Απαιτήσεις Λίπανσης στην Καλλιέργεια Ηλίανθου

Πρώτα απ ‘όλα, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η κατάσταση του εδάφους του εκάστοτε χωραφιού μέσω εξαμηνιαίων ή ετήσιων αναλύσεων πριν εφαρμοστεί οποιαδήποτε μέθοδος λίπανσης. Δεν υπάρχουν δύο πανομοιότυπα χωράφια στον κόσμο και, ως εκ τούτου, κανείς δεν μπορεί να σας συμβουλεύσει για τις μεθόδους λίπανσης χωρίς να λάβετε υπόψη τα αποτελέσματα αναλύσεων του εδάφους σας, την ανάλυση ιστών και το ιστορικό του χωραφιού σας. Ωστόσο, παρακάτω αναφέρονται ορισμένα τυπικά προγράμματα λίπανσης και επιλογές που χρησιμοποιούν πολλοί καλλιεργητές ηλίανθου σε όλο τον κόσμο.

Ο ηλίανθος έχει ένα εκτεταμένο ριζικό σύστημα που επιτρέπει την άντληση θρεπτικών συστατικών και νερού από βαθύτερα στρώματα εδάφους σε σύγκριση με άλλες ετήσιες καλλιέργειες. Αυτό σημαίνει ότι το φυτό μπορεί να καλύψει τις περισσότερες από τις μέσες ανάγκες του για τα 16 βασικά θρεπτικά συστατικά μέσω του περιβάλλοντος, μειώνοντας την ανάγκη για λίπανση. Ωστόσο, τα επιστημονικά στοιχεία και η πρακτική εμπειρία έχουν δείξει ότι για να επιτευχθεί υψηλότερη απόδοση, ειδικά σε εδάφη χαμηλής γονιμότητας, ο αγρότης πρέπει να παρέχει στον ηλίανθο άζωτο (Ν), φώσφορο (Ρ) και κάλιο (Κ), σε επαρκείς ποσότητες και σε την κατάλληλη στιγμή. Είναι απαραίτητο να πραγματοποιηθεί ανάλυση εδάφους πριν από την εγκατάσταση της καλλιέργειας για να προσδιοριστεί η περιεκτικότητά του σε θρεπτικά συστατικά.

Η γονιμότητα του εδάφους μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ο πρώτος δείκτης της συμπεριφοράς του φυτού ως προς την λίπανση. Ενδεικτικά, εάν δεν υπάρχουν περιοριστικοί περιβαλλοντικοί παράγοντες, η λίπανση αναμένεται να αυξήσει την απόδοση κατά 80-100% σε ένα έδαφος πολύ χαμηλής γονιμότητας. Αυτό το ποσοστό μειώνεται όσο αυξάνεται η γονιμότητα του εδάφους (η ποσότητα της οργανικής ύλης). Η ανάλυση αναμένεται να δείξει επίσης ελλείψεις σε θρεπτικά συστατικά. Στα περισσότερα χωράφια, σε οποιαδήποτε κλιματική ζώνη, το άζωτο, ο φώσφορος και το θείο βρίσκονται συνήθως σε ανεπαρκείς ποσότητες, που δε μπορούν να συμβάλλουν στην επίτευξη υψηλών αποδόσεων.

Επιπλέον, σε περιοχές με υψηλή βροχόπτωση αναμένεται ανεπάρκεια καλίου, ασβεστίου και μαγνησίου. Άλλα θρεπτικά συστατικά όπως το βόριο, ο σίδηρος, ο ψευδάργυρος, ο χαλκός και το μαγγάνιο μπορεί επίσης να είναι σε έλλειψη σε πολλές περιοχές (1). Να θυμάστε ότι ο τύπος του εδάφους είναι κρίσιμος για τη διαθεσιμότητα και την κινητικότητα των θρεπτικών ουσιών. Για παράδειγμα, σε αμμώδη εδάφη, ο ηλίανθος έχει συχνά μεγαλύτερη ανάγκη για επιπλέον λίπασμα καλίου (2).

Εκτός από αυτήν την παράμετρο, ο αγρότης θα πρέπει να λάβει υπόψη και κάποιους άλλους παράγοντες για να καθορίσει τον τελικό τύπο και την ποσότητα της λίπανσης. Μερικοί από αυτούς:

Απαιτήσεις της εκάστοτε ποικιλίας για θρεπτικά συστατικά,
Πυκνότητα φυτών (μέγεθος πληθυσμού),
Αναμενόμενη-επιθυμητή απόδοση και
Σχέδιο αμειψισποράς (καλλιέργεια που υπήρχε πριν στο χωράφι)

Πιο συγκεκριμένα, για παραγωγή 2,24 τόνων ηλιόσπορου ανά εκτάριο ή 224 kg ανά στρέμμα (2.000 λίβρες ανά acre), τα φυτά απαιτούν περίπου την ίδια ποσότητα N, P και K με 2,70 τόνους σίτου ανά εκτάριο ή 270 kg σίτου ανά στρέμμα (40 μπουσέλ ανά acre). Αυτό μεταφράζεται χονδρικά σε συνολική πρόσληψη 32 N, 11,3 P, 16,8 K, 3,6 S και 2-3 B kg ανά εκτάριο ή 3,2 N, 1,13 P, 1,68 K, 0,36 S και 0,2-0,3 B kg ανά στρέμμα (28,6 N, 10,1 P, 15 K, 3,2 S και 1,7- 2,7 lb ανά acre) (3).

Άζωτο

Η έλλειψη αζώτου είναι ο κύριος περιοριστικός παράγοντας της απόδοσης στους ηλίανθους, ειδικά σε εδάφη χαμηλής γονιμότητας. Μερικά κοινά συμπτώματα των φυτών με ανεπάρκεια Ν είναι η καθυστερημένη και μειωμένη ανάπτυξη, οι λεπτότεροι μίσχοι και η συνηθισμένη γενική χλώρωση των φύλλων, η οποία είναι πιο εμφανής στα χαμηλότερα-παλαιότερα φύλλα. Για να αποφευχθεί αυτή η κατάσταση, ο αγρότης πρέπει να καλύπτει τις ανάγκες της καλλιέργειας σε Ν καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής των φυτών. Ωστόσο, είναι απαραίτητο να αποφεύγεται η υπερβολική λίπανση, ειδικά σε ελαιούχους ηλίανθους, καθώς μπορεί να μειώσει την περιεκτικότητα σε έλαιο (4). Επιπλέον, η υπερβολική λίπανση με Ν μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο πλαγιάσματος και ασθενειών (όπως η σκληρωτίνια).

Εκτός από την πρακτική εμπειρία τους, οι αγρότες μπορούν να χρησιμοποιήσουν και συγκεκριμένους τύπους για να υπολογίσουν τις ποσότητες Ν που πρέπει να προστεθούν με μεγαλύτερη ακρίβεια. Ένα παράδειγμα είναι το ακόλουθο (5):

Nrec = (0,05) (EY) – STN(0-24 in.) – NPc

Όπου:

EY = αναμενόμενη απόδοση (λίβρα/acre)

STN = νιτρικό άζωτο (NO3–-N) μετρημένο σε βάθος 24 in. (lb./acre)

Npc = ποσότητα N που παρέχεται από την προηγούμενη καλλιέργεια ψυχανθών (λίβρα/acre).

Είναι προτιμότερο η εφαρμογή του Ν να γίνεται σε διαφορετικές δόσεις. Γενικά, οι ηλίανθοι έχουν ελάχιστες απαιτήσεις σε Ν κατά τα πρώιμα στάδια ανάπτυξης και η πρόσληψη Ν είναι πολύ χαμηλή μέχρι το στάδιο των 8 φύλλων. Ωστόσο, ο αγρότης μπορεί να πραγματοποιήσει αρχική λίπανση με μικρή ποσότητα θρεπτικών κατά τη σπορά ή προφυτρωτικά για να αποφύγει τυχόν ελλείψεις κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Οι σπόροι δεν πρέπει να έρθουν σε επαφή με το λίπασμα Ιδανικά, το N μπορεί να ενσωματωθεί στο έδαφος 5 cm (2 in) κάτω από τους σπόρους.

Ομοίως, καλό είναι να αποφύγετε την άμεση επαφή του θειοθειικού αμμωνίου (12-0-0-26) με τον σπόρο (6). Για τα αμμωνιακά λιπάσματα και ουρίας, η ενσωμάτωσή τους στο έδαφος (μηχανικά ή με άρδευση) είναι πολύ σημαντική. Τα καλύτερα αποτελέσματα μπορούν να επιτευχθούν όταν κατά την λίπανση υπάρχει επαρκής υγρασία στο έδαφος. Είναι καλό να αποφεύγεται η προσθήκη της συνολικής ποσότητας Ν νωρίς, ειδικά σε ξηρικές καλλιέργειες ηλίανθου. Ο λόγος είναι ότι μπορεί να οδηγήσει στην δημιουργία πλούσιας φυλλικής επιφάνειας, σε μειωμένη αποδοτικότητα χρήσης νερού και, τέλος, σε πρώιμη γήρανση των φύλλων, γεγονός που μπορεί να καταπονήσει τα φυτά και να μειώσει την απόδοση (μικρότερος χρόνος για το γέμισμα των σπόρων) (7).

Μια επιφανειακή εφαρμογή μπορεί να πραγματοποιηθεί όταν τα φυτά έχουν 8-10 φύλλα και διάμετρο στελέχους κοντά στα 15 mm (0,6 in), δηλαδή περίπου 4-6 εβδομάδες μετά τη φύτευση. Τα φυτά απορροφούν το 60-100% του συνολικού Ν από αυτό το στάδιο μέχρι το γέμισμα των κόκκων. Οι ποσότητες που αναφέρονται παραπάνω μπορούν και πρέπει να μειωθούν σε γόνιμα εδάφη ή/και όταν έχει προηγηθεί καλλιέργεια ψυχανθών. Πιο συγκεκριμένα, η σπορά των ψυχανθών 2 μήνες πριν τη φύτευση του ηλίανθου και την ενσωμάτωση των φυτών μπορεί να ελαχιστοποιήσει την ανάγκη για επιπλέον λίπανση με Ν (2). Οι συνιστώμενες ποσότητες Ν ανά εκτάριο είναι 0-33 kg ή 0-3,3 kg ανά στρέμμα (0-29,4 lb/ac) μετά από αγρανάπαυση ή αμειψισπορά με ψυχανθή, 67,3 kg ανά εκτάριο ή 6,73 kg ανά στρέμμα (60,4 lb/ac) μετά από καλλιέργειες σόγιας ή μικρόκοκκων δημητριακών και 90-112 kg ανά εκτάριο ή 9-11,2 kg ανά στρέμμα (80,3-100 lb /ac) μετά από καλαμπόκι ή ζαχαρότευτλα (8).

Φώσφορος

Ανάλογα με την περιοχή, την καλλιέργεια και το ιστορικό λίπανσης του χωραφιού, οι ποσότητες P που απαιτούνται μπορεί να διαφέρουν. Ο γεωργός μπορεί να πραγματοποιήσει ανάλυση εδάφους μετά απο δειγματοληψία για να τις προσδιορίσει με μεγαλύτερη ακρίβεια. Τα δείγματα για το P και το K πρέπει να συλλέγονται νωρίς την άνοιξη ή το φθινόπωρο και, φυσικά, όχι αμέσως μετά την εφαρμογή λιπασμάτων. Η ανάγκη για λίπανση με P θα υπαγορευτεί από τα επίπεδα διαθέσιμου, μη δεσμευμένου P στο έδαφος. Τα φυτά θα ωφεληθούν από τη λίπανση με P μόνο όταν η διαθεσιμότητα P του εδάφους είναι κάτω από 10-20 ppm ή 34 kg ανά εκτάριο ή 3,4 kg ανά στρέμμα (30,3 lb/ac) (8, 7). Τα φυτά που δεν έχουν φωσφορικά άλατα αναμένεται να έχουν μειωμένη ανάπτυξη και πιθανώς κάποια σκούρα γκρι νέκρωση στις άκρες των κάτω φύλλων.

Φυσικά, εκτός από την πρακτική τους εμπειρία, οι αγρότες μπορούν να χρησιμοποιήσουν συγκεκριμένους τύπους για να υπολογίσουν με μεγαλύτερη ακρίβεια τις ποσότητες P που πρέπει να προστεθούν (9). Η εφαρμογή P πριν από τη φύτευση είναι προτιμότερο να συνδυάζεται με μικρές ποσότητες N για να αυξηθεί η πρόσληψη P από την καλλιέργεια. Συνήθως, το συνολικό P εφαρμόζεται πριν ή κατά τη διάρκεια των φυτεύσεων, καθώς είναι σημαντικό για την ανάπτυξη των ριζών. Μερικά από τα λιπάσματα P που χρησιμοποιούνται είναι το μονοφωσφορικό αμμώνιο (11-54-0) ή υγρά μείγματα όπως το 8-24-6 ή το πολυφωσφορικό αμμώνιο (10-34-0). Ο γεωργός θα πρέπει να έχει υπόψη του ότι με τη συγκομιδή 454 kg (1001 lb) σπόρων, αφαιρεί από το έδαφος 9-21 kg P2O5 ανά εκτάριο ή 0,9-2,1 kg ανά στρέμμα (8-18,7 lb/ac). Η γενική συμβουλή είναι να προστίθενται περίπου 35-200 kg P2O5 ανά εκτάριο ή 3,5-20 kg ανά στρέμμα, (31,2-178,4 lb/ac) ανάλογα με το P που αποθηκεύεται στο έδαφος (7, 3). Ο αγρότης θα πρέπει να προτιμά την εφαρμογή σε λωρίδες και όχι χύμα. Ταυτόχρονα, ο γεωργός πρέπει σταδιακά να αυξάνει την περιεκτικότητα του εδάφους σε φώσφορο με την πάροδο του χρόνου.

Κάλιο

Το κάλιο έχει ζωτικό ρόλο στη ρύθμιση της αποδοτικότητας της χρήσης του νερού στους ηλίανθους. Η έλλειψη καλίου δεν είναι πολύ συχνή αφού τα φυτά μπορούν να απορροφήσουν τις απαραίτητες ποσότητες από το έδαφος. Ωστόσο, αυτό το πρόβλημα είναι πιο κοινό σε αμμώδη εδάφη και τα λιπάσματα K θα πρέπει να εφαρμόζονται όταν τα επίπεδα του είναι κάτω από 150 ppm. Σε τέτοιες περιπτώσεις, μερικά κοινά συμπτώματα είναι τα μικρότερα φύλλα, με χλώρωση (κιτρίνισμα) στα κάτω φύλλα, ειδικά κατά μήκος των ελασμάτων και των κύριων νεύρων. Σε ορισμένες περιπτώσεις, παρουσιάζουν κύρτωση προς τα πάνω ή προς τα κάτω. Η ανεπάρκεια Κ είναι πιο σοβαρή όταν οι ηλίανθοι βρίσκονται σε στρες ξηρασίας και αντίστροφα, ειδικά σε παλαιότερα φυτά. Τέλος, η έλλειψη Κ μπορεί να μειώσει την περιεκτικότητα σε σπορέλαιο. Γενικά, πολύ μικρή ποσότητα Κ απομακρύνεται από το έδαφος με τη συγκομιδή ηλιόσπορου. Εάν αφαιρεθούν τα καλάμια από το χωράφι, τότε οι απώλειες Κ αυξάνονται δραματικά, και η λίπανση θα πρέπει να προσαρμοστεί αντίστοιχα. Ο γεωργός μπορεί να εφαρμόσει 17-35 kg K ανά εκτάριο ή 1,7-3,5 kg ανά στρέμμα (15,2-31,2 lb/ac). Η ποσότητα μπορεί να διπλασιαστεί εάν το λίπασμα διανεμειθεί χύμα. Συνήθως, η συνολική ποσότητα εφαρμόζεται πριν ή κατά τη φύτευση αφού μέχρι το 90% του Κ χρησιμοποιείται μέχρι το στάδιο της ανθοφορίας (3, 7).

Πηγές

Ηλίανθος: Ιστορία, Χρήσεις και Γενικές Πληροφορίες

Επιλογή Κατάλληλης Ποικιλίας Ηλίανθου

Προετοιμασία Εδάφους και Απαιτήσεις Εδάφους και Σποράς στην Καλλιέργεια Ηλίανθου

Απαιτήσεις Άρδευσης στην Καλλιέργεια Ηλίανθου

Απαιτήσεις Λίπανσης στην Καλλιέργεια Ηλίανθου

Διαχείριση Ζιζανίων στην Καλλιέργεια Ηλίανθου

Παράσιτα και Ασθένειες στην Καλλιέργεια Ηλίανθου

Απόδοση, Συγκομιδή και Αποθήκευση του Ηλίανθου

Tags: ηλίανθος λίπανση ηλίανθου

Συντακτική Ομάδα Wikifarmer

Εγκεκριμένος

Το Wikifarmer είναι μια παγκόσμια διαδικτυακή πλατφόρμα που έχει ως όραμα και στόχο να στηρίξει και να ενδυναμώσει τους αγρότες, προσφέροντας δωρεάν πρόσβαση σε σχετικό εκπαιδευτικό υλικό καθώς και στην εγχώρια και παγκόσμια αγορά ώστε να πουλήσουν τα προιόντα τους σε δίκαιες τιμές.

Εντάξου στην συντακτική μας ομάδα

Γίνε μέλος της ομάδας του Wikifarmer ως συντάκτης στην μεγαλύτερη πλατφόρμα του γεωργικού κλάδου, με κείμενα που δημιουργούνται από τους ίδιους τους χρήστες και βοήθησε τους αγρότες να αναβαθμίσουν βιώσιμα την παραγωγή τους.

Υποβολή άρθρου