Από τη σπορά μέχρι τη συγκομιδή

Χρήση πιστοποιημένων σπόρων και υγιή σπορόφυτα

Η επιλογή πιστοποιημένου πολλαπλασιαστικού υλικού είναι ζωτικής σημασίας για την συμμόρφωση με τις αρχές της ορθής γεωργικής πρακτικής. Είναι καλύτερα να αναζητήσουμε ποικιλίες που είναι ανθεκτικές στις τοπικές ασθένειες. Υγιή και εύρωστα σπορόφυτα πρέπει να προτιμώνται κατά τη μεταφύτευση. Οι αγρότες πρέπει να συλλέξουν και να πετάξουν φυτάρια  με οποιαδήποτε σημάδια ασθένειας.

Ορθή σπορά και φύτευση, σύμφωνα με επιστημονικά δεδομένα

Οι καλλιεργητές πρέπει να έχουν κατά νου ότι κάθε καλλιέργεια έχει συγκεκριμένες απαιτήσεις σε ποσότητα σπόρου ανά στρέμμα και συγκεκριμένες αποστάσεις φύτευσης για να αναπτυχθεί σωστά. Η φύτευση σπόρων ή φυτών πολύ κοντά, μπορεί να οδηγήσει σε παραμορφωμένα φυτά και ανεπαρκή αερισμό της καλλιέργειας. Από την άλλη πλευρά, η φύτευση τους πολύ αραιά, θα μπορούσε να αφήσει επιπλέον χώρο για τα ζιζάνια να αναπτυχθούν. Στην περίπτωση αυτή, οι αγρότες αναγκάζονται να χρησιμοποιούν ζιζανιοκτόνα, η χρήση των οποίων θα μπορούσε να αποφευχθεί. Μπορείτε να συμβουλευτείτε τον τοπικό σας γεωπόνο για περαιτέρω πληροφορίες και τις βέλτιστες απαιτήσεις σποράς / αποστάσεις φύτευσης κάθε καλλιέργειας.

Βιώσιμη χρήση των υδάτινων πόρων

• Οι αγρότες πρέπει να επικεντρωθούν στο πώς θα χρησιμοποιήσουν με σύνεση νερό που είναι κατάλληλο για άρδευση καλλιεργειών.
• Το νερό πρέπει να αναλύεται τακτικά για να αποφευχθεί η επιμόλυνση.
• Αν υπάρχουν ζώα στο χωράφι, κρατήστε τα σε ασφαλή απόσταση από οποιαδήποτε προσιτή πηγή νερού. Τα ζωικά απόβλητα φέρουν σημαντικό αριθμό παθογόνων μικροοργανισμών.
• Μην εφαρμόζετε χημικές ουσίες κοντά σε πηγές νερού.
• Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ανακυκλωμένο νερό μόνο μετά από ειδική άδεια και πάντα υπό την επίβλεψη τοπικών εξουσιοδοτημένων επιστημόνων.
• Πρέπει να επισημάνουμε με σαφήνεια όλα τα δοχεία με ανακυκλωμένα αστικά λύματα, ώστε να μην πιει κανείς από αυτά.
• Σε πολλές περιπτώσεις, οι καλλιεργητές μπορούν να ποτίζουν τα φυτά τους είτε νωρίς το πρωί είτε αργά το απόγευμα, όταν οι θερμοκρασίες είναι σχετικά χαμηλότερες. Αυτό θα αποτρέψει τις μεγάλες απώλειες νερού από την έντονη εξάτμιση.
• Αποφύγετε να έχετε ακάλυπτες πηγές στάσιμου νερού. Επίσης, το  νερό είναι δυνατό να προσελκύσει ζώα, έντομα και μικροοργανισμούς που μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές ασθένειες τόσο σε ζώα όσο και σε ανθρώπους.
• Εξετάστε τις σύγχρονες μεθόδους άρδευσης (drip irrigation, sprinklers) που συμβάλλουν στην αποτελεσματική διαχείριση του νερού.
• Σε μια συγκεκριμένη περιοχή, κάθε καλλιέργεια έχει συγκεκριμένες απαιτήσεις νερού, ένα μέρος των οποίων μπορεί να καλυφθεί από τις βροχοπτώσεις. Λογικό είναι να μην αρδεύουμε καλά όταν περιμένουμε κάποια βροχόπτωση. Η  υπερβολική άρδευση μπορεί να οδηγήσει σε διάφορα προβλήματα των καλλιεργειών (για παράδειγμα σηψηρριζίες, μυκητιάσεις κλπ.). Μπορείτε να συμβουλευτείτε έναν τοπικό αδειούχο γεωπόνο, για να καταρτίσετε ένα λεπτομερές σχέδιο άρδευσης, σύμφωνα με τις τελευταίες ή τις ετήσιες μετεωρολογικές προβλέψεις.

Η ορθή χρήση των λιπασμάτων

Σε πολλές περιπτώσεις, η εφαρμογή λιπασμάτων με λεπτομερές σχέδιο και κατόπιν έρευνας έχει οδηγήσει σε  σημαντική αύξηση στις αποδόσεις των καλλιεργειών. Ωστόσο, η ανεξέλεγκτη και ανεύθυνη χρήση μπορεί να βλάψει το έδαφος, τους ιστούς των φυτών και το περιβάλλον. Μερικές συμβουλές:

• Εξετάστε το ενδεχόμενο να πραγματοποιείτε τουλάχιστον μία ανάλυση εδάφους ετησίως στον τοπικό εξουσιοδοτημένο οργανισμό σας, ώστε να μπορείτε να λάβετε τεκμηριωμένη απόφαση σχετικά με τους τύπους και τις ποσότητες λιπασμάτων.
• Πριν από την εφαρμογή οποιουδήποτε λιπάσματος, ζητήστε πάντα συμβουλές από έναν τοπικό αδειούχο γεωπόνο. Μπορείτε να συμβουλευτείτε τον τοπικό σας γεωπόνο, ώστε να μπορείτε να συμφωνήσετε σε ένα λεπτομερές σχέδιο (τύποι λιπασμάτων, ποσότητα και χρονοδιάγραμμα εφαρμογής).
• Θα πρέπει πάντα να καταγράφετε οποιαδήποτε εφαρμογή λιπασμάτων στο ιστορικό της κάθε καλλιέργειας. Ένα κοινό πρόβλημα είναι ότι οι αγρότες συχνά ξεχνούν το είδος των λιπασμάτων που εφάρμοσαν ακόμη και δύο μήνες πριν.
• Σε πολλές περιπτώσεις, καλό είναι να εκτελέσετε τουλάχιστον μία ανάλυση  των φύλλων των φυτών στον τοπικό εξουσιοδοτημένο οργανισμό σας. Η ανάλυση φύλλων (ειδικά στην δενδροκομία) θα σας βοηθήσει να κατανοήσετε τις συγκεκριμένες ανάγκες θρεπτικών συστατικών των φυτών σας.
• Όλα τα λιπάσματα που σκοπεύετε να χρησιμοποιήσετε πρέπει να είναι εγκεκριμένα και να επιτρέπονται στη χώρα σας.
• Διαβάστε προσεκτικά τις οδηγίες της ετικέτας, πριν από οποιαδήποτε χρήση λιπάσματος.
• Προσπαθήστε να αποφύγετε την ανάμειξη δύο ή περισσότερων τύπων λιπασμάτων, χωρίς την επίβλεψη αδειούχων γεωπόνων.
• Οι παραγωγοί πρέπει να αποθηκεύουν όλα τα λιπάσματα σε ασφαλή απόσταση από πηγές νερού όπως δεξαμενές νερού, ποτάμια κ.λπ.
• Τα λιπάσματα θα πρέπει να ασφαλίζονται, να κλειδώνονται και να έχουν τον κατάλληλο εξαερισμό.
• Η αποθήκη πρέπει να βρίσκεται μακριά από ζώα και παιδιά.
• Οι καλλιεργητές πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί πριν εφαρμόσουν οργανικά λιπάσματα (κοπριά). Συνίσταται να κρατήσουν την κοπριά σε ξεχωριστή και απομονωμένη θέση στη γεωργική εγκατάσταση. Η ακατέργαστη κοπριά πρέπει να βρίσκεται σε σημαντική απόσταση από τις περιοχές παραγωγής.
• Όλος ο εξοπλισμός και τα εργαλεία που έρχονται σε άμεση επαφή με την ακατέργαστη κοπριά πρέπει να καθαρίζονται σωστά πριν εισέλθουν στις περιοχές παραγωγής. Οι εργαζόμενοι που χειρίζονται ακατέργαστη κοπριά πρέπει να φροντίζουν για την προσωπική τους υγιεινή, να φορούν κατάλληλα ρούχα, υποδήματα και γάντια πριν έρθουν σε επαφή με τις περιοχές παραγωγής ή με διαδικασίες μετά τη συγκομιδή.

Ορθή Χρήση των Φυτοπροστατευτικών Προϊόντων

Η διασφάλιση της ορθής χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων είναι ζωτικής σημασίας για την τήρηση της φιλοσοφίας της Ορθής Γεωργικής Πρακτικής. Μερικές συμβουλές:

• Προτιμήστε πρώτα τα μέτρα φυσικής αντιμετώπισης, για παράδειγμα την άμεση συλλογή με το χέρι και την απομάκρυνση όλων των ασθενών φυτών για να αποφευχθεί η ταχεία εξάπλωση μιας νόσου.
• Πρέπει πάντα να διαβάζουμε προσεκτικά τις οδηγίες κάθε ετικέτας και να ζητήσουμε συμβουλές από έναν τοπικό αδειούχο γεωπόνο.
• Όλες οι χημικές ουσίες που σκεφτόμαστε να χρησιμοποιήσουμε πρέπει να είναι εκ των προτέρων καταχωρημένες και να επιτρέπονται στη χώρα που βρισκόμαστε.
• Ποτέ μην εφαρμόζετε ή αναμειγνύετε κανένα είδος φυτοπροστατευτικών προϊόντων χωρίς τη σύμφωνη γνώμη ενός αδειούχου γεωπόνου.
• Αποφεύγουμε να ψεκάζουμε χημικές ουσίες κατά τη διάρκεια θυελλώδους ή βροχερής ημέρας, για να αποτρέψουμε τη διασπορά και τη διαρροή.
• Σε περίπτωση που κυψέλες τοποθετούνται σε κοντινή απόσταση από το αγρόκτημα, προσέχουμε να μην χρησιμοποιούμε φυτοφάρμακα επιβλαβή για τις μέλισσες. Σε κάθε περίπτωση, ενημερώστε τον μελισσοκόμο πριν από οποιαδήποτε ενέργεια. Σε περίπτωση που η καλλιέργειά μας προσελκύει μέλισσες, μπορούμε να ψεκάσουμε μόνο σε συγκεκριμένες ώρες, συνήθως κατά τη διάρκεια της νύχτας (συμβουλευτείτε τον τοπικό σας αδειούχο γεωπόνο και την τοπική ένωση μελισσοκομίας).
• Είναι σημαντικό μετά από κάθε εφαρμογή φυτοπροστατευτικών προϊόντων να μην συγκομίζουμε πριν το απαραίτητο χρονικό περιθώριο που αναγράφεται σε κάθε ετικέτα, για να αποφύγουμε σοβαρές δηλητηριάσεις.
• Βεβαιωθείτε ότι διαθέτετε όλο τον ειδικό εξοπλισμό. Αυτό περιλαμβάνει: γάντια, μάσκα, στολή, καπέλο, μπότες, ψεκαστήρες και άλλα. Κανένα μέρος του σώματος δεν πρέπει εκτίθεται σε χημικές ουσίες.
• Θα πρέπει να καθαρίσουμε προσεκτικά όλο τον εξοπλισμό με σαπούνι και νερό μετά τη χρήση.
• Κρατάμε τα χημικά και τους ψεκαστήρες κλειδωμένα σε ειδικούς χώρους με σωστή θερμοκρασία και αερισμό, σύμφωνα με τους τοπικούς κανονισμούς.
• Μην δανείζετε ψεκαστήρες σε άλλους αγρότες. Τα υπολείμματα προηγούμενων φυτοφαρμάκων μπορούν να αντιδράσουν με τις χημικές ουσίες του τρέχοντος φυτοπροστατευτικού προϊόντος, με καταστροφικές συνέπειες για την καλλιέργειά μας.
• Κρατήστε τα παιδιά σε ασφαλή απόσταση από οποιαδήποτε περιοχή ψεκασμού.
• Κρατήστε τα ζώα σε ασφαλή απόσταση μακριά από οποιαδήποτε περιοχή ψεκασμού.
• Χρησιμοποιούμε ορατή και ευδιάκριτη επισήμανση στο πεδίο σχετικά με την εφαρμογή χημικών ουσιών, ώστε να αποτρέψουμε τον καθένα από το να αγγίζει ή να τρώει οτιδήποτε.
• Κρατήστε όλα τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα αποθηκευμένα στην αρχική τους συσκευασία. Είναι πολύ συνηθισμένο για τους αγρότες να είναι μην είναι σίγουροι για το είδος του χημικού σκευάσματος που περιέχεται σε μια δεξαμενή ή ένα δοχείο χωρίς κάποια σήμανση.
• Οι κενές συσκευασίες πλένονται με σαπούνι, αποθηκεύονται σε ειδικές σακούλες και παραδίδονται στον κοντινότερο επιτρεπόμενο σημείο αμέσως μετά τη χρήση.

Βιώσιμη Χρήση των Ενεργειακών Πόρων

Σε πολλές γεωργικές εγκαταστάσεις (για παράδειγμα, θερμοκήπια), οι καλλιεργητές χρησιμοποιούν διάφορες πηγές ενέργειας για να επιτύχουν ικανοποιητική ανάπτυξη των καλλιεργειών. Ωστόσο, η ανεξέλεγκτη χρήση ενεργειακών πόρων μπορεί να προκαλέσει σημαντική αύξηση του κόστους παραγωγής. Για να αποφύγουμε περαιτέρω ζημιές, συνιστώνται μερικές τεχνικές:

• Χρησιμοποιούμε ενεργειακά σύγχρονο και αποδοτικό εξοπλισμό φωτισμού.
• Εάν είναι δυνατόν, εξετάζουμε τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως ηλιακοί συλλέκτες.
• Εφαρμόζουμε φωτισμό και θερμότητα σύμφωνα με τις ανάγκες των φυτών (συμβουλευτείτε τον τοπικό σας γεωπόνο για συμβουλές).
• Προτιμήστε τις ηλιόλουστες περιοχές για να χτίσετε τα θερμοκήπια σας, για να ελαχιστοποιήσετε τις ανάγκες φωτισμού και θερμότητας της εγκατάστασης.

Συγκομιδή

Οι αγρότες και οι λοιποί εργαζόμενοι πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί κατά τη συγκομιδή.

• Οι εργαζόμενοι πρέπει να πλένουν τα χέρια τους και να δένουν τα μαλλιά τους πριν συλλέξουν τα προϊόντα.
• Το κάπνισμα και το ποτό δεν επιτρέπονται κατά τη διάρκεια της διαδικασίας.
• Αποφεύγουμε τη συγκομιδή ανώριμων προϊόντων.
• Τα φρούτα που έχουν πέσει στο έδαφος φέρουν μεγαλύτερο κίνδυνο επιμόλυνσης.
• Οι αγρότες πρέπει να αποθηκεύουν φρούτα και λαχανικά σε καθαρά δοχεία.
• Οι καλλιεργητές πρέπει να αποθηκεύουν προϊόντα σε σκιερά μέρη, μακριά από ζώα, χημικά και λιπάσματα.
• Ο εξοπλισμός (π.χ. ψαλίδι συγκομιδής) πρέπει να είναι καθαρός και να αποστειρώνεται.

ΟΡΘΗ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗ – ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

Κατανόηση των κινδύνων επιμόλυνσης

Επιλογή Καλλιέργειας και Χωραφιού, Προετοιμασία Εδάφους

Από τη σπορά μέχρι τη συγκομιδή

Κτηνοτροφία και GAP

Προσωπική Υγιεινή και GAP

Αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων (σωστή αποθήκευση και μεταφορά)