Μάνγκο: Πώς να το καλλιεργήσετε επαγγελματικά

Πολλοί θεωρούν το μάνγκο τον “βασιλιά” των φρούτων, καθώς καταναλώνεται φρέσκο και χρησιμοποιείται στην παραγωγή επιδόρπιων, χυμών φρούτων και μαρμελάδων. Επιπλέον, είναι μια πηγή πλούσια σε βιταμίνες Α, Β και C καθώς και σακχάρων, υδατανθράκων, πρωτεϊνών, λιπών, φυτικών ινών, νερού και πολλών άλλων.

Το μάνγκο (Mangifera indica) είναι ένα μεγάλο αειθαλές οπωροφόρο δέντρο που μπορεί να ζήσει έως και 100 χρόνια. Τα καλλιεργούμενα είδη προέρχονται κυρίως από την Ασία, σε περιοχές με μουσωνικό τροπικό περιβάλλον με περιόδους ξηρασίας (ζώνες ανθεκτικότητας USDA 10-11). Το μάνγκο μπορεί επίσης να αναπτυχθεί και να καρποφορήσει σε διάφορα κλίματα που κυμαίνονται από θερμά εύκρατα έως τροπικά. Ωστόσο, στις μέρες μας, έχουν παραχθεί πολλά υβρίδια μάνγκο και η καλλιέργεια έχει επεκταθεί σε πολλές περιοχές σε όλο τον κόσμο. Σε παγκόσμιο επίπεδο, περισσότερα από 5,41 εκατομμύρια εκτάρια (53.6 εκατομμύρια στρέμματα) καλλιεργούνται με μάνγκο.

Μάνγκο: Περιβαλλοντικές συνθήκες 

Το μάνγκο θεωρείται κυρίως τροπικό φρούτο λόγω της ευαισθησίας του σε ακραία ψυχρά περιβάλλοντα. Ένα επιθυμητό εύρος θερμοκρασιών κυμαίνεται από 15 έως 27 °C (59-81 °F) και μπορεί να αναπτυχθεί με επιτυχία από το επίπεδο της θάλασσας έως 600 ή ακόμη και 1400 m (1968-4593 πόδια) υψόμετρο. Ενώ τα ώριμα δέντρα μάνγκο μπορούν να ανεχθούν θερμοκρασίες έως 48°C (118 °F), υπάρχει σημαντικός κίνδυνος ηλιακού εγκαύματος των καρπών ή μειωμένης καρπόδεσης.

Ορισμένα δέντρα φτάνουν σε ύψος τα 15 μέτρα (49 πόδια) και η συγκομιδή γίνεται δύσκολη αν δεν ελεγχθεί το ύψος τους. Με την υιοθέτηση πιο επιστημονικών μεθόδων, δέντρα μικρότερου μεγέθους έχουν προκύψει μέσω εμβολιασμού παλαιότερων δέντρα είτε με εμβολιασμό νεαρών δενδρυλλίων (με πιο ελεγχόμενη τάση ανάπτυξης).

Ενώ υπάρχουν ακόμη και 1000 ποικιλίες μάνγκο, μόνο 350 από αυτές καλλιεργούνται εμπορικά και ακόμη πιο λίγες έχουν ισχυρή παρουσία στην παγκόσμια αγορά. Σε κάθε περιοχή επικρατούν διαφορετικές ποικιλίες ανάλογα με το τοπικό περιβάλλον και τις εδαφικές συνθήκες.

Παράγοντες που επηρεάζουν την απόδοση του μάνγκο

Τα αναποτελεσματικά μέτρα για τον έλεγχο της δυσμορφίας των καρπών έχουν ως συνέπεια τη μείωση της απόδοσης κατά 10-15%, ενώ σε ακραίες περιπτώσεις ακόμη και κατά 60-80%, τόσο στα εμβολιασμένα όσο και στα σπορόφυτα μάνγκο. Γεγονός που έχει προκαλέσει μείωση της απόδοσης σε πολλές περιοχές. Άλλες αιτίες χαμηλής απόδοσης είναι:

• Μη ισορροπημένη-κατάλληλη εφαρμογή λιπασμάτων.
• Έλλειψη άρδευσης σε κρίσιμα στάδια λόγω εξάρτησης της καλλιέργεια από από το νερό της βροχής (έλειψη άρδευσης στις περισσότερες περιοχές καλλιέργειας).
• Πλημμυρικά φαινόμενα.
• Έλλειψη ευαισθητοποίησης των γεωργών σε θέματα διαχείρισης.

Η υφαλμύρωση και η αλατότητα μπορούν επίσης να επηρεάσουν αρνητικά την απόδοση του μάνγκο. Μπορεί να γίνει έντονη άρδευση για την έκπλυση των αλάτων πέρα από τη ζώνη των ριζών. Το επιθυμητό επίπεδο θα μπορούσε να επιτευχθεί με την παροχή κατάλληλου συστήματος αποστράγγισης. Ο υδροφόρος ορίζοντας θα πρέπει να βρίσκεται τουλάχιστον 10 πόδια κάτω από την επιφάνεια του εδάφους. Η απόδοση μειώνεται σημαντικά όταν ο υδροφόρος ορίζοντας φτάσει περίπου πέντε πόδια κάτω από την επιφάνεια του εδάφους.

Διαχείριση και marketing για την εμπορία μάνγκο

Οι εξαγωγές του μπορούν να αυξηθούν με την άρση των ακόλουθων περιορισμών.

1. Λόγω της γρήγορης ωρίμανσης και του κακού χειρισμού των καρπών, η ποιότητα υποβαθμίζεται μέχρι να φτάσει στις διεθνείς αγορές. Ως εκ τούτου, υπάρχει επείγουσα ανάγκη βελτίωσης της επεξεργασίας, της συσκευασίας και της μεταφοράς.
2. Οι τεχνολογικές εξελίξεις στις εξαγωγές μάνγκο που υιοθετούνται αλλού θα πρέπει να μελετηθούν και να εφαρμοστούν στις κατάλληλες χώρες για να διατηρηθεί η ανταγωνιστική διαβάθμιση-ποιότητα του προϊόντος μας.
3. Οι καλλιεργητές πρέπει να εκπαιδευτούν στις σύγχρονες στρατηγικές μετασυλλεκτικής διαχείρισης και εξαγωγής.
4. Οι τυπικές διαδικασίες, καραντίνας και εκκαθάρισης πρέπει να ολοκληρώνονται σε μία ημέρα για να διατηρηθεί η ποιότητα αυτού του ευπαθούς εμπορεύματος.
5. Θα πρέπει να προβλεφθούν-δημιουργηθούν εγκαταστάσεις ψυχρής αποθήκευσης κοντά στις περιοχές καλλιέργειας, ώστε η μεταφορά στα αεροδρόμια να γίνεται υπό ελεγχόμενες συνθήκες.
6. Μυκητολογικές ασθένειες όπως το ωίδιο, η ανθράκωση και άλλες, έχουν προκαλέσει σημαντικές ζημιές. Μπορεί να επηρεάσουν (μειώσουν) τη συνολική παραγωγή κατά 10-15%. Τόσο οι ασθένειες αυτές όσο και οι αποτελεσματικές στρατηγικές καταπολέμησής τους οφείλουν να γνωστοποιηθούν στους παραγωγούς. 

Marketing και οικονομικές εκτιμήσεις στην παραγωγή μάνγκο

Οι αγρότες πρέπει να σχεδιάσουν τα συστήματα παραγωγής φρούτων τους ώστε να εναρμονίζονται με τις στρατηγικές marketing, δημιουργώντας με αυτό τον τρόπο οικονομικά επιτυχημένες επιχειρήσεις. Για να οδηγηθούμε σε μια επιτυχημένη επιχείρηση απαιτείται κάτι περισσότερο από μια καλή παραγωγή φρούτων. Η κερδοφορία εξαρτάται από τον όγκο παραγωγής, την ποιότητα, το μέγεθος και μια αξιόπιστη στρατηγική marketing. Τα κανάλια όπου μπορεί ο αγρότης να διαθέσει το προϊόν του είναι είτε μεμονώμενοι αγοραστές είτε πελάτες χονδρικής. Οι παραγωγοί πρέπει να κατανοήσουν τι θέλει ο κάθε πελάτης τους και να είναι προετοιμασμένοι να ανταποκριθούν στις προσδοκίες των αγορών στις οποίες σκοπεύουν να απευθυνθούν. Για παράδειγμα, στις λαϊκές αγορές, οι πελάτες αναζητούν φρούτα καλής γεύσης πλήρης ωρίμανσης, ή κοντά σε αυτήν, για άμεση κατανάλωση. Οι εμπορικοί αντιπρόσωποι των σούπερ μάρκετ απαιτούν τα φρούτα να έχουν υψηλό βαθμό ομοιομορφίας.

Η καλή παραγωγή και η καλή ποιότητα δεν εγγυώνται πάντα καλές αποδόσεις στην αρχή. Οι αρχικές εργασίες καλλιέργειας φρούτων και το κόστος παραγωγής είναι συχνά υψηλότερα από εκείνα άλλων καλλιεργειών. Η καταπολέμηση των παρασίτων και τα εργατικά κόστη για το αραίωμα των καρπών με το χέρι και την καταπολέμηση των ζιζανίων είναι γενικά ακριβότερα. Η απόδοση και η ποιότητα μπορεί να διαφέρουν σημαντικά, ανάλογα με την καλλιεργητική περίοδο και τις πρακτικές διαχείρισης. Για να επιτύχουν καλές αποδόσεις, οι παραγωγοί φρούτων πρέπει να είναι προετοιμασμένοι να αναπτύξουν καινοτόμες στρατηγικές παραγωγής και εμπορίας. Πολλοί εμπορικοί παραγωγοί φρούτων, ιδίως εκείνοι που προέρχονται από αγροτικές οικογένειες, ελαχιστοποιούν τη σπατάλη και τις απώλειες δυνητικών εσόδων με την επεξεργασία (ξήρανση, συντήρηση ή χυμοποίηση) φρούτων που θεωρούνται ακατάλληλα για την αγορά ως νωπά προϊόντα.

Σε κάθε στρατηγική εμπορίας υπάρχουν συμβιβασμοί. Ένας επιτυχημένος παραγωγός πρέπει να αναπτύξει αγορές στις οποίες η τιμή των προϊόντων να αντισταθμίζει επαρκώς όλα τα έξοδα παραγωγής. Επιπλέον, η διαδικασία marketing πρέπει να είναι συμβατή με την προσωπικότητα και τις επιχειρηματικές δεξιότητες του παραγωγού. Ο συγκεκριμένος συνδυασμός των στοιχείων της στρατηγικής marketing κάθε παραγωγού εξαρτάται από τις τοπικές ευκαιρίες, καθώς και από την επιθυμία του παραγωγού να εμπλακεί άμεσα στο marketing, την ανοχή του στο άγχος και την ικανότητά του να εξισορροπεί διάφορους παράγοντες κινδύνου.

Συνολική ποιότητα των φρούτων μάνγκο 

Η ποιότητα των καρπών μάνγκο ρυθμίζεται από τα πρότυπα ποιότητας στις περισσότερες χώρες, εξασφαλίζοντας μια “κοινή γλώσσα” όσων συμμετέχουν στην αλυσίδα παραγωγής-αγοράς-κατανάλωσης. Τα πρότυπα αποτελούν επίσης το νομικό πλαίσιο για την επίλυση εμπορικών διαφορών και είναι χρήσιμα για την αναφορά των τιμών της αγοράς, καθώς οι τιμές μπορούν να συγκριθούν μόνο μεταξύ των ίδιων ποιοτικών κατηγοριών.

Το σύστημα ποιότητας που θεσπίζεται από τα πρότυπα είναι γνωστό ως “επιθεώρηση ποιότητας”, όπου αντιπροσωπευτικά δείγματα στο τελικό στάδιο της προετοιμασίας για την αγορά πρέπει να πληρούν τα καθορισμένα όρια και τις ανοχές τους. Αν και είναι εύκολο στην εφαρμογή του, έχει τουλάχιστον δύο μεγάλα μειονεκτήματα:

1. Δεν είναι απόλυτα προσαρμοσμένο στα εξαιρετικά ευπαθή προϊόντα, όπου η ποιότητα μεταβάλλεται συνεχώς.
2. Η εφαρμογή του δεν βελτιώνει την ποιότητα του προϊόντος- διαχωρίζει μόνο σε βαθμούς την ποιότητα που προέρχεται από το χωράφι.

Η συνολική ποιότητα είναι ένα ολοκληρωμένο εννοιολογικό πλαίσιο για τη διασφάλιση της ποιότητας, στο οποίο δεσμεύεται κάθε άτομο ή δραστηριότητα στο πλαίσιο της παραγωγικής διαδικασίας. Έχεις ως στόχο τα μηδενικά ελαττώματα και την πλήρη ικανοποίηση του πελάτη, υπερβαίνοντας ακόμη και τις προσδοκίες του. Παράλληλα με την ανάπτυξη του TQM (Total Quality Management), καθιερώθηκε στην Ευρώπη η έννοια της “Διασφάλισης Ποιότητας”. Το πεδίο εφαρμογής της είναι πολύ πιο εύκολο και πιθανώς καλύτερα προσαρμοσμένο στα φρούτα. Ορίζεται ως όλες εκείνες οι προγραμματισμένες και συστηματοποιημένες ενέργειες που είναι απαραίτητες για να εξασφαλιστεί ότι το προϊόν ή η υπηρεσία θα ικανοποιεί τις ποιοτικές απαιτήσεις. Συνήθως προϋποθέτει την συμμόρφωση σε συγκεκριμένους κανόνες, πρωτόκολλα ή πρότυπα που έχουν αναπτυχθεί ρητά και φέρουν πιστοποίηση από μια ανεξάρτητη εταιρεία εξουσιοδοτημένη να τη χορηγεί. Το σύστημα ISO είναι το πιο γνωστό, και στο πλαίσιο αυτού, η σειρά 9000.

Διαβάστε περισσότερα για το μάνγκο εδώ:

Μάνγκο: Διατροφική αξία και Οφέλη για την υγεία

Μάνγκο: Πώς να το καλλιεργήσετε επαγγελματικά

Μάνγκο: πώς θα επιλέξετε την κατάλληλη ποικιλία

Πώς πολλαπλασιάζεται το μάνγκο;

Μάνγκο: Αποδόση, συγκομιδή και μετασυλλεκτικοί χειρισμοί

Βιβλιογραφία:

https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/169910/nutrients

https://agricoop.nic.in/sites/default/files/Mango%20Cultivation%20%281%29.pdf

https://www.agric.wa.gov.au/mangoes/

https://www.researchgate.net/publication/

https://nhb.gov.in/pdf/fruits/mango/man012.pdf

Find more information in the book: “Success in Agribusiness: Growing Mango successfully” written by James Mwangi Ndiritu

Codex Alimentarius Commission. General Principles of Food Hygiene CXC 1-1969. 2021.

De Graaf J. Developing a Systems Approach for Sternochetus mangiferae (Coleoptera: Curculionidae) in South Africa. J Econ Entomol. 2010; 103(5):1577–85.

Dias, C.S.; Rodrigues, R.G.; Ferreira, J.J. What’s new in the research on agricultural entrepreneurship? J. Rural. Stud. 2019, 65, 99–115.

FAO. The Future of Food Safety; FAO: Rome, Italy, 2019.

Grové T, De Beer MS, Daneel MS, Steyn WP. Scale and mealybug survey on mango in Mpumalanga and Limpopo Provinces South Africa. Acta Hortic. 2013; 1007:377–84.

Grové T, De Villiers EA, Daneel MS. Mango. In: Prinsloo GL, Uys VM, editors. Insects of cultivated plants and natural pastures in Southern Africa. Pretoria: Entomological Society of Southern Africa; 2015a. p. 574–88.

Grové T, De Villiers EA, Schoeman PS. Litchi. In: Prinsloo GL, Uys VM, editors. Insects of cultivated plants and natural pastures in Southern Africa. Pretoria: Entomological Society of Southern Africa; 2015b. p. 554–9.

Grové T, De Beer MS, Joubert PH. Monitoring fruit flies in mango orchards in South Africa and determining the time of fruit infestation. Acta Hortic. 2009; 820:589–96. .

Grové T, De Beer MS. Insect pests affecting the production of mango in South Africa. Acta Hortic. 2017b; 1183:297–304.

Grové T, De Beer MS. Species composition and abundance of fruit flies (Diptera: Tephritidae) in subtropical fruit orchards in the Mbombela Local Municipality South Africa. Fruits. 2019; 74(1):18–24

Haran J, Grové T, Van Noort S, Benoit L, Addison P. Natural biocontrol of fruit flies in indigenous hosts: A perspective for population control in the agroecosystem. Biol Control. 2019; 137:1–6.

Henri, D. C., Jones, O., Tsiattalos, A., Thebault, E., Seymour, C. L., van Veen, F. J. F. F., et al. (2015). Natural vegetation benefits synergistic control of the three main insect and pathogen pests of a fruit crop in southern Africa. J. Appl. Ecol. 52, 1092–1101.

Hill MP, Macfadyen S, Nash MA. Broad spectrum pesticide application alters natural enemy communities and may facilitate secondary pest outbreaks. PeerJ. 2017; 19(5):e4179.

Joubert PH, Daneel MS, Grové T. Progress towards Integrated Pest Management (IPM) on mangoes in South Africa. Acta Hortic. 2000;509:811–8.

Joubert E, Grové T, Booysen G. Evaluation of fruit fly (Diptera: Tephritidae) monitoring systems on mango in Limpopo Province South Africa. J Agric Sci Technol. 2015;B5:653–63.

Louw CE. The mango seed weevil, Sternochetus mangiferae (Fabricius) (Coleoptera: Curculionidae); understanding the pest in order to ensure effective control measures. Acta Hortic. 2013;992:441–57.

Louw E. Evaluation on the efficacy of different chemicals on gall fly larvae in mangoes. Subtrop Fruit J. 2021;30:18–20.

Kibira, M., Affognon, H., Njehia, B., Muriithi, B., Mohamed, S., and Ekesi, S. (2015). Economic evaluation of integrated management of fruit fly in mango production in Embu County, Kenya. Afric. J. Agric. Resour. Econ. 10, 343–353

King, T.; Cole, M.; Farber, J.M.; Eisenbrand, G.; Zabaras, D.; Fox, E.M.; Hill, J.P. Food safety for food security: Relationship between global megatrends and developments in food safety. Trends Food Sci. Technol. 2017, 68, 160–175.