Γενικές πληροφορίες και διατροφική αξία του σκόρδου

Ενδιαφέροντα στοιχεία για το σκόρδο

• Το σκόρδο (Allium sativum L.) είναι πολυετές φυτό, που συνήθως καλλιεργείται ως ετήσιο. 
• Συγγενεύει στενά με τα κρεμμύδια, το σχοινόπρασο, τα κρεμμυδάκια (εσαλότ) και τα πράσα.
• Πολλαπλασιάζεται από τους βολβούς (που χωρίζονται σε πολυάριθμες σκελίδες).
• Όλα τα μέρη του φυτού είναι βρώσιμα, αλλά το σκόρδο καλλιεργείται κυρίως για τους βολβούς του.
• Το σκόρδο χρησιμοποιείται ως τρόφιμο,  ως καρύκευμα αλλά και για ιατρικούς σκοπούς (περιέχει αλλινάση (αλλικίνη)), για πάνω από 5.000 χρόνια.
• Προέρχεται από την Ασία και την Ευρώπη.
• Σήμερα, υπάρχουν περισσότερες από 600 ποικιλίες που διατίθενται στην αγορά.
• Είναι μια εντατική καλλιέργεια υψηλής αξίας.
• Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός σκόρδου, με ποσοστό έως και 75% της παγκόσμιας παραγωγής. 
• Το σκόρδο ελέφαντας (Allium ampeloprasum) δεν είναι σκόρδο αλλά ένα είδος πράσου και έχει πιο ήπια γεύση. 
• Υπάρχουν λευκές, ροζ και μοβ ποικιλίες σκόρδου.
• Οι ολυμπιονίκες στην αρχαία Ελλάδα συνήθιζαν να τρώνε σκόρδο πριν από τους αγώνες.
• Ο Ιπποκράτης, πατέρας της ιατρικής, συνήθιζε να συνταγογραφεί σκόρδο για 61 ασθένειες.
• Σε ορισμένες χώρες, το σκόρδο θεωρείται αφροδισιακό.
• Το γάλα εξουδετερώνει τη δυσάρεστη οσμή του σκόρδου.

Κορυφαίες χώρες παραγωγής σκόρδου 

Σήμερα, σύμφωνα με τη βάση δεδομένων του Παγκόσμιου Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας (FAO), οι κορυφαίες χώρες παραγωγής σκόρδου παγκοσμίως είναι οι εξής:

• Κίνα (με περισσότερους από 20 εκατομμύρια τόνους ετησίως) 
• Ινδία (με σχεδόν 3 εκατομμύρια τόνοι/έτος)
• Μπαγκλαντές και Νότια Κορέα 
• Αίγυπτος και Ισπανία
• ΗΠΑ και Ρωσία 

Διατροφική αξία και οφέλη του σκόρδου για την υγεία

Λόγω της περιεκτικότητάς του σε πολλά θρεπτικά συστατικά, το σκόρδο θεωρείται υπερτροφή και χρησιμοποιείται εδώ και πάνω από 5.000 χρόνια, τόσο για διατροφικούς όσο και για ιατρικούς λόγους. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με το USDA, 100 γρ. ωμού σκόρδου περιέχουν:

• 58,58 g νερό
• 149kcal (θερμίδες)
• 0,5 g λίπους
• 6,36 g πρωτεΐνης
• 33,6g υδατάνθρακες
• 1g σάκχαρα
• 2,1g φυτικών ινών
• 31,2mg βιταμίνης C (ολικό ασκορβικό οξύ)
• 25mg Mg
• 153mg P
• 1,7mg Fe
• 1.235mg βιταμίνη Β6
• 181mg Ca
• 401mg K
• 17mg Na
• 1,16mg Zn
• 0.2mg Θειαμίνη
• 0,7mg Νιασίνη
• 9IU Βιταμίνη A

Οφέλη του σκόρδου για την υγεία 

Μερικά από τα κύρια οφέλη για την υγεία από την κατανάλωση ωμού σκόρδου είναι:

• Μείωση των επιπέδων της αρτηριακής πίεσης
• Μείωση των επιπέδων χοληστερόλης LDL
• Αντιθρομβωτικές ιδιότητες
• Αντιβιοτικές ιδιότητες
• Αντικαρκινικές ιδιότητες
• Ιδιότητες αποτοξίνωσης βαρέων μετάλλων
• Ενισχύει την υγεία των οστών
• Μειώνει την τριχόπτωση
• Βελτιώνει τα συμπτώματα της ακμής

Μειώνει την αρτηριακή πίεση και τον κίνδυνο καρδιακών προσβολών

Με βάση επιστημονικά στοιχεία, μετά την κατανάλωση δισκίων σκόρδου για 24 εβδομάδες, ασθενείς με υπέρταση κατάφεραν να μειώσουν τα επίπεδα της αρτηριακής τους πίεσης, τόσο της συστολικής όσο και της διαστολικής. Επιπλέον, παρατηρήθηκε μείωση της SBP (συστολική πίεση) και της DBP (διαστολική πίεση) (p<0,005) σε σύγκριση με την ατενολόλη (P<0,005). Ωστόσο, η κατανάλωση ωμού σκόρδου έχει μόνο ήπια, στιγμιαία επίδραση στα επίπεδα της αρτηριακής πίεσης. Επίσης, έχει βρεθεί ότι το σκόρδο συμβάλλει στη διαχείριση των επιπέδων χοληστερόλης και μειώνει τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής. 

Αντικαρκινικές ιδιότητες

Οι αντικαρκινικές ιδιότητες του σκόρδου οφείλονται κυρίως στις θειούχες ενώσεις που περιέχονται σε αυτό. Η πιο σημαντική από αυτές είναι η αλλικίνη. Σύμφωνα με μελέτες, η αλλικίνη φαίνεται να είναι τοξική για τα καρκινικά κύτταρα, μειώνοντας την πιθανότητα ανάπτυξης συγκεκριμένων τύπων καρκίνου. Ωστόσο, είναι μια ασταθής ένωση. Τα οξέα του στομάχου και η θερμότητα μειώνουν σημαντικά τις ιδιότητες της.

Κοινό κρυολόγημα και ακμή (αντιμικροβιακές ιδιότητες)

Σύμφωνα με μια μελέτη, οι ασθενείς στους οποίους χορηγήθηκε ένα δισκίο συμπληρώματος σκόρδου φάνηκε να υποφέρουν λιγότερο από κρίσεις κοινού κρυολογήματος σε σύγκριση με μια ομάδα φαρμάκου placebo κατά τη διάρκεια 12 εβδομάδων. 

Οι αντιβακτηριακές ιδιότητες του σκόρδου μπορούν να μειώσουν τα συμπτώματα της ακμής καταπολεμώντας τα βακτήρια που την προκαλούν, με βάση τα αποτελέσματα επιστημονικής μελέτης. 

Μείωση της τριχόπτωσης

Το Indian Journal of Dermatology, Venerology, and Leprology δημοσίευσε μια μελέτη στην οποία ασθενείς που έπασχαν από γυροειδή αλωπεκία μείωσαν το ποσοστό απώλειας μαλλιών τους μετά την εφαρμογή ενός τζελ που περιείχε σκόρδο. 

Αποτοξίνωση βαρέων μετάλλων

Μελέτη στην οποία συμμετείχαν εργαζόμενοι σε εργοστάσιο μπαταριών, εκτεθειμένοι σε βαρέα μέταλλα και επιρρεπείς στην ανάπτυξη δηλητηρίασης από βαρέα μέταλλα, έδειξε ότι η καθημερινή κατανάλωση σκόρδου για 4 εβδομάδες μείωσε την περιεκτικότητα σε βαρέα μέταλλα στο αίμα τους κατά 19%.

Τόνωση της υγείας των οστών

Το σκόρδο είναι πηγή βιταμίνης Β-6, ασβεστίου και Zn, απαραίτητων συστατικών για την ενίσχυση των οστών. Συνδυαστικά με το παραπάνω, μια μελέτη έδειξε ότι η κατανάλωση σκόρδου από γυναίκες που  βρίσκονται στο στάδιο της εμμηνόπαυσης προκάλεσε αύξηση των επιπέδων των οιστρογόνων τους. Αυτό μπορεί να είναι μια δράση που να καταπολεμά την οστεοαρθρίτιδα και άλλα οστικά προβλήματα.

Υπάρχουν πολύ σπάνιες περιπτώσεις αλλεργιών που προκαλούνται από το σκόρδο, αλλά ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να παρουσιάσουν δυσπεψία όταν το καταναλώσουν σε μεγάλες ποσότητες. Σε γενικές γραμμές, μια ημερήσια δόση θα μπορούσε να είναι περίπου 0,5-1 σκελίδα σκόρδο, η οποία περιέχει περίπου 3.000-6.000 mcg αλλισίνης (εάν καταναλώνεται σε δισκία). Ωστόσο, θα πρέπει πρώτα να συμβουλευτείτε το γιατρό σας προτού αρχίσετε να χρησιμοποιείτε σκόρδο σε υψηλότερες δόσεις ως θεραπεία για οποιαδήποτε ασθένεια.

Βιβλιογραφία

• https://www.canr.msu.edu/uploads/resources/pdfs/e3371_wcag_2.08.pdf
• https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/169230/nutrients
• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11697022
• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1731444
• https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/ange.200804560
• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24035939
• https://academic.oup.com/ajh/article/28/3/414/2743421
• https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26764335/
• https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30195882/
• https://lpi.oregonstate.edu/mic/food-beverages/garlic

Περιεχόμενα

Γενικές πληροφορίες και διατροφική αξία του σκόρδου

Σκόρδο: πληροφορίες για το φυτό και επιλογή της κατάλληλης ποικιλίας

Σκόρδο: πώς να το καλλιεργήσετε στην αυλή σας 

Εμπορική καλλιέργεια σκόρδου– Ένας πλήρης και αναλυτικός καλλιεργητικός οδηγός για το σκόρδο

Φύτευση σκόρδου,  Απαιτήσεις και προετοιμασία εδάφους

Απαιτήσεις σκόρδου σε νερό και συστήματα άρδευσης

Λίπανση σκόρδου

Ασθένειες και παράσιτα του σκόρδου

Διαχείριση ζιζανίων σκόρδου

Απόδοση και αποθήκευση σκόρδου