Στρατηγικές Διαχείρισης για Επιχειρήσεις Τροφίμων

Η επιτυχία και τα λάθη είναι αναπόσπαστο μέρος κάθε επιχείρησης. Σε κάθε τομέα, ακόμα και σε προσωπικό επίπεδο, μπορεί να προκύψουν λάθη που αλλάζουν τη ζωή, ενώ κάποιοι άνθρωποι καταφέρνουν σημαντικά επιτεύγματα. Αυτό το άρθρο εξετάζει μια βασική άσκηση που εφαρμόζεται σε όλα τα επίπεδα και σε κάθε κατάσταση επιτυχίας ή αποτυχίας. Κάθε λάθος, πρόβλημα ή επιτυχία έχει μια αιτία ή μια σειρά αιτιών. Είναι σημαντικό να διερευνώνται και να αναλύονται όλες οι πιθανές αιτίες που οδηγούν είτε στην αποτυχία είτε στην επιτυχία. Για τον λόγο αυτό η ανάλυση βασικών αιτιών (RCA) είναι σημαντική για μία επιχείρηση.

Η Σημασία της Διερεύνησης και  η Ανάλυση Βασικών Αιτιών (RCA)

Σε κάθε επιχείρηση, όπως και μια αγροτική επιχείρηση, η διεξαγωγή μίας έρευνας για την ανάλυση βασικών αιτιών είναι ζωτικής σημασίας. Οι γεωργικές επιχειρήσεις, όπως και οι επιχειρήσεις παραγωγής τροφίμων, είναι εξοικειωμένες με τη λήψη μέτρων για τη διόρθωση λαθών ή αποτυχιών που συμβαίνουν καθημερινά. Προβλήματα μπορεί να προκύψουν κατά την εφαρμογή φυτοφαρμάκων ή άλλων γεωργικών εισροών, ενώ προκλήσεις και αποτυχίες είναι συχνές κατά τη διάρκεια των καθημερινών εργασιών. Οι παράγοντες  που συμβάλλουν στις επιτυχίες ή στις αποτυχίες μπορεί να είναι δύσκολο να αναγνωριστούν λόγω του φόρτου εργασίας. Ωστόσο, η βιασύνη να προχωρήσουμε σε άλλα θέματα μπορεί να οδηγήσει σε επιφανειακές έρευνες και αναλύσεις βασικών αιτιών (RCA), οι οποίες εκτελούνται ως τυπικές διαδικασίες συμμόρφωσης. Αυτό δεν πρέπει να συμβαίνει. Οι καλές αναλύσεις των βαθύτερων αιτίων μπορούν να οδηγήσουν στην ουσιαστική καταπολέμηση των αποτυχιών και στη αύξηση των επιτυχιών.

Η Έννοια της Ασφάλειας και της Διασφάλισης Ποιότητας (SSQA)

Οι σωστές ασκήσεις RCA δημιουργούν ευκαιρίες για τη διατήρηση και την αύξηση των επιτυχιών. Αυτό σημαίνει ότι μετά την επίλυση των αιτιών που οδήγησαν σε αποτυχίες στο παρελθόν, αποτρέπεται η επανάληψή τους. Ταυτόχρονα, αυτό γίνεται η βάση για την επίτευξη ακόμα μεγαλύτερων κατορθωμάτων. Οι ασκήσεις RCA απαιτούν σοβαρή προσοχή, καθώς οι επιφανειακές αναλύσεις RCA προσφέρουν μόνο μια ψευδή αίσθηση ασφάλειας.

Μέθοδοι για την Ανάλυση Βασικών Αιτιών

Ορισμένες μέθοδοι ανάλυσης βασικών αιτιών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν περιλαμβάνουν:

1. Διάγραμμα Ishikawa (διάγραμμα ψαροκόκαλο): Αυτή η μέθοδος ομαδοποιεί τα αίτια σε κύριες κατηγορίες, όπως Μέθοδοι, Εξοπλισμός, Άνθρωποι, Υλικά, Μετρήσεις και Περιβάλλον, για τον προσδιορισμό των βαθύτερων αιτίων.
2. Μέθοδος Πέντε Γιατί (Five Whys): Αυτή η μέθοδος εστιάζει στην ερώτηση “Γιατί” για να εντοπίσει τις βαθύτερες αιτίες. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε συνδυασμό με ένα διάγραμμα αιτίου-αποτελέσματος και ένα διάγραμμα πέντε “Πώς” για την εστίαση στη λύση.
3. Ανάλυση Δέντρου Σφαλμάτων: Χρησιμοποιεί τη λογική Boole για τον προσδιορισμό των αιτίων σε κάθε ανεπιθύμητο ή επιθυμητό συμβάν.
4. Ανάλυση επιπτώσεων αστοχίας  (FMEA): Αυτή η σταδιακή προσέγγιση εντοπίζει τις πιθανές αιτίες των αποτυχιών και μπορεί να είναι προληπτική ή να εφαρμόζεται μετά την εμφάνιση του προβλήματος.
5. Διάγραμμα Pareto: Αυτό το ραβδόγραμμα κατατάσσει τα προβλήματα σε φθίνουσα σειρά εμφάνισης και βοηθά στην ιεράρχηση των παραγόντων προς βελτίωση.

Στρατηγική Διαχείρισης για Επιχειρήσεις Τροφίμων

Μια αποτελεσματική στρατηγική διαχείρισης πρέπει να περιλαμβάνει συνεχείς ασκήσεις RCA για διάφορους λόγους:

• Τα προβλήματα ή οι επιτυχίες σπάνια έχουν μεμονωμένες αιτίες.
• Η βασική αιτία ενός προβλήματος ή μιας επιτυχίας είναι συχνά μια σειρά αιτιών.
• Οι δράσεις πρέπει να σχεδιάζονται για να αντιμετωπίζουν όλες τις αιτίες ενός προβλήματος.
• Κάθε άσκηση επίλυσης προβλημάτων πρέπει να ακολουθεί προσεγγίσεις και στρατηγικές συστημικής σκέψης.

Επιβεβαίωση της Αποτελεσματικότητας της RCA

Η αποτελεσματικότητα της RCA πρέπει να επιβεβαιώνεται πριν επενδυθούν πόροι στις απαραίτητες ενέργειες. Μια επιχείρηση τροφίμων εξαλείφει τα επαναλαμβανόμενα προβλήματα και αυξάνει τις επιτυχίες της με βάση τον ακριβή εντοπισμό των βαθύτερων αιτιών. Χωρίς την επιβεβαίωση της αποτελεσματικότητας, μια διαδικασία ανάλυσης αιτίων είναι άνευ αξίας.

Προτεινόμενα Βήματα για μια Βαθιά RCA

1. Δημιουργία μιας ομάδας συλλογής πληροφοριών και δράσης που αποτελείται από εμπειρογνώμονες, ερευνητές και ηγέτες.
2. Εντοπισμός “κρυφών”αιτιών.
3. Σχεδιασμός και εφαρμογή δράσεων πρόληψης ή διατήρησης των επιτυχιών.
4. Εντοπισμός ευκαιριών για συνεχή βελτίωση.
5. Εφαρμογή των κύκλων δράσεων Review-Identify-Plan-Execute [RIPE] και Plan-Do-Check-Act [PDCA].
6. Αναζήτηση εξωτερικής βοήθειας όταν είναι απαραίτητο

Πηγές

American Society for Quality. (2023). Retrieved May 19, 2023, from American Society for Quality: https://asq.org/quality-resources/fishbone

Amiri, F. (2020, December). Global Consumer Protection SSQA Development and ImplementaƟon: A Manual for the Food Industry. Retrieved May 23, 2023, from Afisservices.com: http://www.afisservices.com/gcseĬp/SSQAFullManual.html

Amiri, F. (2021). Food Safety & Quality Assurance: Efficacy versus Compliance. Seattle, Washington, U.S.A: Independent (Kindle Books, Amazon.com, Inc.). Retrieved from https://www.amazon.com/dp/B08RHC9SPL

PRESENTETIONEZE.com. (2013). Retrieved May 23, 2023, from PRESENTETIONEZE.com: https://www.presentaƟoneze.com/blog/fault-tree-analysis/
Six Sigma. (2017, March 3). What Are Common Root Cause Analysis (RCA) Tools? Retrieved May 16, 2023, from Six Sigma: https://www.6sigma.us/etc/what-are-common-root-cause-analysis-rca-tools/