Κομπόστ φυκιών για εμπλουτισμό του εδάφους με σπάνια ιχνοστοιχεία

Διαχείριση Εδάφους και Υδατικών Πόρων

Dr. Georgios Daoutopoulos

Καθηγητής, Επιστήμονας, Παραγωγός με πάθος για την Αειφορική Γεωργία

Μοιράσου το:

Τα φύκια, ένα περιφρονημένο υλικό που εκβράζεται από τα κύματα σε πολλές Ελληνικές παραλίες, μπορεί να αποτελέσει πολύτιμο εδαφοβελτιωτικό για τη διψασμένη, ιδιαίτερα σε θρεπτικά μικροστοιχεία, Ελληνική γη. Η χώρα μας και η ιδιαίτερα νησιωτική Ελλάδα με τη μεγάλη ακτογραμμή, μπορεί να αποτελέσει ένα συγκριτικό πλεονέκτημα στην παραγωγή του πολύτιμου αυτού εδαφοβελτιωτικού. Ταυτόχρονα έχουμε ένα ακόμη παράδειγμα αειφορικής διαχείρισης.

Πολλές μελέτες έχουν αποδείξει ότι υπάρχει σημαντική έλλειψη στις σύγχρονες τροφές σε μεταλλικά στοιχεία, γεγονός που συνδέεται, κατά τους ειδι­κούς, με τα σοβαρά προβλήματα υγείας.

Οι ωκεανοί του πλανήτη μας είναι η μεγάλη αποθήκη των μεταλ­λικών στοιχείων που εναποτέθηκαν σε αυτούς, εδώ και δύο δισεκατομ­μύρια χρόνια, από τα ποτάμια, τους χείμαρρους, τους παγετώνες και την ηφαιστειακή δραστηριότητα στον πυθμένα των θαλασσών. Τέσσερα δισεκατομμύρια τόνοι αιωρημάτων μεταφέρονται κάθε χρόνο στη θάλασσα από τα ποτάμια της γης και μαζί και μέσα σε αυτά, πολύτιμα ιχνοστοιχεία.

Τα μεταλλικά στοιχεία είναι τα δομικά στοιχεία της ζωής. Η θάλασσα είναι η πρωταρχική σούπα από την οποία ξεκίνησε κάθε μορφή ζωής στη γη. Δεν υπάρχει βιότοπος στη γη που να έχει τόσο μεγάλη, ομοιογενή και σταθερή συγκέντρωση μεταλλικών στοιχείων από τη θάλασσα η οποία, όπως γνωρίζουμε, καλύπτει το 70% της επιφάνειας του πλανήτη μας.

Ο Αμερικανός Ιατρός και Βιοχημικός Δρ Maynard Murray (1910-1984), ήταν ο πρώτος που στη δεκαετία του 1930 άρχισε να χρησιμοποιεί το θαλασσινό νερό για την αποκατάσταση της γονιμότητας του εδάφους. Ο Δρ. Murray διαπίστωσε επίσης, μετά από δεκαετή και πλέον παγκόσμια έρευνα, ότι τα ψάρια των ωκεανών ήταν εντελώς απαλλαγμένα από καρκινικούς όγκους. Με αυτήν την παρατήρηση, άρχισε να πειραματίζεται με τον «εμβολιασμό» του εδάφους με στερεά υπολείμματα θαλασσινού νερού, πριν από τη σπορά δημητριακών και τη φύτευση λαχανικών. Αγόρασε μια φάρμα στην περιοχή του Σικάγου και άρχισε να μεταφέρει με το σιδηρόδρομο βαγόνια με θαλασσινό νερό για τη λίπανση της φάρμας του. Παρατήρησε ότι οι αποδόσεις του αυξήθηκαν, οι καρποί ήταν πιο νόστιμοι και είχε πολύ λιγότερα προβλήματα με εχθρούς και ασθένειες (1). Παρ’ όλα αυτά είναι συμαντικό να μην γίνεται οποιαδήποτε τετοια εφαρμογή χωρίς να έχει προηγηθεί επικοινωνία με κάποιον γεωπόνο. Η πρακτική αυτή φυσικά και δεν συνιστάται για εδάφη που έχουν προβλήματα ηψηλής αλατότητας και καλλιέργειες ευαίσθητες σε αυτή.

Τα φύκια λοιπόν είναι ένας θαλάσσιος οργανισμός που αναπτύσσεται σε ένα περιβάλλον πλούσιο σε θρεπτικά ιχνοστοιχεία. Επομένως, η κομποστοποίησή τους θα μας δώσει ένα οργανικό λίπασμα πλούσιο σε ιχνοστοιχεία.

Το θαλασσινό νερό περιέχει περισσότερα από 90 μέταλλα και αν έχετε πρόσβαση σε κάποια παραλία με φύκια, είναι καιρός να τα αξιοποιήσετε.

Πολλοί φοβούνται μήπως με τα φύκια μεταφέρουν στο έδαφος που καλλιεργούν άλατα. Όπως ήδη αναλύσαμε μικρές ποσότητες αλάτων δρουν ευεργετικά. Το γεγονός ότι τα φύκια αναπτύσσονται σε θαλασσινό νερό δεν σημαίνει κατ΄ανάγκην ότι είναι γεμάτα με θαλασσινό αλάτι. Άλλωστε όταν μαγειρεύετε θαλασσινά ψάρια δεν τα αλατίζετε; Και βέβαια. Επομένως, τέτοιος φόβος είναι ανύπαρκτος.

Διαδικασία

Ακολουθείστε τα παρακάτω απλά βήματα:

  • Με μια τσουγκράνα φύλλων μαζεύουμε τα φύκια (συνήθως μετά από μια ημέρα τρικυμίας) και τα μεταφέρουμε στο χώρο κομποστοποίησης.
  • Τα απλώνουμε στο έδαφος και με ένα χορτοκοπτικό μηχάνημα τα αλέθουμε για να μειωθεί το μήκος τους.
  • Τα ανακατεύουμε με όσο το δυνατόν διαφορετικά οργανικά υλικά κομποστοποίησης (φύλλα, λαχανικά, κοπριές ζώων (από κότες, κουνέλια, αιγοπρόβατα, άλογα, βοοειδή, κλπ) και τα ρίχνουμε στο σιλό κομποστοποίησης.
  • Πιέζουμε τα υλικά μέσα στο σιλό και ανά στρώσεις των 10-15 εκατοστών προσθέτουμε ζεόλιθο με κοκκομετρία 0-1 χιλιοστά και σε ποσότητα 2 κιλών ανά τετραγωνικό μέτρο για να δεσμεύσει την εκλυόμενη αμμωνία και να εμπλουτιστεί ο ζεόλιθος με θρεπτικά στοιχεία πριν τον μεταφέρουμε μαζί με την κομπόστα στο κτήμα.
  • Επίσης μπορείτε να ρίξετε και λίγη ποσότητα από μελάσα για να έχουμε αύξηση του πληθυσμού των βακτηρίων και γαιοσκωλήκων.
  • Διαβρέχετε το υλικό και φροντίζετε να έχει την απαραίτητη υγρασία ώστε να συνεχίζονται απρόσκοπτα οι διαδικασίες της κομποστοποίησης.
  • Αν το ανακατεύετε 1 φορά το μήνα αναστρέφοντας ταυτόχρονα το υλικό, θα επιταχύνετε τη διαδικασία της κομποστοποίσης. Αν όχι, η διαδικασία θα πάρει ενδεχόμενα διπλάσιο χρόνο, αλλά σίγουρα θα ολοκληρωθεί κάποια στιγμή με άριστα αποτελέσματα.
  • Η κομπόστα που παράγεται σκορπίζεται στο έδαφος του λαχανόκηπου και ενσωματώνεται ελαφρά.

Την πρακτική αυτή εφαρμόζουν με επιτυχία εδώ και δεκαετίες οι Βορειο-Ευρωπαίοι. Τα κομποστοποιούν, τα εκχυλίζουν και μας τα πουλάνε συσκευασμένα σε πλαστικά δοχεία διαλαλώντας την αξία τους για την αποκατάσταση της γονιμότητας των εδαφών.

Αειφορική Γεωργία: Αρχές και Παραδείγματα

Διατήρηση Φυσικού Χορτοτάπητα (αυτοφυούς βλάστησης) σε Δενδρώδεις Καλλιέργειες

Πηγές:

  1. Bιβλίο Sea Energy Agriculture εκδόθηκε στη δεύτερη έκδοση από τον γνωστό οργανισμό των ΗΠΑ ACRES

Οι συνεργάτες μας

Ενώνουμε τις δυνάμεις μας με Μ.Κ.Ο., Πανεπιστήμια και άλλους οργανισμούς παγκοσμίως ώστε μαζί να μπορέσουμε να επιτύχουμε τους κοινούς μας στόχους για βιωσιμότητα και ευημερία των ανθρώπων.