Λίπανση ροδακινιάς

Πρώτα απ’ όλα, πριν από την εγκατάσταση του οπωρώνα ροδακινιάς σας ή την εφαρμογή οποιασδήποτε λίπανσης, είναι απαραίτητο να κάνετε μια εδαφική ανάλυση για να συγκεντρώσετε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα χαρακτηριστικά του εδάφους και τη διαθεσιμότητα των θρεπτικών στοιχείων. Η ανάλυση εδάφους πρέπει να επαναλαμβάνεται κάθε 3-4 χρόνια. Κανένα χωράφι δεν είναι το ίδιο, ούτε μπορεί κανείς να σας συμβουλεύσει σχετικά με τις μεθόδους λίπανσης χωρίς να λάβει υπόψη του τα δεδομένα της εδαφολογικής εξέτασης του χωραφιού σας, την ανάλυση των ιστών των φύλλων και το ιστορικό της καλλιέργειας. Οι σύγχρονες εμπορικές πρακτικές καλλιέργειας ροδάκινων προτείνουν ότι μία φορά το χρόνο (το καλοκαίρι – Ιούλιο, Αύγουστο), ο παραγωγός θα πρέπει να συλλέγει τουλάχιστον 100 φύλλα από τα ροδακινοδέντρα  και να τα στέλνει στο εργαστήριο για λεπτομερή ανάλυση. Εάν αποκαλυφθεί κάποια έλλειψη (ορισμένα βασικά χημικά στοιχεία είναι κάτω από τα αποδεκτά πρότυπα), ο παραγωγός μπορεί να παρέμβει άμεσα για να τη διορθώσει ( μέσω διαφυλλικής λίπανσης). Ωστόσο, είναι προτιμότερο να συμβουλευτείτε πρώτα τον αδειοδοτημένο γεωπόνο της περιοχής σας.

Οι ροδακινιές έχουν υψηλές απαιτήσεις σε θρεπτικά συστικά και απαιτούν μεγάλη παροχή σε σύγκριση με άλλα οπωροφόρα δέντρα. Πριν από τη φύτευση των νεαρών εμβολιασμένων ροδακινιών, πολλοί αγρότες εφαρμόζουν λίπασμα πλούσιο σε άζωτο ή κοπριά. Σε αυτή την περίπτωση, είναι σημαντικό να αποφύγετε την προσθήκη τους πολύ κοντά στα νεαρά ριζικά συστήματα. Μην εφαρμόζετε καμία λίπανση μετά τη φύτευση μέχρι η νέα βλάστηση (βλαστοί) να έχει μήκος μερικών εκατοστών. Κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους της εγκατάστασής τους, τα νεαρά δέντρα μπορεί να χρειάζονται 70 gr αζώτου ανά δέντρο. Από το δεύτερο έτος και μετά, οι ανάγκες αυξάνονται περιοδικά σε 140 gr, 210 gr, 454 gr και 730 gr. Μέχρι το 6ο έτος, κάθε δέντρο χρειάζεται, κατά μέσο όρο, 1-2,3 kg αζώτου. Γενικά, το άζωτο μπορεί να προστεθεί ως ουρία, θειικό αμμώνιο ή νιτρικό αμμώνιο. Στην περίπτωση που υπάρχει έλλειψη ασβεστίου, ο ροδακινοπαραγωγός μπορεί να εφαρμόσει μια ορισμένη ποσότητα νιτρικού ασβεστίου. Ο αγρότης πρέπει να αποφεύγει την υπερλίπανση, ιδίως με άζωτο, η οποία μπορεί να ευνοήσει την πλούσια βλαστική ανάπτυξη (εις βάρος του σχηματισμού καρπών) και να αυξήσει την ευαισθησία στις ασθένειες. 

Κατά μέσο όρο, ένας οπωρώνας με παραγωγικά δένδρα ροδακινιάς χρειάζεται 15-20 kg αζώτου, 2,2- 4,4 kg P₂O₅ και 20-25 kg K₂O ανά στρέμμα σε μια καλλιεργητική περίοδο. Οι παραγωγοί μπορούν να εφαρμόσουν τον Φώσφορο σε μία δόση κατά τη διάρκεια της άνοιξης έως τις αρχές του καλοκαιριού. Οι ποσότητες αζώτου και καλίου συνήθως κατανέμονται σε τρεις εφαρμογές, ως εξής 

• Κατά τη διάρκεια της άνοιξης έως τις αρχές του καλοκαιριού: 7-10 kg Ν και 8-10 kg Κ₂Ο. 
• Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού (50 ημέρες πριν από τη συγκομιδή): 3,5-4,0 kg Ν και 6-7,5 kg K₂O.
• Μετά τη συγκομιδή: 4,5-6,0 kg N και 6,0-7,5 kg K₂O.

Ωστόσο, αυτά είναι απλώς ορισμένα προγράμματα που δεν πρέπει να ακολουθούνται χωρίς να κάνετε τη δική σας έρευνα. Σε οπωρώνες  με εγκατεστημένο σύστημα στάγδην άρδευσης, οι αγρότες μπορούν να επιλέξουν να πραγματοποιήσουν συμπληρωματική λίπανση (μετά τη βασική λίπανση) με λιπάσματα και να μοιράσουν τις συνιστώμενες ποσότητες σε περισσότερες δόσεις (εβδομαδιαίες εφαρμογές). Αυτό επιτρέπει τον ακριβέστερο έλεγχο της θρέψης των ροδακίνων, δεδομένου ότι τα δέντρα έχουν διαφορετικές απαιτήσεις κατά τα διάφορα στάδια ανάπτυξής τους.

Η καλά ριζωμένη ζωική κοπριά ή το κομπόστ που είναι πλούσιο σε κάλιο μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως εναλλακτική λύση για τα χημικά-συνθετικά λιπάσματα στους βιολογικούς οπωρώνες ροδακινιάς. Μια κοινή πρόταση είναι η προσθήκη 2.2 έως 4.4 τόνων καλά χωνεμένης κοπριάς ανά στρέμμα κάθε ένα ή δύο χρόνια. Μια άλλη εναλλακτική λύση είναι η εφαρμογή χλωρής κοπριάς με την ενσωμάτωση μιας καλλιέργειας κάλυψης στο έδαφος κατά τη διάρκεια της άνοιξης (διαβάστε περισσότερα παρακάτω στην παράγραφο “Καλλιέργεια κάλυψης”).

Ωστόσο, αυτές είναι απλώς τυποποιημένες πρακτικές που δεν πρέπει να ακολουθούνται χωρίς να κάνετε τη δική σας έρευνα. Κάθε αγρός είναι διαφορετικός και έχει διαφορετικές ανάγκες. Ο έλεγχος των θρεπτικών στοιχείων και του pH του εδάφους είναι ζωτικής σημασίας πριν από την εφαρμογή οποιασδήποτε μεθόδου λίπανσης. Η ανάλυση των φύλλων είναι πολύ σημαντική για τη διάγνωση και τη διόρθωση των ελλείψεων θρεπτικών στοιχείων στη ροδακινιά, αφού συμβουλευτείτε έναν γεωπόνο.

Οι σημαντικότερες τροφοπενίες της ροδακινιάς

Είναι ζωτικής σημασίας να κατανοήσουμε ότι μια ανεπάρκεια θρεπτικών στοιχείων των φυτών δεν έχει απαραίτητα την ίδια εδαφική ανεπάρκεια ως προϋπόθεση. Οι ελλείψεις των φυτών προκύπτουν από διάφορους περιβαλλοντικούς ή άλλους παράγοντες που οδηγούν σε αδυναμία απορρόφησης των θρεπτικών στοιχείων από τα φυτά. Έτσι, οι αγρότες θα πρέπει να εξετάζουν το ενδεχόμενο ελέγχου του εδάφους και του φυλλώματος πριν εφαρμόσουν οποιοδήποτε διάλυμα λίπανσης στα φυτά τους. 

• Ανεπάρκεια αζώτου

Αν τα δέντρα μας χρειάζονται περισσότερο άζωτο, πιθανόν να παρατηρήσουμε ότι τα κατώτερα φύλλα κιτρινίζουν. Επίσης, παρατηρείται μειωμένος ρυθμός ανάπτυξης και σημαντικά χαμηλότερη παραγωγή καρπών. Εάν η έλλειψη είναι σοβαρή, τα φύλλα μπορεί να αρχίσουν να γίνονται κόκκινα.

• Ανεπάρκεια σιδήρου

Τα δέντρα που υποφέρουν από έλλειψη σιδήρου αρχίζουν να αναπτύσσουν το χαρακτηριστικό σύμπτωμα της μεσοκυκλικής χλώρωσης, σε συνδυασμό με πράσινα νεύρα στο νεοαναπτυσσόμενο φύλλωμά τους.

• Ανεπάρκεια ψευδαργύρου

Τα συμπτώματα της έλλειψης ψευδαργύρου περιλαμβάνουν φύλλα με κίτρινες κηλίδες- ωστόσο, στην περίπτωση αυτή, τα νεότερα φύλλα είναι σημαντικά μικρότερα και στενά αναδυόμενα, ενώ οι πλευρικοί οφθαλμοί των φύλλων μπορεί να μην καταφέρουν να αναπτυχθούν.

• Ανεπάρκεια βορίου

Τα συμπτώματα έλλειψης βορίου εμφανίζονται με χλώρωση και παραμορφώσεις στα νεότερα φύλλα που στο τελικό στάδιο πεθαίνουν. Στις περισσότερες περιπτώσεις, το δέντρο δεν θα μπορέσει να παράξει καρπούς.

Καλλιέργειες κάλυψης σε οπωρώνες ροδακινιάς

Ορισμένοι παραγωγοί, κυρίως στη βιολογική γεωργία, επιλέγουν να εγκαθιστούν καλλιέργειες κάλυψης μεταξύ των γραμμών των δέντρων στους οπωρώνες τους. Η πρακτική αυτή έχει πολλαπλά οφέλη. Οι καλλιέργειες κάλυψης μπορούν να μειώσουν τον πληθυσμό των ζιζανίων και να διατηρήσουν τη δομή του εδάφους αποτρέποντας τη διάβρωση. Ταυτόχρονα, οι καλλιέργειες κάλυψης μπορούν να συγκρατήσουν την υγρασία του εδάφους, μειώνοντας την εξάτμιση και καθιστώντας περισσότερο νερό διαθέσιμο στις καλλιέργειες. Επιπλέον, ειδικά όταν χρησιμοποιούνται είδη φυτών της περιοχής (ετήσια φυτά ή θάμνοι και μικρά δέντρα) και ανθίζουν, ο παραγωγός μπορεί να συμβάλει στην ενίσχυση της παρουσίας ωφέλιμων εντόμων, όπως αρπακτικά και επικονιαστές. 

Οι περισσότεροι παραγωγοί προτιμούν να σπέρνουν αγρωστώδη, όπως το σιτάρι και το κριθάρι, ή φυτά της οικογένειας Fabaceae, όπως τα όσπρια και τα φασόλια. Τα φυτά Fabaceae προσφέρουν ένα σημαντικό πρόσθετο όφελος, καθώς μπορούν να εμπλουτίσουν το έδαφος με άζωτο χάρη στη συμβιωτική τους σχέση με αζωτοδεσμευτικά βακτήρια. Τα αγρωστώδη μπορούν να φυτευτούν είτε την άνοιξη είτε στα τέλη του καλοκαιριού. Από την άλλη πλευρά, η κατάλληλη εποχή για τη σπορά των Fabaceae είναι η άνοιξη. Προτιμώνται επίσης τα μίγματα χόρτων/οσπρίων για να λαμβάνονται τα οφέλη και των δύο τύπων φυτών. Άλλα είδη που χρησιμοποιούνται με επιτυχία ως καλλιέργειες κάλυψης σε οπωρώνα ροδακινιάς είναι τα Phacelia tanacetifolia, Fagopyrum esculentum, Vicia villosa και Vicia pannonica. Οι καλλιέργειες κάλυψης μπορούν είτε να διατηρηθούν στον αγρό με φυσικό τρόπο (αφήνοντας τα φυτά να παράγουν σπόρους ή/και επιλέγοντας πολυετή είδη) είτε ο γεωργός μπορεί να τις ξανασπείρει κάθε χρόνο. Στη δεύτερη περίπτωση, ο γεωργός επιλέγει συνήθως να σπείρει τα ψυχανθή στις αρχές του φθινοπώρου και να τα ενσωματώσει στο έδαφος (όργωμα) πριν ανθίσουν κατά τη διάρκεια της άνοιξης. Αυτό το φυτικό υλικό χρησιμοποιείται ως χλωρή λίπανση και εμπλουτίζει το έδαφος με άζωτο καθιστώντας το προσιτό στις ροδακινιές. Ως εναλλακτική λύση για τους γεωργούς που θέλουν να εφαρμόσουν περιορισμένη κατεργασία, μπορούν να κόψουν τα φυτά με χλοοκοπτική μηχανή ή να επιτρέψουν τη βόσκηση ζώων μέσα στον οπωρώνα. Το βέλτιστο ύψος κοπής είναι 7,5-10 cm. Καλλιέργειες κάλυψης με πολύ καλή αξία βόσκησης που μπορούν να καλλιεργηθούν σε οπωρώνες ροδακινιάς είναι η μηδική (μπορεί να δώσει έως και 5,6 κιλά αζώτου ανά στρέμμα) το λόλιο (ήρα ή αίρα), η κοινή πόα, το τριφύλλι, το μπιζέλι, η βρώμη, το γρασίδι, το κόκκινο και το λευκό τριφύλλι, η άγρωστις η λευκή και η φεστούκα.

Ωστόσο, οι περισσότερες από αυτές τις καλλιέργειες κάλυψης έχουν ορισμένα μειονεκτήματα. Για παράδειγμα, τα ψυχανθή έχουν αυξημένες ανάγκες σε νερό και μπορεί επίσης να προσελκύσουν ορισμένους εχθρούς της καλλιέργειας (παράσιτα), όπως βρωμούσες, λύγκους και αρουραίους των αγρών (μίκρωτοι). Κατά συνέπεια, κάθε αγρότης θα πρέπει να κάνει τη δική του έρευνα και να δοκιμάσει πρώτα σε περιορισμένα δέντρα του οπωρώνα τις καλλιέργειες αυτές πριν εφαρμόσει οποιαδήποτε πρακτική σε ολόκληρο το χωράφι.

Πηγές:

• https://extension.unh.edu/resource/fertilizing-fruit-trees
• https://www.fs.usda.gov/nrs/pubs/jrnl/2017/nrs_2017_vansambeek_004.pdf
• https://extension.umaine.edu/fruit/growing-fruit-trees-in-maine/fertilization/
• https://extension.colostate.edu/topic-areas/yard-garden/fertilizing-fruit-trees-7-612/
• https://intermountainfruit.org/orchard-floor/cover-crops
• https://catalog.extension.oregonstate.edu/sites/catalog/files/project/pdf/ec819.pdf
• https://extension.usu.edu/yardandgarden/research/peaches-in-the-garden
• https://ag.umass.edu/home-lawn-garden/fact-sheets/peaches-excellent-fruit-for-southern-new-england
• http://omafra.gov.on.ca/english/crops/facts/fruit_home.htm#rootstocks

Διαβάστε περισσότερα:

Ροδάκινα: Χρήσεις, διατροφική αξία και οφέλη για την υγεία

Pοδάκινο: γενικές πληροφορίες, ποκιλίες και περιβαλλοντικές απαιτήσεις

Καλλιέργεια ροδάκινων από σπόρους

Επαγγελματική καλλιέργεια ροδάκινων – αναλυτικός οδηγός βήμα-βήμα

Eδαφικές απαιτήσεις της ροδακινιάς, προετοιμασία εδάφους και φύτευση

Πολλαπλασιασμός και επικονίαση ροδακινιάς

Κλάδεμα καρποφορίας & διαμόρφωσης στην ροδακινιά

Άρδευση ροδακινιών – Πόσο νερό χρειάζονται οι ροδακινιές;

Λίπανση ροδακινιάς

Απόδοση ροδάκινου ανά στρέμμα, μέθοδοι συγκομιδής και αποθήκευση

Παράσιτα και ασθένειες στην καλλιέργεια των ροδάκινων