύουν ότι ένα αξιόπιστο χαρακτηριστικό αναγνώρισης είναι ο μίσχος του ώριμου καρπού (κοντά στο σημείο προσκόλλησης). Για παράδειγμα, το C. maxima έχει μαλακό σπογγώδες μίσχο, ενώ το C. pepo και το C. moschata έχουν σκληρό μίσχο.

Ορισμένοι δημοφιλείς τύποι-ποικιλίες κολοκύθας ανά είδος είναι οι εξής:

Από τα είδη C. maxima: “Jarrahdale” (με γκρίζα επιδερμίδα και σάρκα ζωηρού πορτοκαλί χρώματος), Big Max, Mammoth Prize και Atlantic Giant. 

Από το είδος C. pepo: Jack O Lantern, Spirit, Connecticut Field, Howden’s Field, Funny Face, Small Sugar και Jackpot.

Το πιο σημαντικό πράγμα που πρέπει να λάβει υπόψη του ένας καλλιεργητής  πριν επιλέξει μια ποικιλία για να καλλιεργήσει είναι η καλή προσαρμογή της στις τοπικές συνθήκες και οι απαιτήσεις της αγοράς που στοχεύει να διαθέσει το προϊόν του. 

• Οι μικροσκοπικοί καρποί, που ζυγίζουν λιγότερο από ένα 1 κιλό, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για διακοσμητικούς σκοπούς.
• Οι κολοκύθες ζυγίζουν συνήθως 2,3-4,5 κιλά 
• Μεγαλύτερες κολοκύθες των 4,5-11,3 kg συνήθως πηγαίνουν για μεταποίηση 
• Οι γιγάντιοι καρποί όπως οι κολοκύθες jack o’ lantern που είναι πάνω από 11,3 κιλά,  και κάποιες φορές αγγίζουν και τα 34 κιλά προτιμώνται για διακόσμηση (στο Halloween), επεξεργασία ή διατίθενται σε διαγωνισμούς.

Το μέγεθος του χωραφιού (διαθέσιμος χώρος) θα πρέπει επίσης να λαμβάνεται υπόψη, καθώς ορισμένες ποικιλίες παράγουν τεράστιους καρπούς ή επεκτείνονται πολύ και χρειάζονται περισσότερο χώρο και μεγαλύτερες αποστάσεις φύτευσης. Τέλος, στην αγορά διατίθενται ποικιλίες κολοκύθας που είναι πιο κατάλληλες για βιολογική καλλιέργεια.

Φυσιολογία των φυτών κολοκύθας

Η κολοκύθα είναι ένα φυτό θερμού κλίματος, ετήσιο ποώδες. Έχει αναρριχώμενη κλιματσιδα με ισχυρούς στρογγυλούς βλαστούς-φλέβες (μήκους έως 15 m) και φύλλα σε σχήμα οβάλ – νεφροειδή έως στρογγυλά, τραχιά και ακανθώδη-αγκαθωτά (7-18 x 7-25 cm). Τα φυτά έχουν συνήθως ύψος 21-91 cm  και πλάτος 3,5-6 m. Τα μασχαλιαία άνθη είναι μεγάλα, κίτρινα-πορτοκαλί και μονόφυλλα (μονόοικα με θηλυκά και αρσενικά άνθη στο ίδιο φυτό). Ο καρπός χαρακτηρίζεται Market Share for edible oils. Συνήθως, αυτός ο τύπος κολοκύθας έχει σκληρή φλούδα και σάρκα. Ο καρπός της κολοκύθας μπορεί να ζυγίζει από 3 έως 34 kg, ανάλογα με το είδος. Οι σπόροι της κολοκύθας είναι ωοειδείς ανοιχτού κίτρινου-μπεζ χρώματος (18-22 x 10-12 mm).

Κλιματικές απαιτήσεις της κολοκύθας

Γενικά, οι κολοκύθες μπορούν να καλλιεργηθούν με επιτυχία στις ζώνες ανθεκτικότητας 3-7, όπου η θερμοκρασία κυμαίνεται μεταξύ 18-35 °C. Πιο συγκεκριμένα, για να βλαστήσουν οι σπόροι της κολοκύθας, η θερμοκρασία του εδάφους πρέπει να είναι υψηλότερη από 15 °C και ιδανικά μεταξύ 29-32 °C. Θερμοκρασίες κάτω από 5 °C για αρκετές ημέρες μπορεί να καθυστερήσουν την ανάπτυξη και να βλάψουν τα φυτά, ενώ ακόμη και μια ώρα παγετού (κάτω από 0 °C) μπορεί να αποβεί μοιραία. Λάβετε υπόψη ότι οι ψυχρές θερμοκρασίες ή οι θερμοκρασίες άνω των 35 °C κατά τη διάρκεια της ανθοφορίας μπορεί να ωθήσουν τα περισσότερα φυτά κολοκύθας να παράγουν περισσότερα αρσενικά από θηλυκά άνθη, με αποτέλεσμα να μειωθεί η απόδοση. Για να αυξήσουν την καρπόδεση, ορισμένοι αγρότες τοποθετούν 1 κυψέλη ανά 4 στρέμματα ή 2-3 κυψέλες ανά εκτάριο. Οι κολοκύθες προτιμούν πολλά μέρη (και χρειάζονται 6-8 ώρες καθημερινής έκθεσης στον ήλιο) αλλά αντέχουν και σε σκιά και μπορούν να αναπτυχθούν ακόμη και σε υψόμετρο 3.800 μέτρων. Οι ποικιλίες C. maxima είναι σχετικά πιο ανθεκτικές στη ζέστη και την ξηρασία.

Πηγές:

• https://www.jstor.org/stable/4255033
• https://plants.ces.ncsu.edu/plants/cucurbita-maxima/
• https://www.gbif.org/species/7317523
• https://plants.ces.ncsu.edu/plants/cucurbita-pepo/
• https://plants.ces.ncsu.edu/plants/cucurbita-pepo/
• https://sfyl.ifas.ufl.edu/lawn-and-garden/florida-pumpkins/
• https://zaszambia.wordpress.com/2021/10/02/ultimate-pumpkin-cultivation-guide/
• https://www.fao.org/faostat/en/#data/QC
• http://pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=Cucurbita+maxima
• https://web.extension.illinois.edu/pumpkins/varieties.cfm
• https://extension.uga.edu/publications/detail.html?number=B1180&title=commercial-production-and-management-of-pumpkins-and-gourds
• http://www.omafra.gov.on.ca/english/crops/facts/00-031.htm#climatic
• https://extension.psu.edu/pumpkin-production

Διαβάστε περισσότερα:

15 ενδιαφέροντα στοιχεία για τις κολοκύθες

Κολοκύθα: διατροφική αξία και οφέλη για την υγεία

Ποικιλίες κολοκύθας και γενικές πληροφορίες για το φυτό

Καλλιέργεια κολοκύθας στο σπίτι

Επαγγελματική καλλιέργεια κολοκύθας, όσα πρέπει να γνωρίζετε

Εδαφικές απαιτήσεις, προετοιμασία εδάφους και φύτευση κολοκύθας

Άρδευση κολοκύθας

Λίπανση κολοκύθας

Παράσιτα, ασθένειες και έλεγχος ζιζανίων στην καλλιέργεια της κολοκύθας

Απόδοση κολοκύθας, συγκομιδή και αποθήκευση