Πετούνιες στην αυλή μας – Φύτευση και Φροντίδα

Η πετούνια (Petunia x hybrida) ανήκει στην οικογένεια των Solanaceae. Η οικογένεια αυτή περιλαμβάνει και άλλα γνώριμα στο ευρύ κοινό φυτά που όμως δεν αποτελούν καλλωπιστικά φυτά, όπως η ντομάτα, η πατάτα, ο καπνός και άλλα . Παρόλο που ορισμένες πετούνιες μπορεί να είναι πολυετή φυτά, τα υβρίδια που παράγονται και χρησιμοποιούνται ευρέως σήμερα, είναι κατά κύριο λόγο ετήσια φυτά.

Η Πετούνια είναι ένα αρκετά δημοφιλές λουλούδι, κυρίως λόγω των πολύχρωμων ανθέων της σε σχήμα τρομπέτας. Το φύλλωμά της είναι χνουδωτό. Το φυτό προτιμά αρκετά ηλιόλουστες περιοχές για να αναπτυχθεί σωστά. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο είναι τόσο διαδεδομένο σε όλες τις χώρες της Μεσογείου. Η ανθοφορία της πετούνιας διαρκεί από την άνοιξη μέχρι το φθινόπωρο και τα άνθη της είναι από τα πιο ευκόλως αναγνωρίσιμα άνθη σε όλο τον κόσμο.

Σε περίπτωση που έχετε αποφασίσει να μεγαλώσετε πετούνιες στην αυλή ή τον κήπο, υπάρχουν κάποιες απλές συμβουλές από τις οποίες θα μπορούσατε να ωφεληθείτε.

Πώς να μεγαλώσετε πετούνια από σπόρο

Μια μέθοδος είναι να ξεκινήσετε την πετούνια σας από σπόρο.

Είναι γεγονός πως η παρατήρηση της ‘γέννησης’ ενός φυτού από την αρχή προσφέρει άπλετη χαρά και ικανοποίηση σε πολλούς από εμάς. Ωστόσο, εάν σχεδιάζετε να ακολουθήσετε αυτή τη μέθοδο, να έχετε κατά νου ότι αρχικά είναι σημαντικό να προμηθευτείτε πιστοποιημένους σπόρους από έναν νόμιμο πωλητή. Με τον τρόπο αυτό, αποφεύγουμε την πιθανότητα οι σπόροι μας να έχουν πολύ χαμηλή βλαστικότητα. Στο εμπόριο μπορούμε να βρούμε ακόμη και αποστειρωμένα εδαφικά μίγματα κατάλληλα για καλλωπιστικά φυτά. 

Κατάλληλη περίοδος για να φυτέψουμε τους σπόρους πετούνιας, είναι νωρίς την άνοιξη, όταν όμως θα έχουν περάσει οι εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες και οι παγετοί.

Σε περίπτωση που σκοπεύετε να φυτέψετε τους σπόρους σας σε γλάστρα , βεβαιωθείτε ότι έχει επαρκώς ανοιχτές τρύπες στο κάτω μέρος της. Αυτό είναι ζωτικής σημασίας για την αποτροπή της πιθανότητας σήψης των νεαρών φυτών ή των σπόρων λόγω ανεπαρκούς αποστράγγισης.

Μπορούμε να φυτέψουμε δύο ή περισσότερους σπόρους σε κάθε γλάστρα, ανάλογα με τις προτιμήσεις μας και φυσικά τον τύπο της πετούνιας που επιλέξαμε. Γενικά, να έχετε κατά νου ότι οι grandifloras χρειάζονται αρκετό χώρο για να αναπτυχθούν.  Οι σπόροι πετούνιας είναι εξαιρετικά μικροί, έτσι μπορούμε απλά να τους τοποθετήσουμε απαλά στην επιφάνεια του εδάφους, χωρίς να τους θάψουμε . Αν τους βυθίσουμε βαθύτερα στο έδαφος, υπάρχουν σοβαρές πιθανότητες να μην καταφέρουν να φυτρώσουν .

Κατά τη διάρκεια των πρώτων σταδίων ανάπτυξης των φυτών, το έδαφος πρέπει να είναι συνεχώς και επαρκώς υγρό, έτσι ώστε οι σπόροι να καταφέρουν να βλαστήσουν.  Ωστόσο, χρειάζεται μεγάλη προσοχή με την ποσότητα του νερού. Όπως προαναφέρθηκε, το έδαφος θα πρέπει μεν να είναι συνεχώς υγρό αλλά σε καμία περίπτωση να κρατάει μεγάλη ποσότητα λιμνάζοντος νερού, καθώς κάτι τέτοιο θα οδηγήσει σε σήψη του σπόρου.

Περίπου 2-3 εβδομάδες μετά τη σπορά,θα αρχίσουν να ξεπροβάλλουν τα μικρά μας φυτά!

Πώς να μεγαλώσετε πετούνια από μοσχεύματα

Μία συχνά χρησιμοποιούμενη μέθοδος, είναι η καλλιέργεια των φυτών πετούνιας από μοσχεύματα. Στην πραγματικότητα, αυτή η μέθοδος αποτελεί την ταχύτερη και την περισσότερο προσιτή οικονομικά μέθοδο.

Μπορούμε να μεγαλώσουμε πετούνια από μοσχεύματα ακολουθώντας μερικά απλά βήματα.

Πρώτα απ ‘όλα, αυτό που χρειάζεται, είναι να επιλέξουμε μια όμορφη υγιή πετούνια η οποία θα αποτελέσει το μητρικό μας φυτό. Τα φυτά που θα δημιουργήσουμε στη συνέχεια θα αποτελούν κλώνους του φυτού αυτού. Μπορούμε να κόψουμε έναν υγιή νεαρό (όχι ξυλώδη) βλαστό με μήκος περίπου στα 10 εκατοστά. Στη συνέχεια, θα χρειαστεί να αφαιρέσουμε όλα τα φύλλα από τα ⅔ του μήκους του βλαστού ξεκινώντας από τη βάση.

Πριν φυτέψουμε το μόσχευμα στο έδαφος, πρέπει να το βοηθήσουμε να παράξει ρίζες. Για να γίνει αυτό, μια κοινώς χρησιμοποιούμενη τεχνική είναι να τοποθετήσουμε πρώτα το βλαστό μας σε ένα ποτήρι νερό, τόσο γεμάτο ώστε να καλύπτει το βλαστό ως το μέσο του.

Μερικές ημέρες αργότερα, θα αρχίσουν να εμφανίζονται οι πρώτες ρίζες. Για να ενισχύσουμε τη ριζοβολία, μπορούμε να εξετάσουμε τη χρήση ριζονογόνων ορμονών, κάτι το οποίο φυσικά δεν είναι απαραίτητο. 

Το επόμενο βήμα είναι να φυτέψουμε το ριζοβολημένο μόσχευμα σε μια γλάστρα με μίγμα εδάφους κατάλληλο για καλλωπιστικά φυτά, αναμεμειγμένο με περλίτη ή χαλίκι για σωστό αερισμό και αποστράγγιση.

Πολλοί παραγωγοί ισχυρίζονται ότι το φως του ήλιου είναι αυτό που κάνει τις πετούνιες να παράγουν εντόνως χρωματιστά άνθη. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο καλό θα ήταν να τοποθετήσουμε τα φυτεμένα μοσχεύματά μας σε ηλιόλουστες περιοχές για να αναπτυχθούν. Επιπλέον, μια τεχνική που θα βοηθήσει τις πετούνιες μας να σχηματίσουν όμορφα λουλούδια, είναι η αφαίρεση  των παλιών αφυδατωμένων πια ανθέων (κορυφολόγημα). Με αυτό τον τρόπο το φυτό θα έχει περισσότερες θρεπτικές ουσίες διαθέσιμες να μεταφέρει στα νέα του άνθη.

Πώς να μεγαλώσετε πετούνια από αγορά έτοιμου φυτού

Σε περίπτωση που δεν επιθυμούμε να ξεκινήσουμε πετούνια από σπόρους ή μοσχεύματα, αλλά εξακολουθούμε να θέλουμε να απολαύσουμε τα εκπληκτικά άνθη της και στη δική μας αυλή, μπορούμε να αγοράσουμε ένα νεαρό φυτό πετούνιας (σχεδόν 8 εβδομάδων) από ένα φυτώριο. Σε αυτό το στάδιο των 8 εβδομάδων, τα φυτά πετούνιας είναι έτοιμα για μεταφύτευση.

Μια κοινώς χρησιμοποιούμενη τεχνική αν σκοπεύουμε να έχουμε την πετούνια μας σε γλάστρα, είναι η τοποθέτηση κάποιας ελαφρόπετρας, περλίτη ή χαλικιών στον πυθμένα της γλάστρας σε πάχος περίπου ενός δακτύλου. Αυτό το βήμα θα συνεισφέρει επιπλέον στο σωστότερο αερισμό και αποστράγγιση. Και πάλι, είναι σημαντικό να σιγουρευτούμε ότι η γλάστρα μας έχει επαρκώς ανοιχτές τρύπες στο κάτω μέρος της. Αν μεγαλώσουμε τις πετούνιες μας απευθείας στο έδαφος, αυτό το βήμα είναι περιττό.

Ακολούθως τοποθετούμε έδαφος  περίπου έως τα ¾ της γλάστρας και στη συνέχεια φυτεύουμε την πετούνια μας με προσοχή χωρίς να αφαιρέσουμε το υπάρχον χώμα από το γλαστράκι μέσα στο οποίο το αγοράσαμε. Γυρνώντας το γλαστράκι ανάποδα και ασκώντας ελαφρώς πίεση  στο κάτω μέρος του, θα καταφέρουμε να πάρουμε εύκολα το φυτό μαζί με τη μπάλα εδάφους. Στη συνέχεια συμπληρώνουμε με έδαφος ως το χείλος της γλάστρας και πιέζουμε απαλά ώστε να ενωθεί με το έδαφος γύρω από το φυτό.

Πώς να φροντίσετε την πετούνια σας

Κλιματικές απαιτήσεις πετούνιας

Το κύριο χαρακτηριστικό της πετούνιας είναι οι αρκετά μεγάλες ανάγκες της σε καθημερινή έκθεση στο ηλιακό φως ώστε να αναπτυχθεί σωστά. Οι ανάγκες αυτές ανέρχονται στις 6 με 8 ώρες ημερησίως. Η σκιά γενικά αποτρέπει την άνθηση των φυτών πετούνιας. Όσα άνθη καταφέρνουν να αναπτυχθούν υπό σκιά θα είναι πιθανώς χαμηλότερης ποιότητας. Στις περισσότερες περιπτώσεις, το φυτό προτιμά θερμό και μετρίως ξηρό κλίμα με ηλιόλουστα καλοκαίρια. Η παρατεταμένη έντονη βροχόπτωση, μπορεί να βλάψει τα ομολογουμένως ευαίσθητα άνθη πετούνιας. Προτιμά θερμοκρασίες περί τους 17-23 °C. Η πετούνια προέρχεται από τη Νότια Αμερική, όπου οι μέσες θερμοκρασίες κατά τους καλοκαιρινούς μήνες ανέρχονται στους 20 με 30 ° C και σπάνια πέφτουν κάτω από τους 0 ° C το χειμώνα. Ωστόσο, το φυτό μπορεί να ανεχθεί θερμοκρασίες έως 35 ° C χωρίς να επηρεαστεί αρνητικά.

Εδαφικές απαιτήσεις πετούνιας

Γενικά, ο τύπος εδάφους δεν αποτελεί περιοριστικό παράγοντα για την ανάπτυξη της πετούνιας. Τα φυτά αναπτύσσονται επαρκώς σε μεσαίου τύπου εδάφη. Ιδανικά, προτιμούν ελαφρά, καλά στραγγιζόμενα εδάφη, με ελαφρώς όξινα (6-6.5) επίπεδα pH. Ορισμένοι επαγγελματίες καλλιεργητές ισχυρίζονται ότι σκόπιμα καλλιεργούν πετούνιες σε εδάφη με pH 5,5 έως 6, έτσι ώστε τα φυτά να έχουν έντονα και ζωηρά χρώματα ανθέων. Αν επιθυμούμε να φτιάξουμε έναν μεγάλο κήπο με πετούνιες στα πρότυπα του εξωτερικού, είναι σαφές ότι πρέπει να χρησιμοποιήσουμε μια μικρή φρέζα, έτσι ώστε το χώμα να γίνει αφράτο και έτοιμο να υποδεχθεί το ευαίσθητο ριζικό σύστημα των νεαρών φυτών. Η εταιρία STIHL διαθέτει μια μεγάλη γκάμα από σκαπτικές φρέζες με μεγάλη ευελιξία για εργασίες ακόμη και σε περιορισμένους χώρους. Για τοπικό όμως φρεζάρισμα σε μικρότερες επιφάνειες και διαδρόμους εντός του κήπου, το σύστημα Kombi της STIHL μπορεί να σας λύσει τα χέρια. Η φρέζα για το σύστημα Kombi της STIHL τεμαχίζει εύκολα και απλά ακόμη και σκληρά ή βαριά αργιλώδη εδάφη. Είναι ιδανικό εργαλείο για την επανακαλλιέργεια και το χαλάρωμα εδαφών ή για φύτευση με οικονομία χώρου. 

Απαιτήσεις πετούνιας σε νερό – Άρδευση πετούνιας

Στις πετούνιες δεν αρέσει ούτε το ξηρό αλλά ούτε και το υπερβολικά υγρό έδαφος. Αντ’ αυτού, προτιμούν επαρκώς υγρό έδαφος καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Μια απλή τεχνική για να καταλάβουμε αν οι πετούνιες χρειάζονται άρδευση είναι να αγγίξουμε απλώς το χώμα. Αν εξακολουθούμε να μην είμαστε βέβαιοι, μπορούμε να αποσπάσουμε μια ποσότητα εδάφους γύρω από το φυτό και να προσπαθήσουμε να σχηματίσουμε μια «μπάλα» με το χέρι μας. Εάν το χώμα δεν μπορεί να σχηματιστεί αλλά θρυμματίζεται, τότε είναι καιρός να ποτίσουμε.

Γενικά, οι περισσότεροι καλλιεργητές στην Ελλάδα αρδεύουν τις πετούνιες τους από 1 έως 3 φορές την εβδομάδα κατά την άνοιξη. Καθώς μπαίνουμε στο καλοκαίρι και οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν, οι περισσότεροι καλλιεργητές ποτίζουν τουλάχιστον μέρα παρά μέρα.

Απαιτήσεις πετούνιας σε λίπανση

Αρκετοί καλλιεργητές βοηθούν τις πετούνιες του κήπου τους να αναπτύσσονται γρηγορότερα με την προσθήκη ισορροπημένου υγρού λιπάσματος Αζώτου-Φωσφόρου-Καλίου (10-10-10, 12-12-12 ή 15-15-15) μία φορά το μήνα. Ορισμένοι καλλιεργητές, ωστόσο, προτιμούν κοκκώδη λιπάσματα βραδείας αποδέσμευσης (4 μηνών) ειδικά σχεδιασμένα για πετούνια.

Κορυφολόγημα

Μια  τεχνική που χρησιμοποιούν πολλοί κηπουροί  για να απολαμβάνουν ανθισμένες πετούνιες για περισσότερο χρονικό διάστημα είναι το κορυφολόγημα. Με τον όρο κορυφολόγημα, δεν αναφερόμαστε σε τίποτα περισσότερο από το γνωστό σε όλους κλάδεμα των υπερώριμων λουλουδιών ή των πράσινων ασκών που περιέχουν σπόρους κατά την περίοδο καλλιέργειας της πετούνιας. Εάν δεν απομακρύνουμε αυτά τα υπερώριμα άνθη ή τους πράσινους ασκούς που συχνά βρίσκονται πίσω από τα άνθη, το φυτό θα αφιερώνει το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειας του στη διαδικασία παραγωγής σπόρων (όπως θα έκανε φυσιολογικά στη φύση) και επομένως θα σταματήσει να ανθίζει. Tα ψαλίδια κλαδέματος και τα γάντια που είναι απαραίτητο να χρησιμοποιήσουμε κατά το κορυφολόγημα καλό είναι να είναι υψηλής ποιότητας και να συνοδεύονται από τα απαραίτητα πιστοποιητικά.

Ασφάλεια κατά την παραμονή στον κήπο

Η προσωπική ασφάλεια είναι πολύ σημαντικός παράγοντας στην κηπουρική. Μπορεί να είναι ένα φαινομενικά ακίνδυνο χόμπι, όμως εγκυμονεί κινδύνους που ένας αρχάριος καλλιεργητής πιθανά δεν φαντάζεται. Αρχικά είναι σημαντικό να προμηθευτείτε γαλότσες καλής ποιότητας. Ο κήπος συχνά, κυρίως την άνοιξη και το καλοκαίρι όπου είναι και η περίοδος ανάπτυξης της πετούνιας, προσελκύει ανεπιθύμητους επισκέπτες που αναζητούν τροφή, όπως για παράδειγμα φίδια ή ποντίκια. Ένα απρόσεκτο βήμα στον κήπο, μπορεί να έχει κακή εξέλιξη.  Είναι λοιπόν εξαιρετικά σημαντικό να προστατεύετε τα πόδια σας από ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Μπορείτε να βρείτε γαλότσες άριστης ποιότητας με αδιαπέραστα υλικά όπως οι Γαλότσες STIHL που, εκτός από προστασία από δαγκώματα, προσφέρουν υψηλή σταθερότητα στο βάδισμα χάρη στο αντιολισθητικό αυλακωτό πέλμα.