Παράσιτα και ασθένειες στην καλλιέργεια των ροδάκινων

Ποιοι είναι οι κυριότεροι εχθροί και ασθένειες στις ροδακινιές και πώς να τους καταπολεμήσετε

Δυστυχώς, οι ροδακινιές υποφέρουν από διάφορες μυκιτιάσεις, βακτηριακές ασθένειες και διάφορα παράσιτα. Ο αγρότης πρέπει να επισκέπτεται συχνά τον οπωρώνα του και να παρατηρεί τα δέντρα για τυχόν πρώιμα συμπτώματα που θα μπορούσαν να υποδηλώνουν την παρουσία ενός παθογόνου ή ενός παρασίτου. Η χρήση παγίδων για την παρακολούθηση βασικών πληθυσμών παρασίτων μπορεί να είναι απαραίτητη σε ορισμένες περιπτώσεις. Σε γενικές γραμμές, η χρήση προληπτικών στρατηγικών και όχι μόνο κατασταλτικών μέτρων διαχείρισης έχει μεγαλύτερα οφέλη για το περιβάλλον, τα δέντρα και τους γεωργούς. Και αυτό γιατί μπορεί να μειώσει το συνολικό κόστος και να επιτρέψει τη δημιουργία ενός υγιούς πληθυσμού ωφέλιμων οργανισμών (φυσικοί εχθροί των εχθρών που προσβάλλουν την καλλιέργεια). Ορισμένες από αυτές τις πρακτικές είναι η κατάλληλη καταπολέμηση των ζιζανίων, το κλάδεμα και η αραίωση για καλύτερο αερισμό του θόλου των δέντρων και πλήθος άλλων.

Από την άλλη πλευρά, πολλοί αγρότες εφαρμόζουν μια σειρά εφαρμογών με εντομοκτόνα ή/και μυκητοκτόνα συστηματικά χωρίς να έχουν καμία ένδειξη παρουσίας εχθρού ή συμπτωμάτων (ζημιών). Ωστόσο, παρά τη βραχυπρόθεσμη αποτελεσματικότητα αυτής της πρακτικής, υπάρχει αρκετά υψηλό οικονομικό κόστος, αυξημένος κίνδυνος ανάπτυξης ανθεκτικότητας των εχθρών και των παθογόνων μικροοργανισμών στις χρησιμοποιούμενες ουσίες και εξάλειψη των ωφέλιμων οργανισμών στον οπωρώνα. Πριν από την εφαρμογή οποιουδήποτε μέτρου καταπολέμησης, είναι προτιμότερο να συμβουλευτείτε τον γεωπόνο της περιοχής σας και να προσαρμόσετε τις πρακτικές σας με βάση το έτος και την περιοχή (περιβαλλοντικές συνθήκες), την ποικιλία ροδακινιάς και την ηλικία των δέντρων, καθώς και τον τύπο-είδος των παρασίτων και των παθογόνων μικροοργανισμών (ίσως χρειαστεί να διατηρήσετε αρχεία προηγούμενων ετών). Να θυμάστε πως: Είναι ζωτικής σημασίας να λαμβάνετε όλα τα μέτρα ασφαλείας κατά την εφαρμογή φυτοφαρμάκων και μυκητοκτόνων (προστατευτικός ρουχισμός, τήρηση των οδηγιών που αναγράφονται στην ετικέτα του προϊόντος, τήρηση του ελάχιστου αριθμού ημερών από την τελευταία εφαρμογή έως τη συγκομιδή των καρπών κ.λπ.) 

Οι σημαντικότεροι εχθροί της ροδακινιάς

Καρπόκαψα ροδακινιάς

Ο καρπόκαψα ροδακινιάς είναι ο πιο κοινός και ζημιογόνος εχθρός των ροδακινιών, αλλά μπορεί να προσβάλει και άλλα οπωροφόρα δέντρα. Το έντομο Grapholita molesta (Τάξη: Lepidoptera) προκαλεί σοβαρές ζημιές στους καρπούς λόγω της δραστηριότητας των προνυμφών που τρέφονται και ανοίγουν τρύπες σε αυτούς. Οι ζημιές αυτές μειώνουν δραματικά την εμπορική αξία των καρπών που είναι ακατάλληλοι για τη νωπή αγορά (και συνήθως και για τη βιομηχανία). Ο αγρότης μπορεί να παρατηρήσει διάσπαρτες εναποθέσεις παχύρρευστου χυμού (κόμμι) και κροσσών στη φλούδα των προσβεβλημένων καρπών ροδακινιάς. Εκτός από τις ζημιές που προκαλούνται στους καρπούς ροδακινιάς, το έντομο μπορεί να προσβάλει τους βλαστούς και να προκαλέσει μάρανση των άκρων και καχεκτική ανάπτυξη.

Ο αγρότης πρέπει να απομακρύνει με κλάδεμα και να καταστρέψει τα μολυσμένα μέρη του φυτού κόβοντας τουλάχιστον 15 εκατοστά κάτω από την περιοχή που έχει υποστεί ζημιά. Σε μικρούς οπωρώνες ή για δέντρα που καλλιεργούνται σε κήπο, είναι επίσης δυνατό να εξοντωθούν οι προνύμφες εισάγοντας ένα σύρμα στις οπές των βλαστών.

Σαράκι (Σκαπτικές κάμπιες της ροδακινιάς)

Αυτά τα παράσιτα αποτελούν σημαντικό πρόβλημα για τις ροδακινιές και τα νεκταρίνια, αλλά μπορεί επίσης να είναι και για άλλες καλλιέργειες πυρηνόκαρπων όπως τα βερίκοκα και τα δαμάσκηνα. Οι ζημιές προκαλούνται από τις προνύμφες που δημιουργούν σήραγγες στον κορμό (στο κάμβιο κοντά στη γραμμή του εδάφους) ή στα κλαδιά και στις άκρες των βλαστών (ανάλογα με το είδος). Ο αγρότης μπορεί να παρατηρήσει να βγαίνουν από το άνοιγμα της σήραγγας χυμοί (κόμμι) αναμεμειγμένοι με φρύγανα, νεκρά κλαδιά/βλαστοί, τρύπες στους καρπούς (από τις σκαπτικές κάμπιες) ή μαραμένους βλαστούς και τρύπες στα άκρα των βλαστών και στους ώριμους καρπούς. 

Κατά τα έτη που είναι απαραίτητη η χημική καταπολέμηση των εντόμων, ο παραγωγός μπορεί να ψεκάσει με permethrin ή carbaryl στις αρχές του καλοκαιριού στον κορμό κοντά στο έδαφος ή στην κόμη (πυρεθροειδή και malathion). Θα πρέπει πάντα να συμβουλεύεστε τον τοπικό αδειοδοτημένο γεωπόνο. Σε οπωρώνες ροδακινιάς με βιολογική καλλιέργεια, οι παραγωγοί μπορούν να χρησιμοποιούν προϊόντα spinosad, ωφέλιμους νηματώδεις και Bacillus thuringiensis (για τις σκαπτικές κάμπιες). Λάβετε υπόψη ότι τα είδη, ο πληθυσμός καθώς και η ζημιά των παρασίτων μπορεί να διαφέρουν από περιοχή σε περιοχή και σε ετήσια βάση. 

Ασθένειες της ροδακινιάς (αναγνώριση και διαχείριση)

Φαιά σήψη

Η φαιά σήψη, που προκαλείται από πολλά διαφορετικά είδη Monilinia (όπως M. fructicola, M. laxa, M. fructigena), είναι η πιο καταστροφική ασθένεια των δέντρων ροδακινιάς. Ο μύκητας προσβάλλει τα άνθη, τους νεαρούς βλαστούς και τους ώριμους καρπούς, προκαλώντας καρκίνο των κλαδιών, θάνατο των κλάδων, κάψιμο των ανθέων, καστανές αλλοιώσεις και συρρίκνωση των καρπών. Ως αποτέλεσμα όλων των παραπάνω η απόδοση των καρπών μειώνεται σημαντικά. Ο φυτοπαθογόνος μύκητας είναι ευρέως διαδεδομένος και αποτελεί σημαντικό πρόβλημα για τους καλλιεργητές ροδακινιάς στην Ευρώπη, τη Βόρεια και Νότια Αμερική και την Ασία.

Ο αγρότης πρέπει να εφαρμόζει κατάλληλη ζιζανιοκτονία, να φυτεύει τα δέντρα σε ασφαλείς αποστάσεις, να εξασφαλίζει σωστή αποστράγγιση και να αποφεύγει την επιφανειακή άρδευση. Τα άρρωστα κλαδιά και οι μουμιοποιημένοι καρποί πρέπει να απομακρύνονται από το δέντρο και το έδαφος του χωραφιού. Η γενική κατάσταση των φυτών (θρέψη και διαθεσιμότητα νερού, έκθεση στον ήλιο) μπορεί επίσης να ενισχύσει την ανθεκτικότητά τους. Είναι επίσης ζωτικής σημασίας να χρησιμοποιούμε σωστή υγιεινή, όπως η απολύμανση με εργαλεία κάθε φορά που αγγίζουμε τα φυτά. Επιπλέον, όλοι οι άρρωστοι, μουμιοποιημένοι καρποί και κλαδιά πρέπει να απομακρύνονται από τον αγρό και να καταστρέφονται. Η χημική επεξεργασία (2-3 εφαρμογές μυκητοκτόνων κατά την ανθοφορία και την πτώση των πετάλων) είναι ένα αποτελεσματικό μέτρο καταπολέμησης. Παρόλα αυτά, θα πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο εάν το πρόβλημα είναι σοβαρό (σε περιοχές με γνωστό ιστορικό ασθενειών) και πάντα υπό την επίβλεψη αδειοδοτημένου γεωπόνου της περιοχής. Για τις εφαρμογές αυτές, οι αγρότες μπορούν να χρησιμοποιήσουν ψεκαστήρες αεροψεκασμού (για μεγαλύτερους οπωρώνες) ή ψεκαστήρες χειρός. Οι πράσινοι καρποί δεν είναι ευαίσθητοι σε νέες μολύνσεις. 

Ωίδιο

Η Sphaerotheca pannosa προκαλεί εκτεταμένες ζημιές στις ροδακινιές και σε άλλα πυρηνόκαρπα. Μπορούμε να παρατηρήσουμε χλωρωτικές κηλίδες στα μολυσμένα φυτά με μια χαρακτηριστική υπόλευκη σκόνη που μοιάζει με αλεύρι στα φύλλα, τους μίσχους, τα άνθη και τους πράσινους καρπούς. Μερικές φορές, στους καρπούς, οι κηλίδες αυτές παίρνουν ένα κόκκινο-μωβ χρώμα που καλύπτεται από τη χαρακτηριστική λευκή επίστρωση σε μορφή σκόνης.

Η αντιμετώπιση της ασθένειας περιλαμβάνει τα ίδια μέτρα με άλλες προσβολές που οφείλονται σε μύκητες.

Κατσάρωμα των φύλλων από τον εξώασκο της ροδακινιάς

Το κατσάρωμα των φύλλων είναι μια ασθένεια που προκαλείται από το παθογόνο Taphrina deformans. Ο μύκητας προσβάλλει τις ροδακινιές προκαλώντας έντονο κατσάρωμα των φύλλων και κόκκινους αποχρωματισμούς, κυρίως στα νεαρά, νεοαναπτυσσόμενα φύλλα. Εάν η μόλυνση είναι σοβαρή και παραμείνει ανεξέλεγκτη, μπορεί να προκληθεί πλήρης αποφύλλωση του δέντρου. Η αντιμετώπιση της ασθένειας περιλαμβάνει τα ίδια μέτρα με άλλες μυκητιασικές προσβολές. Συνήθως, αποτελείται από ένα πρόγραμμα 3 ψεκασμών με κατάλληλα μυκητοκτόνα (1 κατά την πτώση των φύλλων, ένας πριν από την έκπτυξη των οφθαλμών και ένας μια εβδομάδα αργότερα). Ωστόσο, θα πρέπει πάντα να ρωτάτε πρώτα τον αδειοδοτημένο γεωπόνο της περιοχής σας.

Κορύνεο – Βακτηριακή κηλίδα

Η βακτηριακή κηλίδα είναι μια ασθένεια με σημαντικό οικονομικό κόστος που προκαλείται από το παθογόνο Xanthomonas arboricola pv. pruni, το οποίο μπορεί επίσης να προσβάλει τα βερίκοκα, τα κεράσια και τα αμύγδαλα σε όλο τον κόσμο. Όπως αποκαλύπτει το όνομα της ασθένειας, τα συμπτώματα περιλαμβάνουν σκούρες κηλίδες στα φύλλα, τους μίσχους και τους καρπούς, μειώνοντας την εμπορική τους αξία. Τα αρχικά συμπτώματα είναι κηλίδες, οι οποίες επεκτείνονται και, τελικά, ξηραίνονται και ματαιώνονται. Αργότερα κατά τη διάρκεια της περιόδου, μπορεί να εμφανιστούν μικρές καφετιές αλλοιώσεις στους μολυσμένους καρπούς και μπορούν να αποτελέσουν πηγή για δευτερογενείς μολύνσεις μετά το στάδιο της σκλήρυνσης των κουκουτσιών.

Πηγές:

• https://extension.umd.edu/hgic/topics/diseases-stone-fruit
•  https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/341586/nutrients
• http://www.opengov.gr/ypaat/wp-content/uploads/downloads/2013/02/rodakinia_nektarinia2.pdf
• https://www.aua.gr/roussos/Roussos/pdf/Printing%20Lessons/EFP6/Peach%20vF%202019.pdf
• https://extension.psu.edu/peach-production
• https://extension.uga.edu/topic-areas/fruit-vegetable-ornamentals-production/peaches.html
• http://www.geotee-anmak.gr/img/ekdiloseis/pyrinokarpa_3.pdf
• https://www.rdos.bc.ca/assets/PUBLICWORKS/Pest-Management-Control/Tree-Fruit-Bush-and-Berry-Pests/Peach-Fact-Sheet.pdf
• https://phytopatholres.biomedcentral.com/articles/10.1186/s42483-022-00134-0
• https://extension.umd.edu/resource/peach-cherry-plum-and-nectarine-insect-pests
• https://agriculture.vic.gov.au/biosecurity/plant-diseases/fruit-and-nut-diseases/stone-fruits/peach-leaf-curl
• https://extension.usu.edu/pests/ipm/notes_ag/fruit-list-peach

Διαβάστε περισσότερα:

Ροδάκινα: Χρήσεις, διατροφική αξία και οφέλη για την υγεία

Pοδάκινο: γενικές πληροφορίες, ποκιλίες και περιβαλλοντικές απαιτήσεις

Καλλιέργεια ροδάκινων από σπόρους

Επαγγελματική καλλιέργεια ροδάκινων – αναλυτικός οδηγός βήμα-βήμα

Eδαφικές απαιτήσεις της ροδακινιάς, προετοιμασία εδάφους και φύτευση

Πολλαπλασιασμός και επικονίαση ροδακινιάς

Κλάδεμα καρποφορίας & διαμόρφωσης στην ροδακινιά

Άρδευση ροδακινιών – Πόσο νερό χρειάζονται οι ροδακινιές;

Λίπανση ροδακινιάς

Απόδοση ροδάκινου ανά στρέμμα, μέθοδοι συγκομιδής και αποθήκευση

Παράσιτα και ασθένειες στην καλλιέργεια των ροδάκινων